13
Ndo Jesús juakoxin ndo chijni tinga ngaya chjaka
(Mr. 4:1-9; Lc. 8:4-8)
1 Nchakon meꞌe ndo Jesús kuachrjexin ndo nchia jii ndo, tjumeꞌe sakjui ndo ngandeꞌe ndachaon ko ntiꞌa bakeꞌe ndo nunte ixi sinchekuenꞌen ndo chujni.
2 *Ko tsango kueya chujni konchjiñeꞌe ixi tjaun na̱ tsinꞌen na̱ ngeꞌe xronichja ndo. Méxin ndo Jesús kuajinꞌin ndo naa nta̱barco ko ntiꞌa bakeꞌe ndo nunte ko chujni kuiji na̱ ti jii nchese ngandeꞌe inda.
3 Ko kueya chijni bekiꞌe ndo na̱ ixi jaña tsienxin chujni ngeꞌe xrondachro ti nichja ndo, Ko kuaxi beki ndo naa chijni ko ndachro ndo:
―Sakjui naa xi bikenga xa,
4 ko hora jitenga xa, kaxin noatrigo kuintjí noa ngatja chaꞌo ko kui̱i̱ kuxe juine ba noa.
5 Ko kaxin noa kuintjí ngakjenꞌen ixro ti koꞌa itsjé inche, ko noa meꞌe tuinxin kuachrje no ixi tjínꞌa inche.
6 Ko hora kuachrje chjiixro, katrigo meꞌe xeꞌnte ka ko xema ka ixi yasoeꞌa jii nueꞌe ka.
7 Ko kaxin noa kuintjí ngakjenꞌen nta̱chaꞌa ko hora kuangi no, nta̱chaꞌa meꞌe kuintueꞌa nta̱cha kuangi no.
8 Ko kaxin noa kuintjí noa ti jii inche jian, méxin tsango jian kóña noa. Ko kaxin katrigo kuachónda naa ciento noa, ko kaxin katrigo kuachónda níi ti ikán noa, ko kaxin katrigo kuachónda ikánte noa.
9 Sen chao tinꞌen, xrokonda tsinꞌen sen jiꞌi.
Sonda ndo Jesús nichjaxin ndo chijni
(Mr. 4:10-12; Lc. 8:9-10)
10 Tjumeꞌe sen teyuu chrikao ndo Jesús konchjiñeꞌe sen ngajin ndo ko juanchangiꞌe sen ndo:
―¿Sonda jeꞌo chijni tjakoexinnta chujni?
11 Ko jeꞌe ndo Jesús jaꞌin juatingíexin ndo:
―Janꞌan bekiꞌanta kain chijni jimá kondee ti tetuanꞌan ndo Dio, ko ngajin ni kaxin xrontatjanꞌi na̱.
12 *Ngisen noꞌe ícha jian chijni neꞌe ndo Dio, ndo Dio ícha sinchekuenꞌen ndo sen. Ko ni tjaunꞌa tsienxin chijni ti tetuanꞌan ndo Dio, ndo Dio sincheméꞌe ndo ti nchion noꞌe na̱.
13 Méxin janꞌan ntakuanꞌana ixi chijni, ixi ni tikon, juaꞌi tsichuxin na̱ ti tikon na̱, ko ni tinꞌen, ti tinꞌen na̱, tsienxinꞌa na̱.
14 Jaña tsonꞌen ixi ngeꞌe tsichronga ndo Isaías, ndo kuanichja chijnie ndo Dio ó saꞌó:
Chujni jiꞌin maski ícha tsinꞌen na̱,
jeꞌe na̱ tsienxinꞌa na̱,
ko maski stetsjeꞌe na̱,
jeꞌe na̱ tsikonꞌa na̱.
15 Ixi aséen chujni jiꞌi tsango tsikoncha
ko ndatsjon na̱ jijeꞌe̱
ko stejeꞌe̱ ikon na̱ ixi jaña juaꞌi tsikon na̱
ko juaꞌi tsinꞌen na̱,
méxin, juaꞌi sintamaꞌa ti ndakoꞌa ncheꞌe na̱
ko juaꞌi sintaxruanꞌan na̱.
16 *Tjumeꞌe ndachro ndo Jesús:
―Jaꞌanta ti ruaꞌnaninta, tsango juaxruxin tinteenta ixi ndo Dio kuajon ndo juachaxin chao tikonnta ko tienxinnta ti nichja.
17 Ko nduaxin xrontatjunta ixi itsjé sen kuachronga chijnie ndo Dio ko ikaxin chujni tjúá aséen, xrojueñao sen xrobikon sen ti tikon jaꞌanta, ko bikonꞌa sen ko kuienꞌa sen.
Chronga ndo Jesús xranchi xrondachro ti chijni
(Mr. 4:13-20; Lc. 8:11-15)
18 ’Jai tinꞌennta ngeꞌe xrondachro ti xi ikjui bikenga chjaka.
19 Ngisen tinꞌen chijni chronga xranchi tetuanꞌan ndo Dio ko tienxinꞌa sen ti kuinꞌen sen, meꞌe ti̱i̱ Xixronꞌanxrée nchetjáñajin xa sen, méxin tjáñeꞌe sen ti kuinꞌen sen, meꞌe xrondachro ti noa kuintjí ngandeꞌe chaꞌo.
20 Ko noa kuitsinga ti jii ixro meꞌe xrondachro ngisen kuinꞌen chijni chronga xranchi tetuanꞌan ndo Dio ko sen meꞌe juincheꞌe sen juaxruxin ti kuinꞌen sen.
21 Ko kuienxinꞌa sen ndako ngeꞌe xrondachro ti chijnie ndo Dio, méxin juaxruxin kuachónda sen tuinxin juexin ixi kui̱i̱ juachjaon kondeexin ti kuitikaon sen ndo Dio, méxin kuachrjendáa sen.
22 Ko noa kuitsinga ti jii nta̱chaꞌa meꞌe xrondachro ngisen tinꞌen chijnie ndo Dio ko tindoxinꞌa sen ti ndakoꞌa ncheꞌe sen ko ícha ncheꞌe sen juaxruxin tomi ko kain ti tjintee jii ngataꞌa nunte. Meꞌe ncheꞌa sen ti jian.
23 Ko noa kuitsinga ngataꞌa inche jian meꞌe xrondachro ngisen tinꞌen chijnie ndo Dio ko tienxin sen ko taxi ncheꞌe sen ti tetuanꞌan ndo Dio. Sen meꞌe ncheꞌe sen xranchi kaxin katrigo tajon ka ngujngu ciento noa ko kaxin ka tajon ka níikán noa ko ikaxin ka tajon ikánte noa.
Ndo Jesús juakoxin ndo chijnie ka ñaꞌi kuangikaꞌo ka noa trigo
24 Tjumeꞌe ndo Jesús juakoxin ndo inaa chijni ndachro jaꞌin:
―Ti tetuanꞌan ndo Dio tonꞌen xranchi naa ngisen kuenga jian nunteꞌe.
25 Ko hora juexin nchakon, kain sen sakuintejua sen ko naa xi ningakonꞌen sen, ikjui xa bikenga xa ngakjenꞌen trigo naa tse̱e̱ kañaꞌi ndatinꞌin cizaña, ko sakjui xa.
26 Ko nchakon kuachrje ka trigo ko kuaxi kuajon ka tién ka, sen nchexra̱ bikon sen ixi kaxon ika ñaꞌi tsikangi ka.
27 Ko kuichronga sen ngajin nchée sen ko ndachro sen: “Nchána siá jaꞌanta kuenganta noa trigo, noa jian, ¿ti no tsiki̱ꞌxi̱n ika ñaꞌi tsikangikaꞌo noa jian?”
28 Ko nchée sen juatingíexin: “Naa xi ningakonna tsijincheꞌe ña̱.” Tjumeꞌe sen nchexra̱ ndachro sen: “¿Á tjaunnta itsjina tsikantsjengina kañaꞌi?”
29 Ko ndachro nchée sen: “Naꞌi, ixi hora tsantsjengínta ka ñaꞌi, ba tsantsjengínta ka trigo ixi naxrajeꞌo tsjeꞌe ka.
30 Nchakon xroxejo noa, meꞌe tsichuxinni noa trigo ko kañaꞌi. Tintuꞌenta ka tsangikaꞌo kichuu ka tsija nchakon xroxejo tse̱e̱. Meꞌe tsetuanꞌan sen nchexra̱ saꞌó tsjejo sen kañaꞌi, ko tsjasintja sen kichuu ka ko tsjaaka sen ka ixi xroꞌi, ko tjumeꞌe xroxraka noatrigo ko itsji noa ti tsasinꞌinni noa.”
Ndo Jesús juakoxin ndo chijnie tse̱e̱ mostaza
(Mr. 4:30-32; Lc. 13:18-19)
31 Ndo Jesús juakoxin ndo naa chijni ndachro jaꞌin:
―Nchijíi ti tetuanꞌan ndo Dio tonꞌen xranchi naa tse̱e̱ nta̱a̱ mostaza tsikenga naa xi ngataꞌa nunteꞌe xa.
32 Ko tse̱e̱ meꞌe tsango nchíín tse̱e̱ ko nchakon tsangi nta̱a̱ mostaza, nta̱a̱ meꞌe nta̱a̱ ícha ijié ixi ikaxin nta̱a̱ ko kuxe nchéña ba kakée ba ngataꞌa chaan nta̱a̱.
Ndo Jesús juako ndo chijnie ti nchetjaꞌin chuꞌu
(Lc. 13:20-21)
33 Ndo Jesús juakoxin ndo inaa chijni:
―Nchijíi ti tetuanꞌan ndo Dio tonꞌen xranchi naa nchri itsé nchra nchíín chuꞌu nchetjaꞌin itsjé chue nutja, ko nchion chuꞌu meꞌe nchetsjé chue nutja.
Ndo Jesús juincheꞌe ndo ti tsindachro naa ndo kuachronga chijnie ndo Dio ó saꞌó
(Mr. 4:33-34)
34 Ndo Jesús juinchekuenꞌen ndo chujni itsjé ngeꞌe ixi bakekiꞌe ndo na̱ ixi chijni; ko jeꞌo chijni banchekuenxin ndo na̱.
35 Jaña ndo Jesús juincheꞌe ndo ngeꞌe ndachro naa sen tsichronga chijnie Dio ó saꞌó:
Janꞌan xronichjaꞌa chujni ixi chijni
ko tsekiꞌa na̱ ngeꞌe ti jimá kuachónda ndo Dio, ti tsixrangíxixion juinchéña ndo nunte xasintajni.
Kañaꞌi ko katrigo
36 Juexin nichjeꞌe ndo Jesús chujni ste ntiꞌa, tjumeꞌe kuixinꞌin ndo nchia, ko konchjiñeꞌe sen teyuu chrikao ndo ko ndachro sen:
―Ndachijininta ngeꞌe xrondachro ti ika ñaꞌi bangikaꞌo ka trigo.
37 Ko ndo Jesús ndachro ndo:
―Sen benga noatrigo meꞌe Chjenꞌen ndo Dio, xjan jongíꞌe xranchi chujni.
38 Ko chjaka xrondachro chujni ste ngataꞌa nunte xasintajni. Ko noatje xrondachro chujni kuayéꞌe juachaxin tsinꞌin chjenꞌen ndo Dio ko tsitikaon ti tetuanꞌan jeꞌe ndo. Ko ika ñaꞌi meꞌe chujni ncheꞌe xrée Xixronꞌanxrée.
39 Ko xi toñao, xi kuenga kañaꞌi meꞌe Xixronꞌanxrée. Ko ti tsandáani meꞌe xrondachro nchakon tsoña̱ kain ijie̱ ko tsjexin kain ngeꞌe. Ko sen tsandáa meꞌe sen ángel neꞌe ndo Dio.
40 Ko kaxon ti xroxejo kañaꞌi ko tsixintja kichuu ka ko xroche ka, meꞌe xrondachro ti tsoña̱ ijie̱ nchakon tsjexin kain ngeꞌe.
41 Ko Chjenꞌen ndo Dio, xjan jongíꞌe xranchi chujni, tsetuenꞌen xjan sen ángel neꞌe xjan itsji sen nchijíi ti tetuanꞌan ndo Dio, ko tsejo sen chujni ndakoꞌa ncheꞌe ko ni nchekateya ikaxin chujni sincheꞌe ti ndakoꞌa.
42 Ko sen ángel meꞌe tsjankaya sen chujni ñaꞌi ti jii xroꞌi xranchi naa itja̱; ntiꞌa xrotsjanga chujni meꞌe ko tse̱ꞌto̱ neno na̱.
43 Ko kain sen juincheꞌe ti jian, sen meꞌe tsongixin sen xranchi chjiixro ti tetuanꞌan ndo Dio. Méxin siá chondanta ndatsjonnta, jian tienxinnta jiꞌin.
Tomi jimá
44 ’Ti jii no tetuanxin ndo Dio tonꞌen xranchi tomi tsango tjintee jixrabaa. Ko naa ngisen kuitja tomi meꞌe ko sen meꞌe íjngo juabaa sen tomi. Ko tsango chéꞌe sen, méxin sakjui sen kuinchekji sen kain ti chónda sen ko tomi tsjejo sen meꞌe tseꞌnaxin sen nunte ti no jixrabaa tomi kuitja sen.
Naa ixro tsango tjintee.
45 Kaxon ndo Jesús ndachro ndo:
―Ti jii ti tetuanxin Dio kaxon tonꞌen xranchi naa xi tachríi ixro tsango chaxro.
46 Ko nchakon kuitja xa naa ixro tsango tjintee, sakjui xa kuinchekji xa kain ti ngeꞌe tjintee kuachónda xa ko ikjan xa ko kueꞌna xa ixro meꞌe.
Ndo Jesús juakoxin ndo ixi naa nochaꞌa tséxin na̱ kuchee̱
47 Tjumeꞌe ndachro ndo Jesús:
―Ti jii ti tetuanꞌan ndo Dio jii xranchi naa nochaꞌa, ko sen itsé kuchee̱ tjankaꞌngi sen nochaꞌa meꞌe ixi xrotsé sen ngixeꞌi kuchee̱ jingi inda.
48 Ko hora kaon nochaꞌa, tantsjengi sen nochaꞌa ngandeꞌe inda ko ntiꞌa tsincheꞌe sen kuchee̱ jian ko tenga sen ba ngaya ntaxra. Ko kuchee̱ xroꞌan xrée tjanka sen ba.
49 Jaña tsonꞌen nchakon tsjexin kain ngeꞌe ngataꞌa nunte xasintajni. Itsji sen ángel tsincheꞌe sen chujni jian ko chujni ndakoꞌa ncheꞌe.
50 Ko tsjánkaxinꞌin sen ni ndakoꞌa ncheꞌe ti jii xroꞌi naiꞌa tanga ko ntiꞌa xrotsjanga na̱ ko tse̱ꞌto̱ neno na̱ ixi tsango ijié juachjaon jii ntiꞌa.
Ngeꞌe natjúá ko ngeꞌe ó nta̱xi
51 Ndo Jesús juanchangi ndo:
―¿Á tienxinnta kain ti rintakuanꞌannta?
Ko jeꞌe sen juatingíexin sen:
―Jaán, Nchána, tianxinna.
52 Ko ndachro ndo:
―Kain sen tjako ley neꞌe ndo Dio ko taxi tienxin sen ngeꞌe xrondachro ti juachaxin tetuanꞌan ndo Dio, sen meꞌe ncheꞌe sen xranchi naa xi chónda itsjé ngeꞌe ngaxinꞌin naa nchia ijié, ko ntiꞌa tantsjexin xa ti natjúá ko ti nta̱xi.
Ndo Jesús ikjui ndo tjajna Nazaret
(Mr. 6:1-6; Lc. 4:16-30)
53 Ko hora juexin juinchekuenꞌen ndo na̱ kaxin chijni, ndo Jesús sakjuixin ndo ntiꞌa,
54 ko kuiji ndo tjajnée ndo, tjajna Nazaret. Kuaxi ndo juinchekuenꞌen ndo chujni ngaxinꞌin ningue ni Israel. Ko chujni meꞌe xronka na̱ ko stendachro na̱:
―Xi jiꞌi, ¿ti no tsikitjaxin xa kain ti nichja xa ko xranchi ncheꞌe xa kain ixra̱ ijié?
55 Ko ikaxin na̱ stendachro na̱:
―¿Á jeꞌa jiꞌi chjenꞌen ndo José, ndo tameꞌe nta̱a̱, ko janée xa jan María ko xi kichuu xa, xi Santiago, José, Simón ko xi Judas?
56 Ko tjajna ntiꞌi ste kaxin nchri kichuu xa. ¿Xranchi noꞌe xa kain jiꞌin ko xranchi ncheꞌe xa kain ti ixra̱ ijié?
57 *Ko ninaa ni ste ntiꞌa kuitikaonꞌa na̱ ngeꞌe juako ndo Jesús. Méxin jaꞌin ndachro ndo:
―Kain tjajna chujni tajon na̱ juasie na̱ ngajin naa ndo chronga chijnie ndo Dio. Ko ni tjajnée ndo, naꞌi, ko kaxon ni ndoꞌa ndo tjaunꞌa na̱ tajon na̱ juasie na̱.
58 Ko ixi titikaonꞌa ni tjajnée ndo, méxin tsjéꞌa chujni juinchexruenꞌen ndo ntiꞌa.