7
Ʉlwitɨko ʉlwa nkʉlʉmba gwa basikali baa Balooma
(Matai 8:5-13; Johani 4:43-54)
Jesu bo amalile ʉkʉjoba syosa ɨsi aalondaga ʉkʉtɨ abandʉ bapɨlɨke, alɨnkʉbʉʉka nkaaja akaa mu Kapelinaʉmu. Ʉko aaliko ʉndongosi jʉmo ʉgwa basikali baa Balooma. Ʉndongosi ʉjo aalɨ nʉ mbombi ʉjʉ aalɨnnganile fiijo. Ʉmbombi ʉjo aalɨ mbine, aalɨ kɨfuki ʉkʉfwa. Ʉndongosi jʉla bo apɨliike ɨnongwa sya Jesu, alɨnkʉbatʉma kwa Jesu abalongosi bamo abaa Bajuuta, ʉkʉtɨ babʉʉke bakansʉʉme iise ammbʉmbʉlʉsye ʉmbombi gwake. Abalongosi bala bo bafikile kwa Jesu, balɨnkʉnndamba balɨnkʉtɨ, “Ʉmundʉ ʉjʉ abagiisye ʉkʉbombeligwa ɨsi, paapo akɨganile ɨkiisʉ kyɨtʉ, kangɨ atʉjengiile ɨsinagogi.”
Po Jesu alɨnkʉsookapo na balongosi bala, ʉkʉbʉʉka kʉ nyumba jaa ndongosi gwa basikali. Bo balɨ kɨfuki nɨ nyumba, ʉndongosi jʉla aabatʉmile abamanyaani baake kwa Jesu, ʉkʉtɨ bantwalɨle ɨndʉmi ɨjaa kʉtɨ, “Gwe Ntwa, ʉlɨngiikatasyaga, ʉne ngabagɨsya ʉkʉtɨ ʉgwe gwingɨle nnyumba jangʉ. Fyobeene ʉne naaliibwene ʉkʉtɨ, ngabagɨsya ʉkwisa kʉmyako. Looli ʉjobe iisyʉ lyene, ʉmbombi gwangʉ ikʉbʉmbʉlʉka. Paapo na niine ndɨ gwa paasi, ngʉlagɨligwa, kangɨ ndɨ nabo abasikali aba balɨ paasi pamyangʉ. Lɨnga nʉmmbʉʉlile jʉmo ndile, ‘Bʉʉka!’ ikʉbʉʉka. Kʉ jʉngɨ lɨnga ndile, ‘Isaga!’ ikwisa. Na kʉ ntʉmwa gwangʉ lɨnga ndile, ‘Bomba ɨsi!’ ikʉbomba.”
Jesu bo apɨliike amasyʉ ago, aaswigile fiijo. Po alɨnkʉkɨsanukɨla ɨkɨlʉndɨlo ɨkya bandʉ ɨkɨ kyankongaga, alɨnkʉtɨ, “Nikʉbabʉʉla nikʉtɨ, mBanyaisilaɨli boosa, ngammbonamo sikʉ ʉmundʉ ʉjʉ alɨ nʉ lwitɨko ʉlʉnywamu bo ʉlʉ!” 10 Abandʉ aba baatʉmiigwe kwa Jesu, bo bagomwike kʉ nyumba jaa ndongosi jʉla, balɨnkʉmmwaga ʉmbombi jʉla abʉmbʉlwike.
Jesu ikʉnsyʉsya ʉmwana gwa nkiikʉlʉ ʉmfwɨle
11 Piitaasi, Jesu na bafundigwa baake, pamopeene nɨ kɨlʉndɨlo ɨkɨnywamu ɨkya bandʉ, balɨnkʉbʉʉka nkaaja aka kikʉkooleligwa ɨngamu jaa Naini. 12 Bo alɨ kɨfuki nɨ kɨpata ɨkya kaaja, aalyaganiile na bandʉ aba baasookangamo nkaaja, baapɨmbile ʉmfimba gwa ndʉmyana. Ʉndʉmyana ʉjʉ aalɨ mwana jʉmojwene ntɨga mu nna, ʉjʉ aasyɨlile ʉndʉme. Abandʉ bingi abaa nkaaja kala baalɨ pamopeene nʉ nkiikʉlʉ ʉmfwɨle jʉla.
13 ɄNtwa Jesu bo ammbwene ʉmfwɨle jʉla, alɨnkʉmpelela ɨkɨsa. Alɨnkʉmmbʉʉla alɨnkʉtɨ, “Ʉlɨngalɨlaga.” 14 Po alɨnkʉsegelela, alɨnkʉlɨpalamaasya iibokosi lya mfimba, abandʉ aba baapɨmbile balɨnkwɨma. Jesu alɨnkʉtɨ, “Gwe ndʉmyana ʉgwe, nikʉkʉbʉʉla, sumuka!” 15 Ʉmfwe jʉla alɨnkʉsumuka, alɨnkwanda ʉkʉjoba. Po Jesu alɨnkʉmpapo ʉnna ʉmwana jʉla. 16 Abandʉ boosa balɨnkʉtiila, balɨnkʉntuufya Kyala balɨnkʉtɨ, “Ʉnkunguluka ʉnkʉlʉmba aboniike kʉmyɨtʉ! Kyala iisile kʉkʉbatʉʉla abandʉ baake!” 17 Ɨnongwa ɨsi aabombile Jesu, syafumwike nkaaja koosa akaa Jutai na ntwaja toosa ʉtwa kɨfuki.
Bʉle, Jesu jo Meesija?
(Matai 11:2-19)
18 Abafundigwa baa Johani ʉMoosi baalɨmpangiile syosa ɨsi Jesu aabombaga. Po Johani alɨnkʉbakoolela babɨlɨ mbafundigwa baake, 19 alɨnkʉbatʉma kʉ Ntwa Jesu ʉkʉtɨ bakanndaalʉʉsye bakatɨ, “Bʉle, ʉgwe jo ʉjʉ abakunguluka baatɨgɨ ikwisa? Pamo tʉnnguulɨlege ʉjʉngɨ?” 20 Abafundigwa bala bo bafikile kwa Jesu, balɨnkʉtɨ, “Johani ʉMoosi atʉtʉmile tʉkʉlaalʉʉsye ʉkʉtɨ, ‘Bʉle, ʉgwe jo ʉjʉ abakunguluka baatɨgɨ ikwisa? Pamo tʉnnguulɨlege ʉjʉngɨ?’ ” 21 Akabalɨlo kalakala, Jesu aababʉmbʉlwisye bingi ʉbʉbine ʉbwa lʉko nʉ lʉko, na aba baalɨ nɨ mbepo ɨnyali, kangɨ abafwa maaso bingi aabapelile ʉkʉkeeta. 22 Po alɨnkʉbaamula aba baatʉmiigwe alɨnkʉtɨ, “Mubʉʉkege mukammbʉʉle Johani ɨsi musibwene nʉ kʉsipɨlɨka. Abafwa maaso bikʉkeeta, aba bikʉkwema bikwenda, abakoma bikwelʉsigwa, abaa mapʉlɨ bikʉpɨlɨka, abafwe bikʉsyʉsigwa, kangɨ abalondo bikʉlʉmbɨlɨligwa ɨNdʉmi ɨNunu.* 23 Asajiigwe ʉmundʉ gwesa ʉjʉ atikʉleka ʉkʉʉsʉʉbɨla.”
24 Abafundigwa baa Johani bo basookilepo, Jesu alɨnkwanda ʉkʉfibʉʉla ɨfilʉndɨlo ɨfya bandʉ ɨsya Johani ʉMoosi, alɨnkʉtɨ, “Mwabʉʉkaga ndʉngalangala kʉkʉkeeta ɨfiki? Kalɨ, mwabʉʉkile kʉkʉnkeeta ʉmundʉ ʉjʉ akaja na maka, afwene nʉ lʉtete ʉlʉ lukʉjʉgɨɨsigwa nʉ mbelo? Mma! 25 Po mwabʉʉkile kʉkʉkeeta ɨfiki? Kalɨ, ʉmundʉ ʉjʉ afwele ɨmyenda ɨgya ntengo? Mma! Pɨlɨkɨsya! Abandʉ aba bikʉfwala ɨmyenda ɨgya ntengo, nʉ kʉja nafyo ɨfindʉ fyosa ɨfinunu, bikʉtʉʉgala mfitangaalala. 26 Po mwabʉʉkile kʉkʉkeeta ɨfiki? Ʉnkunguluka? Moomuumo! Nikʉbabʉʉla nikʉtɨ, ʉjo akaja nkunguluka itolo, looli nkʉlʉmba ʉkʉkɨnda ʉnkunguluka. 27 Ʉjo jo ʉjʉ ɨnongwa syake sisimbiigwe mwa Kalata ʉMwikemo, ʉkʉtɨ,
‘Keeta, ʉne nikʉntʉma ʉgwandʉmi gwangʉ,
akʉtalɨlepo nkyeni mmyako,
jo ikʉjɨtendekesya ɨnjɨla jaako.’ ”
28 Jesu kangɨ alɨnkʉtɨ, “Nikʉbabʉʉla nikʉtɨ, mmbandʉ boosa, akajapo ʉjʉ jo nkʉlʉmba ʉkʉnkɨnda Johani ʉMoosi. Looli ʉnnandɨ mBʉnyafyale bwa Kyala, jo nkʉlʉmba ʉkʉnkɨnda ʉmwene.” 29 Po abandʉ boosa, boope na basongesya songo, bo bapɨliike amasyʉ gaa Jesu, balɨnkwitɨka ʉkʉtɨ ɨnjɨla jaa Kyala jo ngolofu, paapo baalyosiigwe nʉ loosyo lwa Johani. 30 Looli aBafalisai na bamanyisi baa ndagɨlo sya Moose, baalʉkaanile ʉlʉbaatɨko lwa Kyala, paapo bakaalyosiigwe na Johani.
31 Jesu alɨnkʉtɨ, “Bʉle, mbafwanikɨsye nɨ fiki abandʉ abaa nkabalɨlo aka? Balɨ bʉleebʉle? 32 Bafwene na baanike aba batʉʉgeele mu sokoni, aba bikʉbakoolela abiinaabo bikʉtɨ,
‘Twabakʉbiile amalonge gaa lʉsekelo,
leelo mukaakinile!
Twapaalile ɨɨfwa,
leelo mukaalɨlile!’
33 “Po Johani ʉMoosi bo iisile, aafipɨɨkaga ɨfindʉ nɨ finga, ʉmwe mwatɨgɨ, ‘Alɨ nɨ mbepo ɨnyali.’ 34 Leelo ne Nnyamundʉ niisile, ngʉlya nʉ kʉnwa, ʉmwe mukʉtɨ, ‘Keeta! Ʉmpafu ʉjʉ, kangɨ ngaala bwalwa! Mmanyaani gwa basongesya songo na bafujufu!’ 35 Looli amahala gaa Kyala gikʉboneka ʉkʉja magolofu mu mbombo sya baanaake boosa.”
Jesu ikʉnhobokela ʉntʉlanongwa
36 Ɨliisikʉ lɨmo ʉMfalisai jʉmo, ɨngamu jaake Simoni, aalɨmpaalile Jesu kʉkʉlya ɨfindʉ kʉmyake. Po Jesu alɨnkʉbʉʉka kʉkaaja kaa Mfalisai jʉla, alɨnkʉtʉʉgala nʉ kʉlya ɨfindʉ. 37 Nkaaja kala aalipo ʉnkiikʉlʉ jʉmo, ʉjʉ aalɨ nʉ lwendo ʉlʉbiibi. Ʉnkiikʉlʉ ʉjo, bo apɨliike ʉkʉtɨ Jesu alɨ pakʉlya nnyumba jaa Mfalisai jʉla, alɨnkʉbʉʉka nɨ supa jaa mafuta agaa lʉʉma ʉlʉnunu. 38 Alɨnkwɨma kʉnyuma kwa Jesu, kɨfuki na malʉndɨ gaake bo ikʉlɨla. Amaasosi gaake galɨnkʉtimɨsya amalʉndɨ gaa Jesu. Po alɨnkʉpyagɨɨsya amalʉndɨ gaa Jesu nɨ nywili syake, kʉno ikʉgafipa nʉ kʉgapaka amafuta.
39 ɄMfalisai jʉla, ʉjʉ aalɨmpaalile Jesu, bo asibwene ɨsyo, alɨnkwinogona mu ndumbula jaake alɨnkʉtɨ, “Ʉmundʉ ʉjʉ lɨnga aalɨ nkunguluka, ngalɨ ameenye ʉkʉtɨ ʉnkiikʉlʉ ʉjʉ ikʉmpalamaasya jo jwani, gwa lʉko lʉki, kangɨ ntʉlanongwa.” 40 Po Jesu alɨnkʉmmbʉʉla alɨnkʉtɨ, “Simoni, ndɨ nasyo simo ɨsya kʉkʉbʉʉla.” Simoni alɨnkʉtɨ, “Gwe Mmanyisi, mbʉʉla.”
41 Po Jesu alɨnkʉtɨ, “Baaliko abandʉ babɨlɨ aba baakopile ɨndalama kʉ mundʉ jʉmo. Jʉmo aakopile ɨndenali ɨmia ihaano, ʉjʉngɨ aakopile ɨndenali amalongo mahaano. 42 Abandʉ abo baatoliigwe ʉkʉhomba, po ʉjʉ aabakopiisye alɨnkʉbahobokela bobabɨɨlɨ. Alɨkʉ ndɨ aba baameleligwaga, ikʉnngana ʉkʉkɨndapo ʉjʉ aabakopiisye?” 43 Simoni alɨnkʉmmwamula alɨnkʉtɨ, “Ʉne ngʉtɨ, ʉjʉ aahobokeliigwe ɨnyingi.” Jesu alɨnkʉtɨ, “Ʉtalwisye.”
44 Po Jesu alɨnkʉnsanukɨla ʉnkiikʉlʉ jʉla, alɨnkʉmmbʉʉla Simoni alɨnkʉtɨ, “Ʉmmbwene ʉnkiikʉlʉ ʉjʉ? Ningiile nnyumba jaako, ʉgwe ʉkambapo amɨɨsi gaa kʉsugusula mmalʉndɨ gangʉ.§ Looli ʉjʉ, aasuguswisye amalʉndɨ gangʉ na maasosi gaake, nʉ kʉgapyagɨɨsya nɨ nywili syake. 45 Bo kʉmbonia, ʉkaafipapo.* Looli ʉjʉ, ʉkʉfuma lʉʉlo ningɨliile muno, akalekapo ʉkʉgafipa amalʉndɨ gangʉ. 46 Ʉkambaka amafuta pantʉ, looli ʉjʉ agapakile amalʉndɨ gangʉ amafuta agaa lʉʉma ʉlʉnunu. 47 Po kʉnongwa jaa ɨsyo ngʉkʉbʉʉla ʉkʉtɨ, anangiisye ʉlʉgano ʉlʉnywamu, ʉkeetege ahobokeliigwe ʉbʉtʉlanongwa bwake ʉbwingi. Looli ʉmundʉ ʉjʉ ikʉhobokeligwa ʉbʉtʉlanongwa ʉbʉnandɨ, jo ʉjʉ ikʉgana panandɨ.” 48 Po Jesu alɨnkʉmmbʉʉla ʉnkiikʉlʉ jʉla alɨnkʉtɨ, “Ʉhobokeliigwe ʉbʉtʉlanongwa bwako.”
49 Po aba baalɨ pamopeene na Jesu pakʉlya ɨfindʉ, balɨnkʉjobesania balɨnkʉtɨ, “Ʉjʉ jo jwani, ikʉhobokela ʉbʉtʉlanongwa?” 50 Jesu alɨnkʉmmbʉʉla ʉnkiikʉlʉ jʉla alɨnkʉtɨ, “Ʉlwitɨko lwako lʉkʉpokile. Ʉbʉʉkege nʉ lʉtengaano!”
* 7:22 7:22 Ɨmbombo ɨsi Jesu ikʉjoba nkanandɨ aka, syo ɨsi baakungulwike abakunguluka ʉkʉtɨ ikwisa kʉbomba Meesija (Kɨlɨsiti) bo iisile. Bala kalata gwa Jeesaja 61:1. 7:27 7:27 Bala kalata gwa Malaki 3:1. 7:41 7:41 Ɨndenali ɨmia ihaano gwalɨ mfwalo gwa masikʉ ɨmia ihaano. Bala iisyʉ Ɨndenali kʉ Ɨsyakʉlɨngaania. § 7:44 7:44 Ʉgwe ʉkambapo amɨɨsi gaa kʉsugusula mmalʉndɨ gangʉ Kʉ Bajuuta, lwalɨ lwiho ʉkʉmpapo ʉnheesya amɨɨsi ʉkʉtɨ asugusule mmalʉndɨ gaake, paapo ɨnjɨla syalɨ nɨ fumbɨ akabalɨlo akaa palʉmu na matope akabalɨlo akaa kɨsikʉ. * 7:45 7:45 Ʉkaafipapo Ʉkʉmfipa ʉmundʉ, lwalɨ lwiho lwa Bajuuta ʉkʉmmwambɨlɨla ʉmundʉ. 7:46 7:46 Ʉkambaka amafuta pantʉ Ʉkʉmpaka ʉnheesya amafuta pantʉ, lwalɨ lwiho ʉkʉnangɨsya ʉbooloolo kʉ nheesya gwako.