4
Sɩtaanɛ Tʋʋ Yesu tɔ Kɩɩ
(Matiwu 4:1-11; Maki 1:12-13)
Yesu maa lɩɩ Gyɔdan ɔbʋn mʋ tɔ ba mʋ, yɛgɛ Kayaayu Kyɩrɛkyɩrɛ mʋ kɩ bɔla mʋ, nɩɩ Kayaayu maŋa yɛgɛ nɩɩ o kpee ofuli sʋ. Maa bʋ ofuli mʋ sʋ nkɛ adɩna mʋ, nɩɩ Sɩtaanɛ ii kpee ɛɛ tʋʋ mʋ tɔ ɩɩ kɩɩ. Kanɩn nkɛ nɩmʋ kpini mʋ ɔ man gyii sɛhn, ɩmʋ sʋ laalaalʋwɛ mʋ akʋn a kɩtaa mʋ.
Nɩɩ ɩ tɔwɛ mʋ yɛ, “Nɩɩ fʋ gyɛ Ɩbwaarɛ mu‐bii kʋlʋn mʋ de, yɛgɛ kubuu nɩmʋ ki biliŋi bodobodo.”
Nɩɩ Yesu lɛɛ kɔnɔ yɛ, “Ɩbwaarɛ Asɩnkyan yɩlasa mʋ ɩɩ tɔwɛ yɛ, ‘Ɩ man gyɛ agyitɔ nkʋn sʋ nɩɩ nyɩmɩsa ii biti ɔ nyɛ nkpa.’ ”
Nɩɩ ɔ taa mʋ kpee kɩbɩɩ bʋnswɩɩsa kʋ sʋ, nɩɩ ɔ taa awuragyi mʋ nɩɩ ɩ bʋ dulinyaa tɔ mʋ kpini kaapʋ mʋ opula tɔ. Nɩɩ ɔ tɔwɛ Yesu yɛ, “N biti n sa fʋ awuragyi mʋ ɔlʋn yɛ ɩmʋ bʋnyaa lɩɩ atɔ nɩmʋ kpini sʋ. Lɩɩ fɛɛ ɩmʋ kpini ba taa waa mɛ abaa tɔ nɩn, nɩɩ n taalɛ taa sa ɔkʋmaa mʋ nɩɩ n biti. Ɩmʋ sʋ nɩɩ fʋ kan muŋa sun mɛ mʋ, ɩmʋ kpini ii biti i biliŋi fʋ lɛɛ.” Nɩɩ Yesu lɛɛ kɔnɔ yɛ, “Ɩbwaarɛ Asɩnkyan yɩlasa mʋ ɩ tɔwɛ yɛ, ‘Muŋa fʋ‐Nyɩrɩpɛ Ɩbwaarɛ, nɩɩ mʋ nkʋn nɩɩ ɩ dagaa fɛɛ fʋ maa sun.’ ”
Tʋtɔ ɔ nɩɩ bɩla kpiya mʋ Gyerusalem naa yɩlɛ kabwaarɛ‐sunkpa ayɛ mʋ ketin tɔ. Nɩɩ ɔ tɔwɛ mʋ yɛ, “Nɩɩ fʋ kan fʋ gyɛ Ɩbwaarɛ mu‐bii kʋlʋn mʋ, yɛgɛ fʋ n‐yɩɩ tɔ lɩɩ tʋtɔ ba tɩyɛ kasɛ. 10 Lɩɩ fɛɛ Ɩbwaarɛ Asɩnkyan yɩlasa mʋ ɩ tɔwɛ yɛ,
‘Ɩbwaarɛ ii biti o sun mʋ nbɔɔ
kɛ ba be kun fʋ.’
11 Bee biti ba sɔgɩta fʋ,
kɛ fʋ man tɩyɛ kasɛ kɛ fʋ ayaa a man da abuu.”
12 Nɩɩ Yesu lɛɛ kɔnɔ yɛ, “Ɩbwaarɛ Asɩnkyan yɩlasa mʋ ɩ tɔwɛ yɛ, ‘Man kan tʋʋ fʋ‐Nyɩrɩpɛ Ɩbwaarɛ tɔ kɩɩ.’ ”
13 Saŋa mʋ nɩɩ ɔ tʋʋ mʋ tɔ ɔkpa kʋmaa sʋ kpɩnɛ mʋ, ɔ san yɛgɛ mʋ o gyoo saŋa mʋ nɩɩ ee biti ɔ nyɛ mʋ.
Yesu Piili Mu kusun
Galile Ɔsʋwʋlɛ sʋ
(Matiwu 4:12-17; Maki 1:14-15)
14 Lɩɩ Kayaayu Kyɩrɛkyɩrɛ ɔlʋn tɔ sʋ mʋ, Yesu bwii kpee Galile ɔsʋwʋlɛ sʋ, nɩɩ mʋ asɩn ɩ yalagɛ ɩsʋwʋlɛ mʋ nɩɩ ɩ kyaabɔ tʋtɔ kpini. 15 Nɩɩ ɔ kaapʋ Abwaarɛsɩn Gyiwu abi kabwaarɛ‐kʋlɛ ɩgyaŋɛkpa, nɩɩ ɔkʋmaa nɩmʋ yɩn mʋ.
Ba Kina Yesu
Mʋ Gbaa‐gbaa
Mʋ Kadɛ Tɔ
(Matiwu 13:55-58; Maki 6:1-6)
16 Nɩɩ o kpee Nasareti katɩn mʋ nɩɩ ba bɩla mʋ mʋ, nɩɩ kakɛ fʋʋtɛsa akɛ mʋ, o kpee Gyiwu abi kabwaarɛ‐kʋlɛ ɔgyaŋɛkpa fɛɛ kanan mʋ nɩɩ ɔ wʋla ɛɛ waa mʋ. Nɩɩ ɔ kʋsʋ yɩlɛ kɛ ɔ kalɛ Abwaarɛsɩn. 17 Nɩɩ ba taa Ɩbwaarɛ ɔtɔwɛpʋ Isaya ɔwʋlɛ mʋ bɔɔta mʋ. Maa bugi tɔ mʋ, o biti wu nɩɩ ɔ kalɛ katɩn mʋ nɩɩ ba kyʋrɔɔ yɩla yɛ,
18 “Ɩbwaarɛ Kayaayu Kyɩrɛkyɩrɛ mʋ kɩ bʋ mɛ asɛ,
lɩɩ fɛɛ ɔ lɛɛ mɛ nɩn fɛɛ n tɔwɛ asɩn danbɩrasa mʋ sa atiripu.
O sun mɛ yɛ n ba tɔwɛ kamɔlɩgɛ asɩn sa bamʋ nɩɩ ba tii bamʋ ibu mʋ.
O sun mɛ yɛ n ba bugi agyaatanapʋ ansi,
kɛ bamʋ nɩɩ asa bee sisii bamʋ mʋ, bee biti ba nyɛ bamʋ n‐yɩɩ.
19 O sun mɛ yɛ n ba da kibonbon fɛɛ Ɔnyɩrɩpɛ Ɩbwaarɛ kamɔlɩgɛ saŋa mʋ fʋʋ.”
20 Yesu maa kalɛ lʋwɛ mʋ, ɔ bɔɔ ɔwʋlɛ mʋ bwiiyaa sa ɔmʋnɩ ɛɛ kɩɩ kabwaarɛ‐kʋlɛ ɔgyaŋɛkpa mʋ sʋ mʋ, nɩɩ ɔ naa kyɩna. Nɩɩ bamʋ nɩɩ ba bʋ ɔgyaŋɛkpa mʋ kpini ansi i yii mʋ sʋ. 21 Nɩɩ ɔ tɔwɛ yɛ, “Ndaga Ɩbwaarɛ Asɩnkyan yɩlasa ɩnɩmʋ ɩ ba tɔ nɩɩ ɩ gyɛ mɛ asɩn fɛɛ kanan mʋ nɩɩ fan nu n maa kalɛ mʋ.”
22 Nɩɩ Yesu kɔnɔ tɔ asɩn danbɩrasa mʋ i kyinkyin bamʋ nɩɩ ba bʋ tʋtɔ mʋ kpini, nɩɩ ba yɩn mʋ. Nɩɩ ba taasɛ abaa yɛ, man gyɛ Gyosefu mu‐bii mʋ nɩn?
23 Nɩɩ Yesu tɔwɛ bamʋ yɛ, “N nyi fɛɛ fen biti fan bɔ mɛ kɩŋasan nɩmʋ yɛ ‘Ɔkyɛpʋ, kyɛ fʋ n‐yɩɩ.’ Nɩɩ fen biti fan bɩla tɔwɛ yɛ, ‘Atɔ mʋ nɩɩ an nu fɛɛ fʋ waa Kapanum kadɛ tɔ mʋ, waa ɩmʋ fʋ kadɛ tɔ nfɩɩ.’
24 “N tɔwɛ fanɛ kesintin yɛ Ɩbwaarɛ ɔtɔwɛpʋ kʋmaa nɩmʋ man sʋ bɛɛrɛɛ mʋ ayɛ. 25 Nɩɩ n biti fan wu kesintin fɛɛ, Ɩbwaarɛ ɔtɔwɛpʋ Eligya saŋa mʋ, akulapu‐kyɩɩ ba kyɩna ba kyɔ Ɩsɩrayɩ ɔsʋwʋlɛ mʋ sʋ. Saŋa maŋa tɔ bʋlayɩ yɩlɛ nsu nsa yɛ ɩbwaayɩ isiye nɩɩ akʋn a ba ɔsʋwʋlɛ mʋ kpini sʋ. 26 Amaa Ɩbwaarɛ man sun Eligya bamʋ ɔkʋlʋn gbaa asɛ, amɔɔ okulapu‐kyɩɩ mʋ nɩɩ ɔ bʋ Sarefati kadɛ mʋ nɩɩ kɩ bʋ Sidon kabaafʋn sʋ mʋ nkʋn asɛ. 27 Nɩɩ Ɩbwaarɛ ɔtɔwɛpʋ Elisa saŋa mʋ, abootipu ba kyɔ Ɩsɩrayɩ ɔsʋwʋlɛ sʋ, amaa Elisa man kyɛ bamʋ ɔkʋ, amɔɔ ɔnyɩn mʋ nɩɩ bɛɛ tɩɩ mʋ yɛ Naaman mʋ nɩɩ ɔ gyɛ Kesiriya‐nyɩn mʋ nkʋn nɩɩ ɔ kyɛ.”
28 Asa mʋ nɩɩ ba bʋ ɔgyaŋɛkpa tʋtɔ mʋ, ba maa nu asɩn nɩmʋ mʋ, nɩɩ agbʋ a kɩtaa bamʋ. 29 Nɩɩ ba kʋsʋ bɩɩtɛ Yesu lɛɛ kadɛ mʋ tɔ, nɩɩ ba taa mʋ dii kpee kɩbɩɩ mʋ nɩɩ bamʋ kadɛ kɩ gyan sʋ mu kumu tɔ, paa fɛɛ ba yɛgɛ mʋ tʋʋ kɩbɩɩ maŋa ogee tɔ. 30 Amaa ɔ dan natɛ bʋlɛ asa damantɛ mʋ nsana kyʋn.
Yesu Gya nbwɩɩ libi
Lɩɩ Ɔnyɩn Kʋ Tɔ
(Maki 1:21-28)
31 Lɩɩ tʋtɔ mʋ nɩɩ Yesu kpee Kapanum kadɛ mʋ nɩɩ kɩ bʋ Galile ɔsʋwʋlɛ sʋ mʋ tɔ, nɩɩ kakɛ fʋʋtɛsa akɛ mʋ, o piili ɛɛ kaapʋ asa mʋ. 32 Mʋ kɩkaapʋ mʋ ki kyinkyin bamʋ, lɩɩ fɛɛ ɩ sʋ ɔlʋn.
33 Nɩɩ kabwaarɛ‐kʋlɛ ɔgyaŋɛkpa mʋ tɔ mʋ, ɔnyɩn kʋ kyɩna ɔ sʋ nbwɩɩ libi, nɩɩ kayaayu bʋ mʋ sʋ, maa wu Yesu mʋ, nɩɩ o kuusi kenken yɛ, 34 “Ndo! Yesu Kanasareti‐nyɩn, mɩnɛ nɩɩ fii biti anɛ asɛ? Fʋ ba fʋ ba nyita anɛ nɩn? N nyi ɔsa mʋ nɩɩ fʋ gyɛ, fʋ ɩ gyɛ Ɩbwaarɛ Nyɩmɩsa Kyɩrɛkyɩrɛ mʋ.”
35 Tʋtɔ nɩɩ Yesu pʋntɛ kabwɩɩ libi mʋ sʋ yɛ, “Laatɔ, kɛ fʋ lɩɩ ɔnyɩn mʋ tɔ.” Nɩɩ kabwɩɩ libi mʋ taa kanyɩn mʋ tʋʋ kasɛ bamʋ ansi tɔ, nɩɩ ɔ lɩɩ mʋ tɔ kyʋn yɛgɛ ɔ man taalɛ waa mʋ sɛhn.
36 Nɩɩ ɩ waa asa mʋ kpini kɩyan nɩɩ bɛɛ tɔwɛ abaa yɛ, “Mɩnɛ kɩkaapʋ ndee? Ɔnyɩn nɩmʋ taa kɩnyɩn yɛ ɔlʋn ɛɛ pʋntɛ n‐yaayu libi sʋ nɩɩ bɛɛ lɩɩ asa tɔ!” 37 Nɩɩ Yesu n‐yɩɩ sʋ asɩn mʋ ɩ yɛlɩgɛ kyaabɔɔ ɔsʋwʋlɛ maŋa sʋ kpini.
Yesu Kyɛ Alɔpʋ damantɛ
(Matiwu 14-17; Maki 1:29-31)
38 Yesu maa lɩɩ Gyiwu abi kabwaarɛ‐kʋlɛ ɔgyaŋɛkpa obu mʋ tɔ mʋ, o kpee Simon ayɛ. Yɛgɛ Simon mʋ‐saa kyɩɩsa dɛ ɛɛ lɔ kibirima bʋlʋnsa, nɩɩ ba kʋlɛ Yesu yɛ ɔ ba kɩɩ mʋ. 39 Nɩɩ ɔ naa yɩlɛ mʋ asɛ nɩɩ ɔ tɔwɛ kibirima mʋ yɛ kɩ lɩɩ ɔkyɩɩ mʋ tɔ, nɩɩ kibirima mʋ kɩ yɛgɛ mʋ. Nɩɩ ɔkyɩɩ mʋ kɩtaa bamʋ kɩfɔ. Nɩɩ ɔ kʋsʋ kɩtaa bamʋ kɩfɔ.
40 Saŋa mʋ nɩɩ kyɔwɛ kpee ɔ naa tɩyɛ mʋ, asa mʋ ba taa alɔpʋ mʋ nɩɩ bɛɛ lɔ alɔ yiri‐yiri mʋ ba Yesu asɛ. Nɩɩ ɔ taa mʋ abaa gyaga bamʋ ɔkʋmaa nɩmʋ sʋ nɩɩ ɔ kyɛ bamʋ kpini. 41 Nɩɩ ɔ bɩla gya nbwɩɩ libi lɩɩ asa gaalaagaa tɔ, yɛgɛ bee kuusi kenken bɛɛ tɔwɛ yɛ, “Fʋ ɩ gyɛ Ɩbwaarɛ Mu‐Bii mʋ.” Amaa nɩɩ ɔ pʋntɛ bamʋ sʋ, nɩɩ ɔ man yɛgɛ bamʋ ba tɔwɛ sɛhn, lɩɩ fɛɛ be nyi maa gyɛ Ɔmʋ nɩɩ Ɩbwaarɛ wʋla lɛɛ mʋ.
42 Kayɩɩ maa kɛ mʋ Yesu kpee opula mʋ nɩɩ i du surum, nɩɩ asa mʋ ba lɩɩ ba naa bee biti mʋ. Ba maa ba wu mʋ mʋ, ba man bɩla bee biti fɛɛ ɔ lɩɩ bamʋ asɛ. 43 Amaa ɔ tɔwɛ bamʋ yɛ, “Ɩ dagaa fɛɛ n maa tɔwɛ Ɩbwaarɛ kuwura‐gyii asɩn danbɩrasa mʋ sa ndɛ kʋ asa gbaa, lɩɩ fɛɛ ɩmʋ sʋ nɩɩ Ɩbwaarɛ sun mɛ.” 44 Nɩɩ Yesu kyaga sʋ ɛɛ tɔwɛ asɩn danbɩrasa mʋ Gyiwu abi kabwaarɛ‐kʋlɛ ɩgyaŋɛkpa, mʋ nɩɩ ɩ bʋ Gyudeya ɔsʋwʋlɛ sʋ kpini.