11
Kolomong-Auli 11 Pulu Yili-ni Nirim Mele ‘Sika’ Niku Tondulu Munduku Piliiku Kene Tiring Mele Temani Mare
 
11:1-3 Ungma ‘Sika’ Nimbu Tondulu Mundupu Piliilimuláliinga Ung-Pulele
⸤“Pulu Yili ‘Sika’ nimbu tondulu mundupu piliilimulu.”⸥ niker tondulu mundupa pilíílieliinga ung-pulu akili i-sipa mele: Pulu Yili-ni oliu “Simbu.” nimba, nimba panjurum mélema ‘Aima sika liimulú.’ nimbu tondulu mundupu piliipu nokupu molemulu. Mélema mongale-ni naa kanolemulu akiliinga-pe ‘Méle akuma aima sika lelemú.’ nimbu tondulu mundupu piliilimulu. Yambu ui muluringma-ni aku-siku ‘Sika’ niku tondulu munduku piliiringeliinga Pulu Yili-ni enini kanupa kaí piliipa kene ‘Teku konjukumele.’ nirim.
Pulu Yili-ni nilimú mele oliu ‘Sika’ nimbu tondulu mundupu piliilimuláliinga ⸤Moses-ni bukna turum mele piliipu kene⸥ ‘Pulu Yili-ni muléle kene male kene tembandu “Wendu upili!” nirim kene ungele-ni mulú-masele wendu urum.’ nimbu piliilimulu. ‘Akiliinga, méle naa lirim mélema-ni Pulu Yili-ni oliu kanolemulu mélema sika tirim.’ nimbu piliilimulu.
11:4-7 Eboll Kene Inok Kene Noa Kene Pulu Yili ‘Sika’ Niku Tondulu Munduku Piliiku Kene Tiring Temani Mare (11:1-40 pali kanui)
Eboll-ni Pulu Yili-ni nirim mele ‘Sika’ nimba tondulu mundupa piliipa mulurumeliinga Pulu Yili-ni kanupa kaí piliirim méle te Pulu Yili popu topa kalupa sirim akiliinga-pe Ken-ni Pulu Yili popu topa kalupa sirim mélema Pulu Yili-ni kanupa kis piliirim. Eboll-ni Pulu Yili ‘Sika’ nimba tondulu mundupa piliirimeliinga Pulu Yili-ni ‘Eboll yu yi sumbi-niliele’ nimba kanurum. Yu-ni Pulu Yili popu topa kalupa sirim mélema Pulu Yili-ni numanu monjupa kene “Papu tekenu.” nirim. Ulu akili-ni Pulu Yili-ni ‘Eboll yu yi sumbi-niliele’ nimba kanurum mele oliu liipa ora sirim. Eboll ui kulurum akiliinga-pe ⸤yunga temanele bukna molemú-na⸥ yu-ni Pulu Yili ‘Sika’ nimba tondulu mundupa piliirimeliinga oliu ekupu ⸤Pulu Yili kapula popu tomulú mele⸥ ung we nimba silimú.
Inok-ni Pulu Yili-ni nirim mele ‘Sika’ nimba tondulu mundupa piliipa mulurumeliinga naa kulurum. Yu kona mulupili Pulu Yili-ni yu liipa memba purum. Pulu Yili-ni yu liipa memba purumu-na yambuma-ni yu naa kanuku liiring. Pulu Yili-ni Inok liipa memba naa pupili Inok-ni Pulu Yili kanupa kaí piliirim uluma tirimeliinga Pulu Yili-ni aku tirim. Yambu te-ni ‘Pulu Yili popu topu kape niambu akiliinga yu molemúna nondupa pambu.’ nimba kene, ‘Pulu Yili sika molemú. Yu molemúna pupu “Teku konjukunu liiku tapunjui!” nimbú kene sika tepa konjupa liipa tapunjumba.’ nimba tondulu mundupa piliipaliinga yunga kumbi-kerina kapula pumba. Aku-sipa naa nimba pilíímu lem aima manda naa pumba. Akiliinga, Pulu Yili-ni nilimú mele ‘Sika’ nimba tondulu mundupa naa piliipaliinga Pulu Yili-ni kanupa kaí piliimba ulu mare aima kapula naa temba.
Noa-ni Pulu Yili-ni nirim mele ‘Sika’ nimba tondulu mundupa piliipa mulurumeliinga Pulu Yili-ni yundu “ ‘Ma-koleana buni te wendu upili.’ nimbú teker!” nirim kene piliipaliinga, Noa-ni ‘Sika nikem.’ nimba ⸤Pulu Yili-ni “Ti!” nirim mele piliipa manda lepa⸥ nona lemba sip auli te tepa mimi tirim. Pulu Yili-ni “tembu” nirim mele sika ui walsekale kepe yambuma-ni naa kanuring akiliinga-pe Noa-ni ‘Sika nikem.’ nimba piliipaliinga sip te tepa mimi tirim. Aku tirimeliinga no turum kene yu-kene yunga yambuma-kene kapula muluring akiliinga-pe we-yambuma kene mélema pali no-ni turum. Yu-ni Pulu Yili-ni nirim mele ‘Sika’ nimba tondulu mundupa piliipaliinga ⸤tirim⸥ ulele-ni Pulu Yili-ni yambuma kanupa kis piliipa kene tomba tirimele yambuma liipa ora sirim. Aku-sipa nimba piliirimeliinga Pulu Yili-ni ‘yu yi sumbi-niliele’ nimba kanurumko.
11:8-19 Eprayam Kene Minu Sera Kene ‘Pulu Yili Sika’ Niku Tondulu Munduku Piliikulu Kene Tiringli Temani Mare (11:1-40 pali kanui)
Eprayam-ni Pulu Yili-ni nirim mele ‘Sika’ nimba tondulu mundupa piliipa mulurumeliinga Pulu Yili-ni yundu “Nu mollu koleale munduku kelkunu penga simbu koleana pui!” nirim kene piliipaliinga kolea kanili suluna lirimeliinga ui naa kanurum akiliinga-pe ungele piliipa liipa teng panjipa we walu-sipa purum. Pulu Yili-ni nirim mele ‘Sika’ nimba tondulu mundupa piliirimeliinga Pulu Yili-ni “Simbu!” nimba, nimba panjurum koleana pupa kene yi omba angiliiliele akuna kamu pirim. Sika lku te kamu naa takupa, sell-lku te takupa sing-lku pelsiliipa kolea akuna andurum. Penga anjupa Pulu Yili-ni Eprayam-ndu “Simbu!” nirim koleale Eprayam yunga málu Aisak kene Aisak yunga málu Jekop kene elselendu aku-sipako nirim-na piliikululiinga elsele kepe ⸤elsengla yambuma kene⸥ sell-lku takuku piring. 10 ‘Pulu Yili-ni yu-yunu piliipa kene kolea-auli tenga kamu angiliimba lkuma takupa pora sirim koleana penga walse kamu pembu.’ nimba piliipaliinga Eprayam-ni ‘Isili-ui sell-lkuna pembu kene kapulako. Ulu te mólu.’ nimba kene sell-lkuna pirim.
11 Eprayam kangambula membá puniema pora nirim, yunga ambu Sera wangnu pirim, akiliinga-pe Pulu Yili-ni nirim mele ‘Sika’ nikulu tondulu munduku piliikulu muluringlieliinga Pulu Yili-ni elsele tondulu sirim kene kangambula miringli. ‘Pulu Yili-ni “Tembu!” nimba, nimba panjilimú mele sika telemú. Gólu naa tolemú.’ niku piliikululiinga miringli. 12 Akiliinga, yi te anda lepa yi kululi mele mulurum yili yambu aima puleliinga anda-kolepale mulurum. Yambu kombukantupu mele mola ku-ukiya mele kambu aima manda naa tungí yambuma yu-ni kalupa liirim.
13 Yi kanuma-ni Pulu Yili ‘Sika’ niku tondulu munduku piliiku mololsiliiku puku kene kuluring. Enini ma-koleana ui we molku kene Pulu Yili-ni “Simbu!” nimba, nimba panjurum mélema ui naa liiring. ‘Penga sika liilimulu.’ niku numanale-ni piliiring akili suluna méle lirim-na mongale-ni méle kanuku kene ‘Liikimulu.’ niku numanu siku molku kene yambu muluring kene pipili naa kolku “Oliu ya ma-koleana yambu lku-poning ombu molemulú.” niring. 14 Yambuma-ni aku-siku nilimele kene piliipuliinga ‘Eninga kamu mulungí kolea te koruku kanuku liingíndu nilimele.’ nimbu piliilimulu kanili, akiliinga ⸤‘yi kanuma aku-siku niku piliiring.’ nimbu piliilimulu⸥. 15 Kolea munduku kelku uring koleana ‘kelepu pumulú.’ niku piliilkimilánje enini kelku manda pulkimela. 16 Akiliinga-pe molku uring kolea akili alsuku numanu liiku munduku naa molkuliinga ‘kolea aima kaí olandupa te-lupa akuna pamilika.’ niku piliiring. Kolea akili mulú-koleale. Akiliinga Pulu Yili-ni ‘⸤‘yu sika’ niku tondulu munduku piliilimili⸥ yambuma akuna molangi.’ nimba kolea-auli ⸤kaí te⸥ tepa mimi tirimeliinga kolea Kenan yambuma yi kanuma-ni eninga Pulu Yili molupa telemú mele niku siring kene Pulu Yili yu pipili naa kulurum.
17-18 ‘ “Ti.” nimbú mele Eprayam-ni sika piliipa liipa tembanje kanambu.’ nimba Pulu Yili-ni yu manda munjurum kene ‘Pulu Yili-ni “Tembu.” nirim mele sika temba.’ nimba Eprayam-ni tondulu mundupa piliipaliinga yunga málu Aisak Pulu Yili popu topa kalupa simba tirim. Sika ui Pulu Yili-ni Eprayam-ndu nimba panjipa kene nimba mele: “Nunga málu Aisak-ni kalupa liimba yambuma mindi “Nu-ni kalku liini.” nimbu, nimbu panjurundu yambuma mulungí.” nirim akiliinga-pe akili piliipa ‘Sika nikem. Sika aku-sipa temba.’ nimba piliipaliinga yunga málu tilu mindi mulurumele aku-sipa temba tirim. ⸤Eprayam-ni Aisak kalomba tirim kene Pulu Yili-ni “Mólu!” naa nilkanje sika kamu topa kalka.⸥ 19 Eprayam-ni numanale-ni piliipaliinga, ‘⸤Aisak⸥ kolumba kene Pulu Yili-ni ‘yu lomburupa ola mului.’ nimbá kene manda kona molumba. ⸤Kona mulupili manda lku-koleandu membu pumbu.⸥’ nimba piliirim. ⸤Pulu Yili-ni ui “Nu-kene málu Aisak-kene tembu.” nimba, nimba panjurum mele ‘Sika temba.’ nimba piliipa málale numanu tale liipa naa mundupa topa kalomba tirim⸥ kene Pulu Yili-ni “Naa toku kunjui, mólu.” nirimaliinga yunga kangale kolupa mele lirim akili kelepa kona mulupili yandu liirim.
11:20-22 Aisak Kene Jekop Kene Josep Kene ‘Pulu Yili Sika’ Niku Tondulu Munduku Piliiku Kene Tiring Temani Mare (11:1-40 pali kanui)
20 Aisak-ni Pulu Yili-ni nirim mele ‘Sika’ nimba tondulu mundupa piliipa mulurumeliinga yu kolumbandu málu⸤-akeliu⸥ Jekop kene málu⸤-komu⸥ Iso-sele ung kaí tondulu te nimba sipa kene penga Pulu Yili-ni nokumba kene teku mulunglí mele ui nimba sirim.
21 Jekop-ni Pulu Yili-ni nirim mele ‘Sika’ nimba tondulu mundupa piliipa mulurumeliinga yu aima anda-lepa apulu-su ambulupa andurumele ambulupa pi polupa ma kanupa Pulu Yili kape nimba bi paka tunjurum. Kolumba tepa kene yunga málu ⸤numanu munjurum⸥ Josep-nga kang ⸤akeleale kene komale⸥ kene membu sipa ung kaí tondulu te nimba ⸤sipa kene penga Pulu Yili-ni elsele nokumba kene teku mulunglí mele nimba⸥ sirim.
22 Josep-ni Pulu Yili-ni nirim mele ‘Sika’ nimba tondulu mundupa piliipa mulurumeliinga yu nondupa kolumba tepa kene yunga Isrel-yambumandu nimba mele: “⸤Ya kolea Isip kamu naa mulungí. Pulu Yili-ni “Simbu.” nirim koleale sika penga walse kamu simba akuna sika kamu puku mulungéliinga⸥ enini penga kolea Isip munduku kelku Pulu Yili-ni “Simbu.” nirim koleana pungí teku kene nanga ónale ya naa lipili, meku puku kolea akuna kamu ónu teai.” nirim.
11:23-28 Moses-ni ‘Pulu Yili Sika’ Nimba Tondulu Mundupa Piliipa Kene Tirim Temani Mare (11:1-40 pali)
23 Moses-nga anum lapasele-ni Pulu Yili-ni nirim mele ‘Sika’ nikulu tondulu munduku piliikulu muluringlieliinga Moses mekulu kene yu kaliimbu yupukunga mo turingli. ‘Yu kang aima kaí.’ niku kanukulu ‘Pulu Yili-ni liipa tapunjumba kang te lam.’ niku kanukulu kene Isip yi nuim kingele-ni yunga Isip-yambuma-kene ung-mani sipa panjipa kene “Ipuru-yambuma kang mingíma pali toku konjai.” nirim ungele toku pula tungléliinga mundu-mong naa tekulu kene kangale kaliimbu yupukunga mo turingli.
24 ⸤Penga Isip yi nuim kingeliinga liminu-ni ⸤kang-kiki⸥ Moses nona kanupa liipa ‘Nanga kangale’ nimba nukurum akiliinga-pe Moses yu Isip yi nuim kingeliinga lkuna molupa ai lepa kene⸥ Pulu Yili-ni nirim mele ‘Sika’ nimba tondulu mundupa piliipaliinga “⸤Pulu Yili-nga Isrel-yambumanga yi te moliu akiliinga⸥ Isip yi nuim kingeliinga liminunga málu naa molumbu.” nirim. 25 ⸤Isip yi nuim kingeliinga lkuna⸥ numanu siku ulu-pulu-kísima tiring mele ‘ena mare wasie teamili.’ nimba naa piliipaliinga ‘Pulu Yili-nga yambuma buni melemele mele aku-sipu meambu.’ nimba piliirim. 26 Yu-ni numanale-ni piliipa kene ‘Isip-koleana méle lupa-lupa pulele kaíma nanga nosilkanje ulu te mólu.’ nimba piliipaliinga ‘Pulu Yili-ni “méle kaí simbu.” nirim mélema penga liimbu.’ nimba piliipaliinga, ‘Pulu Yili-ni “ ‘Nanga yambuma nokupa konjumba.’ nimbu liipu mundumbu.” nimba makó turum yi-nuim Kraisele mindili singí nombá mele na aku-sipu mindili nombú kene aima kaí.’ nimba piliipa mulurum.
27 Moses Isip mundupa kelepa purum kene Isip yi nuim kingele-ni yu-kene arerembi kulurumeliinga mundu-mong tepa takara topa naa purum. Pulu Yili-ni nirim mele ‘Sika’ nimba tondulu mundupa piliipa mulurumeliinga yu Isip mundupa kelepa ⸤kolea-wakana⸥ purum. Yambuma-ni mongale-ni naa kanolemele yili numanale-ni méle kanupa kene yu Pulu Yili-ni “Ti.” nirim mele piliipa tembandu mundupa naa kelepa tondulu mundupa tirim. 28 ⸤Isrel-yambuma Isip muluring kene⸥ Pulu Yili-ni Moses-ndu nirim mele Moses-ni ‘Sika nikem. Sika aku temba.’ nimba tondulu mundupa piliipaliinga yu-ni Isrel-yambumandu nimba mele: “Pulu Yili-nga angkellale-ni eninga kang-komulayema kene kungmanga komulayema kene ‘naa topa kunjupili.’ niku kung sipsip mola memi walú mare toku kene memima kolku liiku lku keri-pulumanga kopungu kanjunjangi. Naa tingí kene komulayema sika tomba.” nirim. Penga yunga ungele piliiku liiku kene tiring kene Pulu Yili-nga angkellale-ni eninga komulayema sika naa turum.
11:29-40 Isrel-Yambu Mare Wasie Pulele-ni ‘Pulu Yili Sika’ Niku Tondulu Munduku Piliiku Kene Tiring Temani Mare (11:1-40 pali)
29 Isrel-yambuma-ni ‘Pulu Yili-ni “Tembu.” nirim mele sika temba.’ niku tondulu munduku piliiku muluringeliinga Numú Kunduli kumbulupa male we lirim kene nekendu puring. Akiliinga-pe Isip-yima-ni Isrel-yambuma tungíndu aeleku lumbili puring kene nole kelepa omba nunumú-nimba enini liipa panda turum kene no wangku kuluring.
30 Kolea Jeriko taon ⸤‘yambuma eninga ele-túma naa wangi.’ niku⸥ ku-pala aima auli tondulu te tiring akiliinga-pe Isrel-yambuma-ni ⸤koela kolea Kenan sukundu puku Jeriko lirimna puku kene⸥ ‘Pulu Yili-ni “Tembu.” nirim mele sika temba.’ niku tondulu munduku piliikuliinga, palana anduku poku-poku teku puku molangi ena angere yupuku-guli omba purum kene angere yupuku-guli sipa akiliinga ku-pala kanuma kalalu nirim.
31 Wapera-ambu Reyap Pulu Yili-ni nirim mele ‘Sika’ nimba tondulu mundupa piliipa mulurumeliinga Isrel-yi tale-ni ‘Jeriko-yambuma nambulka telemelenje?’ nikulu kanuku panjingilí uringli kene yu-ni elsele liipa tapunjupa “Nanga lkuna sukundu wangli.” nimba liipa mo topa munjurumeliinga Isrel-yambuma-ni ⸤Jeriko-⸥yambu Pulu Yili-nga ung naa piliiku liiring yambuma oku turing kene ⸤ambu Reyap⸥ naa turing.
32 Pulu Yili-ni nirim mele ‘Sika’ niku tondulu munduku piliiku muluringeliinga Pulu Yili-ni yu ‘Sika’ niku tondulu munduku piliiring yambu kanuma liipa tapunjurum yambu marenga temanima wasie tambuye? Tolkanje ena we pora nilka. ⸤Oliunga anda-kolepali⸥ Gidion kene, Barak kene, Samson kene, Jepta kene, Depit kene, Samuel kene, Pulu Yili-ni “Ninjai!” nimba ung nimba sirimuma piliiku yambuma niku siring yima enini-kene temani mare topu silka akiliinga-pe temani akuma topu simbu ena te naa lekem.
33 Pulu Yili-ni nirim mele ‘Sika’ niku tondulu munduku piliiku muluringeliinga oliunga anda-kolepa mare-ni yi nuim king marenga ami-yima kene ele teku kene enini nukuring koleama toku kaluring. Mare-ni ‘Yambuma molku konjangi.’ niku ulu sumbi-nílima teku nukuring. Mare-ni Pulu Yili-ni “Enini tepu konjumbu.” nimba, nimba panjurum mele enini molangi sika wendu urumko. Mare-ni ‘Lopa-pus llayon-ni oliu naa nomba kunjupili.’ niku kerima pipi siring. 34 ⸤Pulu Yili-ni nirim mele ‘Sika’ niku tondulu munduku piliiku muluringeliinga yu-ni enini liipa tapunjurumeliinga⸥ mare-ni tepi auli-tepa nurumele ‘Naa nupili.’ niring. Mare-ni ‘Ele-tili lu-koya-ni naa toku konjangi.’ niku takara toku puring. Mare ui tondulu te naa pirim akiliinga-pe penga tondulu pípili muluring. Mare ele tingíndu aima yi tondulu púlima molku, eninga ele-tu ami-yima toku munduringko. 35 ⸤Pulu Yili-ni nirim mele ‘Sika’ niku tondulu munduku piliiku muluringeliinga⸥ yambu mare kuluringima kelku lomburuku ola muluring kene anupili-ni ⸤enini kona muluring kene⸥ kelku liiringko.
Akiliinga-pe mare ka siku ‘Mindili noku kolangi.’ niku kimbulu-ni toku kene niku mele: “Enini ‘Pulu Yili-nga ungele mundupu kelemulú.’ ningí kene ‘We pangi.’ nimulú.” niring kene ‘Kulúmulu lem kelepu lomburupu ola molupu, kamu aima kona molupu konjupu mindi pumulú.’ niku piliiku kene eninga ele-túma-ni niring mele naa piliiringeliinga toku kunjuring. 36 Mare ung-taka tonjuku ka-pulsa-ni tondulu toku, mare ka-sen-ni ka siku ka-lkuna panjiringko. 37 ⸤Pulu Yili-ni nirim mele ‘Sika’ niku tondulu munduku piliiku muluring yambu⸥ mare ‘Kolangi.’ niku ku-ni turing; mare ⸤kona molangi⸥ so liiku suku-singina kolomong tiring; mare ele-tili lu-koya-ni toku kunjuringko. Mare mulumbale mólu turum kene kung sipsip mola memimanga kangima liiku panjiringko. Mélema mólu topa aima korupa pupili muluringko. Mare mindili nuring. Mare yambuma-ni teku kis-siring. 38 Mare kolea-wakamanga kene, ma-pangimanga kene, ku-lkumanga kene, ma-muru-lkumanga kene, puku pelsiliiku anduring. Yambu kanuma mindili siring akiliinga-pe Pulu Yili ‘Sika’ niku tondulu munduku piliiku muluring akiliinga, mana we muluring yambuma kene, yambu kanuma kene, wasie tiluna papu naa muluring. ⸤Pulu Yili-ni nirim mele ‘Sika’ niku tondulu munduku piliiring⸥ yambu kanuma ‘yambu kísima’ niku kene we-yambuma-ni toku makururing akiliinga-pe yambu kanuma kene we-yambuma kene tilu-sipa mólu. Enini Pulu Yili-nga ungele piliiku muluring, we-yambuma naa piliiringeliinga enini we-yambuma-kene wasie tiluna papu naa muluring.
39 Ya niker yambuma-ni pali ‘Pulu Yili-ni “Tembu.” nirim mele sika temba.’ niku tondulu munduku piliiku muluringeliinga Pulu Yili-ni enini kanupa kaí piliirim mele ‘Piliangi.’ nimba liipa ora sirim. Akili sika akiliinga-pe ma-koleana molku kene Pulu Yili-ni “Simbu.” nimba, nimba panjurum mélema naa liiring. 40 Pulu Yili-ni méle olandupa-olandupa tirim-ma yu-ni nimba panjipa mi lirim ung-uili pípili muluring yambuma kene, pe ekupu nimba panjipa mi lirim ung-konale pípili molemulu yambuma kene, ‘wasie pali walsekale simbu.’ nirimaliinga enini ui naa liiring.