27
Yeézu naatwaálwa hali Pilato
(Mariko 15:1; Luka 23:1-2; Yohana 18:28-32)
Obuchilo kábwaachíile, abakúlu ba abagabe bóona hamo na abanyaampala ba Abayahudi baáteékatéeka no kulamula akazeendele okwo balaákola babone kumusikiza Yeézu. Niho baámuboha, baázeenda náze baámuhicha aha mutégeki we Echirúumi óogwo akaba naayétwa Pilato.
Yuda naayehotola
(Amakúlu ge Entumwa 1:18-19)
Mbwéenu Yuda, óogwo enkoonga koongi wa Yeézu, obuchilo akabona nka nikwo Yeézu yaáchwaaziikilwa kwíitwa, yeehulila kubi bwooli. Yeemucha eféeza ezo makúmi asatu no kuzisubya aha bakúlu ba abagabe na abanyaampala ba Abayahudi. Yaábagaambila aáti, “Naáhena kumuhikiiliza omu ngalo záanyu ogu muuntu atéena ntaambala mubóne kumusikiza.” Náho boónyini baágaamba, “Áago ti géetu íichwe káandi, no olwaágalalo lwaawe íiwe nyini.”
Niho Yuda yaáziinaga eféeza ezo omu nzu ya Múungu, yaalugáho, yaázeenda kweéhotola.
Abakúlu ba abagabe baázikobya eféeza ezo, baágaamba báti, “No muzilo kutulaaniza eféeza ezo ne eféeza ze éenzu ya Múungu, habwo kuba ne zo obuguzi bwe enságama.” Mbwéenu, baáteékatéeka no kulamula kwiimucha eféeza ezo no kugula ensaambo yi ibúumba habwo kuziika omwo abazenyi. Habwe ensoonga ezo, ensaambo ezo neeyeétwa Ensaambo ye Enságama kuhicha leélo.
Bityo echigaambo chaáhikile éecho omubáasi Yeremia akagaamba aáti, “Bakeemucha ebinogoka bye eféeza makúmi asatu, obukaani óobwo bakekililizana Abaiziraeli habwa weényini. 10 Bagula ensaambo yi ibúumba, nko óokwo Omukáma Múungu yaándagile.”+
Yeézu naatwaálwa hali Pilato
(Mariko 15:2-15; Luka 23:2-3, 18-25; Yohana 18:29–19:16)
11 Náwe Yeézu yaáyemeelela omu méeso go omutégeki we Echirúumi. Omutégeki ogwo yaámubúuza aáti, “Ngási, íiwe níiwe omukáma wa Abayahudi?” Yeézu yaámugalulila aáti, “Níiwe óogwo olikugaamba.”
12 Mbwéenu, abakúlu ba abagabe na abanyaampala ba Abayahudi baábaanza kumulégelela Yeézu, náho weényini talabagaluliile choóna chóona. 13 Niho Pilato yaámubúuza aáti, “Ngási, tokuhulila áago góona balikukulegelela?” 14 Náho Yeézu talagalwiile no óobu aha chilegelelo chimo. Pilato yaásobelwa bwooli.
15 Buli mwáaka omu mazenyi ga Paásika, omutégeki we Echirúumi akaba ayina obuteéka bwo kukomoolola embóhe eémo éezo abaantu bakaba nibeénda. 16 Mbwéenu, habwo obuchilo óobwo, ekaba eliho embóhe eémo óogwo akaba naayétwa Baraba. Embóhe ezo ekamanyiika bwooli habwe ebiheno éebyo akaba naakola. 17 Ha bwéecho, obuchilo abaantu bakobile áaho, Pilato yaábabúuza aáti, “Noóha óogwo mulikweenda mbakomoololele aha mbóhe ezi ibili? Nimweénda mbakomoololele Baraba, nali Yeézu óogwo abaantu nibamweéta Masihi?” 18 Pilato akababúuza aátyo, habwo kuba akamanya nka nikwo abakúlu ba Abayahudi bakéeza na Yeézu baámuheéleza omu ngalo zoómwe habwi ichubi kwoónka.
19 Mbwéenu, obuchilo Pilato akaba ayikéele aha chitébe echo cho kuchwaáziikila, omukázi woómwe yaámusiíndikila empola aáti, “Otaákwiiza kumukolela chibi choóna chóona omuuntu ogu omugololoke, habwo kuba naáyagalala bwooli omu chilo omu kulóota habwa weényini.”
20 Náho abakúlu ba abagabe na abanyaampala abáandi ba Abayahudi baábakooba kooba abaantu nka nikwo bamusabe Pilato abakomoololele Baraba no kumuchwaáziika Yeézu abone kwiitwa.
21 Pilato yaábabúuza káandi abaantu, aáti, “Noóha óogwo nimweénda mmukomoolole aha mbóhe ezi ibili?” Bamugalulila báti, “Nitweénda otuchiíngulile Baraba!” 22 Pilato yaábabúuza aáti, “Mbwéenu mmukole iínta Yeézu óogwo abaantu balikumwéeta Masihi?” Abaantu bóona batéela eyoombo nibagaámba báti, “Mubaámbe aha musalaba!” 23 Pilato yaábabúuza aáti, “Yaákola chiheno chi nka nikwo abaámbwe aha musalaba?” Náho boónyini baáyoongela kuhooyooka báti, “Abaámbwe! Abaámbwe aha musalaba!”
24 Obuchilo Pilato yaasoombookiilwe nka nikwo tiyaákuhicha kuhiindula ebiteékuzo bya abaantu abo na nka nikwo baábaanza omusaambo, yeemucha améenzi no kunaaba engalo zoómwe bóona nibabona omu méeso gáabo. Niho, yaábagaambila aáti, “Íinye tiinyina ntaambala yoóna yóona aha lufu lwo omuuntu ogu owe ntúungwa nzima. Amagaambo aga galáaba agáanyu íimwe nyini!” 25 Abaantu bóona bamugalulila báti, “Ensagamáye ne ekabe hali íichwe na aha baana béetu!”
26 Niho Pilato yaábakomoololela Baraba, na abalwaanila ngoma boómwe kábaabeele baámazile kumutéela enkoba Yeézu, yaámubaha babone kumubáamba aha musalaba.
Abalwaanila ngoma nibamulogota Yeézu
(Mariko 15:16-20; Yohana 19:2-3)
27 Niho abalwaanila ngoma bo omutégeki we Echirúumi baámutwáala Yeézu, baázeenda náwe omu chikaali cho omutégeki. Babakobya omwo abalwaanila ngoma abáandi bóona, baámuzoongoloka Yeézu. 28 Bamuzuúla Yeézu emyéenda yoómwe, baámuzwéeka enkaanzu elikutukula. 29 Baáyogosa omukáko gwa amáhwa, baámuzwéeka omu mútwe no kuluta olusekeyáanda aha ngalo yoómwe yo búlyo abone kubonwa nko omukáma. Batéela ebizwi omu méeso goómwe, niho baaba nibamulogota ahi igayo nibagaámba báti, “Kasíinge, omukáma wa Abayahudi!” 30 Niho baámuchweela amachwaánta, baátwáala olusekeyáanda óolwo omu ngalo zoómwe no kumutéeza teeza nálwo omu mútwe. 31 Obuchilo abalwaanila ngoma abo baámazile kumulogota bátyo, baámuzúula enkaanzu ezo no kumuzwéeka emyéenda yoómwe káandi. Niho, baázeenda kumubáamba aha musalaba.
Yeézu naabaámbwa aha musalaba
(Mariko 15:21-32; Luka 23:26-43; Yohana 19:17-27)
32 Obuchilo abalwaanila ngoma hamo na Yeézu bakaba nibaluga omu chikaali cha Yeruzaléemu, baábugana no omuuntu oómo óogwo akaba naayétwa Simoni ali omunya Kurene.* Niho baámuhatika kusutula omusalaba gwa Yeézu. 33 Niho, baáhika ahaantu áaho ahalikwéetwa Goligoota. Izíina éeli liina ensoonga nka nikwo, “Oluhaanga lwo Omútwe.” 34 Niho, baámuha Yeézu evíini éezo bakaba batulaniíze ne echiintu chi ituumbyo.+ Náho obuchilo yaáziboongize, yaáyaanga kuzinywa. 35 Bamubaámba Yeézu aha musalaba, baábagana ebizwáalo byoómwe aha kubyeéseza olweeso lwi ibaando. [Niho echigaambo chikahikilizwa echaagaambilwe no omubáasi, “Bakabagana omuli boónyini ebizwáalo byaanze na aha chizwáalo chaanze bakeesa olweeso.”+] 36 Beékala aho bamweemanye. 37 Aha lugulu yo omútwe gwoómwe, baatáho echibaáho echiina entaambala yoómwe. Hakaandikwa háti, “ogu ni yeézu, omukáma wa abayahudi.”
38 Ahaantu áaho, bakaba baliho abaantu bábili abaabeele bali abanyagiilizi. Niho abalwaanila ngoma baábaamba aha misalaba héehi na Yeézu, oómo olubazu lwo obúlyo no oóndi olubazu lwo obumoso. 39 Abaantu abaabeele nibalaba aho, bakaba nibamulogota Yeézu, kunu nibazugumisa emitwe yáabo no kugaamba nka nikwo, 40 “Íiwe okagaamba nka nikwo noohicha kuzikaambula éenzu ya Múungu no kuzoómbeka káandi aha bilo bísatu, óobu mbwéenu oyechuungule weénka! Mbwéenu, kábilaaba íiwe níiwe Mutábani wa Múungu, otuúke aha musalaba!”
41 Bityo nyini, abakúlu ba abagabe na abeégesa be ebilagilo bya Musa hamo na abanyaampala ba Abayahudi baámulogota Yeézu ha kweégaambila báti, “Akaba naachuungúla abáandi, náho tiyaákuhicha kweéchuungula weényini! 42 Kábilaaba mazima ali Omukáma wa Abaiziraeli, mbwéenu atuúke aha musalaba, niho neechwe tulaamwiíkiliza. 43 Weényini naamweetégeza Múungu, na naagaámba nka nikwo, ‘Íinye ndi Mutábani wa Múungu.’ Mbwéenu, Múungu amuchuúngule óobu keélaaba mazima nikwo alikweendaho.” 44 Abanyagiilizi áabo bakabaambwa aha misalaba hamo na Yeézu, nábo baámuzuma Yeézu nko óokwo abáandi bakaba nibamuzuma.
Yeézu naakába
(Mariko 15:33-41; Luka 23:44-49; Yohana 19:28-30)
45 Mbwéenu, kubaandiza esáaha mukáaga nyemisana, ensiimbaazi yaátaaha omu nsi yóona kuhika esáaha mweenda. 46 Obuchilo bwe esáaha mweenda buti, Yeézu yaáyaambaza ahi iláka liháango aáti, “Eloi, Eloi! Láma sabakithani?” Ensoonga ya amagaambo áago ne eéti, “Múungu waanze, Múungu waanze! Ha bwaáchi waánnagilana?”+
47 Abaantu bunaanka áabo bakaba beémeeliile aho, obuchilo bahuliile Yeézu naagaámba ago, baágaamba báti, “Ogu naamweéta Eliya.”§ 48 Ahonyini, oómo wáabo yeéluka bwaangu, yeemucha ikoobyo, yaáliizuza evíini esaankameele, yaálíta ikoobyo éelyo aha lusekeyáanda, yeeza yaáheéleleza Yeézu abone kunywa. 49 Náho abaantu abáandi baágaamba báti, “Leka! Tulole kábilaaba omubáasi Eliya kaáleéza kumuchiza!” 50 Aho, Yeézu yaáyaambaza káandi ahi iláka liháango, mála omwooyo gwaahwámo.
51 Ahonyini, ichiíngilizo éelyo likaba lili omu nzu ahatakatíifu he éenzu ya Múungu* lyaabalaalukámo enkási ibili kuluga olugulu kuhika ahaansi. Káandi haazila ni iteengeto liháango éelyo elyaaleteliile enchili kwaátika. 52 Eémbi zaálaangaala, na abatakatíifu beenzi abáfwiile baázoolwa. 53 Yeézu káyaazoókile, baásohola kuluga omwo omu mbi, baátaaha omu chikaali chitakatíifu cha Yeruzaléemu, baábonwa na abaantu béenzi.
54 Obuchilo omwiímeelelezi wa abalwaanila ngoma hamo na abaabeele nibamweemanya Yeézu kábaabweene iteengeto lye éensi ne ebíindi byóona éebyo ebyáagwa, baátíina bwooli, baágaamba báti, “Amazima, omuuntu ogu akaba ali Mutábani wa Múungu!”
55 Aho bakaba baliho na abakázi béenzi abaabeele balugile omuli Galiláaya bamukulaatiíle Yeézu kunu nibamuheeleza. Beemeelela hala kunu nibaléeba góona áago gakaba nigakolwa. 56 Omu bakázi abo, bakaba balimo Mariamu omunya Magidala, Mariamu nyina wa Yakobo na Yozéfu, na muka Zebedayo ali nyina wa abatábani boómwe.
Yozéfu omunya Arimatea naamuzíika Yeézu
(Mariko 15:42-47; Luka 23:50-56; Yohana 19:38-42)
57 Obuchilo habeele olweébazo, yéeza omuheémba oómo wa Yeézu óogwo akaba naayétwa Yozéfu. Yozéfu óogwo akaba ali omuhíte kuluga omuli Arimatea. 58 Yozéfu yaázeenda ahali Pilato, yaámusaba omutúumbi gwa Yeézu. Niho, Pilato yaálagila abalwaanila ngoma boómwe nka nikwo bazeénde bamuhe omutúumbi ogwo. 59 Yozéfu yaázeenda nábo, yaátwáala omutúumbi gwa Yeézu, yaáguzíinga omu isáanda. 60 Yaaguta omutúumbi ogwo omu mbi yoómwe ye enyaanga éezo ekaba etakaziikagwamo omutúumbi gwo omuuntu weéna wéena, enyaanga éezo ekaba esumilwe aha luchili. Niho yaahiliingisizáho ibáale liháango lyaásweeka omulyaango gwe eémbi, yaalugáho. 61 Ha buchilo obwo, Mariamu omunya Magidala na Mariamu ogwo oóndi, bakaba beékeele aho boolekiíle eémbi.
Abalwaanila ngoma nibaliínda eémbi
62 Echilo cha kábili, éecho cho kuheleelukila Echilo cho kweéloonza habwe Endaálikizo, abakúlu ba abagabe na Abafarisayo baákoba hali Pilato. 63 Baámugaambila Pilato báti, “Íiwe omukáma, nitwiizuka nka nikwo obuchilo omubéehi ogwo akaba achili omulame, akagaamba nka nikwo, ‘Aha chilo cha kásatu, ndaázooka kuluga omu bafwiile.’ 64 Ha bwéecho, nitusaba obalagile abalwaanila ngoma baawe baliínde eémbi kuhicha echilo cha kásatu. Kábilaaba otatiílého obuleebelezi, abaheémba boómwe baakaáhicha kwiiza kwíiba omutúumbi gwoómwe no kugaambila abaantu nka nikwo yaázoolwa kuluga omu bafwiile. Kábilaaba baákola bátyo, ebisuba byáabo ebya amaheleeluka nibiba bíbi bwooli kusaaga ebisuba ebya mbele.” 65 Pilato yaábagalulila aáti, “Mwiinábo abalwaanila ngoma, mwiilóoko aha mbi mubóne kuziliinda habwa amagala géenyu góona.”
66 Niho baázeenda aha mbi, baatáho eméenko yo olumanyiso ahi ibáale éelyo, kuba babone okusoombookelwa kábilaaba omuuntu yaálihiliingisa. Niho, baábasíga abalwaanila ngoma aho babone kuliinda eémbi.
+ 27:10 Osome Yeremia 19:1-13; 32:6-9; Zakaria 11:12-13. * 27:32 Kurene: No omutúulo ogukaba guli Chiziba cha Ntumwa omuli Afrika. + 27:34 Osome Enzina 69:21. 27:35 Baábagana ebizwáalo byoómwe: Omu buteéka bye Echirúumi, abalwaanila ngoma áabo bakamubaámba ha musalaba omukola biheno weéna wéena, bakaba babagana emyéenda yoómwe. 27:35 Kubyeéseza olweeso: Bakaba bataho otuti óotwo tukaba twiina oluméenko nali amabáale ageene amazíina omu chiseme, kuba abasilikale batwaále éecho chilaágweela hali weényini. + 27:35 Osome Enzina 22:18. + 27:46 Osome Enzina 22:1. § 27:47 Ogu naamweéta Eliya: Eliya naagaámbwa aha habwe ensoonga nka nikwo Abayahudi béenzi bakaba nibeekiliza nkokwo Eliya talafwiile nakáti, náho Múungu akamwiiha omu nsi obuchilo ali omulame no kuzeenda náze omu igulu. Káandi bakaba nibategeza kuba Eliya alaásuba káandi omu nsi. Osome 2 Abakáma 2:11; Malaki 4:5. * 27:51 Éenzu ya Múungu: Habwo obusoomboozi bwooli osome Obusoomboozi habwa Amagaambo Agagumile. 27:60 Obuteéka bwa Abayahudi bwo kuziika abaantu, bakaba nibabata abáfwiile omu nyaanga na kutaho ibáale aha chisasi. Eémbi ya Yeézu ekaba eli omu nyaanga.