26
Abatégeki ba Abayahudi nibaloondela
omuháanda gwo kumwíita Yeézu
(Mariko 14:1-2; Luka 22:1-2; Yohana 11:45-53)
1 Obuchilo Yeézu káyaamazile kugaamba amagaambo ago góona, yaábagaambila abaheémba boómwe nka nikwo,
2 “Nko óokwo mulikusoomboókelwa, kábilaaba byaáhiíngwiile ebilo bibili, nihaba na amazenyi ga Paásika. Omu chilo echo, íinye Mutábani wo Omuuntu niinkoóbibwa, mbone kubaambwa aha musalaba.”
3 Mbwéenu, obuchilo obwo, abakúlu ba abagabe na abanyaampala ba Abayahudi baákoba aha lubuga lwe eéka yo omugabe mukúlu óogwo izíina lyoómwe akaba ayétwa Kayafa.
4 Omwo, bakabiteélana nka nikwo óokwo baayeenzileho kumukwáata Yeézu habwe eseleke, babone kumwíita.
5 Náho, bakabiteélana báti, “Tutaákwiiza tukakola aga omu mazenyi ga Paásika, abaantu bateéza bakakola omusaambo.”
Omukázi naamusíiga Yeézu amazuta
(Mariko 14:3-9; Yohana 12:1-8)
6 Niho Yeézu yaázeenda omuli Betania, yeékala omúka ya Simoni óogwo kala akaba ayina endwáala yo obubéembe.
7 Obuchilo Yeézu akaba ali aha luhelo kulya, omukázi oómo yéeza hali weényini ayina olwaaba lwi ibáale eliina omuzeeze gwo obukaani buháango bwooli. Omukázi ogwo yaágamwiítilila Yeézu omu mútwe.
8 Obuchilo abaheémba boómwe kábaabweene ago, baátamwa. Baágaamba báti, “Boózo! Ha bwaáchi ogu mukázi naasíisa amazuta aga go obukaani buháango aáti?
9 Yakabeele kuzima amazuta aga gaguzwe aha mpilya nyíinzi bwooli, zikaázunile abahabi!”
10 Yeézu óobu akeeza yaámanya amagaambo ago, yaábagaambila aáti, “Ha bwaáchi nimumwaagalaza ogu mukázi? Weényini yaánkolela echigaambo chi ikuzo bwooli.
11 Abahabi mwiikala hamo nábo buchiile, náho íinye timuliikala hamo neenye buchiile.
12 Omukázi ogu yaányitilila amazuta, yaáchikola aha kuúndoongeza omubili gwaanze habwo okuziikwa kwaanze.
13 Mazima butúnu niimbagaambila nka nikwo, omu nsi zóona, hoóna hóona áaho abaantu baláaba niboolekeelela Empola Nzima ezi, baláaba nibagaámba éecho akakola omukázi ogu, ha kumwiízuka.”
Yuda Iskariote naayikiliza kumukoonga Yeézu
(Mariko 14:10-11; Luka 22:3-6)
14 Niho oómo omu baheémba ba Yeézu ikúmi na bábili, óogwo ayaabeele naayétwa Yuda Iskariote, yaázeenda aha bakúlu ba abagabe,
15 yaábabúuza aáti, “Nimuundiha chiíha kiíndaahicha kumubaheéleza Yeézu omu ngalo záanyu?” Niho baámuliha ebinogoka bye empilya makúmi asatu.
16 Kubaandiza obuchilo obwo, Yuda yaábaanza kuloondela omuháanda gwo kumubaheéleza Yeézu omu ngalo záabo.
Yeézu naálya echookulya cha Paásika
hamo na abaheémba boómwe
(Mariko 14:12-26; Luka 22:7-23; Yohana 13:21-30; 1 Abakorinto 11:23-25)
17 Aha chilo cho kubaanza cha amazenyi ge emikaate éezo etatiílwémo ituumbyo, abaheémba ba Yeézu beeza hali weényini, baámubúuza báti, “Nooyeénda tuzeénde kukuloongeza echookulya cha Paásika nkáhi?”
18 Yeézu yaábazila aáti, “Muzeénde omu chikaali, owo omuuntu bunaanka, mumugaambile muti, ‘Omweégesa yaátusiíndika na naagaámba aáti, Obuchilo bwaanze bweéliliza kuhika. Owaáwe niho ndikulíila amazenyi ga Paásika, íinye hamo na abaheémba baanze.’ ”
19 Abaheémba boómwe baázeenda baákola góona nko óokwo Yeézu yabalagiíliile, baáloonza ebyookulya bya Paásika.
20 Obuchilo habeele olweébazo, Yeézu na abaheémba boómwe ikúmi na bábili beékala aha luhelo kulya ebyookulya.
21 Obuchilo bakaba nibalya, Yeézu yaábagaambila aáti, “Mazima butúnu niimbagaambila nka nikwo, oómo omuli íimwe naayiza kuúnkoonga.”
22 Abaheémba boómwe baákamaala bwooli, baábaanza kumubúuza oómo oómo báti, “Láma Mukáma, mazima tíwe íinye?”
23 Yeézu yaábasubiza aáti, “No óogwo alikukoza hamo neenye, niwe alaánkoonga.
24 Íinye Omutábani wo Omuuntu, niinyítwa nko óokwo eyaandikilwe omu Maandiko Matakatíifu. Náho neelóoko omuuntu óogwo alaánkoonga. Yakabeele kuzima hali weényini hachili tiyaákuzeelwe!”
25 Mbwéenu, Yuda ogwo enkoonga wa Yeézu, náwe yaámubúuza aáti, “Láma Mweégesa, mazima tíwe íinye?” Yeézu yaámugalulila aáti, “Níiwe waágaamba.”
26 Mbwéenu, obuchilo bakaba nibalya, Yeézu yeemucha omukaate, yaámusiima Múungu, yaágumenyula, yaábaha abaheémba boómwe, yaábagaambila aáti, “Mwaanaánkule mulye, ogu nigwo omubili gwaanze.”
27 Yeemucha ne echikóombe éecho echikaba chiina evíini, yaásiima Múungu, yaábaha, yaábagaambila aáti, “Mwaanaánkule evíini ezi, munyweeleláne íimwe mwéena.
28 Evíini ezi niyo enságama yaanze ye endagano. Enságama yaanze elaaseéseka habwa abaantu béenzi, kuba Múungu kubaganyila ebiheno byáabo.
29 Niimbagaambila nka nikwo, kulugilila óobu tiínchisubiile kunywa káandi evíini ye emizabibu kuhika ahali echo chilo chi ndizinyweeláho evíini ye ensoonga eénsha hamo neemwe omu bukáma bwa Táata.”
30 Niho baázina oluzina lwo kumusiingiza Múungu. Obuchilo baámazile kuzina, baalugáho, baázeenda omu ibaanga lye Emizeituni.
Yeézu naabáasa nka nikwo Simoni Peétero naamwaánga
(Mariko 14:27-31; Luka 22:31-34; Yohana 13:36-38)
31 Mbwéenu, Yeézu yaábagaambila abaheémba boómwe aáti, “Leélo omu chilo mwéena nimuunyiluka. Nigaba nka nikwo Múungu agaambile omu Maandiko Matakatíifu nka nikwo,
‘Ndyaátéela omulíisa,
no obusho bwe entaama bulaábuungeela.’
32 “Náho íinye obuchilo óobwo ndiba naázweelwe, ndyaábeebeembelela kuzeenda Galiláaya.”
33 Niho Peétero yaámugaambila Yeézu aáti, “No óobu bilaaba bóona balaákunagilana, íinye tiínkukunagilana nakáti!”
34 Yeézu yaámugalulila aáti, “Mazima butúnu niinkugaambila nka nikwo, obuchilo enkoókolomi etakakoókolomile itúumbi éeli, noóba waányogile entúlo isatu.”
35 Peétero yaámusubiza aáti, “Nóobwo kufwa, ni lwaampaka iínfwe neewe, tiíndi wa kukwáanga íiwe nakáti!” Abaheémba abáandi bóona baágaamba bátyo nyini.
Yeézu naaneembelela Múungu omuli Getisemane
(Mariko 14:32-42; Luka 22:39-46)
36 Mbwéenu, Yeézu yaázeenda na abaheémba boómwe omu musili óogwo ogulikwéetwa Getisemane. Yaábalagila aáti, “Muundiindiilile aha, íinye niinzeénda okwo kusaba Múungu.”
37 Yeeháho Peétero hamo na abatábani bábili ba Zebedayo. Yeézu yaábaanza kuzuzubalilwa no kuzolelwa bwooli.
38 Niho yaábagaambila aáti, “Omwooyo gwaanze gwiina entíimba bwooli kuhicha nóobu kufwa! Muundiindiilile aha, mubuchiíse hamo neenye.”
39 Yeelilaho nka aho kache, yáagwa ahaansi buzuúma, aleembeleza Múungu aáti, “Íiwe Táata, kábilaaba nibikuundilana, niinkusába onyihileho echikóombe éechi cho olwaágalalo, náho oteéza okakola nko óokwo íinye ndikweendaho, choónka okole nko óokwo íiwe buli obweenzi bwaawe.”
40 Niho, Yeézu yaásuba áaho akaleka abaheémba boómwe, yaábasaanga bahuniile otúlo. Yaámubúuza Peétero aáti, “Ngási, mwaálemwa kwiikala méeso hamo neenye no óobu ahi isáaha límo?
41 Mwiikale nu méeso no kusaba Múungu, mutaákwiiza mukaleengeswa. Omwooyo nigweénda kweégumisiliza ebileengeso, náho omubili tigwíina amagala.”
42 Yeézu yaábasiga aho káandi, yaázeenda okwo ha ntúlo ya kábili, aleembeleza Múungu aáti, “Íiwe Táata, keélaaba ebyaágalalo ebi bitakuhicha kuluga hali íinye, mbwéenu ozile kwe engoonzi zaawe.”
43 Mbwéenu, obuchilo yaásubile aha baheémba boómwe, yaábasaanga bali omu túlo káandi, habwo kuba améeso gáabo gakaba galemeeliilwe endoólo.
44 Yeézu yaábaleka káandi, yaázeenda kuneémbelela Múungu aha ntúlo ya kásatu, yaasubámo ha kugaamba amagaambo ago nyini.
45 Mbwéenu, obuchilo yaásubile káandi aha baheémba boómwe, yaábagaambila aáti, “Mbwéenu kamuchaali muchihumwiíle no kuhunila? Muleebe! Obuchilo bwe ebileengeso byaanze bweéliliza kuhika, neenye Omutábani wo Omuuntu nze kukobezibwa omu ngalo ze enkola bíbi.
46 Nimwiimuke, tuzeénde. Léeba! Enkoonga yaanze yeéliliza!”
Yeézu naateébwa omuli itaanu
(Mariko 14:43-50; Luka 22:47-53; Yohana 18:3-12)
47 Obuchilo óobwo Yeézu akaba acháali naahoóyela amagaambo ago, léeba, Yuda, oómo omu baheémba boómwe ikúmi na bábili, yéeza hamo ne embága mpáango ya abaantu abeena embáadi ne engoligo. Embága ezo ekaba esiindikilwe na bakúlu ba abagabe na abanyaampala ba Abayahudi.
48 Yuda óogwo enkoonga koongi wa Yeézu, akaba yaabamanyisize áabo baantu emanyiso. Akaba abagaambiile aáti, “Omuuntu óogwo ndaanyweégela, niwe óogwo nyini, mumukwáate.”
49 Yuda kaáhika hali Yeézu, ahonyini, amugaambila aáti, “Kasíinge, Mweégesa!” Niho yaámunyweégela.
50 Yeézu yaámugalulila aáti, “Íiwe munywáani, ozile éecho weeza kukola.”
Mbwéenu abaantu abo baamwiililaho, baámuta omuli itaanu Yeézu no kumuboha.
51 Niho oómo omuli abaabeele bali hamo na Yeézu, asopoololamo bwaangu olubáadi lwoómwe, alumutéeza omuhálila wo omugabe omukúlu no okutwi kwoómwe kuba kwaachweebwáho.
52 Náho Yeézu yaámugaambila aáti, “Subya olubáadi lwaawe omu chiláalo chaálwo, habwo kuba abaantu bóona áabo abakwaáta olubáadi, nábo balyaáyitisibwa olubáadi!
53 Ngási, tokusoombookelwa nka nikwo niinhicha kusaba ahali Táata, náwe yaakaáhicha kuunsiíndikila óobu nyini bamaléeka boómwe béenzi be ensuli ikúmi ne ibili?
54 Mala sii, kábyaakubeele nkozile iíntyo, mbwéenu bita byaakaáhikize kubaho éebyo ebyaandikilwe omu Maandiko Matakatíifu nka nikwo, ni lwaampaka bityo nka nikwo Múungu yaáyeenzilého?”
55 Niho Yeézu yaábagaambila abaantu be embága ezo aáti, “Óobu sii, ha kwiiza kuunkwáata kunu mukwaasile embáadi ne engoligo, ngási, nimuleeba nka nikwo íinye ndi omunyagiilizi? Kinaabeele ebilo byóona ntakwóosa niimbeekala ahagáti niinyegesa omu lubúga lwe éenzu ya Múungu, náho timulaleengesize kuunkwáata!
56 Náho aga góona geéza, kuba bihikiilizwe éebyo ababáasi baáyaandikile omu Maandiko Amatakatíifu.” Niho, abaheémba boómwe bóona beéluka, baámusigaho Yeézu áaho.
Yeézu omu méeso ga abakúlu ba Abayahudi
(Mariko 14:53-65; Luka 22:54-55, 63-71; Yohana 18:13-14, 19-24)
57 Mbwéenu, abaantu abo bamukwáata Yeézu, baázeenda náze, baámutwáala ahali Kayafa, omugabe omukúlu. Omúka yoómwe, bakakobáho abeégesa be ebilagilo bya Musa na abanyaampala ba Abayahudi.
58 Peétero akaba naamukulaatila Yeézu kuluga hala, kuhika aha lubuga lwo omugabe mukúlu. Niho yaataahamo, yeékala hamo na abaleebelezi abone kuleeba óokwo chilaába.
59 Abakúlu ba abagabe ni Itégekelo likúlu lyóona lya Abayahudi, bakaba nibaloónda cho kumuteéleleza ebisuba babone kumuchwaáziika no kumwíita Yeézu.
60 Bakéeza baalubona be ebisuba béenzi, náho tibalabonesize obubona bwoóna bwóona óobwo obulikubagasa. Haálemwa heezwaho baalubona bábili,
61 baágaamba báti, “Omuuntu ogu akagaamba nka nikwo, ‘Niinhicha kuzikaambula éenzu ya Múungu no kuzoómbeka káandi aha bilo bísatu.’ ”
62 Niho omugabe mukúlu yaáyemeelela, yaámubúuza Yeézu aáti, “Ngási, tozila cho kusubya no óobu echigaambo choóna chóona habwa áago gi balikukulegelela?”
63 Náho Yeézu ayesiza du.
Mbwéenu, omugabe omukúlu ogwo yaámugaambila káandi aáti, “Niinkulahiza omulahi hali Múungu óogwo ali omulame, otusoomboolele koólaaba íiwe níiwe Masihi, Mutábani wa Múungu.”
64 Yeézu yaámugalulila aáti, “Níiwe waágaamba. Náho niimbagaambila mwéena nka nikwo, kuluga óobu mulyaábona íinye Mutábani wo Omuuntu nnyikeele olubazu lwo obúlyo lwa Múungu owo obuzizi, naayiza omu bwíile bwo olugulu.”
65 Mala, ahonyini omugabe omukúlu káyaahuliile amagaambo ago, yaáteemula ebizwáalo byoómwe, yaágaamba aáti, “Aa! Yaálogota Múungu! Ni buulubona chi káandi óobwo tuchaáyeenda? Mwaáchihulila íimwe nyini nka nikwo óokwo yaálogota Múungu!
66 Bityo íimwe nimugaámba muta?” Baámusubiza báti, “Chimugasize kwiitwa!”
67 Nikwo, baábaanza kumuchwéela amachwaánta Yeézu omu buso, baámutéela enfune. Abáandi baámutéela eémpi,
68 no kumugaambila báti, “Íiwe Masihi, gaámba obubáasi, noóha óogwo ayaákuteela?”
Peétero naamwaánga Yeézu
(Mariko 14:66-72; Luka 22:56-62; Yohana 18:15-18, 25-27)
69 Mbwéenu, ha buchilo obwo nyini, Peétero akaba ayikéele ha lubuga lwe eéka. Niho omuzaánakazi oómo yaamwiililáho Peétero, yaámugaambila aáti, “Neewe nyini okaba oli hamo na Yeézu omunya Galiláaya.”
70 Áaho, Peétero yaámwáanga omu méeso ga abaantu bóona, yaámuzila aáti, “Tiínkugamanya áago go olikugaamba!”
71 Niho yaalugáho aho yaáza ahi iléembo. Omuzaánakazi oóndi yaámubona, yaábagaambila abaantu áabo bakaba baliho aho aáti, “Omuuntu ogu akaba ali hamo na Yeézu Omunyanazaréeti.”
72 Peétero yaámwáanga káandi aha mulahi, omu kugaamba aáti, “Tiínkumumanya ogwo muuntu!”
73 Áaho omwáanya muche gukahiíngula, abaantu abaabeele beemeeliile aho, baámwiililílaho Peétero, baámugaambila báti, “Byaakáaba, mazima íiwe neewe oli oómo omu baantu áabo abali hamo na Yeézu. No óobu engaambo yaawe neekwooleka butúnu nka nikwo noolugiílila Galiláaya!”
74 Peétero yaábaanza kweécheena bwooli, alahila, omu kugaamba aáti, “Tiínkumumanya ogwo muuntu!” Ahonyini, enkoókolomi ekoókoloma.
75 Niho Peétero kwiizuka amagaambo áago Yeézu akaba amugaambiile aáti, “Obuchilo enkoókolomi etakakoókolomile, noóba waányogile entúlo isatu.” Niho, yaásohola ahéelu, yaaba naachula aha ntíimba bwooli.