27
Paulo yaátwáalwa omu muzihwa gwa Rúumi
Káhaabaliile yaálamulwa nka nikwo tubuge no obwáato bwi itaanga kuza omu nsi ya Italia. Bityo Paulo ne embóhe abáandi baáhikiilizwa aha mwiímeelelezi oómo wa abalwaanila ngoma, izíina lyoómwe ni Juliasi, we embága ya abalwaanila ngoma eyaabeele neeyétwa Embága yo Omukáma Agusto. Bityo twaáhanama omu bwáato búmo bwi itaanga bwo omuzihwa gwa Adramitio obwaabeele nibuzeénda no kugoba omu byaambo bunaanka bya Asia. Kátwaalugileho, tukaba tuli hamo na Aristariko, owa Teesalonike omu nsi ya Makedonia.
Kábwaachíile, twaágoba aha chaambo cha Sidóoni. Aho ogwo Juliasi yaámunyegeza Paulo kuzima aha kumukuúndila azeénde kubonana na abanywáani boómwe, babone kumuzuna ebikozeso byo kumugasa weényini. Kuluga okwo twaázeendelela no oluzeendo lwéetu, twaátéelwa omuyaga. Bityo twaálabila olubazu lwi iífo lwi iziinga lya Kipro tubone kweéliga no omuyaga kuba okwo tigulabeeleyo mwíinzi. Tukaambuka ezo nziba kuzeenda aha kulabila aha ngeégeelo ya Kilikia, ne ya Paamfilia, twaáhika Mira omu nsi ya Likia. Aho, ogwo mwiímeelelezi wa abalwaanila ngoma yaábusaanga aho obwáato bwi itaanga kuluga Alekisandria obwaabeele nibuzeénda omu nsi ya Italia. Niho yaátuhanamika omuli obwo bwáato.
Twaámala ebilo bíinzi omuli obwo bwáato tuli omu kubuga mpóla mpola aha lwaágalalo, tuba tweélilila omu muzihwa gwa Nido. Aho omuyaga muháango gwaátulema kuhiíngula olubazu óolwo tukaba tutegiize tulabile, yaáleetelela tuzeénde enyuma yi iziinga lya Kirete, kulabila olusoonga olulikwéetwa Salimone. Twaázeenda nitucheecheéla héehi ne engeégeelo aha lwaágalalo, twaálemwa twaáhika ahalikwéetwa Omu Igobelo lyo Obuhóolo, héehi no omu iboma lya Lasea.
Omwáanya mula gukaba gwaáhiingwíileho, nóobu echilo chikúlu che Echisiibo chaaba chaáhiingwíile. Chaabaho nka nikwo kábilaaba nituzeendelela no olwo luzeendo, twaakaáhicha kuba omu ntaambala.* Ha bwéecho Paulo yaábahanuuza abo bazeenzíbe aha kugaamba, 10 “Íimwe baséeza, naábona nka nikwo óolu luzeendo lwéetu nilutuleetela entaambala. Obu bwáato bwi itaanga hamo ne ezi emigugu yaáyo, byóona nibisiingaálikila omu nziba. Nóobu omuli íichwe, heena áabo abalaasiingaalicha obulami bwáabo.”
11 Náho ogwo mwiímeelelezi wa abalwaanila ngoma taleekiliize obuhanuuzi bwa Paulo yaábona nka nikwo tibukugasa, yaákoonzwa koonzwa amagaambo go omugobi wo obwo bwáato, na aga kanyina wo obwáato. 12 Hamo na ago, áaho lili elyo igobelo hakaba hatali hazima omu buchilo bwe embého. Ha bwéecho abaantu beenzi omuli obwo bwáato bwi itaanga baálamula obuhanuuzi nka nikwo balugého aho, baléebe kábaakuhicha kuhika omu igobelo elíindi omuli elyo nyini iziinga lya Kirete ahalikwéetwa Foonikisi. Aho niho bakeenda basigale omu buchilo obwo obwe embého. Elyo igobelo lya Kirete nilyoolekela obutúluka bwa nyakaziinzakazi hamo no omu butuluka bwa chiziba cha ntumwa.
Paulo na bazeenzíbe nibaagalala bwooli
habwe echiihúle omu nziba
13 Mbwéenu, omuyaga gwe echineembe gwaábaanza kuhéemba kuluga olubazu lwa nyakaziinzakazi. Gwaábakola abo obwáato obwo bateekúze nka nikwo baábona omwáanya gwo kuzeendelela no olwo luzeendo lwáabo, óokwo baabeele beénzileho. Ha bwéecho baasiimbuláyo enaanga. Baábuga nibacheecheéla héehi ne engeégeelo ye elyo iziinga lya Kirete. 14 Náho tigulahiingwiileho omwáanya mula, kuluga omuli elyo iziinga gwéeza omuyaga muháango bwooli gwe echiihúle gwaátéela, ogulikwéetwa, Obutúluka bwa Chiziba cha Ntumwa. 15 Ogwo muyaga gukaba niguteéla omu mbazu zo obwo bwáato bwi itaanga. No óobu twaásiingaangeene nágwo, náho gukatulema. Twaábéha kuza omu nziba.
16 Twaaba twaálaba enyuma ya akaziinga kache akalikwéetwa Kauda, kaatuchiingilizaho kache. Aha lwaágalalo tukahicha kubukoma engóye obwáato bwéetu obuche 17 twaábona tubuhanamike omu bwáato bwi itaanga. Obuchilo twaabele twaábutiilemo omwo, abo babugi baábuziíngilila ne engóye obwo bwáato obuháango obwi itaanga, butaákuhicha kwaátika. Baátíina nka nikwo bwaakaáhatila aha mukuúngulu gwi ikóondo lya Sirti.§ Ha bwéecho baátúula itaanga* lyo obwo bwáato, baábuleka obwáato busiindikwe no omuyaga.
18 Echiihúle chiháango chaázeendelela kuhéemba no kubutéela muno obwo bwáato. Nikwo nyeéncha eémo, abo babugi baálamula kunaguza emigugu omu nziba. 19 Echilo cha kásatu, beehaho ebikozeso byo obwáato, baábizugunya omu nziba aha ngalo záabo nyini. 20 Byaáhiingula ebilo bíinzi izóoba ne enyeyéezi tizikubonwa, ne ezo enziba yaaba neezeendelela kubíiha. Yaáleetelela tubulwe itegezo nka nikwo titukuchila.
21 Abo babugi, kábaabeele baámazile ebilo bíinzi omuli ezo nziba batakulya chiintu, Paulo yaáyemeelela omugati yáabo, yaábagaambila, “Íimwe babugi, obuchilo obwo nkabahanuuza okwo Kirete nka nikwo tutaákulugáho aho, mukaba nimuhikiililwa kuumpuliiliza. Kámwaakubeele muumpuliilize, ebiintu byáanyu tibyaákusiisiikeele no kusiingaalika biti. 22 Nóobu bityo, niimbasaba óobu nka nikwo mutiímbye emiganya. Ensoonga tihaliho nóobu oómo omuli íimwe alaáfwa, náho obwáato nibwo bulyaásikila.
23 “Íinye ndi omuuntu wa Múungu, na mále ndi omuhálila woómwe. Omu chilo cha leélo maléeka woómwe oómo ayimeeliile omu mpelo yaanze, 24 yaángaambila, ‘Íiwe Paulo, otaákutiina! Ni lwaampaka oyimeelele omu méeso ga Kaizáari. Mále omanye nka nikwo bóona áabo abalikubuga hamo neewe, Múungu akuheéle aha mbabazi zoómwe.’ 25 Ha bwéecho íimwe abaséeza, mutiímbye emiganya, kuba niinyesiga Múungu nka nikwo amagaambo aga nigaba nko óokwo angaambíile. 26 Nóobu bityo, nituhatikwa kubéha omu iziinga bunaanka.”
Paulo na bazeenzíbe nibachuunguka omu nziba
27 Omu bilo ikúmi na bina tukaba nitusiindikwa no ogwo omuyaga muháango kunu no okwo omuli ezo nziba ya Adilia. Obuchilo kihaabeele omu itúumbi, abo babugi beehulila nka nikwo hamo beeliliza aha chaambo bunaanka. 28 Nikwo baátúula endeengo omu nziba, baábona nka nikwo kuhika ahaansi heena ebíta makúmi ábili. Kábeeliilého kache, káandi baátúula ezo ndeengo omu nziba, baábona nka nikwo kuhika ahaansi heena ebíta ikúmi na bitaanu. 29 Baátíina nka nikwo obwáato bukaátíile aha byáazi, ha bwéecho baátubiza omu méenzi enaanga iína za aha nyuma yo obwáato obuháango. Baaba nibasaba nka nikwo hache bwaangu.
30 Aho abo babugi baáleengesa kuchweéngela kuluga omu bwáato. Baátúucha akáato omu nziba, beekola nkokwo nibeénda kunaguza enaanga olubazu lwo omu méeso go obwáato obuháango. 31 Ahonyini Paulo yaágaambila ogwo mwiímeelelezi wa abalwaanila ngoma, hamo na abalwaanila ngoma boómwe naagaámba, “Aba babugi, kábalaaba batasigeéle hamo neemwe omuli obu bwáato obuháango, timukuhicha kuchila.” 32 Ha bwéecho abo balwaanila ngoma baánogola engóye ezaabeele zikomile obwo bwáato obuche, baábulekula enziba ebutwáale.
33 Obuchilo kihaabeele heélilila omulutulutúlu, Paulo yaábaneémbelela abo bazeenzíbe bóona balye ebyookulya kunu naagaámba, “Leélo mwaámala ebilo ikúmi na bina muli omu kutahwa tahwa, na tihaliho echiintu éecho muliíle. 34 Ha bwéecho niimbasaba mulye, mubóne kuhicha kuzeendelela kuba no obulame. Taliho weéna wéena omuli íimwe alaabuza no óobu olusoke lúmo omu mútwe gwoómwe.”
35 Obuchilo Paulo káyaamazile kugaamba aátyo, yaátwáala omukaate, yaámusiima Múungu omu méeso ga abo bóona, yaágumenyula, yaábaanza kulya. 36 Ahonyini abo bóona baátiimbwa emiganya, nábo baálya. 37 Twéena omu bwáato tukaba tuli abaantu magana ábili na makúmi musaanzu na mukáaga. 38 Abo bóona, obuchilo baabeele baáhaagile, baánaguza engano omu nziba, babone kubukola obwo bwáato buhuhuúke.
39 Obuchilo kábwaachíile kuzima, abo babugi baábona ikóondo héehi elikaba liina omusényi aha chaambo, náho tibalamanyile ne lya nsi chi. Baálamula nka nikwo babwoólekeze obwo bwáato buzeende buhase omuli elyo ikóondo, keélaaba chiíkililizeene. 40 Nikwo baánogola engóye ze ezo nnaanga baazisigayo omu nziba, baásumuulula engóye ezaabeele zikomile ensukáani, ensukáani zibone kutúuka omu méenzi kubugisa obwáato. Mále baáhanamika itaanga eliche elya mbele lyo obwáato bubone kusiíndikwa no omuyaga kuzeendela omuli elyo ikóondo aha chaambo. 41 Náho obwo bwáato kábweeliileho kache, bwaáhika omu iteélanilo lye engezi ibili, omwo bwaáhatila aha mukuúngulu. Aho bweekala obutanyegenyuka, bwaátéelwa lwa amáani na Amakóonzo aha chitako kuhicha bwaásiingaalika.
42 Abo balwaanila ngoma bakeéhanuuza nka nikwo babeegáze abo embóhe bóona, kuba atabaho nóobu omuuntu oómo omuli abo ayaakuhicha kuziha akatoloka. 43 Náho ogwo mwiímeelelezi wáabo talayeenzile nka nikwo Paulo ayitwe, ha bwéecho yaábaangila bataákukola obweéhanuuzi bwáabo. Aho yaábalagila nka nikwo abo abalikumanya kuziha beénaguze omu méenzi, babone kuhika aha chaambo. 44 Abalaasigalila batwaále embaáhu, nali ebinogoka ebíindi byo obwáato, nibyo bazihíse. Bityo nikwo bóona bakaambuka baaba baáhika kuzima aha chaambo.
* 27:9 Twaakaáhicha kuba omu ntaambala: Ensoonga, ekaba no omu buchilo bwe emiyaga miháango yo kutubiza. 27:11 Omugobi: Izíina eliindi naayétwa, omusalahaangi. 27:16 Obwáato bwéetu obuche: Obuchilo óobwo bikaba buli obuteéka bwo kukweesa obwáato obuche bwe engáhi enyuma yo obwáato obuháango bwi itaanga. Omulimo gwaáyo gukaba guli okuchuúngula ababugi kábilaaba obwáato obuháango bwaátuuyene nali kuzwaánganisibwa no omusote. § 27:17 Ikóondo lya Sirti: Ikóondo éeli lili aha chaambo che enziba ye éensi ya Libia. * 27:17 Itaanga: Ensoonga yaácho omu Chiyunani teli aha bwéelu. Obúundi yakáaba, enaanga.