9
Ni tetniñu Jesús ma tee ka ndikin ya ma, ja na jin kaxtnu'u de tnu'u vii tnu'u va'a Su'si ma
(Mt 10:5‑15; Mr 6:7‑13)
1 Jesús ma, ni ndaxtutu ya ndi‑uxi uu tee ka ndikin ya ma, te ni wa'a ya tnu'u ndee tnu'u ndatnu, sukan‑va'a jin tatnuni de nuu tachi ma, te jin xndoo i ñayii ka yinee i ma, te jin kakan‑ta'vi de nuu Su'si ma, te jin nduva'a ñayii ka ku'u ma.
2 Te ni tetniñu ya de ja jin kaxtnu'u de tnu'u vii tnu'u va'a sukan tatnuni Su'si ma, te jin kakan‑ta'vi de nuu Su'si ma, te jin nduva'a ñayii ka ku'u ma.
3 Te jiña'a ya:
―Máko jin kinda'a ni ndatniñu jin koo ni. Ni a karroti ni, ni a bolsa ni, ni a xita jin kaa ni, ni a xu'un, ni a sa'ma jin ndaxsama ni maa ni.
4 Ndeva'a‑ni ve'e kenda koo ni ma, te jin kendoo ni onde kivi jin nde koo ni ñuu yukan.
5 Te ndeva'a‑ni ñuu ñatuu ka kuni i ja jin kuan‑ta'vi ña'a i ma, te jin nde koo ni ñuu yukan, te jin skoyo ni ñuyaka ja'a ni ma, sukan‑va'a ñayii yukan, jín kona'a i ja jâ ni ka xtu'va ni i ―kúu ya jiña'a ya.
6 Ni ka ke koo de, te kuan koo de ni‑ka'nu yu'u ñuu ma, ka kaxtnu'u de tnu'u vii tnu'u va'a Su'si ma, te ka jikan‑ta'vi de nuu Su'si ma, te ka nduva'a ñayii ka ku'u ma.
Ndí ini tee kúu Herodes ma
(Mt 14:1‑12; Mr 6:14‑29)
7 Te tee kúu rey Herodes ma, ni jiniso'o de ja ka ka'an i ndaka sukan kúu ma, te ñatuu ní'i ini de naxe kani ini de. Vaa jaku i ka ka'an ja Juan ma ni ndateku,
8 te jaku‑ka i ka ka'an ja ni ndenda Elías ma, te jaku‑ka i ka ka'an ja in tee jana'a ni ka yo ndakaxtnu'u tnu'u ni yo wa'a Su'si ma ni ndateku.
9 Kovaa Herodes ma, ká'an de:
―Vitna ja maa o ni tetniñu ja jin ka'nde i xini Juan ma, ¿na in kúu tee ya'a ja jiniso'o o ja kua'a xeen ja ka ndakani i ja kuu de ma? ―kúu de ká'an de.
Chukan kúu ja Herodes ma, ni yo nduku de naxe kuni de Jesús ma.
Ni sa'a Jesús ma ja ni ndukua'a xtatila ma ji'in tiaka ma, te ni kanda ja ni ka jaa u'un mil tee
(Mt 14:13‑21; Mr 6:30‑44; Jn 6:1‑14)
10 Nuu ni ka ndenda koo tee ka kuu apóstol ma, ni ka ndakani de nuu Jesús ma ja ni ka sa'a de ma. Sani te ni jeka ya de, te kua'an ya ji'in maa‑ni de in ñuu nani Betsaida.
11 Kovaa nuu ni ka jini ñayii ma ja kua'an ya ma, te ni ka ndikin i ya, te Jesús ma, ni jan‑ta'vi ya i, te ni kaxtnu'u ya tnu'u vii tnu'u va'a sukan tatnuni Su'si ma, te ni ndasava'a ya ñayii ka ku'u ma.
12 Nuu ve kukuee ma, ni ka jan tu'va ña'a ndi‑uxi uu tee ka ndikin ya ma, te ka jiña'a de:
―Ndakuan‑ta'vi ni nuu ñayii a, sukan‑va'a jín koo i jín ndatatu i, te jín nduku i nawa jin kaa i ichi yu'u ñuu ma ji'in ichi yuku ma, vaa nuu ka iyo o a chi masu nawa iyo kuiti ―ka kuu de ka jiña'a de.
13 Jesús ma, jiña'a ya:
―Jin kua'a maa ni ja jin kaa i ―kúu ya jiña'a ya.
Te ni ka ndakone'e de:
―Masu nawa ka neva'a sa, yika‑ni ja u'un‑ni xtatila te uu‑ni tiaka, te nú sukan te jín koo sa jin kuaan sa ja jin kaa ndaka ñayii ya'a ―ka kuu de ka jiña'a de.
14 Te visi u'un mil tee ka iyo. Kovaa Jesús ma, jiña'a ya tee ka ndikin ya ma:
―Jin sa'a ni ja jin kunukoo uu xiko uxi (50), uu xiko uxi (50) ñayii a ―kúu ya jiña'a ya.
15 Sukan ni ka sa'a de, te ni ka jinkoo ndaka ñayii ma.
16 Sani te Jesús ma, ni tnii ya ndi‑u'un xtatila ma ji'in nduu tiaka ma, te ni ndonenuu ya ichi andivi ma, te ni ndakuan‑ta'vi ya nuu Su'si ma ja ndaka ja ni wa'a ya ja jin kaa de ma, te ni ta'vi ya. Sani te ni wa'a ya tee ka ndikin ya ma, sukan‑va'a jin kua'a de ja jin kaa ndaka ñayii ma.
17 Ndaka ñayii ma, ni ka jaa i onde ni ka ndutu chii i ma, te ni ka ndaxtutu de ndaka‑ka ja ni kendoo ma, te ni ka ndachitu uxi uu‑ka chika.
Pedro ma, ni ka'an de ja Jesús ma kúu Cristo iya ni tetniñu maa Su'si ma
(Mt 16:13‑20; Mr 8:27‑30)
18 In kivi, te yikuu maa in‑ni Jesús ma jikan‑ta'vi ya, te ka iyo tna tee ka ndikin ya ma, te ni jikan‑tnu'u ya de:
―¿Na in kúu sa, ka ka'an ñayii ma? ―kúu ya jiña'a ya.
19 Te ni ka ndakone'e de:
―Jaku ñayii ma, ka ka'an i ja Juan tee skuandute ma kúu ni, te jaku‑ka i ma ka ka'an ja Elías ma kúu ni, te jaku‑ka tuku i ma ka ka'an ja in tee jana'a ni yo ndakaxtnu'u tnu'u ni yo wa'a Su'si ma ni ndateku ―ka kuu de ka jiña'a de.
20 Te ni jikan‑tnu'u ya:
―Te ndijin, ¿na in kúu sa, ka ka'an ni? ―kúu ya jiña'a ya.
Te Pedro ma, ni ndakone'e de:
―Ndijin kúu Cristo iya vee nuu Su'si ma ―kúu de jiña'a de.
21 Kovaa Jesús ma, ni sacargu xeen ya de ja máko jin kuña'a de sukan nuu ni‑in ñayii ma.
Jesús ma, ni kaxtnu'u ya ja jin ka'ni i ya kovaa ndateku ya
(Mt 16:21‑28; Mr 8:31–9:1)
22 Te jiña'a ya:
―Saña ja kúu sa iya vee ñayivi ñuu ñayivi a chi iyo sa ja ndo'o neni sa, te jin saxiko ña'a tee ka ndanuu ma, ji'in tee ka tatnuni nuu sutu ma, ji'in tee ka skua'a tnu'u ni kaxtnu'u Moisés ma, te jin ka'ni ña'a de. Kovaa nuu uni kii ma, te ndateku sa ―kúu ya jiña'a ya.
23 Sani te jiña'a ya nuu ndaka de ma:
―Nú na in kúni ja kondikin ña'a i, máko sa'a i sukan játna ini maa i ma, su'va kondikin vava'a ña'a i ndaka kivi, visi ndó'o néni i sukan ndó'o néni ñayii jiso krusi i ma te kua'an i nuu kûu i ma.
24 Vaa ñayii kúni ja koo va'a i ñuu ñayivi ya chi skenaa i anua i ma. Kovaa nú na in, visi na kûu i ñuu ñayivi ya ja kuechi ja káxtnu'u i tnu'u maa sa a chi ndani'i ta'vi i.
25 ¿Na nde jiniñu'u ja in ñayii, te koneva'a i ndaka ja iyo ñuu ñayivi a te skenaa i anua i ma?
26 Te nú nde ni na kukan‑nuu ja maa sa iyo ji'in ni te kukan‑nuu ni ja jini ni tnu'u ni kaxtnu'u sa a, ne'un ñayii tiempu ya'a ja ndimaa ka sa'a i ja u'vi ma te ka ndiso kuechi i ma, te jin kona'a ni ja saña ja kúu sa iya vee ñayivi ñuu ñayivi a chi ndakukan‑nuu ña'a sa kivi ndii sa ji'in jayiñu'u maa sa ma, ji'in jayiñu'u Yuva sa ma, ji'in jayiñu'u ndaka ángel ka jinukuechi nuu ya ma.
27 Ja ndaa ká'an sa ja ka iyo jaku ni ja ka iyo ni ya'a ja masu jin kûu ni onde jin kuni ni sukan tatnuni Su'si ma ―kúu ya jiña'a ya.
Ni kaxtnu'u Su'si ma ja Sa'ya maa ya kúu Jesús ma
(Mt 17:1‑13; Mr 9:2‑13)
28 Nuu una kii ja ni ka'an ya sukan ma, Jesús ma, ni ja'an ya in yuku, ja kakan‑ta'vi ya nuu Su'si ma, te ka ndikin ña'a Pedro ma, ji'in Santiago ma, ji'in Juan ma.
29 Nani jikan‑ta'vi ya ma, ni ndasama nuu ya ma, te sa'ma ya ma, ni ndukuijin kuijin i, te jándute i.
30 Te ni kenda koo uu tee ka ndatnu'u ji'in ya. Te Moisés ma ji'in Elías ma ka kuu de.
31 Te vivii yé'e ni'ni nuu ka iyo de ji'in ya ma, sukan kaa nuu iyo maa Su'si ma. Te ka ndatnu'u de ji'in ya sukan ndo'o ya ñuu Jerusalén ma, ji'in sukan ndaa ya no'o ya andivi ma.
32 Visi Pedro ma ji'in tee ka ndikin tna'a ji'in de ma, jin kusu xeen de ka kuni de, kovaa ni ka yo ndito de, te ni ka jini de jayiñu'u Jesús ma ji'in nduu tee ka iyo ji'in ya ma.
33 Nuu ni ka ndusiin tee yukan ji'in Jesús ma, Pedro ma, jiña'a de:
―Teskua'a, ¡va'a‑ni ja ka iyo sa ya'a! Jín sa'a sa uni ve'e nda'a yutnu, in kuenda maa ni, te in‑ka kuenda Moisés ma, te in‑ka kuenda Elías ma ―kúu de jiña'a de.
Kovaa Pedro ma, masu ni ndasa'a de kuenda nawa kúu ja ká'an de ma.
34 Nani ká'an de ma, te ni kenda in viko, ni nukun‑tuu i de. Te ja ka iyo de me'ñu viko ma, ni ka yu'u xeen de.
35 Sani te onde ne'un viko ma, te ni ka jiniso'o de ja sa'a ni ka'an Su'si ma:
―Sa'ya sa kúu iya ya'a, iya ni kaji maa sa kúu ya: Te jin koniniso'o ni ja ká'an ya a ―kúu ya ká'an ya.
36 Te ora nuu ni ka jiniso'o de ja ká'an ya ma, Jesús ma, ni kendoo maa in‑nka ya. Te ne'un kivi yukan, tee ka ndikin ya ma, ñatuu ni ka ka'an de nuu ni‑in ñayii ja ni ka jini de ma.
Jesús ma, ni kene'e ya tachi ni yo saneé in suchi jaa, te ni nduva'a i
(Mt 17:14‑21; Mr 9:14‑29)
37 Kivi xtnee ma nuu ni ka nu koo de yuku ma, kua'a xeen ñayii ni ka ke koo ja jin ndatna'a i ji'in Jesús ma.
38 Te ne'un ñayii yukan iyo in tee, káyu'u de jiña'a de:
―Teskua'a, jikan‑ta'vi sa nuu ni ja kii ni te kuni ni sukan ndó'o sa'ya sa a, vaa kútoo sa i, te maa in maa tnu'u‑ni i neva'a sa.
39 Te tachi ma, iyo naxe, te sa'a i ja káyu'u neé káyu'u uun suchi a, te skiki ña'a i, te jáa ti‑iñu yu'u i a. Te sa'a ndeva'a i suchi a, te ñatuu kúni i ja xndoo i suchi a.
40 Ni ka jikan‑ta'vi sa nuu tee ka ndikin tna'a ji'in ni a, ja na jin kene'e de tachi ma, kovaa ñatuu ni kuu jin sa'a de ―kúu de jiña'a de.
41 Jesús ma, ni ndakone'e ya:
―¿Nava'a ñatuu ka kukanu ini ña'a ni, te so'o xeen ka ndaa ni? ¿Na saa‑ka kii jiniñu'u ja koo sa ji'in ni? ¿Te na saa‑ka kii kanda sa ja sukan‑ni ka kuu ni a? Ki xsia'a ni sa'ya ni a ya'a ―kúu ya jiña'a ya.
42 Nuu ni kenda yatni suchi ma, te tachi ma, ni skana ña'a i nuu ñu'ú ma, te ni skiki tuku ña'a i. Kovaa Jesús ma, ni ndonda ya nuu tachi ma, te ni xndoo i suchi ma. Te sukan te ni ndasava'a ya i, te ni ndakua'a ya i nuu yuva i ma.
43 Te ndaka ñayii ma, ni ka sa'vi‑nka ini i ja ndaka kúu sa'a Su'si ma.
Cha'a kúu ja ku‑uu jichi ja ni kaxtnu'u Jesús ma ja jin ka'ni i ya kovaa ndateku ya
(Mt 17:22‑23; Mr 9:30‑32)
Nani ka sa'vi‑nka ini ndaka ñayii ma ja ni sa'a Jesús ma, te jiña'a ya tee ka ndikin ya ma:
44 ―Jin koniniso'o va'a ni ja ká'an sa a. Máko jin ndunaa ni. Vaa saña ja kúu sa iya vee ñayivi ñuu ñayivi a chi jin ndaxsia'a ña'a i nuu nda'a tee ka tatnuni ñuu ñayivi a ―kúu ya jiña'a ya.
45 Kovaa ñatuu ni ka jaku'ni ini de ja ká'an ya ma, vaa Su'si ma, ñatuu ni wa'a ya tnu'u ja jin jaku'ni‑ni ini de. Suni ka yu'u de ja jin ndakan‑tnu'u tuku de Jesús ma.
Ni kaxtnu'u Jesús ma na in ko kuu ja kanuu‑ka nuu Su'si ma
(Mt 18:1‑5; Mr 9:33‑37)
46 Sani te tee ka ndikin ya ma, ni ka keja'a de ka jikan‑tnu'u tna'a de na nde de ko kuu tee kanuu‑ka.
47 Jesús ma, ja ni jinitnuni ya ja ka ka'an de ma, ni tnii ya nda'a in suchi luluu, te ni jani ya i xiñi ya ma,
48 te jiña'a ya:
―Nú na in kuan‑ta'vi suchi luluu ya'a ja maa sa ma, te jan‑ta'vi ña'a i maa sa. Te nú na in jan‑ta'vi ña'a maa sa a, te jan‑ta'vi i iya ni tetniñu ña'a ma. Chukan kúu ja nú nde ni jani ini ja masu in ñayii kanuu‑ka kúu ni sana ndaka‑ka ni a, te suu ni ko kuu tee kanuu‑ka nuu Su'si ma ―kúu ya jiña'a ya.
Ni ka'an Jesús ma ja ñayii ñatuu ndákiti ini nuu o ma chi kétna'a ini i ji'in o
(Mr 9:38‑40)
49 Juan ma, jiña'a de:
―Teskua'a, ni ka jini sa in tee ja ndákune'e ña'a de maa ni, te ndónda de nuu tachi ma, te ka nde koo i, te ka nduva'a ñayii ma. Te ni ka ja'nu ndee sa, te ka jiña'a sa ja máko sa'a‑ka de sukan, vaa masu tee ka ndikin tna'a ji'in o a kúu de ―kúu Juan ma jiña'a de.
50 Jesús ma, ni ndakone'e ya:
―Máko jin sunkani ni ja ma ka'an‑ka de, vaa nú na in ñatuu ndákiti ini nuu o a chi iyo i ji'in o ―kúu ya jiña'a ya.
Jesús ma, ndónda ya nuu Santiago ma ji'in Juan ma
51 Nuu ve kuyatni ja kenda kivi ja no'o Jesús ma andivi ma, ûni ni jani ini ya ja ki'in ya ñuu Jerusalén ma.
52 Te ni tetniñu ya tee jin koxtnuu jin koo de ñuu Samaria ma, sukan‑va'a jin nduku de ndenu koo ya ja kenda ya ma.
53 Kovaa ñayii ñuu Samaria ma, ñatuu ni ka kuni i ja jin kuan‑ta'vi i ya, vaa ni ka jinitnuni i ja ichi ñuu Jerusalén ma kua'an ya ma.
54 Nuu ni ka jini tee ka ndikin ya ma ja ñatuu ni ka jan‑ta'vi i ya ma, te ka jiña'a Santiago ma ji'in Juan ma:
―Señor, ¿kúni ni ja jin tatnuni sa ja kuun ñu'u i'ni andivi ma, te xnaa i ñayii ya'a? ―ka kuu de ka jiña'a de.
55 Kovaa Jesús ma, ni ndakokuiñi ya, te ni ndonda ya nuu de.
56 Sani te kuan koo de ji'in ya in‑ka ñuu.
Ñayii ka kuni ja jin kondikin i Jesús ma
(Mt 8:19‑22)
57 Nani kuan koo de ji'in ya ichi ma, te in tee, jiña'a de Jesús ma:
―Señor, kúni sa ja kondikin ña'a sa ndeva'a‑ni ndenu ki'in maa ni ―kúu de jiña'a de.
58 Jesús ma, ni ndakone'e ya:
―Ñukuii ma, ka iyo yavi ti, te lasaa ma, ka iyo taka ti, kovaa saña ja kúu sa iya vee ñayivi ñuu ñayivi a, ñatuu ndenu iyo nuu ndatatu sa ―kúu ya jiña'a ya.
59 Jesús ma, jiña'a ya in‑ka de:
―Kondikin ña'a ni ―kúu ya jiña'a ya.
Kovaa ni ndakone'e de:
―Señor, kachi ni, te xinañu'u chu'u sa yuva sa ma, sana kondikin ña'a sa ―kúu de jiña'a de.
60 Jesús ma, ni ndakone'e ya:
―Xndoo ni ñayii ñatuu ka kachi ja sa'a Su'si ma ja jin koteku i ma, te jín chu'u i ñayii ni ka ji'i ma. Te ndijin, kuá'an ni, te kaxtnu'u ni sukan tatnuni Su'si ma ―kúu ya jiña'a ya.
61 In‑ka tuku de jiña'a nuu ya sa'a:
―Señor, kúni sa ja kondikin ña'a sa, kovaa xinañu'u, kachi ni, te ki'in sa jin nu kuan‑ta'vi sa nuu ñayii ve'e sa ma ―kúu de jiña'a de.
62 Te Jesús ma, ni ndakone'e ya:
―Nú na in tníi nda'a arado i ma, masu kuu ndakonenuu yata i, vaa ñayii jani uu jani uni‑ni ini i ma, masu kuu i koo i ji'in Su'si ma nuu tatnuni ya ma ―kúu ya jiña'a ya.