10
Jesús ma, ni tetniñu ya uni xiko uxi uu (72) tee ja jin kaxtnu'u de sukan tatnuni Su'si ma
1 Ja ni jinu sukan ma, Iya Tátnuni ma, ni kaji ya uni xiko uxi uu‑ka (72) tee, te ni tetniñu ya ndi‑uu ndi‑uu de ja jin koxtnuu de jin koo de nuu ndaka ñayii ñuu nuu ki'in ya ma.
2 Te jiña'a ya:
―Ja ndaa kúu ja ka iyo kua'a xeen ñayii ja jin ndaxtutu o sukan‑va'a jin ndani'i ta'vi i, kovaa ñayii jin kaxtnu'u tnu'u vii tnu'u va'a Su'si a nuu ñayii yukan, masu kua'a i ka kuu. Chukan kúu ja jin kakan‑ta'vi ni nuu Iya Tátnuni ma, sukan‑va'a tétniñu ya ñayii jin satniñu ja jin kaxtnu'u i tnu'u ya ma nuu ñayii ma.
3 Kuán koo ni. Te jin kona'a ni ja saña tétniñu ña'a, te sukan ka iyo ndikachi ma ne'un ndiva'u ma, sukan jin koo ni ne'un ñayii ñuu ñayivi a.
4 Má jin kinda'a ni bolsa, ni a nuu ñu'u xu'un ni, ni a ndijan ni, te má jin kuiñi ni ichi ma ja jin kua'a ni nchuxi ni‑in ñayii ma.
5 Nú ni ka kenda koo ni in ve'e, xinañu'u jin kua'a ni nchuxi, te jin kuña'a ni: “Ja va'a jín ko kuu ñayii ka iyo ve'e ya'a.”
6 Te nú yukan ka iyo ñayii inuva'a ini, te jin koo va'a i, kovaa nú ñatuu inuva'a ini i, te masu ko kuu sukan.
7 Jin kendoo ni maa ve'e yukan, te má jin saxiko ni te jin kaa ni ndeva'a‑ni nawa jin taa i ma, vaa ñayii satniñu ma, iyo i ja ke'en ya'vi i. Má jin koo ni ndi‑ve'e ndi‑ve'e.
8 Nú ni ka kenda koo ni in ñuu nuu jin kuan‑ta'vi ña'a i ma, te jin kaa ni ndeva'a‑ni nawa jin taa i ma.
9 Te jin kakan‑ta'vi ni nuu Su'si ma, te jin nduva'a ñayii ka ku'u ka iyo yukan, te jin kuña'a ni: “Jâ ni kenda ja tátnuni maa Su'si ma nuu ñayii ñuu ya'a.”
10 Kovaa nuna kenda koo ni in ñuu nuu ma jin kuan‑ta'vi ña'a i ma, te jin nde koo ni ichi ma, te jin kuña'a ni:
11 “¡Onde ñuyaka ñuu ni a ja ni ka tnii ja'a sa a, jin skoyo sa, vaa saña chi jâ ni ka ka'an sa tnu'u Su'si ma, te jin ko kuu kuechi maa ni! Kovaa jin kona'a ni ja kivi nukoo Su'si ma ja tatnuni ya ma jâ iyo yatni.”
12 Te ká'an sa ja kivi yukan chi ka'vi‑ka jin ndo'o jin neni ñayii ñuu yukan sana ñayii ñuu Sodoma ma ji'in Gomorra ma ―kúu ya jiña'a ya.
Sukan jin ndo'o ñayii ñuu ñatuu ni ka ndakani, ni ka ndaka'vi ini i nuu Su'si ma
(Mt 11:20‑24)
13 Sani te ká'an tuku ya:
―¡Nda'vi ni, ñayii ñuu Corazín! ¡Nda'vi ni, ñayii ñuu Betsaida! Vaa nute ñuu Tiro ma ji'in ñuu Sidón ma ni ka iyo milagru tna'a ja ni ka iyo nuu ni a, onde ndende kii ma jâ ni ka ndakani, ni ka ndaka'vi ini i, te jin ndakokuiñi i, te jin ndandikin i Su'si iya téku ma, te jin nukone'nu i sa'ma tindayi, te jin kunukoo i nuu yaa nuu ñu'u i ma, ja ka kaxtnu'u i sukan ka ndakani ka ndaka'vi ini i ja u'vi ka sa'a i ma.
14 Kovaa ndijin, kivi ndakan Su'si ma kuenda ma, te ka'vi‑ka xndo'o xneni ña'a ya sana ñayii ñuu Tiro ma ji'in ñuu Sidón ma.
15 Te ndijin, ñayii ñuu Capernaum ma, ¿ka jani ini ni ja ki ndone'e ña'a Su'si ma te jin nu koo ni onde andivi ma? ¡Ña'a chi onde nuu kunu‑ka ma skee ña'a ya! ―kúu ya jiña'a ya.
16 Te jiña'a ya nuu tee ka ndikin ya ma:
―Nú na in, na koniniso'o ña'a i ndijin, kuenda tnu'u ja niniso'o ña'a i maa sa. Nú na in, saxiko ña'a i ndijin, suni saxiko ña'a i saña. Nú na in, saxiko ña'a i saña, suni saxiko tna i iya ni tetniñu ña'a ma ―kúu ya jiña'a ya.
Ni ka ndakokuiñi uni xiko uxi uu (72) tee ni tetniñu ya ma
17 Ni ka ndakokuiñi sii ini xeen uni xiko uxi uu (72) tee ni tetniñu Jesús ma, te ka jiña'a de ya:
―¡Señor, ni ka ndakune'e sa ja nani maa ni a, te onde tachi ma, ni ka kundee sa ni ka ndene'e sa i ini anua ñayii ma! ―ka kuu de ka jiña'a de ya.
18 Jesús ma, jiña'a ya:
―Saa vi, vaa ni jini sa ja tachi ma, ni jinkava i andivi ma sukan kúu ora káni tajan ma.
19 Te jin kona'a ni ja maa sa ni taa tnu'u ndee tnu'u ndatnu ma, te jin kuiñu ni koo ma ji'in tisu'ma ma, kovaa maa ni chi masu nawa jin ndo'o kuiti ni, vaa jin kundee ni nuu ndaka ja u'vi kúni tachi ma ja sa'a ña'a i ma.
20 Kovaa máko jin kutachi ni ja ni ka kundee ni nuu tachi ma, su'va jin kutachi ni ja jâ ni ka jakoxtnee ja ka nani ni a nuu tutu Su'si ma andivi ma ―kúu ya jiña'a ya.
Jesús ma, ni kutachi ya
(Mt 11:25‑27; 13:16‑17)
21 Te ora yukan Jesús ma, ni kutachi xeen ya ni sa'a Xtumani Ndios ma, te sa'a ni ndachiñu'u ya Yuva ya ma:
―Ndáchiñu'u ña'a sa, Yuva sa, iya tátnuni andivi a ji'in nuu ñu'ú a, vaa ni kaxtnu'u ni nuu ñayii ka kuu sukan ka kuu suchi kuechi ma ja ka ndakunitnuni i ja ka jiniñu'u ña'a i maa ni ma, ndaka ja ñatuu ni kaxtnu'u ni nuu ñayii ka jani ini ja ka jini‑ka i te ka jaku'ni‑ka ini i ma te ñatuu ka ndanduku ña'a i maa ni ma. Saa vi, Yuva sa, vaa sukan ni kuni maa ni ja ko kuu.
22 ’Yuva sa ma, ni taa ya ndaka. Ñatuu na in jini ña'a ja kúu sa Sa'ya ya a, yika‑ni ja maa ya ja kúu ya Yuva sa ma. Ñatuu na in jini Yuva sa ma, yika‑ni ja maa sa ja kúu sa Sa'ya ya a, ji'in ñayii kúni sa ja kaxtnu'u sa na in kúu Yuva sa ma ―kúu ya jiña'a ya.
23 Ni ndakonenuu ya nuu tee ka ndikin ya ma, te nuu maa‑ni de jiña'a ya:
―Ja vava'a ka kuu ñayii ka nde'ya ja ka nde'ya ni a.
24 Vaa ká'an sa ja kua'a tee ni ka yo ndakaxtnu'u tnu'u ni yo wa'a Su'si ma, ji'in rey ma, ni ka yo kuni de ja jin konde'ya de ja ka nde'ya ni a, kovaa ñatuu ni ka jini de. Te ni ka yo kuni de ja jin koniniso'o de ja ka niniso'o ni a, kovaa ñatuu ni ka jiniso'o de ―kúu ya jiña'a ya.
Ni ka'an Jesús ma in tnu'u vijin sukan jiniñu'u ja jin kutoo tna'a o ma
25 In tee skua'a tnu'u ni kaxtnu'u Moisés ma, kúni de ja kototnuni de Jesús ma, te ni ndokuiñi de, te jiña'a de:
―Teskua'a, ¿nawa kúu ja sa'a sa, sukan‑va'a koteku sa ni‑kani ni‑jika? ―kúu de jiña'a de.
26 Jesús ma, ni ndakone'e ya:
―¿Nawa ndee nuu tutu ndee tnu'u ni tatnuni Su'si ma? ¿Nawa ká'an ja ká'vi ni ma? ―kúu ya jiña'a ya.
27 Te tee skua'a tnu'u ni kaxtnu'u Moisés ma, ni ndakone'e de:
―“Ni‑yu'u ni‑ini o kutoo o Su'si ma, ji'in ndaka tu'u tnu'u ndee tnu'u ndatnu o a, ji'in ndaka ja jani ini o a, te kutoo o in‑ka ñayii ma sukan kútoo o maa o ma” ―kúu de jiña'a de.
28 Jesús ma, jiña'a ya:
―Va'a‑ni ni ndakone'e ni. Sa'a ni sukan, sukan‑va'a koteku ni ni‑kani ni‑jika ―kúu ya jiña'a ya.
29 Kovaa tee skua'a tnu'u ni kaxtnu'u Moisés ma, sa'a de tnu'u ja tee sa'a ja va'a kúu de, te jiña'a de nuu Jesús ma:
―¿Naxe sa'a sa ja kuni sa ja kútoo sa ñayii ma? ―kúu de jiña'a de.
30 Sani te ni keja'a Jesús ma jiña'a ya sa'a:
―In tee, ni kee de ñuu Jerusalén ma kua'an de ichi ñuu Jericó ma, te ni ka tnii ña'a kui'na, te ni ka sakui'na i ndatniñu de ma, te ni ka xtandee i onde sa'ma de ma, te ni ka kani i de. Sani te kuan koo i, te ni ka xndoo i de, kuenda ndiyi‑nka kúu de.
31 Sani te ni ya'a in sutu ichi yukan. Kovaa ja ni jini de tee ni tnakue'e ma, te ni sa'a de tnu'u ja ñatuu ni jini de tee ma, te ni ya'a ndita de, kua'an de.
32 Sani te ni ya'a tna in sa'ya tata Leví ma nuu kátuu tee yukan. Te nuu ni jini de ma, suni ni sa'a de tnu'u ja ñatuu ni jini de tee ni tnakue'e ma, te ni ya'a ndita tna de, kua'an de.
33 Kovaa in tee ñuu Samaria ma, kua'an de ichi yukan. Ja ni jini de tee kátuu ma, ni kunda'vi ini de tee ma.
34 Te ni jan tu'va de tee ma, te ni ndakate de nuu ni tnakue'e tee ma ji'in aceite ji'in ndute uva, te ni chutuu de in sa'ma nuu ni tnakue'e tee ma. Sani te ni skaa de tee ma siki kiti kua'an ji'in de ma, te ni jan xsia'a de tee ma in ve'e nuu ka ndatatu ñayii ma, te ni jito de tee ma.
35 Te kii xtnee ma, tee ñuu Samaria ma, ni tava de uu xu'un denario, te ni wa'a de tee xi‑ve'e ma, te jiña'a de: “Ko koto ni tee ya'a, te ndaka ja kuatniñu ni ja kuu de ma ndataa maa sa kivi ndakokuiñi sa ma”, kúu de jiña'a de.
36 Va'a‑ni, ¿te naxe jani ini ni, ja ndinuni tee ya'a, nde de ni kutoo in‑ka ñayii ma, ja sukan ni ka sa'a de ji'in tee ni ka sa'a ndeva'a ña'a kui'na ma? ―kúu ya jiña'a ya.
37 Te tee skua'a tnu'u ni kaxtnu'u Moisés ma, ni ndakone'e de:
―Tee ni kunda'vi ini ña'a ma ―kúu de jiña'a de.
Sani te Jesús ma, jiña'a ya:
―Kuá'an ni, te sa'a tna ni sukan ―kúu ya jiña'a ya.
Jesús ma, ni ja'an ya ve'e María ma ji'in Marta ma
38 Jesús ma, nuu kua'an ya ichi ma ji'in tee ka ndikin ya ma, te ni kenda ya in ñuu luluu, te ña'a nani Marta ma, ni kana ña Jesús ma ve'e ña ma.
39 Marta ma, iyo in ku'u ña nani María. Ña'a yukan, ni jinkoo ña nuu ja'a Jesús ma, sukan‑va'a koniniso'o ña ja ká'an ya ma.
40 Kovaa Marta ma, ndí ini xeen ña ndaka tniñu sa'a ña ma, te ni jan tu'va ña Jesús ma, te jiña'a ña:
―Señor, ¿nava'a ñatuu jiña'a ni ku'u sa a ja na chindee ña'a ña, te vitna ja ndaka tniñu a ni xndoo ña nuu sa a? ―kúu ña jiña'a ña.
41 Te ni ndakone'e ya:
―Marta, Marta, ndí ini xeen ni ndaka tniñu sa'a ni a, te ndó'o néni ni.
42 Kovaa María a, ja jatanuu ña ja ká'an sa a chi ja va'a‑ka kúu, vaa ni kaji ña ja kanuu xeen‑ka ma, te ñatuu na in xtandiyo nuu ña ―kúu ya jiña'a ya.