8
Mukali̱ oghu baasangi̱ye naasyana
Bhaatu Yesu aaghenda haa mwena Oli̱va kuhuumulilayo. Kilo ekyalabhi̱yʼo nkyambisi aatodha aaghenda mu bbalaaji ya Numba ya Luhanga. Bantu baagumbaana hambali ali ku̱tegheeleli̱ya ngoku akwegheesi̱ya, du̱mbi̱ aasitama, aatandika ku̱beegheesi̱ya. Beegheesi̱ya baa bilaghilo na Bafali̱saayo baamuleetela mukali̱ oghu baakwete naasyana. Baamu̱mi̱i̱li̱li̱ya mu maaso ghaa bantu aba baaghila Yesu bati, “Mwegheesi̱ya, mukali̱ oni twamukwete naasyana. Bilaghilo bya Musa bikutulaghila kumuhuula mabaale aku̱we. Buuye okubbala oti tumukole ki?” Bakamu̱bu̱u̱li̱ya ki̱bu̱u̱li̱yo eki niikuwo naaku̱u̱ki̱yemu kubhi, batunge kahanda kaa kumunyegheelela bati aatu̱u̱ye bilaghilo byabo.
Bhaatu Yesu aagomba, aatandika kuhandiika hansi na kyala kiye. Obu beeyongeeye kuukala mbanamu̱bu̱u̱li̱ya, aamilila kandi aabaghila ati, “Mu enu̱we boona oghu atali na kibhi aaniiye aadu̱bha kuhuula mukali̱ oghu ebaale.” Aatodha aagomba aatandika kuhandiika hansi.
Obu bantu aba baaghu̱u̱ye Yesu naabu̱gha atiyo, baatandika ku̱lu̱ghʼo omui-omui mbanaghenda. Bakulu niibo baadu̱bhi̱ye kughenda ku̱hi̱ki̱ya obu baati̱ghi̱yʼo Yesu enkaha, hamui na mukali̱ oghu aanaamiliiyʼo. 10 Yesu aamilila aabu̱u̱li̱ya mukali̱ oghu ati, “Abaakunyegheleeye bali haa? Ngabataku̱si̱ngi̱i̱si̱ya musango?”
11 Mukali̱ oghu aakuukamu ati, “Mukama wanje, taaliyo nʼomui.”
Yesu aaghila ati, “Kwesi̱ nanje tanku̱ku̱twi̱la musango bbaa. Oghende, otalitodha kweyongela ku̱si̱i̱sa.”]
Yesu akwebu̱ghaghʼo majima ghoonini
12 Yesu anali haa bbalaaji ya Numba ya Luhanga aatodha aaghila bantu ati, “Ni̱i̱syoni kyeleeli̱ kya nsi kandi oghu akunkwama akutunga kyeleeli̱ kya bwomi̱i̱li̱ kandi taalighendela mu mweli̱ma.”
13 Bafali̱saayo abaabaaghʼo baamughila bati, “Okwete ku̱bu̱gha nuweeheela buukai̱so weenini, ti̱ buukai̱so bwawe tabuli bwamajima.”
14 Yesu aabakuukamu ati, “Nankabha ni̱mbu̱gha nineeheela buukai̱so neenini, ebi nkwete ku̱bu̱gha ni majima ghoonini. Bhaatu hambali naalu̱ghi̱ye kandi hambali nkughenda enu̱we tamumani̱yʼo. 15 Mu̱ku̱tu̱waagha misango mu nteekeleja ya bantu kwonkaha; bhaatu si̱ye tanku̱twi̱lagha muntu nʼomui musango bbaa. 16 Bhaatu si̱ye ninaanatwi̱li̱i̱ye muntu musango, nku̱mu̱twi̱la ghuwo mu majima ghoonini, nanga nkuba atali̱i̱si̱ye nku̱ghu̱tu̱wa nenkaha, nkuba ndi hamui na Tita oghu akantuma. 17 Kihandi̱i̱ku̱u̱we mu bilaghilo byanu ngu baakai̱so babili mbaanahaaye buukai̱so haa kintu ebi baabu̱ghi̱ye ni majima. 18 Si̱ye nkwebu̱ghaghʼo neenini nineeheela buukai̱so, kandi na Tita oghu akantuma akumpeelagha buukai̱so dhee.”
19 Niibuwo baamu̱bu̱u̱i̱ye bati, “Sowaawe ali haa?”
Aabakuukamu ati, “Tamumani̱ye si̱ye kedha Tita, nguli mwabaagha mumani̱ye si̱ye, na Tita mwangumumani̱ye dhee.” 20 Yesu akabu̱gha ebi byona obu eegheeseli̱yagha mu Numba ya Luhanga mu ki̱i̱kalo hambali eki baataaghamu bisembo kyabaagha. Ti̱ taabaayʼo muntu nʼomui oghu akagubha kumukwata nanga bwile buwe bwa kumukwata bukaba butakahi̱ki̱ye.
Yesu naabu̱gha ngoku aalu̱ghi̱ye mu eghulu
21 Yesu aatodha aaghila beebembeli̱ baa Bayu̱daaya aba ati, “Bwile butaseli̱ye nkubalu̱ghamu nkughenda, enu̱we mukumbala kandi mu̱ku̱we Luhanga atabaghaniiye bibhi byanu. Ti̱ hambali nkughenda tamukugubha kughendayo bbaa.”
22 Niibuwo beebembeli̱ baa Bayu̱daaya aba baaghi̱li̱ye bati, “Aaghi̱li̱ye ati tatukugubha kughenda hambali akughenda. Eki kikumani̱i̱si̱ya ngu akubbala kughenda kwehita?”
23 Yesu aabakuukamu ati, “Enu̱we muli bantu baa munsi eni, bhaatu si̱ye ndi wa mu eghulu. Enu̱we muli baa munsi eni, bhaatu si̱ye tandi wa munsi eni. 24 Niikiyo kyaleki̱ye naabaghila nti mu̱li̱kwi̱la mu bibhi byanu; mu̱ku̱kwi̱la mu bibhi byanu kaakuba mubhenga ku̱hi̱ki̱li̱ja muti, ‘Ni̱i̱syoni ngoku Naabu̱ghi̱ye.’ ”
25 Baamu̱bu̱u̱li̱ya bati, “Buuye nuuwe ani̱?”
Yesu aabakuukamu ati, “Ngoku naabaghambiiye ku̱lu̱gha hambali naatandikiiye ku̱bu̱gha naanu. 26 Ndi na bikani̱ye bya ku̱bu̱ghʼo enu̱we kandi kubasi̱ngi̱i̱si̱ya musango. Nanga oghu akantuma aku̱bu̱ghagha majima ghonkaha, kandi nkughambilagha enu̱we bantu baa munsi ebi naaghu̱u̱ye eye naabu̱gha.”
27 Tabeetegheleei̱ye ngoku Yesu aabu̱ghaghʼo Ese wee. 28 Niibuwo aabaghi̱li̱ye ati, “Mukakubamba Mwana wa Muntu haa musalaba niibuwo mukumanya ngu Ni̱i̱syoni ngoku naabu̱ghi̱ye nti ndi. Mukumanya ngoku ntaakukolagha kintu kyona haabwa bu̱toki̱ bwanje nenkaha, bhaatu ngoku nku̱bu̱ghagha ebi Tita anjegheeseei̱ye ku̱bu̱gha. 29 Kandi Tita oghu akantuma akuukalagha nanje bwile bwona, taakandu̱ghaghʼo ku̱nti̱gha nenkaha bbaa, nanga bwile bwona nkukolagha ebi̱mu̱dheedhi̱ye.” 30 Bantu bakani̱ye abaaghu̱u̱ye ebi Yesu aabu̱ghi̱ye ebi baamu̱hi̱ki̱li̱ja.
Yesu naahakangana na Bayu̱daaya
31 Niibuwo Yesu aaghi̱li̱ye Bayu̱daaya abaamu̱hi̱ki̱li̱i̱je ati, “Nimwakwete ebi nkwete kubaghambila niibuwo mukuba kwonini beeghesebuwa banje. 32 Mu̱kwetegheeleli̱ya majima kandi majima agha ghakubaha bughabe.”
33 Baamukuukamu bati, “Tuli baasukulu baa Ebbulahi̱mu̱, kandi tatukabaagha basyana baa muntu weena. Okugubha oti̱ya kughila oti tukutunga bughabe?”
34 Yesu aabakuukamu ati, “Mbaghambiiye majima ghoonini, muntu weena oghu akuukalagha naasi̱i̱sa, kibhi kikuukalagha kimuboheleeye nga mu̱syana wakiyo. 35 Ti̱ mu̱syana taakubaagha na bu̱toki̱ mu ka ngoku mwana wamu eenini akubaaghamu na bu̱toki̱ bilo nʼebilo. 36 Ti̱ Mwana oghu naakuhaaye bughabe, okutunga bughabe kwonini. 37 Nimani̱ye mukwete kweghila muti muli baana baa Luhanga haabwa kuba baasukulu baa Ebbulahi̱mu̱ bhaatu kusa mukubbala kunjita nanga mukubhengagha ebi nku̱bu̱ghagha. 38 Si̱ye nkubaghambilagha ebi Tita angambiiye ku̱bu̱gha, naanu mukukolagha ebi eseenu̱we akubaghambilagha kukola.”
39 Baamukuukamu bati, “Ebbulahi̱mu̱ niiye eseetu̱we.”
Aabaghila ati, “Nguli mwabaagha baasukulu baa Ebbulahi̱mu̱ mwangu̱hu̱ti̱i̱ye Luhanga ngoku Ebbulahi̱mu̱ oghu aamu̱hu̱ti̱i̱ye. 40 Bhaatu enu̱we mukubbala kunjita, si̱ye oghu nkwete kubaghambila majima agha naaghu̱u̱ye ku̱lu̱gha ewaa Luhanga. Ebbulahi̱mu̱ taakoli̱ye nga ebi enu̱we mukwete kukola. 41 Mukwete kukola ngʼebi eseenu̱we akukolagha.”
Baamuhakani̱li̱ya kimui bati, “Etu̱we tatuli bitwekano bbaa, Luhanga enkaha niiye Eseetu̱we.”
42 Niibuwo aabaghi̱li̱ye ati, “Nguli Luhanga aabaagha Eseenu̱we, mwangu̱nku̱ndi̱ye, nanga si̱ye nkalu̱gha ewaa Luhanga kwisa hani. Taneeleeti̱ye, bhaatu Luhanga niiye akantuma. 43 Eki̱leki̱ye mu̱teetegheeleli̱ya ebi nkwete ku̱bu̱gha ni nanga mukubhengagha ebi nku̱bu̱ghagha. 44 Enu̱we muli baa eseenu̱we Si̱taani̱ kandi mukubbalagha kukola ebi eye abbali̱ye. Akaba mwi̱ti̱ ku̱lu̱gha mu ntandiko kandi taaku̱bu̱ghagha majima, nanga taakukolagha ebilimu majima. Akaakuhaagha bisubha, akubaagha nooleka ngoku ali, nanga ni mu̱hi̱ wa bisubha kandi niiye ndu̱ghi̱i̱li̱lo ya bisubha byona. 45 Bhaatu obu nkwete kubaghambila majima, mu̱bhengi̱ye ku̱mpi̱ki̱li̱ja. 46 Buuye haliyo muntu nʼomui oghu akugubha kwoleka kibhi eki naalakola? Obu ndaba nimbaghambila majima, eki̱leki̱ye mutampi̱ki̱li̱ja nkiki? 47 Muntu oghu ali kwonini wa Luhanga aku̱u̱ghu̱wagha ebi akumughambilagha. Eki̱leki̱ye mutaahi̱ki̱li̱ja ebi nkwete kubaghambila ni nanga tamuli bantu baa Luhanga.”
Yesu na Ebbulahi̱mu̱
48 Obu beebembeli̱ baa Bayu̱daaya aba baaghu̱u̱ye naabu̱gha atiyo, baamughila bati, “Buuye tatwahi̱ki̱i̱ye kughila tuti oli Musamali̱ya kandi ki̱li̱mu̱ kikuli haa mutuwe?”
49 Yesu aabakuukamu ati, “Ki̱li̱mu̱ takindi haa mutuwe bbaa, bhaatu nankabha enu̱we nimungaya, nkwete ku̱hu̱ti̱ya Tita. 50 Si̱ye tankubbala nti bantu bahu̱ti̱ye si̱ye bbaa, Luhanga niiye aku̱mpu̱ti̱ya, oghu aku̱twi̱lagha bantu musango mu bwengani̱ja. 51 Mbaghambiiye majima ghoonini weena oghu akukwata ebi nku̱bu̱ghagha, taali̱ku̱wa bbaa.”
52 Du̱mbi̱ Bayu̱daaya aba baagola bati, “Endindi twakimanyila kimui ngoku ki̱li̱mu̱ kikuli haa mutuwe! Nanga Ebbulahi̱mu̱ hamui na balangi̱ bakaku̱wa, ti̱ uwe niibuwo okwete kughila oti muntu naakwete ebi oku̱bu̱gha taali̱ku̱wa. 53 Buuye uwe osaai̱ye taata waatu Ebbulahi̱mu̱? Eye akaku̱wa, na balangi̱ baaku̱wa. Ti̱ uwe okweli̱li̱kana nuuwe ani̱?”
54 Yesu aabakuukamu ati, “Ni̱neesi̱ndi̱ye neenini, kwesinda kwanje kukuba kutali na mughaso. Tita oghu mukwete kughila muti niiye Luhanga waanu niiye akunsinda. 55 Nankabha enu̱we mutamumani̱ye, si̱ye nimumani̱ye, nanje ninaaghi̱li̱ye nti tanimumani̱ye nkuba ni̱mbu̱gha bisubha ngʼanu. Bhaatu nimumani̱ye kandi nkukwatagha ebi aku̱bu̱ghagha. 56 Taata waanu Ebbulahi̱mu̱ akadheedhuwa kubona kilo eki nkwisilamu munsi. Kandi akakibona ti̱ aadheedhuwa.”
57 Bayu̱daaya aba baaghila Yesu bati, “Tookahi̱ki̱i̱ye myaka maku̱mi̱ ataano, ti̱ uwe Ebbulahi̱mu̱ okamubona dhi̱?”
58 Yesu aabaghila ati, “Mbaghambiiye majima ghoonini, Ebbulahi̱mu̱ atakabyahuwe, si̱ye nkaba ndi ngoku Ndi* endindi!” 59 Obu baaghu̱u̱ye naabu̱gha atiyo, baakoma mabaale kumuhuula gho. Bhaatu Yesu aabalu̱ghamu, aalu̱gha mu bbalaaji ya Numba ya Luhanga, aaghenda.
* 8:58 8:58 Ku̱lu̱gha 3:14