12
Ndo Jesús ndachro ndo ngeꞌe tsonꞌen ni fariseo
+*Tjumeꞌe xejo kueya na̱, tsango kueya na̱ stetateyá kichuu na̱. Ko jeꞌe ndo Jesús kuaxi nichja ndo saꞌó ngajin sen teyuu chrikao ndo ko ndachro ndo:
―Ncheꞌanta xranchi ncheꞌe xi fariseo, ixi ndachro xa ko nichja xa jian ko ti ndachro xa, ncheꞌa xa. +*Ixi xroꞌan ngeꞌe ncheꞌe chujni tsemá, kain ngeꞌe ti ncheꞌe chujni ti jimá, kain meꞌe naa nchakon tsonoxin. Méxin, kain ti imao tsinichjanta, tsi̱i̱ nchakon tsonoxin; ko kain ti tsinichjanta imao ngaxinꞌin nchia, tsajinꞌin na̱ nchia tsuyako na̱ tsinꞌen kain chujni.
Ngisen xroxrakonꞌenni
(Mt. 10:28-31)
’Janꞌan ntatjunta ixi tjento kichuuna, xrakuenꞌanta ngisen naatóñaxón cuerpoeni ixi meꞌó chao sincheꞌe na̱. Janꞌan xrontatjunta ngisen xroxrakonꞌennta: xrakonꞌennta ndo nduaxin tsantsjaꞌanta asáanta ko chónda ndo juachaxin xroxruanꞌannta ndo ti xroꞌi xrochexin kain ni ndakoꞌa ncheꞌe. Jeꞌo ngajin jeꞌe ndo xroxrankana.
’¿Á tuchji̱ꞌa naꞌó kuxechjan ixi yuu tomi nchínchín? Ko jeꞌe ndo Dio tjáñeꞌa ndo ninaa ba. Ko ngujngu jaꞌanta Ndotáina Dio jeꞌe ndo noꞌe ndo ngijanꞌin xrajaanta chondanta; jeꞌe ndo beki ndo naa ko naa ka. Méxin, jaꞌanta xrakonꞌanta, ixi jaꞌanta ícha tjinteenta ixi kueya kuxechjan.
Ngisen tsosueꞌa xrondachro chuxinna ngatoxin ikon chujni
(Mt. 10:32-33; 12:32; 10:19-20)
’Janꞌan ntatjunta ixi kain sen xrondachro chuxinna ngatoxin ikon chujni, kaxon janꞌan, chjenꞌen ndo Dio, xjan jongíꞌe xranchi chujni, xrontatjan kain sen angéel ndo Dio ixi janꞌan kaxon chuxin sen. Ko ni xrondachro chuxinꞌana na̱ ngatoxin ikon chujni, janꞌan kaxon xrondachrja̱n ngajin sen angéel kondee ndo Dio ixi chúxinꞌa sen kaxon.
10  +*’Ko xrojan ni xronichja ndakoꞌa kondee najanꞌan, chjenꞌen ndo Dio, xjan jongíꞌe xranchi chujni, xrachao tsoméꞌe jíee ni meꞌe; ko ni xronichja ndakoꞌa kondee espíritue ndo Dio, ni meꞌe tsango tangi tsonꞌen na̱ ko tsoméꞌa jíeena na̱.
11  +*’Ko nchakon tsikuꞌunta na̱ ngajin ni ste niꞌngo, o̱ ngajin xi sinchéña ijie̱, o̱ naa xi tetuanꞌan, taꞌinta juachjaon ixi ngeꞌe tsjatingíexinnta o̱ ngeꞌe xrondachronta, 12 ixi Espíritue ndo Dio sintakuanꞌannta ko xrondachro ngeꞌe tsjatingíexinnta.
Ti ndakuaꞌi xraxaon naa ni chónda tomi
13 Tjumeꞌe naa xi jii ngakjenꞌen kueya na̱ ndache xa ndo Jesús:
―Nchána, ndache xi kichian xrochjána xa ngusinexin ti kuintuꞌe sen nía.
14 Ko jeꞌe ndo Jesús ndache ndo xa:
―¿Ngisen ndachro ixi janꞌan sintaña ijie̱ ngajinnta ko tsonchjeyaꞌanta ti kuintuꞌe ni ndúinta?
15 Ko kaxon ndache ndo kain ni stetinꞌen:
―Ko xroxraxaonꞌanta ixi xrochondanta itsjé ngeꞌe ko itsjé tomi. Ixi jeꞌa ti itsjé xrochondanta, meꞌe xrotjáanta juaxruxin.
16 Ko kaxon ndo Jesús bekiꞌe ndo na̱ naa chijni:
―Bakeꞌe naa xi kuachónda xa itsjé ngeꞌe. Ko chjakée xa kóña kueya trigo, méxin, kueya juatsiꞌin xa. 17 Ko jeꞌe xa jixraxaon xa: “¿Ngeꞌe sintaꞌa ixi íkoꞌa no tsengachjian kain trigo juaka?” 18 Ko ndachro xa: “Ó nóna ngeꞌe sintaꞌa. Tsonjamangi kain nchia nchíín ko sintaña kaxin nchia ícha ijié ko ntiꞌa tsjatsiin kain trigo kóña.” 19 Ko xrontatjan aséenna: “Kueya ngeꞌe kuatsían ko chonda itsjé ngeꞌe tsarichonxian itsjé nano. Inte ko tiꞌia, tjokaꞌa ko takeꞌé juaxruxin.” 20 Ko jeꞌe ndo Dio ndache ndo xa: “Jaꞌa ndakoꞌa xraxaoan ko tienxinꞌa, ixi tiie jai tsenꞌén ko tsitjáña asáan ko, ¿ngisen tsondeꞌe kain ti kuatsían?” 21 Ko jaña tsonꞌen kain ni ícha tjaun xrochónda tomi ko kain ngeꞌe jii ngataꞌa nunte ko xroꞌan ngeꞌe chónda na̱ ngajin ndo Dio.
Ndo Dio tayakonꞌen ndo kain chjenꞌen ndo
(Mt. 6:25-34)
22 Ko tjumeꞌe ndache ndo Jesús sen teyuu chrikao ndo:
―Janꞌan ntatjunta taꞌinta juachjaon ixi ngeꞌe sintenta ko ngeꞌe tsaritsiinta. 23 Ícha tjintee ti tsechónni ixi ngeꞌe sineni, ko cuerpoeni ícha tjintee ixi manta tsetsáani. 24 Tsjeꞌenta xranchi jii kuntaꞌa. Tengaꞌi ba ko xroꞌan noa tatsiꞌin ba, ko chóndaꞌi ba no tsechjianxin no, ko ndo Dio tajon ndo ngeꞌe ine ba. ¿Á jeꞌa ícha tjinteenta jaꞌanta ixi kuxe? 25 Maski jaꞌanta, ícha taanta juachjaon, juaꞌi tsaricho̱nnta ícha nchakon.
26 ’Siá juaꞌi ncheꞌenta ngeꞌe ícha tangiꞌa, ¿sonda yaanta juachjaon ixi ti ícha tangi?
27 ’Tsjeꞌenta xranchi tangi itsjo, tsjo meꞌe ncheꞌa tsjo ixra̱ ni tjaunꞌa tsjo manta. Ko janꞌan ntatjunta ixi ndo rey Salomón, maski ícha chaxro kuetsaa ndo, kuetsaꞌi ndo xranchi naa itsjo meꞌe. 28 Siá ndo Dio nchekitsáa ndo ika, maski jai jichón ka ngataon ijngi ko ndúya ó xroche ka, ko á jeꞌa ícha chaxro sinchekitsáanta ndo jaꞌanta ti chuntiaꞌinta ndo. 29 Méxin, jaꞌanta taꞌinta juachjaon ixi ngeꞌe sintenta o̱ ngeꞌe tsiꞌinta. 30 Ixi ngisen chúxinꞌa ndo Dio ícha tjaun na̱ xrochónda na̱ kain ngeꞌe. Ko jaꞌanta chondanta Ndotánta jii ngajní, ko jeꞌe ndo ó noꞌe ndo kain ngeꞌe xrokondaꞌanta. 31 Ko jaꞌanta cháña saꞌó tjéenta ti tetuanꞌan ndo Dio, ko jeꞌe ndo tsajon ndo kain ngeꞌe xrokondaꞌanta.
Tsango tjintee ngeꞌe xrochondana ngajní
(Mt. 6:19-21)
32 ’Kutuchjonna xrakonꞌanta. Maski kueyaꞌinta, Ndotánta jii ngajní, tjaun ndo tsakeꞌenta ngajin ndo. 33 Nchekjinta ti chondanta ko chje̱ꞌénta tomi ni nóa; ko tjumeꞌe nchekonchjiannta puxa tichjeꞌa, ixi jaña xrochondanta ti ícha tjintee ngajní, ko meꞌe kain nchakon tsakeꞌe ko tsjexinꞌa. Ixi ntiꞌa juaꞌi tixinꞌin xicheꞌe ko ti̱ꞌa kuchi̱i. 34 Ixi ti no tsakeꞌenta ti tjintee chondanta, ntiꞌa tsakeꞌe asáanta kaxon.
Xrotjáꞌinta kotachrin, tsaricho̱nnta
35  +*’Kainko nchakon jian xrotsjeꞌenta ko nchekangaꞌinta xroꞌi jii ngaya asáanta. 36  +*Jaꞌanta takeꞌénta xranchi naa xi ncheꞌe ixra̱, xi jichónꞌen xa xrokjan nchée xa, ndo tsi̱ꞌxi̱n ti tsikuteꞌe na̱. Ixi hora tsi̱i̱ nchée xa ko tseya ndo, jeꞌe xa tuinxin tsantjeꞌe xa nta̱chja tixinꞌin ndo. 37 Tsango juaxruxin tsintee kain ngisen ncheꞌe ixra̱ nchakon xrokjan nchée na̱ ko tsitja ndo na̱ stechón na̱, tsikejuaꞌi na̱. Ko janꞌan ntatjunta, ixi jeꞌe ndo tsajon ndo juachaxin tsakeꞌe na̱ ti jii ntachaon* ko tsajon ndo ngeꞌe sine na̱. 38 Ijié juaxruxin tsintee na̱ maski tsi̱i̱ ndo ngusine tiie o̱ tsingasáñaja ixi stechónꞌen na̱ ndo ko tsikejuaꞌi na̱. 39  +*Ko tienxinnta jiꞌi: siá xi nchée naa nchia xrokonoꞌe xa ngeꞌe hora tsi̱i̱ xicheꞌe, jeꞌe xa xrokuejuaꞌi xa hora meꞌe, ko xrokuintueꞌa xa tse̱e̱ xicheꞌe ndoꞌa xa. 40 Jaꞌanta kaxon tarichrinꞌanta; ixi janꞌan, chjenꞌen ndo Dio, xjan jongíꞌe xranchi chujni, tsjiꞌi naa nchakon ko jaꞌanta noaꞌinta ngixeꞌe nchakon ko ngixeꞌi hora tsjiꞌi.
Yuu xi ncheꞌe xra̱, naa xi jian, ko naa xiñaꞌi
(Mt. 24:45-51)
41 Ko tjumeꞌe ndo Pedro juanchangiꞌe ndo ndo Jesús:
―Ncháina Jesús, ti ndachronta jiꞌi, ¿á tsienxin kain na̱ o̱ janꞌonna tsianxinna?
42 Ko juatingíexin ndo Jesús:
―Naa xi jian tetuanꞌan ni ncheꞌe ixra̱, meꞌe xrondachro ixi jeꞌe xa xrotsjeꞌe xa nchia ko tsajon xa sine kain ni ste nchia meꞌe. 43 Chaxro tsonoꞌe aséen xi meꞌe nchakon tsi̱i̱ nchée xa ko tsichuexin xa ixi jincheꞌe xa ti kuituenꞌen xa. 44 Janꞌan ntatjunta ixi ndo tetuenꞌen nchia tsakeꞌe ndo xi kuitikaon ixi jeꞌe xa tsetuanꞌan xa kain ixra̱ ko kain ngeꞌe chónda ndo ndoꞌa. 45 Ko siá xi sincheꞌe kain ixra̱ meꞌe xroxraxaon xa ixi nchée xa tsonchrjenꞌen tsi̱i̱ ndo, ko tsaa xa ndakoꞌa sinchekao xa ni nchexra̱, ni nchri ko ni xi tituenꞌen xa, ko jeꞌe xa takeꞌe xa sine xa ko tsiꞌi xa ko xrokoan xa, 46 ko nchakon ko hora xraxaonꞌa xa tsi̱i̱ nchée xa, ndo tetuenꞌen nchia, tjumeꞌe jeꞌe ndo tsoñao ndo ngajin xa ko tsikaon xa ko tsengi ndo xa. Xranchi tsonꞌen xi meꞌe, jaña tsonꞌen kain ni titikaonꞌa ndo Dio.
47 ’Xi ncheꞌe ixra̱, siá noꞌe xa ngeꞌe tjaun nchée xa sincheꞌe xa ko jeꞌe xa titikaonꞌa xa ti kuituenꞌen xa, xi meꞌe tsanga tsikaon xa. 48 Ko xi noeꞌa ixi ti ndakoꞌa jincheꞌe xa, xi meꞌe ícha tsikaonꞌa xa. Méxin, ngisen ícha kueya kuayéꞌe, sen meꞌe ícha kueya xrokonda tsajon sen. Ko sen ícha kueya noꞌe, sen meꞌe ícha kueya xroxrancheꞌe sen.
Jeꞌa naxrajeꞌo xraxaon na̱ kondee ti juako ndo Jesús
(Mt. 10:34-36)
49 ’Janꞌan juiꞌi ixi sintakakiin xroꞌi ngataꞌa nunte ntiꞌi. ¡Ko janꞌan ó tjaꞌon xrojua̱a̱ xroꞌi jai! 50  +*Xrokonda ngeꞌe tsango tangi sinchena na̱, ko jai jitoniꞌe aséenna tsijija nchakon tsonꞌen meꞌe. 51 Siá jaꞌanta xraxaonnta ixi janꞌan bikian juaxruxin ngataꞌa nunte ntiꞌi, ntatjunta naꞌi. Méxin jée xroxraxaon ngujngunta. 52 Ixi nchakon xrangíxixín jai ko kaxin nchakon tsi̱i̱, naꞌó ni ste naa nchia, ni meꞌe xrochjeya na̱. Níi na̱ tsoñaoꞌe na̱ ni yuu ko ni yuu tsoñaoꞌe na̱ ni níi. 53 Ko ndotata xraningakonꞌen ndo chjenꞌen ndo, ko ichjan xraningakonꞌen xjan ndotée xjan. Ko janáana xraningakonꞌen jan nchrichjeꞌen jan, ko nchrichjeꞌen jan xraningakonꞌen xjan janée xjan. Janchaꞌa xraningakonꞌen jan nchritakindeꞌe jan ko nchritakinda xraningakonꞌen nchra jachée nchra.
Ngajní tjakoxin xranchi tsonꞌen nchakon tsi̱i̱
(Mt. 16:1-4; Mr. 8:11-13)
54 Ndo Jesús kaxon ndache ndo na̱:
―Ko nchakon tikonnta tsonchjian itjui̱ ti no tetaonxin nchakon, jaꞌanta ndachronta ixi ó tsi̱i̱ chrin, ko jaña tonꞌen. 55 Ko nchakon chrinto ti̱ꞌxi̱n no níjin, jaꞌanta ndachronta tsania súa, ko jaña tonꞌen. 56 ¡Jaꞌanta ndakoꞌa xraxaonnta! Jaꞌanta ó noꞌanta ko chuxinnta ngeꞌe tonꞌen ngajní ko ngataon ijngi, ko jaꞌanta noaꞌinta ko tienxinꞌanta ngeꞌe jitonꞌen nchakon stenta.
Te̱to̱kuiꞌanta ni kichuunta
(Mt. 5:25-26)
57 ’¿Sonda nchekonchjianꞌinta jaꞌonta ti nchekuu kichuunta? 58 Siá xrojan ngisen tsjankataꞌanta ijie̱ ko xrokonda itsjinta ngajin xi nchekonchjian ijie̱, cháña naa tjaoxon kichuunta ti xrayáanta chaꞌo ko xratjasoꞌanta ti jii xi tetuanꞌan. Ixi siá tsjasonta ntiꞌa, xi nchéña ijie̱ xroxraxinꞌinnta xa ndoꞌachjiso. 59 Ko janꞌan ntatjunta ixi tsachrjexinꞌanta ntiꞌa tsjengajanta kain tomi chondanta.
+ 12:1 Mt. 16:6; Mr. 8:15. + 12:2 Mr. 4:22; Lc. 8:17. + 12:10 Mt. 12:32; Mr. 3:29. + 12:11 Mt. 10:19, 20; Mr. 13:11; Lc. 21:14, 15. + 12:35 Mt. 25:1-13. + 12:36 Mr. 13:34-36. * 12:37 ntachaon mesa + 12:39 Mt. 24:43, 44. + 12:50 Mr. 10:38.