20
Jesu ikʉlaalʉʉsigwa ɨsya maka gaake
(Matai 21:23-27; Maalɨka 11:27-33)
Iisikʉ lɨmo, Jesu aabamanyisyaga nʉ kʉbalʉmbɨlɨla abandʉ ɨNdʉmi ɨNunu ndʉpaso lwa tempeli. Abapuuti abalongosi, abamanyisi baa ndagɨlo sya Moose na balongosi baa Bajuuta, balɨnkʉbʉʉka kʉmyake, balɨnkʉnndaalʉʉsya balɨnkʉtɨ, “Tʉbʉʉle, ʉkabile kʉʉgʉ amaka agaa kʉbomba ɨsi? Jo jwani ʉjʉ akʉpeele amaka aga?”
Alɨnkʉbaamula alɨnkʉtɨ, “Na niine ngʉbalaalʉʉsya iisyʉ lɨmo. Muumbʉʉle, bʉle, amaka agaa Johani agaa kʉboosya abandʉ gaafumile kwa Kyala, pamo kʉ bandʉ?” Po balɨnkʉjobesania balɨnkʉtɨ, “Lɨnga tukʉtɨ amaka gaake gaafumile kwa Kyala, ʉmwene ikʉtɨgɨ, ‘Keeta mukaalɨmmwitiike?’ Looli lɨnga tukʉtɨ amaka gaake gaafumile kʉ bandʉ, ɨkɨlʉndɨlo ɨkɨ ɨkya bandʉ bikʉtʉtuunya na mabwe, paapo biitiike ʉkʉtɨ Johani aalɨ nkunguluka.” Po balɨnkʉmmwamula Jesu balɨnkʉtɨ, “Tʉkamanya kʉno gaafumile.” Jesu alɨnkʉbabʉʉla alɨnkʉtɨ, “Po leelo niine, ndikʉbabʉʉla ʉmwe ʉkʉtɨ jwani ambeele amaka agaa kʉbomba ɨsi.”
Ɨkɨfwanikɨsyo ɨkya balɨmi ababiibi
(Matai 21:33-46; Maalɨka 12:1-12)
Po Jesu alɨnkwanda ʉkʉbabʉʉla abandʉ ɨkɨfwanikɨsyo ɨkɨ, alɨnkʉtɨ, “Aaliko ʉmundʉ jʉmo ʉjʉ aabyele amaafiilʉ mu ngʉnda gwake. Alɨnkʉbabɨɨkamo abalɨmi abaa kʉkeetelela ɨmipiki gya maafiilʉ gɨla, ʉkʉtɨ ɨseke bo sibɨfwifwe, biise bajabane. Po alɨnkwenda ɨnjɨla akabalɨlo akatali. 10 Akabalɨlo kaa kʉtʉngʉla ɨseke bo kafikile, alɨnkʉntʉma jʉmo mbabombeli baake kʉ balɨmi bala ʉkʉtɨ bampeko ɨkɨjabo kyake. Looli abalɨmi bala balɨnkʉnkoma, balɨnkʉnkaga kɨsita kʉmpapo nafimo.
11 “Po ʉmwene ngʉnda jʉla alɨnkʉntʉma kangɨ ʉmbombeli ʉjʉngɨ. Abalɨmi bala joope balɨnkʉnkoma, balɨnkʉmmbombela ɨngosya soni, balɨnkʉnkaga kɨsita kʉmpapo nafimo. 12 Alɨnkʉntʉma kangɨ ʉgwa bʉtatʉ, joope balɨnkʉmfulasya, balɨnkʉnkaga.
13 “Po ʉmwene ngʉnda alɨnkwinogona alɨnkʉtɨ, ‘Mbombe ɨfiki? Ngʉntʉma ʉmwanangʉ ʉnkʉndwe. Pamo ʉjʉ jo bikwakʉmmwɨmɨkaga.’ 14 Looli abalɨmi bala bo bammbwene, balɨnkʉjobesania balɨnkʉtɨ, ‘Ʉjʉ jo mwene kɨlɨngo. Isaga tʉnngoge, ʉkʉtɨ ɨkɨlɨngo kɨjege kyɨtʉ.’ 15 Balɨnkʉnsoosyamo mu ngʉnda, balɨnkʉnngoga.”
Po Jesu alɨnkʉbalaalʉʉsya alɨnkʉtɨ, “Ʉmwene ngʉnda jʉla ikwisa kʉbabombela sya fiki abalɨmi bala? 16 Ikwisa kʉbagoga abalɨmi bala, nʉ ngʉnda gʉla ikʉbapapo abangɨ!” Abandʉ bo bapɨliike ɨsyo, balɨnkʉjoba balɨnkʉtɨ, “Bʉno silɨngiisa kʉboneka ɨsyo sikʉ!” 17 Looli Jesu alɨnkʉbakeeta, alɨnkʉbalaalʉʉsya alɨnkʉtɨ, “Fiki sisimbiigwe mwa Kalata ʉMwikemo ʉkʉtɨ,
‘Ɨliibwe ɨlɨ abajenga nyumba baalɨkaanile,*
lyo lɨjile ibwe ikʉlʉmba pa lwalo, pa nguto’?
18 “Kʉkʉtɨ mundʉ ʉjʉ ikʉgwa pamwanya pi ibwe ɨlyo, ikʉkonyoka konyoka, na gwesa jʉla likʉnngwɨla, likʉntakania.”
19 Abamanyisi baa ndagɨlo sya Moose na bapuuti abalongosi, balɨnkʉlonda ʉkʉnkola akabalɨlo kalakala, paapo baasyageenie ʉkʉtɨ, ɨkɨfwanikɨsyo ɨkɨ aabajobaga abeene. Looli balɨnkʉbatiila abandʉ.
Ʉkʉsonga ɨsongo kʉ malafyale gwa Balooma
(Matai 22:15-22; Maalɨka 12:13-17)
20 Po paapo abalongosi baa Bajuuta balɨnkʉntegelela Jesu. Balɨnkʉbatʉma abandʉ baa kʉntendeela, aba baaliibɨɨkile ngatɨ bagolofu, ʉkʉtɨ bankole mbʉjobi bwake, po bantwale kʉ ndongosi gwa kiisʉ ʉkʉtɨ banndonge.
21 Po abandʉ bala baalɨntegeliile, balɨnkʉnndaalʉʉsya Jesu balɨnkʉtɨ, “Gwe Mmanyisi, tʉmeenye ʉkʉtɨ kʉjoba nʉ kʉmanyisya ɨsya nalooli. Tʉmeenye ʉkʉtɨ ʉtikʉpaasya ɨsi bikwinogona abandʉ, ʉgwe kʉmanyisya ɨsya Kyala kʉ bwanalooli. 22 Bʉle, ɨndagɨlo sya Moose sikʉtwitɨkɨsya ʉkʉsonga ɨsongo kʉ malafyale gwa Balooma, pamo mma?”
23 Looli Jesu alɨnkʉbʉmanya ʉbʉkomu bwabo, alɨnkʉbabʉʉla alɨnkʉtɨ, 24 “Namuunangɨsye ʉlʉtalama lʉmo ʉlwa ndenali. Ɨkɨfwani ɨkɨ kyani, nɨ ngamu ɨjɨ jaani?” Balɨnkʉmmwamula balɨnkʉtɨ, “Fya malafyale gwa Balooma.” 25 Po Jesu alɨnkʉbabʉʉla alɨnkʉtɨ, “Po ɨfya malafyale gwa Balooma mumpege ʉmalafyale gwa Balooma, nɨ fya Kyala mumpege Kyala.”
26 Abandʉ bala balɨnkʉswiga fiijo ʉkwamula kwa Jesu, balɨnkʉmyeka. Balɨnkʉtoligwa ɨnongwa ɨjaa kʉnkolela, kʉnongwa jaa masyʉ aga ajobile nkyeni mmbandʉ.
Ɨsya kʉsyʉka ʉkʉfuma mbafwe
(Matai 22:23-33; Maalɨka 12:18-27)
27 ABasatukai bamo balɨnkʉbʉʉka kwa Jesu. Abeene baamanyisyaga ʉkʉtɨ abandʉ bakabagɨla ʉkʉsyʉka ʉkʉfuma mbafwe. Po balɨnkʉnndaalʉʉsya balɨnkʉtɨ, 28 “Gwe Mmanyisi, Moose aatʉsimbiile mu ndagɨlo ʉkʉtɨ, ‘Lɨnga ʉmundʉ ikʉfwa kɨsita kʉpaapa ʉmwana najʉmo, ʉgwamyabo ammwingɨlengepo ɨkɨlɨngo ʉnkiikʉlʉ ʉmfwɨle jʉla, ʉkʉtɨ ampaapɨle abaana ʉjʉ afwile.’§ 29 Po baaliko abanyamundʉ bahaano na babɨlɨ. Ʉgwa kwanda alɨnkwega ʉnkiikʉlʉ, alɨnkʉfwa kɨsita kʉpaapa ʉmwana najʉmo. 30 Ʉgwa bʉbɨlɨ [alɨnkʉmmwingɨlapo ɨkɨlɨngo ʉmfwɨle jʉla, joope alɨnkʉfwa kɨsita kʉpaapa nagwe,]* 31 nʉ gwa bʉtatʉ, joope alɨnkʉmmwingɨlapo. Bo lʉlʉʉlo boosa bahaano na babɨlɨ balɨnkʉmmwingɨlapo, balɨnkʉfwa kɨsita kʉpaapa nagwe. 32 Kʉmmalɨɨkɨsyo, ʉnkiikʉlʉ jʉla joope alɨnkʉfwa. 33 Abandʉ boosa bo basyʉkile, ʉnkiikʉlʉ jʉla ikwisa kʉjaga nkasi gwani? Paapo aalyegiigwemo na banyambala boosa bahaano na babɨlɨ.”
34 Jesu alɨnkʉbabʉʉla alɨnkʉtɨ, “Abandʉ baa nkabalɨlo aka bikwega nʉ kwegigwa. 35 Looli aba Kyala ababwene ʉkʉtɨ babagiisye ʉkʉja nkiisʉ ɨkɨpya, nʉ kʉsyʉka ʉkʉfuma mbafwe, batikwisa kwega pamo ʉkwegigwa. 36 Bakabagɨla ʉkwisa kʉfwa kangɨ, paapo bikwisa kʉjaga bo ʉlwa bandʉmi. Abandʉ abo baana baa Kyala, paapo basyʉsiigwe ʉkʉfuma mbafwe.
37 “Joope Moose aatile, abafwe bikwisa kʉsyʉka. Aajobile ɨsyo mwa Kalata ʉMwikemo, pala aasimbile ɨsya kɨsyanjʉ ɨkɨ kyakaga ʉmooto. Aalɨnnjobile ʉNtwa Kyala, ʉkʉtɨ jo, ‘Kyala gwa Abulahamu, Kyala gwa Isaka na Kyala gwa Jaakobo.’ 38 Po Kyala akaja jo Kyala gwa bafwe, looli gwa bʉʉmi, paapo kʉmyake boosa bʉʉmi.”
39 Po abamanyisi baa ndagɨlo sya Moose bamo, balɨnkʉjoba balɨnkʉtɨ, “Gwe Mmanyisi, ʉjobile kanunu!” 40 Ʉkwandɨla apo, akaagelilepo ʉmundʉ najʉmo ʉkʉnndaalʉʉsya kangɨ Jesu.
Meesija Mwana gwa Ndaabɨti
(Matai 22:41-46; Maalɨka 12:35-37)
41 Po Jesu alɨnkʉbalaalʉʉsya alɨnkʉtɨ, “Fiki abandʉ bikʉtɨ Meesija Mwana gwa malafyale Ndaabɨti? 42 Ʉmwene Ndaabɨti ikʉjoba mwa kalata gwa Ɨsabʉli ikʉtɨ,
‘ɄNtwa Kyala aalɨmmbʉʉlile ʉNtwa gwangʉ,
“Itʉʉgasye kʉkɨbafu kyangʉ ɨkiilɨɨlo,
ʉbʉjo ʉbwa lwɨmɨko fiijo,
43 ʉkʉfika apa nikʉbabɨɨkaga abalʉgʉ baako
paasi pa malʉndɨ gaako.” ’§
44 “Ndaabɨti ikʉnkoolela Meesija ʉkʉtɨ Ntwa. Po Meesija ikʉjaga mwanaake bʉleebʉle?”
Jesu ikʉbasoka abafundigwa baake ɨsya bamanyisi baa ndagɨlo sya Moose
(Matai 23:1-36; Maalɨka 12:38-40)
45 Abandʉ boosa bo bikʉmpɨlɨkɨsya, Jesu alɨnkʉbabʉʉla abafundigwa baake alɨnkʉtɨ, 46 “Mujege maaso na bamanyisi baa ndagɨlo sya Moose. Biiganile ʉkwenda bo bafwele ɨmyenda ɨmitali, ʉkʉtɨ abandʉ babaponiege kʉ lwɨmɨko mu sokoni. Bikwisalɨla ʉkʉtʉʉgasya pa fikota ɨfya bɨɨmɨkigwa mu ngomaano, pabʉjo ʉbwa bɨɨmɨkigwa pa lʉsekelo. 47 Bikʉkabɨla mbʉsyobi ɨfyʉma kʉ bakiikʉlʉ abafwɨle, kangɨ bikwipuuta ɨnyiipuuto ɨndali, ɨsya kʉlabaasya. Pi isikʉ lya bʉlongi, bikwisa kwambɨlɨlaga ʉlʉfundo ʉlʉnywamu kwa Kyala!”
* 20:17 20:17 Ɨliibwe ɨlɨ abajenga nyumba baalɨkaanile Jesu apa aabombiile amasyʉ agaa nDwitɨkano ʉLʉkʉʉlʉ ʉkwijoba ʉmwene. 20:17 20:17 Bala kalata gwa Ɨsabʉli 118:22. 20:27 20:27 ABasatukai Bala kʉ Ɨsyakʉlɨngaania. § 20:28 20:28 Bala kalata gwa Ʉkʉkʉmbʉka Ɨngomeelesyo 25:5-6. * 20:30 20:30 Baakalata bamo abaa ijolo bakaja na masyʉ aga. 20:37 20:37 Bala kalata gwa Ʉkʉsooka 3:6. 20:38 20:38 Kyala akaja jo Kyala gwa bafwe, looli gwa bʉʉmi Ʉbʉjobi ʉbo kokʉtɨ Abulahamu, Isaka, na Jaakobo bʉʉmi, balɨ pamopeene na Kyala kʉmwanya. § 20:43 20:42-43 Bala kalata gwa Ɨsabʉli 110:1.