2
Ane̱ŋ ne̱ baa ko̱we̱ Yeesuu‑o
(Matiyo 1.18–25)
1 Ŋke amo̱‑rɔ‑ɔ ne̱ Roma awuye owure dabe̱ Kaye̱saa Agustus a sa mbraa fe̱yɛ bo̱ kyo̱rɛɛ na bo̱ kare̱ ase̱sɛ ne̱ bo̱ bo̱ mò̱ e̱se̱‑ɔ se̱‑ɔ pɛɛɛ. Amo̱ e̱ gye̱ ke̱gye̱ŋkpɛɛ fe̱yɛ bamo̱ a sa ane̱ŋ a mbraa‑ɔ.
2 Swe̱e̱re̱ amo̱ se̱ to̱ŋ ko̱ e̱ gye̱ Siriya. Saŋ amo̱‑ɔ gominaa ne̱ ɔ ye̱re̱ owure dabe̱‑ɔ ayaa‑rɔ mfe̱ŋ‑ɔ e̱ gye̱ Kwiriniyus. Ne̱ gominaa amo̱ de Yudaa awuye e̱swe̱e̱re̱ ne̱ ba te̱e̱ e̱mo̱ Galile̱ya na Samariya na Yude̱ya‑ɔ se̱ ke̱yaale̱ŋ.
3 Ne̱ baa sa mbraa fe̱yɛ ɔke̱maa yɔ mò̱ aye̱, na ɔ kyo̱rɛɛ mò̱ ke̱nyare̱ mfe̱ŋ.
4-5 Amo̱se̱‑ɔ Yo̱sɛf na mò̱ ke̱re̱kye̱e̱ Mariya gbaa a ko̱so̱ le̱e̱ Nasarɛt maŋ ne̱ bo̱ te mò̱‑rɔ ne̱ ɔ bo̱ Galile̱ya swe̱e̱re̱ se̱‑ɔ. Ne̱ baa yɔ Bɛte̱lahɛm maŋ ne̱ ɔ bo̱ Yude̱ya swe̱e̱re̱ se̱‑ɔ ne̱ ɔ gye̱ bamo̱ nana Owure Deefid aye̱‑ɔ. Ne̱ baa yɔ ya kyo̱rɛɛ bamo̱ anyare̱. Saŋ amo̱ na Mariya de kame.
6 Bamo̱ a bo̱ Bɛte̱lahɛm mfe̱ŋ‑ɔ, ne̱ Mariya ko̱ko̱we̱ a fo̱.
7 Ne̱ baa buwi kpa afɔ a so̱we̱kpa a lɔŋ‑ɔ na bo̱ so̱we̱ mfe̱ŋ. Amaa bo̱ mo̱ŋ nya so̱we̱kpa lɔŋ amo̱‑rɔ, a le̱e̱ fe̱yɛ ase̱sɛ bwe̱e̱tɔ a ba maŋ amo̱‑rɔ kyɔ bo̱ so̱we̱ mfe̱ŋ. Ane̱ŋ se̱‑ɔ baa so̱we̱ ke̱kyaŋ ne̱ mbo̱ da‑rɔ‑ɔ‑rɔ ne̱e̱. Ne̱ Mariya a ko̱we̱ mò̱ bregyi nyaŋsɛ‑ɔ. Ne̱ ɔɔ ba waagya bo̱ miri mò̱, ne̱ ɔɔ taa mò̱ bo̱ be̱ya ke̱dakaa ko̱ ne̱ bo̱ de mbo̱ ateese ba waa‑rɔ‑ɔ‑rɔ.
E̱sanne̱ ade̱e̱re̱se̱po̱‑ɔ na Wuribware̱ mbɔɔ‑ɔ ase̱ŋ
8 Ke̱mo̱ kanye amo̱ e̱sanne̱ ade̱e̱re̱se̱po̱ ko̱ mɔ bo̱ swe̱e̱re̱ amo̱ se̱, ne̱ bo̱ da e̱fa‑rɔ ba de̱e̱re̱ bamo̱ mbo̱ se̱.
9 Mfe̱ŋ ne̱ Wuribware̱ kabɔɔ ko̱ a lee mò̱ e̱ye̱e̱ bo̱ kaapo̱ bamo̱. Ne̱ Wuribware̱ se̱ a ke̱laŋŋe̱rɔ‑ɔ a we̱e̱ bamo̱ se̱, ne̱ kufu a nya bamo̱ bwe̱e̱tɔ.
10 Ne̱ Wuribware̱ kabɔɔ‑ɔ yɛ,
“Mo̱ne̱ ma sa a kufu nya mo̱ne̱,
a le̱e̱ fe̱yɛ ase̱ŋ kɔne̱kɔne̱sɛ ko̱
ne̱ a baa ɔke̱maa mɔ kakatɔgyi‑o
ne̱ mo̱ a baa mo̱ne̱.
11 Amo̱ e̱ gye̱ fe̱yɛ ndɔɔ a kake mɔ
baa ko̱we̱ ɔko̱ ne̱ ɔ mo̱rɔwe̱ mo̱ne̱‑ɔ.
Mò̱ e̱ gye̱ Kristoo, mo̱ne̱ nyaŋpe̱
ne̱ Wuribware̱ a tɔwe̱ fe̱yɛ
o suŋ a ɔ bo̱ kyo̱ŋwe̱ mo̱ne̱‑ɔ.
Baa ko̱we̱ mò̱ mo̱ne̱ ɔde̱daapo̱ Deefid a maŋ‑ɔ‑rɔ.
12 Na ke̱tɔ ne̱ ke̱ e̱ kaapo̱ mo̱ne̱‑ɔ e̱ gye̱ fe̱yɛ,
mo̱ne̱ ya yɔ, mo̱ne̱ i ŋu fe̱yɛ
baa ba waagya bo̱ miri mò̱ bo̱ be̱ya
ke̱dakaa ne̱ bo̱ de mbo̱ ateese ba waa‑rɔ‑ɔ‑rɔ.”
13 Puri amo̱‑rɔ, ne̱ Wuribware̱ mbɔɔ bwe̱e̱tɔ a le̱e̱ so̱so̱ bo̱ tii ɔgye̱ŋkpɛɛsɛ‑ɔ se̱ e̱sanne̱ ade̱e̱re̱se̱po̱ amo̱ ase̱ mfe̱ŋ, na ba waa iliŋ ba kyo̱rɔ Wuribware̱ fe̱yɛ,
14 “Wuribware̱ ne̱ ɔ bo̱ so̱so̱‑ɔ
a nya ke̱dabe̱ na wuraa ooo,
ne̱ bamo̱ ne̱ bo̱ bo̱ swe̱e̱re̱ se̱
ne̱ ɔ kpa bamo̱ ase̱ŋ‑ɔ
a nya kaye̱e̱yuri ooo.”
15 Amɔ Wuribware̱ mbɔɔ amo̱ a kiŋŋi bo̱ yii so̱so̱‑ɔ, ne̱ ŋkee e̱sanne̱ ade̱e̱re̱se̱po̱ amo̱ yɛ, “Mo̱nꞌ sa a ane̱ yɔ maŋ amo̱‑rɔ ya ke̱e̱ ke̱tɔ ne̱ kaa waa mfe̱ŋ ne̱ Wuribware̱ a suŋ bo̱ tɔwe̱ gywii ane̱‑ɔ.”
16 Amo̱se̱‑ɔ ne̱ baa waa me̱naŋ yɔ Bɛte̱lahɛm ya ŋu Mariya na Yo̱sɛf na kayaagyi‑o, na ɔ da ke̱dakaa ne̱ bo̱ de mbo̱ ateese ba waa‑rɔ‑ɔ‑rɔ.
17 Ne̱ baa tɔwe̱ ane̱ŋ ne̱ Wuribware̱ kabɔɔ‑ɔ a tɔwe̱ kayaagyi amo̱ ase̱ŋ‑ɔ gywii bamo̱.
18 Ne̱ e̱ye̱e̱ a kpe̱ŋ ɔke̱maa ne̱ oo nu ane̱ŋ ne̱ e̱sanne̱ ade̱e̱re̱se̱po̱ amo̱ a tɔwe̱‑ɔ.
19 Mariya mɔ a taa ase̱ŋ mɔ pɛɛɛ bo̱ be̱ya mò̱ kuŋu‑ro, ne̱ ɔɔ fa amo̱ mfɛɛre̱ bwe̱e̱tɔ.
20 Ne̱ e̱sanne̱ ade̱e̱re̱se̱po̱‑ɔ a kiŋŋi ba yɔ, na ba waa iliŋ ba kyo̱rɔ Wuribware̱ bo̱ le̱e̱ ke̱tɔ ne̱ baa nu ne̱ baa ŋu‑o si. Ane̱ŋ ne̱ Wuribware̱ kabɔɔ‑ɔ a de̱ŋ tɔwe̱ gywii bamo̱‑ɔ dɛɛ ya waa.
Ane̱ŋ ne̱ baa sa kayaagyi‑o ke̱nyare̱‑ɔ
21 Kayaagyi‑o a gyi ŋke mburuwa‑o, ne̱ saŋ a fo̱ fe̱yɛ bo̱ te̱ŋ mò̱ ko̱twe̱e̱tu‑o. Ne̱ baa te̱ŋ mò̱ ko̱twe̱e̱tu. Ne̱ baa sa mò̱ ke̱nyare̱ ɛ Yeesuu, ne̱ ke̱ gye̱ ke̱nyare̱ ne̱ Wuribware̱ kabɔɔ‑ɔ a sa mò̱ pwɛɛ ne̱ Mariya a dɛɛ nya mò̱ kame‑o.
Ane̱ŋ ne̱ baa yaa Yeesuu Wuribware̱ suŋkpa‑ɔ
22-24 Amɔ Yudaa awuye de bamo̱ mbraa ko̱ ne̱ Wuribware̱ a sa bamo̱ ɔde̱daapo̱ Mosis fe̱yɛ ɔkye̱e̱ ya ko̱we̱ kayaagyi po̱pwɛɛ o de iyisi bo̱ fo̱ ŋke aduna. Ŋke amo̱ ya kyo̱ŋ, na bo̱ taa ɔkye̱e̱‑ɔ na mò̱ kayaagyi‑o yaa Wuribware̱ suŋkpa‑ɔ Yɛro̱salɛm maŋ‑nɔ, na bo̱ kperi kayaagyi‑o si mɔɔ kabo̱ bo̱ lɔŋŋɔ Wuribware̱, a le̱e̱ fe̱yɛ Wuribware̱ a tɔwe̱ mò̱ mbraa wo̱re̱‑ɔ‑rɔ fe̱yɛ,
“Ɔke̱maa bregyi nyaŋsɛ ne̱ ɔ ko̱we̱ mò̱‑ɔ gye̱ Wuribware̱ lee.”
Na bo̱ be̱e̱ kpɛɛ ɔkye̱e̱‑ɔ se̱. Ne̱ ɔkye̱e̱‑ɔ e̱ gye̱ otiripo̱ fe̱raa, ke̱tɔ ne̱ ɔ mɔɔ bo̱ sa Wuribware̱‑ɔ e̱ gye̱ awurele̱pɔ anyɔ. Ne̱ Yo̱sɛf a taa Mariya na mò̱ kayaagyi yaa Wuribware̱ suŋkpa‑ɔ Yɛro̱salɛm mfe̱ŋ na bo̱ lɔŋŋɔ Wuribware̱, fe̱yɛ ane̱ŋ ne̱ bamo̱ mbraa‑ɔ a tɔwe̱‑ɔ.
25 Saŋ amo̱ mɔ ɔnyare̱ ko̱ bo̱ Yɛro̱salɛm mfe̱ŋ ne̱ ba te̱e̱ mò̱ ɛ Simeyɔŋ. Ɔnyare̱ amo̱ gye̱ se̱sɛ timaa, ne̱ o suŋ Wuribware̱ nɛɛnɛɛ. Ne̱ ŋkee o te o gywii saŋ ne̱ Wuribware̱ i suŋ ɔmo̱rɔwe̱po̱ a ɔ bo̱ kyo̱ŋwe̱ Isireelii awuye‑o. Ne̱ Wuribware̱ a kufwiiŋe timaa‑o te mò̱ se̱.
26 Ne̱ Wuribware̱ a kufwiiŋe timaa‑o a kyɔ tɔwe̱ gywii mò̱ fe̱yɛ o ŋu Kristoo ne̱ Wuribware̱ a tɔwe̱ bo̱ be̱ya fe̱yɛ o suŋ a ɔ bo̱ kyo̱ŋwe̱‑ɔ pwɛɛ na ɔ dɛɛ wu.
27 Ne̱ Wuribware̱ a kufwiiŋe timaa‑o a sa ne̱ ɔɔ yɔ Wuribware̱ suŋkpa‑ɔ kabuno kake nsi ne̱ Yo̱sɛf na Mariya a baa Yeesuu mfe̱ŋ na bo̱ bo̱ waa ke̱tɔ ne̱ Wuribware̱ a mbraa‑ɔ e̱ kaapo̱‑ɔ.
28 Ne̱ Simeyɔŋ a kɔɔre̱ keegyi‑o o de mò̱ asare̱e̱‑rɔ, ne̱ ɔɔ sa Wuribware̱ aŋsɛ fe̱yɛ,
29 “O, Nyaŋpe̱ Wuribware̱, mo̱ mfɛɛre̱ a di mo̱,
ŋkee fe̱raa sa a ŋ wu,
30-31 a le̱e̱ fe̱yɛ ŋkee fe̱raa
mo̱ a ŋu ɔko̱ ne̱ fo̱ a tɔwe̱ bo̱ be̱ya
fe̱yɛ mo̱ i ŋu pwɛɛ na n dɛɛ wu‑o.
Mò̱ e̱ gye̱ ɔmo̱rɔwe̱po̱ ne̱ fo̱ a lee bo̱ kaapo̱ ase̱sɛ pɛɛɛ‑ɔ.
32 O kii fe̱yɛ fetiri a ɔ bo̱ sa nde̱ se̱ awuye,
na bo̱ nya gyii fo̱ e̱kpa‑ɔ.
Na fo̱ ase̱sɛ Isireelii awuye kaapo̱ bamo̱ e̱ye̱e̱
mò̱ ke̱dabe̱ na mò̱ wuraa‑o si.”
33 Ne̱ ane̱ŋ ne̱ Simeyɔŋ a tɔwe̱ bo̱ le̱e̱ kayaagyi‑o si‑o a kpe̱ŋ kayaagyi‑o mò̱ se̱ na mò̱ nyi e̱ye̱e̱.
34-35 Ne̱ Simeyɔŋ a yure bamo̱, ne̱ ɔɔ tɔwe̱ gywii Mariya fe̱yɛ,
“Wuribware̱ a lee kayaagyi mɔ ne̱e̱ fe̱yɛ o kii
ɔko̱ ne̱ ane̱ Isireelii awuye bwe̱e̱tɔ i kine,
na bo̱ kpuri,
ne̱ bamo̱ bwe̱e̱tɔ mɔ e̱ kɔɔre̱ mò̱ a bo̱ gyi,
na bo̱ nya ke̱mo̱rɔwe̱‑ɔ.
Ɔ kaapo̱ Wuribware̱ a e̱kpa‑ɔ,
amaa ase̱sɛ bwe̱e̱tɔ e̱ tɔwe̱ ase̱ŋ a bo̱ bo̱ kye mò̱.
Na bo̱ le̱e̱ ane̱ŋ se̱‑ɔ
bo̱ lee bamo̱ mfɛɛre̱ bɔye̱ ifuri.
Na fo̱, mò̱ nyi‑o mɔ, a waa fo̱ gya bwe̱e̱tɔ,
na fo̱ bo̱re̱‑rɔ duŋwi fo̱.”
36-37 Saŋ amo̱ dɛɛ ke̱kye̱e̱bre̱sɛ ko̱ mɔ bo̱‑rɔ ne̱ ba te̱e̱ mò̱ ɛ Anaa. Ɔ gye̱ Wuribware̱ kyaamɛɛ ko̱ ne̱e̱. Ɔɔ le̱e̱ Isireelii awuye kasuro ne̱ ba te̱e̱ kamo̱ ɛ Ase̱re̱‑ɔ‑rɔ. Mò̱ se̱ ke̱nyare̱ e̱ gye̱ Fanuwɛl. Ɔɔ waare̱e̱ na ɔ gye̱ kabregyii, ne̱ mò̱ aa mò̱ kuri a kye̱na nsu nsunoo, ne̱ mò̱ kuri a wu. Ne̱ oo kii kpenlekye̱e̱ ane̱ŋ‑aaa bo̱ fo̱ mbe̱yɔmɔ, ne̱ oo gyi nsu aduburuwa na nna. Ne̱ ŋkee ɔ bo̱ Wuribware̱ suŋkpa‑ɔ kabuno saŋ ke̱maa, o suŋ Wuribware̱ mpase̱ na kanye, na ɔ kra ako̱ŋ, na ɔ ko̱re̱ ke̱bware̱ko̱re̱.
38 Kayaagyi‑o na mò̱ se̱ na mò̱ nyi a bo̱ mfe̱ŋ‑ɔ, ne̱ Anaa a ya ŋu bamo̱. Mò̱ ke̱ya ŋu bamo̱‑ɔ, ne̱ ɔɔ sa Wuribware̱ aŋsɛ na ko̱waa fe̱yɛ mò̱ a sa bamo̱ kayaagyi amo̱. Ne̱ ɔɔ tɔwe̱ kayaagyi amo̱ ase̱ŋ gywii Yɛro̱salɛm awuye ne̱ bo̱ gywii fe̱yɛ Wuribware̱ e̱ ba a ɔ bo̱ mo̱rɔwe̱ bamo̱ maŋ‑ɔ le̱e̱ bamo̱ ado̱ŋ ke̱sare̱e̱‑rɔ‑ɔ.
Yo̱sɛf na mò̱ ka kikiŋŋi yɔ Nasarɛt
39 Saŋ ne̱ Yo̱sɛf na mò̱ ka Mariya a waa ke̱tɔ ne̱ Wuribware̱ a mbraa‑ɔ e̱ kaapo̱‑ɔ lo̱we̱‑ɔ, ne̱ baa kiŋŋi yɔ bamo̱ kye̱nakpa Nasarɛt maŋ ne̱ ɔ bo̱ Galile̱ya swe̱e̱re̱ se̱‑ɔ‑rɔ.
40 Mfe̱ŋ ne̱ bamo̱ gyi amo̱ a ya daŋ nya e̱le̱ŋ. Ne̱ Wuribware̱ a sa mò̱ kanyiase̱ŋ bwe̱e̱tɔ, ne̱ ɔɔ sa mò̱ ŋyure.
Ane̱ŋ ne̱ Yeesuu ŋyaagyi‑ro, ɔɔ yɔ Wuribware̱ suŋkpa‑ɔ
41 To, kasu ke̱maa mɔ Yeesuu mò̱ ako̱we̱po̱ naa Yɛro̱salɛm maŋ‑nɔ ba gyi Yudaa awuye a kasu kanɔ a ateese ko̱ ne̱ ba te̱e̱ amo̱ ɛ Wuribware̱-a‑kya-ane̱-yɔwe̱‑ɔ.
42 Amɔ Yudaa awuye ase̱ kanyaŋsɛɛ ya gyi nsu kudu ŋnyɔ, o de kpa fe̱yɛ ɔ waa ke̱tɔ ke̱maa ne̱ ɔko̱ ne̱ ɔɔ daŋ lo̱we̱‑ɔ e̱ waa‑ɔ. Amo̱se̱ se̱‑ɔ Yeesuu a gyi nsu kudu ŋnyɔ‑ɔ, ne̱ mò̱ aa mò̱ ako̱we̱po̱ a ya gyi ateese amo̱, fe̱yɛ ane̱ŋ ne̱ nsu ke̱maa mò̱ ako̱we̱po̱‑ɔ e̱ waa‑ɔ.
43 Bamo̱ a lo̱we̱‑ɔ, ne̱ ŋkee ba kiŋŋi ba yɔ pe̱‑ɔ, ne̱ Yeesuu wo̱re̱ a sii Yɛro̱salɛm, na mò̱ ako̱we̱po̱ mo̱ŋ nyi.
44 Ba fa fe̱yɛ ɔ bo̱ ase̱sɛ ne̱ bamo̱ aa bamo̱ a yɔ‑ɔ‑rɔ ne̱e̱. Amo̱se̱‑ɔ baa nare̱ ane̱ŋ‑aaa kake ko̱ŋko̱ ya fo̱ kpa‑rɔ pwɛɛ ne̱ baa dɛɛ le̱e̱ ba buwi ba kpa mò̱ bamo̱ ako̱we̱bɛɛ ne̱ bamo̱ aa bamo̱ a yɔ‑ɔ na bamo̱ nyare̱‑ana ase̱.
45 Amaa baa de̱e̱re̱ kpo̱ne̱, bo̱ mo̱ŋ ŋu mò̱. Ane̱ŋ se̱‑ɔ, ne̱ baa kiŋŋi be̱e̱ yɔ Yɛro̱salɛm ba buwi ba kpa mò̱.
46 Bamo̱ a le̱e̱ ba yɔ pe̱‑ɔ ŋke nsa‑rɔ pwɛɛ ne̱ baa dɛɛ ŋu mò̱, na mò̱ aa abware̱se̱ŋ akaapo̱po̱‑ɔ bo̱ko̱ te Wuribware̱ suŋkpa‑ɔ kabuno, na o nu ke̱tɔ ne̱ ba kaapo̱‑ɔ, na o bise bamo̱ amo̱ ase̱ŋ.
47 Ne̱ bamo̱ ne̱ baa ŋu ane̱ŋ ne̱ Yeesuu a nu ase̱ŋ‑ɔ kaase̱ na mò̱ gbaa e̱ be̱ŋŋaa bamo̱‑ɔ, e̱ye̱e̱ a kpe̱ŋ bamo̱.
48 Mò̱ se̱ na mò̱ nyi a ya ŋu mò̱‑ɔ, ne̱ e̱ye̱e̱ a kpe̱ŋ bamo̱, ne̱ mò̱ nyi yɛ, “Mo̱ gyi, nte̱tɔ ne̱e̱ ne̱ fo̱ a waa ane̱ mfaanɛɛ‑ɔ ne̱e̱? Fo̱ a sa ne̱ mo̱ aa fo̱ se̱ akatɔ a pee ane̱ i buwi ane̱ e̱ kpa fo̱.”
49 Ne̱ ɔɔ be̱ŋŋaa mò̱ nyi na mò̱ se̱ fe̱yɛ, “Nte̱tɔ se̱ ne̱ mo̱ne̱ naa mo̱ne̱ i buwi mo̱ne̱ e̱ kpa mo̱ to̱ŋ ko̱‑ɔ ne̱e̱? Mo̱ne̱ mo̱ŋ nyi fe̱yɛ a tiri fe̱yɛ n kye̱na n se̱ a lɔŋ‑ɔ‑rɔ ne̱e̱ e̱e̱e̱?”
50 Amaa bo̱ mo̱ŋ nu mò̱ ase̱ŋ‑ɔ kaase̱.
51 Ne̱ bamo̱ aa Yeesuu a kiŋŋi yɔ Nasarɛt maŋ‑nɔ, ne̱ oo bu bamo̱ nɛɛnɛɛ. Ne̱ mò̱ nyi a taa ase̱ŋ mɔ pɛɛɛ bo̱ be̱ya mò̱ kuŋu‑ro.
52 Ne̱ Yeesuu a daŋ, ne̱ mò̱ kanyiase̱ŋ a waa ko̱kyɔ. Ne̱ Wuribware̱ na ase̱sɛ pɛɛɛ a kpa mò̱ ase̱ŋ.