9
Yesuko uni khí, kandí piyimi mu riní meté taró
(Mak 2:1-12; Luk 5:17-26)
Asa Yesuko waŋgo kano oroqo, sono koŋiwí karóŋo andusina uyaro eneŋo yendéyómo* ŋuno uyaró.
Uyariní unipareto se khumo uni ka khí irisa-irisa ukumi yakutímo eteyaró ŋu re koroworo eneno maheŋgurí. Mahiqo, Yesuko yiyoro, hamó iŋondutu teyoteŋgo, ye iŋoro se khumo uni ŋu ŋande miraró, “Naŋone, newondeke kondé yoní. Keŋo quhuríŋge se rotoní.”
Ŋunde yiníqo, hutuŋo mande ŋuro iŋo-iŋo uni kumimbo newondeyembo ŋande iŋaŋgurí, “Uni ŋako Anutu yesaráŋoyote.”
Yesuko iŋo-iŋoye qene iŋoro ŋande yaró, “Ye date koro iŋo-iŋo piyimi ŋunde qu newondeyemo yote? Iŋi, nondo, ‘Quhuríŋge se rotoní,’ ye mirowano tiníqo, ŋuko wuruwara mande peka, ye eŋgé qenewero mepémo kini. Quko, ‘Ke otoqoya khete-khete uyare,’ ŋunde yewano tiníqo, ŋu quhurí, dokoro eŋgé tunomo yoní ye qene iŋowaŋgo, hamómbe? Quko ŋande iŋi, Unindoro Naŋuní§ ŋundo nokono ŋano unindoro quhuríye se rotowero quro wimbí tete.” Ŋunde yero uni khí piyimi ŋu ŋande miraró, “Ke otoqoya yakutíŋge re korowoya, yakemo u.” Yiníqo, otoqoro yayómo uyaró. Uyariní unipare qambu ŋundo qenero sasaro taŋgurí. Anutuko wimbu ŋunde qu uni ka yunaró ŋu qene iŋoro Anutu seré te inaŋgurí.
Yesuko Matyu nekoní howaró
(Mak 2:13-17; Luk 5:27-32)
Asa Yesu uyaro, uni ka, owí muko Matyu qeniní takis rewero paseno** kunditeyaró. Kunditiní ŋande miraró, “Ke maheya no nohowe.” Yiní otoqoro Yesu howaró.
10 Imemoŋgo ta Yesu yano etero iŋo-iŋo rewero uniyómboya o naŋgurí.†† Nero takis re-re unindoya‡‡ quhurí unindoya§§ o naŋgurí. 11 Niqo, Farisi unindo*** yiyoro iŋo-iŋo rewero uniyó ŋande osese yereŋgurí, “Dokoro yeŋo rondaqe-rondaqe uniyembo takis re-re unindoya quhurí unindoya o kopo neyoteŋgo?”
12 Quko Yesuko mandeye iŋoro ŋande yaró, “Uni se khumoye moré kini quko dotako ŋuno kama uyareyoteŋgo. Kini. Se khumo unindo naŋge dotako uyareyoteŋgo. 13 Ye uyareya iŋo-iŋo rewero quro Anutuko mande yaró ŋu weyoyi qembe, ‘No o qa-qa te nunowero ŋuro kama iŋoteno. Kini, ye sikíye te yunowero ŋuro iŋoteno.’ ††† Iŋo-iŋo ŋu ri qembe, dokoro uni roneneŋow퇇‡ ŋu neko yerewero quro kama mahenowó. Kini. No quhurí uni ŋu neko yerewero quro mahenowó,” yaró.
Kundiŋi tewero murí ŋuro oseseyaŋgurí
(Mak 2:18-22; Luk 5:33-39)
14 Ŋu naruko ŋuno Jon§§§ koro iŋo-iŋo rewero uniyómbo Yesuko mahero ŋande oseseyaŋgurí, “Date koro noreya Farisi unindoya* naru qambu quno o newero ŋuro kundiŋi teyoteto, quko keŋo iŋo-iŋo rewero unike ŋuko o newero quro kundiŋi kama teyoteŋgo?”
15 Yiqo, ŋande yimiraró, “Ko uni kato epe re-re tewero o ne-ne naruko ŋuno topé-topémbo newonde quhurí tewaŋgope, ma kini? Kini. Quko imemoŋgo ta uni ŋu ri toŋeweya. Ŋu naruko ŋuno naŋge topé-topémbo kundiŋi tewaŋgo.
16 “Uni kato tuwi sombé keta qu rero tuwi komo qu wituyó mu kama tiŋiyoweya. Kini. Imemoŋgo kowe punu-punu sonowoníqo, tuwi keta ŋu wosoníqota piyimi horé wuriweya. 17 Uni kato wain keta qu meme kowí puŋge komo quno ŋuno kama kusíŋoyote. Ŋunde tiníqo, puŋge ŋu wuriní wain sonoyó windoroŋoro nokono umbuweya, ko puŋge ŋuya piyo teweya. Ŋunde ŋuroko wain keta ŋuko puŋge keta quno naŋge kusíŋoyoteŋgo. Ŋunde ti irisa-irisa meté yowari.”
Yesuko pare parámi ka, pare keta ka yoriní meté tariyó
(Mak 5:22-43; Luk 8:41-56)
18 Asa Yesuko mande ŋu yeyoníqo, uni kembé ka mahero Yesu taŋgímo kutaqemo potoruku te inoro ŋande yaró, “Neneŋo nambone itaka ka kindo khumote. Ŋuko keto maheya kandeke saŋanímo reka pitu ko yoto-yoto riní.” 19 Ŋunde yiní Yesu otoqoro howero toŋiní iŋo-iŋo rewero uniyó ŋuya howero toŋeŋgurí.
20 Pare ka ŋuno yora, kumima naru 12 ŋunde rotoro naru rokóŋo sitú raŋoyara. Asa uyariyate pare ŋu Yesu huwósina mahero tuwiyó piru ŋu tapémo pekáŋaró. 21 Dokoro newondímbo ŋande yaró, “Tuwiyó pekáŋoroqota pitu ko meté tewano.”
22 Quko Yesuko rohoréŋo qenero ŋande miraró, “Nambone, newondeke kondé yoní. Keŋo iŋondutukepo§ koriní meté tete.” Ŋu naruko ŋuno naŋge pare ŋu meté taró.
23 Asa uyareyate Yesu uni kembé ŋuro yano maheró. Mahiní uni kumimbo kusí huwoyi unipare qambu niriye parámi teyaŋgurí.** 24 Yiyoro ŋande yimitoyaró, “Ye otoqoya toŋi. Dokoro pare tomó ta ŋuko kama khuma. Kini, eteyote.” Yiníqo, iŋoro kundo mande yero yomaŋgurí. 25 Quko unipare yohowiní mirako uyiqo, ya quroko oro pare tomó ta ŋuro kandí towaró. Towoní ene otoqaró. 26 Ŋunde tiní mira soso ŋuno Yesuko o taró ŋuro piŋa mande iŋaŋgurí.
Yesuko uni toŋeyari kiré mu, maŋgó kakayiwí mu yoriní meté taŋgurí
27 Asa Yesu yendé ŋu roto toŋiní uni irisa toŋeyari kiré mu ŋuya howero ŋande nekoyariyó, “Dewit koro naŋuní,†† sikínari te nuno qembe.”
28 Yiri Yesu ya quroko oníqo, toŋeyari kiré ŋundo eneno oriyó. Ori Yesuko ŋande osese yereró, “Yarindo nondope o ŋa yarino meté tewanope, yero iŋondutu titiripe,‡‡ ma kini?”
Yiní mande topé yariyó, “Uni Parámi, iyo, iŋondutu tetero.”
29 Arisa kandí rero toŋeyarimo rero ŋande yaró, “Yari iŋondutu titiri, ŋunde ŋuroko o ŋu yarino tunoqeweya.” 30 Yiníqo, toŋeyari hiyóqaró. Ko Yesuko mande kondé ŋande yunaró, “Ŋaro uni ma yimirowero.” 31 Quko uni irisa ŋundo uyaro mira soso ŋuno Yesu ŋuro piŋa mande yimirariyó.
32 Asa uni irisa ŋu roto toŋiriqo, unipareto uni ka maŋgó kakayiwí mu ko yuqa piyimi§§ ŋuno yora qu, ŋu re Yesuko maheŋgurí. 33 Mahi Yesuko yuqa piyimi ŋu howiní maŋgó kakayiwí ŋu mande yaró. Ko unipare iŋondata parámi tero ŋande yaŋgurí, “Komo Israel koro mirako ŋano o ka ŋunde qu ŋano kama tunoqeyara.”
34 Quko Farisi*** ŋundo ŋande yaŋgurí, “Eneko yuqa piyimi ŋuro kembéye††† moŋgo wimbí rero yuqa piyimi ŋu yohoweyote.”
Kho uni eŋgé siyowero qu moré kini
35 Asa Yesu uyaro yendé pará-paráwore ko yendé tomó-tomówore ŋuya uyaró. Uyaro Juda koro huru-huru yano oro mande rondaqe yunoyaró, ko sambo simburímbo unipareyó wiri yereyote naruy󇇇 ŋuro miti mande ŋu yesoworo yimitoyaró, ko se khumo koweyewore ŋuno qu yoriní meté taŋgurí. 36 Ŋu naruko ŋuno unipare parámi mahi yiyoro sikíye taró. Dokoro, quhurí parámi korowaŋgurí, ko samaka-samakaye moré kini, asa sipsip ka sopo-sopoye moré kini ŋunde qembe yaŋgurí. 37 Ŋunde yiyoro iŋo-iŋo rewero uniyó ŋande yimiraró, “O newero qu khono parámi eŋgé tete, quko kho tero eŋgé siyowero ŋuro uniyó qambu kini. 38 Ŋunde ŋuroko kho simburí kirayoka kho uni asá yiriní uyaro o ŋu se kopowaŋgo.”
* 9:1 “eneŋo yendéyó” ŋuko Kaperneam (Matyu 4:13 weyo qembe). 9:2 iŋondutu” ŋuko ŋandiro, asa unipareto ŋande kondé ye iŋoyoteŋgo, ko Anutuko meté sopo yereweya. 9:3 hutuŋo mande ŋuro iŋo-iŋo uni” ŋundo Anutu koro mande ŋu unipare rondaqe yunoyaŋgurí. § 9:6 Unindoro Naŋuní” ŋuko Yesu naŋge. ** 9:9 Uni ŋunde qundo khe tapémo pase ŋuno kunditero situwi koro mone siyoro wiri yerete uni inoyara. †† 9:10 Ŋu naruko ŋuno uni kumimbo o neyaŋgo quno ŋuno kama kunditaŋgurí. Kini, enendo yakutímo piŋoye etero kande tesina rondaqero ŋunde saŋáqero kande kondésinambo o naŋgurí. ‡‡ 9:10 takis re-re uni” ŋundo uniparetoro situwiye rondaŋero kimoyó sombé rero Rom koro wiri yerete uni ŋu inaŋgurí. §§ 9:10 “quhurí uni” ŋundo Juda koro muríye okeyá ta kama howeyaŋgurí. *** 9:11 Farisi uni” ŋuko unindoro huru-huru ka Israel mirako ŋuno yaŋgurí. Enendo Anutu koro hutuŋo mande ŋuro okeyá ta howero uniparetoro toŋeyemo owéye parámi taŋgurí. ††† 9:13 Hosea 6:6 ‡‡‡ 9:13 uni roneneŋowí” ŋuko Anutuko qenero potó moré kini tiní eneŋo uniyó tunoqete. §§§ 9:14 “Jon” ŋuko sono re-re uni ŋu naŋge. * 9:14 Farisi uni” ŋundo, nore Anutu koro hutuŋo mande ŋuro okeyá ta howeyoteto, ye iŋaŋgurí. 9:14 kundiŋi” teyaŋgurí quno ŋuno unipareto Anutu iŋoro eneŋo ri umbuní naru kanata, irisa ŋundiro o kama naŋgurí. 9:17 Ŋu naruko ŋuno unindo meme koro kowí rero khí kandí kusiyoro wain ŋuno kusíŋoyaŋgurí. Kusíŋoyoyi wain ŋuko yuqa moré, ko yuqako kowe puŋge ŋu riní koŋeweya. Koŋiní kowe puŋge komo qu ka wuriweya, dokoro koŋewero mepémo kini. § 9:22 iŋondutu” ŋuko ŋandiro, asa unipareto ŋande kondé ye iŋoyoteŋgo, ko Anutuko meté sopo yereweya. ** 9:23 Ŋu naruko ŋuno uni ka khumoníqo, eneŋo suwisawiyómbo mahero kunditi uni kumimbo kusí huwori unipareto tendo parámi teyaŋgurí. †† 9:27 Komo suki “Dewitko” Juda unipare wiri yereró. Ŋu naruko ŋuno Anutuko Dewit ŋande miraró, imemoŋgo keŋo sowe qu ka mahero naru suki-suki unipare wiri yereweya yaró (2 Samuel 7:11-16 weyo qembe). Asa yate Juda unipare soso ŋundo Dewit koro naŋuní sopaŋgurí, ko uni ŋuro sopaŋgurí ŋu, “Mesaiya,” ma “Kristo,” ye nekoyaŋgurí. Ko Mande kondé ŋundo uni toŋeye kiré mu yoriní meté tewaŋgo, ŋu ye iŋaŋgurí (Aisaia 35:5 weyo qembe). ‡‡ 9:28 iŋondutu” ŋuko ŋandiro, asa unipareto ŋande kondé ye iŋoyoteŋgo, ko Anutuko meté sopo yereweya. §§ 9:32 yuqa piyimi” ŋuko sambo simó ŋunde qembe, quko Anutu koro saŋgirí tero unipare rowore yereyoteŋgo. *** 9:34 Farisi uni” ŋundo, nore Anutu koro hutuŋo mande ŋuro okeyá ta howeyoteto, ye iŋaŋgurí. ††† 9:34 “yuqa piyimi ŋuro kembéye” ŋuko Monimbu naŋge, owí kako “Satan.” ‡‡‡ 9:35 sambo simburímbo unipareyó wiri yereyote naruyómo” ŋuno iŋondutu unipareko hamó Anutu kusuŋoyómo yowaŋgo.