11
Yoꞌoꞌ saniaꞌá Jesús sa̱a̱ kaꞌa̱n e̱ꞌ xiinꞌ Ndiosí
(Mt. 6:9-15; 7:7-11)
So̱ꞌo̱ ni̱ xkaꞌndi̱a̱ a̱ untaꞌ kii̱ꞌ ndi̱ꞌi̱ ni̱ kaꞌa̱n Jesús xiinꞌ Ndiosí, ni̱ kaꞌa̱n i̱i̱n te̱ nda̱ꞌaꞌ xaꞌa̱ꞌ a̱ xiinꞌ a̱ ndii:
―Tákuiꞌe, sa̱a̱ u̱nꞌ ña̱ va̱ꞌa̱, te̱ sa̱niaꞌá u̱nꞌ nduꞌu̱ sa̱a̱ kaꞌa̱n ndu̱ xiinꞌ Ndiosí naa ni̱ xa̱a̱ Juan ni̱ sa̱niaꞌá ra̱ te̱ nda̱ꞌaꞌ xaꞌa̱ꞌ ra̱ sa̱a̱ kaꞌa̱n te̱ ja̱a̱nꞌ xiinꞌ Ndiosí ―ni̱ kachi̱ ra̱.
Sa̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n a̱ xiinꞌ sa̱kuuꞌ ra̱ ndii:
―Kii̱ꞌ kaꞌán ndo̱ꞌ xiinꞌ Ndiosí ndii, so̱ꞌo̱ kachi̱ ndo̱ꞌ:
Yu̱vaꞌ ndu̱, ña̱ nduꞌu̱ꞌ ndi̱viꞌ,
na ti̱i̱n kaꞌnuꞌ sa̱kuuꞌ ne̱ yivi̱ꞌ kivi̱ꞌ u̱nꞌ.
Te̱ na ki̱xi̱n u̱nꞌ te̱ ka̱ꞌndi̱a̱ chuunꞌ u̱nꞌ nimá ndu̱,
te̱ na sa̱a̱ u̱nꞌ ña̱ kaꞌán nimá u̱nꞌ i̱i̱n yivi̱ꞌ yoꞌoꞌ, sa̱a̱ niiꞌ xaaꞌ u̱nꞌ ña̱ ja̱a̱nꞌ ndi̱viꞌ.
Te̱ i̱ꞌi̱n kivi̱ꞌ kuaꞌa̱n ta̱xi̱ u̱nꞌ ña̱ xaxi̱ꞌ, ña̱ kuní nuu̱ꞌ ndu̱.
Te̱ na ko̱o̱ kaꞌnuꞌ i̱ni̱ u̱nꞌ xaꞌa̱ꞌ kua̱chi̱ ndu̱ nde̱e̱ naa xaaꞌ nduꞌu̱ yoo kaꞌnuꞌ i̱ni̱ ndu̱ xaꞌa̱ꞌ sa̱kuuꞌ ne̱ xaaꞌ ña̱ vä̱ꞌa̱ xiinꞌ ndu̱.
Te̱ tä̱xi̱ u̱nꞌ ko̱to̱ kua̱ꞌa̱ tu̱ndoꞌo̱ꞌ ndu̱ te̱ koyo̱ ndu̱ nuu̱ꞌ kua̱chi̱, süu̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii sa̱kakú u̱nꞌ ndu̱ nuu̱ꞌ ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱.
Kachi̱ ndo̱ꞌ xiinꞌ a̱ ―ni̱ kachi̱ a̱ xiinꞌ ra̱.
Te̱ ni̱ kaꞌa̱n tu̱ a̱ ndii:
―Sa̱a̱ e̱ꞌ kuenta ndii, yoo i̱i̱n te̱ xiní taꞌanꞌ xiinꞌ i̱i̱n ndoꞌó, te̱ kuꞌu̱n ndo̱ꞌ vi̱ꞌe̱ ra̱ na ñu̱u, te̱ kaꞌa̱n ndo̱ꞌ xiinꞌ ra̱ ndii: “Ña̱ni̱ roi̱, ña̱ni̱ roi̱, sa̱a̱ va̱ u̱nꞌ ña̱ va̱ꞌa̱, te̱ sa̱tatu u̱nꞌ yuꞌu̱ uni̱ taꞌan xita̱ꞌ va̱ꞌa̱, sa̱kanꞌ ña̱ ni̱ xa̱a̱ i̱i̱n te̱ xiní taꞌanꞌ xiinꞌ i̱, te̱ kua̱xi̱ xikaꞌ va̱, te̱ kö̱o̱ꞌ a̱ ta̱xi̱ i̱ ku̱xi̱ ra̱”, kachi̱ ndo̱ꞌ. Te̱ na̱kui̱i̱n te̱ ja̱a̱nꞌ nde̱e̱ ti̱xi̱n vi̱ꞌe̱ ra̱ kaꞌán ra̱ ndii: “Sä̱ta̱ñaꞌa̱ꞌ u̱nꞌ yuꞌu̱, xa̱ ni̱ nda̱si̱ i̱ yiꞌeꞌ, te̱ ne̱ kuachi̱ꞌ siꞌe̱ i̱ ndii, xa̱ kixín ni̱a̱ ndieeꞌ ni̱a̱ xiinꞌ i̱ nuu̱ꞌ tunꞌ xto̱, sa̱kanꞌ na kuiiꞌ kü̱vi̱ ndo̱koo̱ i̱ te̱ ta̱xi̱ e̱ꞌ nda̱ꞌaꞌ u̱nꞌ”, kachi̱ ra̱ xiinꞌ ndo̱ꞌ. Kaꞌán i̱ xiinꞌ ndo̱ꞌ ña̱ tee̱ꞌ ndee küni ndo̱koo̱ ra̱, te̱ ta̱xi̱ ra̱ xita̱ꞌ va̱ꞌa̱ nda̱ꞌaꞌ ndo̱ꞌ xaꞌa̱ꞌ a̱ ña̱ i̱i̱n te̱ xiní taꞌanꞌ xiinꞌ ndo̱ꞌ nduuꞌ ra̱ ndii, ndo̱koo̱ ra̱, te̱ ta̱xi̱ ra̱ ndee ka̱ ña̱ kuní nuu̱ꞌ ndo̱ꞌ xaꞌa̱ꞌ ña̱ kayuꞌuꞌ te̱ kayuꞌuꞌ ndo̱ꞌ nuu̱ꞌ ra̱. Te̱ kaꞌán i̱ xiinꞌ ndo̱ꞌ ña̱ kaka̱n ndo̱ꞌ ña̱ꞌa̱ nuu̱ꞌ Ndiosí, te̱ ta̱xi̱ ña̱ꞌaꞌ a̱ nda̱ꞌaꞌ ndo̱ꞌ. Ndu̱kuꞌ ndo̱ꞌ ña̱ ja̱a̱nꞌ nuu̱ꞌ a̱, te̱ na̱ti̱i̱n ndo̱ꞌ a̱. Sa̱kaxanꞌ ndo̱ꞌ yiꞌeꞌ, te̱ nu̱niaꞌ ña̱ꞌaꞌ a̱ nuu̱ꞌ ndo̱ꞌ. 10 Kua̱chi̱ ndii, sa̱kuuꞌ ne̱ xikán ña̱ꞌa̱ nuu̱ꞌ Ndiosí ndii, ta̱xi̱ a̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ nda̱ꞌaꞌ ni̱a̱, te̱ sa̱kuuꞌ ne̱ ndukuꞌ ña̱ ja̱a̱nꞌ nuu̱ꞌ a̱ ndii, na̱ti̱i̱n ni̱a̱ a̱, te̱ sa̱kuuꞌ ne̱ sakaxanꞌ yiꞌeꞌ ndii, nuniaꞌ ña̱ꞌaꞌ a̱ nuu̱ꞌ ni̱a̱.
11 ’Kua̱chi̱ ndii kö̱o̱ꞌ nde̱e̱ i̱i̱n ndoꞌó, te̱ nduuꞌ yu̱vaꞌ, ta̱xi̱ i̱i̱n yuu̱ꞌ nda̱ꞌaꞌ tiaa̱ siꞌe̱ ndo̱ꞌ kii̱ꞌ xikán ra̱ i̱i̱n xita̱ꞌ va̱ꞌa̱ ku̱xi̱ ra̱. Ni̱ nde̱e̱ tä̱xi̱ tu̱ ndo̱ꞌ i̱i̱n koo̱ꞌ nda̱ꞌaꞌ siꞌe̱ ndo̱ꞌ ja̱a̱nꞌ kii̱ꞌ xikán ra̱ i̱i̱n ti̱a̱kaꞌ nuu̱ꞌ ndo̱ꞌ ku̱xi̱ ra̱. 12 Te̱ kö̱o̱ꞌ tu̱ nde̱e̱ i̱i̱n ndoꞌó ta̱xi̱ i̱i̱n ti̱suꞌma̱ nda̱ꞌaꞌ tiaa̱ siꞌe̱ ndo̱ꞌ kii̱ꞌ xikán ra̱ i̱i̱n ndivi̱ꞌ ku̱xi̱ ra̱. 13 Naaꞌ xiní ndoꞌó, ne̱ yoo kua̱chi̱, ta̱xi̱ ndo̱ꞌ ña̱ va̱ꞌa̱ nda̱ꞌaꞌ siꞌe̱ ndo̱ꞌ ndii, sa̱a̱ ka̱ vi̱ꞌ tu̱ yu̱vaꞌ e̱ꞌ Ndiosí, ña̱ nduꞌu̱ꞌ ndi̱viꞌ ndii, ta̱xi̱ a̱ Espíritu Santo ku̱naa̱ nimá ne̱ xikán ña̱ꞌaꞌ nuu̱ꞌ a̱ ―ni̱ kachi̱ a̱.
Kaꞌán ki̱ni̱ te̱ yivi̱ꞌ xaꞌa̱ꞌ Jesús
(Mt. 12:22-30; Mr. 3:20-27)
14 Untaꞌ ndii, iinꞌ Jesús xtáꞌniꞌ a̱ i̱i̱n ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ ña̱ ni̱ xa̱a̱ iꞌinꞌ i̱i̱n te̱ yivi̱ꞌ. Te̱ kii̱ꞌ ni̱ ke̱ta̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ nimá te̱ ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ na̱kaꞌa̱n tu̱ku̱u̱ ra̱, te̱ ni̱ na̱nda̱ni̱ va̱ ne̱ yivi̱ꞌ. 15 Ndisu̱ sa̱va̱ ni̱a̱ ni̱ kaꞌa̱n xiinꞌ taꞌanꞌ ndii:
―Ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ kuuꞌ nu̱uꞌ, ña̱ naniꞌ Beelzebú, taxiꞌ ndi̱e̱e̱ꞌ te̱ kaa̱ꞌ, te̱ ku̱vi̱ tava̱ꞌ ra̱ ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ nimá ne̱ yivi̱ꞌ ―ni̱ kachi̱ ne̱ ja̱a̱nꞌ.
16 Te̱ sa̱va̱ tu̱ku̱ ni̱a̱ ni̱ xi̱to̱ kuaꞌa ña̱ꞌaꞌ, sa̱kanꞌ na ni̱ xika̱n ni̱a̱ nuu̱ꞌ Jesús ña̱ sa̱a̱ a̱ i̱i̱n chu̱u̱n kaꞌnuꞌ, ña̱ taxiꞌ Ndiosí, te̱ ku̱ni̱ ni̱a̱ a̱. 17 Ndisu̱ Jesús ndii, ni̱ xi̱ni̱ a̱ sa̱a̱ xanini ni̱a̱, te̱ ni̱ kaꞌa̱n a̱ ndii:
―Naaꞌ na̱taꞌvi̱ꞌ ne̱ yivi̱ꞌ, ne̱ ndieeꞌ i̱i̱n ñu̱u̱ kaꞌnuꞌ kuuꞌ nu̱uꞌ, te̱ ku̱ntaꞌanꞌ ni̱a̱ ndii, ndo̱ñuꞌuꞌ ñu̱u̱ ja̱a̱nꞌ, uun naaꞌ na̱taꞌvi̱ꞌ ne̱ ndieeꞌ ti̱xi̱n i̱i̱n vi̱ꞌe̱ te̱ ku̱ntaꞌanꞌ ni̱a̱ ndii, nduxi̱n tu̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ. 18 Te̱ niiꞌ sa̱kanꞌ nduuꞌ tu̱ a̱ naaꞌ ku̱ntaꞌanꞌ ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ kuuꞌ nu̱uꞌ xiinꞌ nda̱ꞌaꞌ xaꞌa̱ꞌ a̱ ndii, sa̱ndo̱ñuꞌuꞌ xiinꞌ miiꞌ mi̱iꞌ a̱. Kaꞌán i̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ xiinꞌ ndo̱ꞌ, sa̱kanꞌ ña̱ kaꞌán ndo̱ꞌ ña̱ xiinꞌ ndi̱e̱e̱ꞌ Beelzebú tava̱ꞌ i̱ ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱, ña̱ ñuꞌuꞌ nimá ne̱ yivi̱ꞌ. 19 Naaꞌ ndi̱xa̱ xna̱ꞌa̱ ña̱ xiinꞌ ndi̱e̱e̱ꞌ Beelzebú tava̱ꞌ i̱ ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱, ña̱ ñuꞌuꞌ nimá ne̱ yivi̱ꞌ ndii, ¿yo̱o̱ taxiꞌ ndi̱e̱e̱ꞌ te̱ nduuꞌ kuenta ndoꞌó, te̱ tava̱ꞌ ra̱ ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ ja̱a̱nꞌ nimá ne̱ yivi̱ꞌ? Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ niaꞌá ña̱ süu̱ꞌ ña̱ nda̱ku nduuꞌ ña̱ kaꞌán ndo̱ꞌ xaꞌa̱ꞌ i̱. 20 Ndisu̱ naaꞌ tava̱ꞌ i̱ ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ ja̱a̱nꞌ xiinꞌ ña̱ ndi̱e̱e̱ꞌ Ndiosí ndii, xiinꞌ ña̱ ja̱a̱nꞌ niaꞌá i̱ ña̱ xa̱ ni̱ xa̱ꞌaꞌ Ndiosí xaꞌndia chuunꞌ a̱ te̱i̱n ndo̱ꞌ.
21 ’Naaꞌ yoo i̱i̱n te̱ ndi̱e̱eꞌ, te̱ kumiꞌ kuaꞌa̱ꞌ ña̱ xíinꞌ ndii, yoo tu̱ꞌva̱ ra̱ te̱ ko̱to̱ ra̱ vi̱ꞌe̱ ra̱. Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ kö̱o̱ꞌ a̱ ndoꞌoꞌ ña̱ yoo ti̱xi̱n vi̱ꞌe̱ ra̱. 22 Ndisu̱ kii̱ꞌ xaa̱ i̱i̱n te̱ ndi̱e̱eꞌ ka̱ te̱ sa̱kanꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ ndii, ka̱nando ña̱ꞌaꞌ ra̱, te̱ tu̱ꞌu̱n ra̱ sa̱kuuꞌ ña̱ xíinꞌ, ña̱ i̱ni̱ te̱ ja̱a̱nꞌ xini ra̱, te̱ xa̱xa̱ꞌ ra̱ sa̱kuuꞌ ña̱ va̱ꞌa̱ ña̱ ni̱ ku̱miꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ. 23 Yo̱o̱ ka̱ xächuunꞌ ingaꞌ xiinꞌ yuꞌu̱ ndii, ne̱ ndasiꞌ taꞌanꞌ xiinꞌ i̱ nduuꞌ ni̱a̱, te̱ yo̱o̱ ka̱ chïndieeꞌ taꞌanꞌ xiinꞌ i̱ ndii, ne̱ xikuitaꞌnú nuu̱ꞌ i̱ nduuꞌ ni̱a̱.
Kaꞌán Jesús ña̱ ndoꞌoꞌ ka̱ i̱i̱n ne̱ yivi̱ꞌ kii̱ꞌ nandikoꞌ ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ nimá ni̱a̱ miiꞌ ni̱ naa̱ a̱
(Mt. 12:43-45)
24 ’Kii̱ꞌ ketaꞌ i̱i̱n ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱ nimá i̱i̱n ne̱ yivi̱ꞌ ndii, kuaꞌa̱n a̱ te̱ xikaꞌ a̱ miiꞌ kaaꞌ i̱chi nandukuꞌ a̱ miiꞌ na̱ndiee̱ꞌ a̱. Te̱ kii̱ꞌ kuä̱sa̱ꞌ niꞌi̱ꞌ ña̱ꞌaꞌ a̱, te̱ kaꞌán xiinꞌ miiꞌ mi̱iꞌ a̱ ndii: “Na̱ndi̱koꞌ tu̱ku̱u̱ e̱ꞌ nimá te̱ yivi̱ꞌ vi̱ꞌe̱ e̱ꞌ miiꞌ ni̱ ke̱ta̱ e̱ꞌ”, kachi̱ a̱. 25 Te̱ kii̱ꞌ na̱ndi̱koꞌ a̱ i̱kanꞌ ndii, nda̱tu̱nꞌ nimá te̱ ja̱a̱nꞌ, nde̱e̱ naa kaaꞌ i̱i̱n vi̱ꞌe̱ ña̱ xa̱ ni̱ na̱tiꞌvi̱ꞌ, te̱ ni̱ nda̱sa̱ndo̱o̱ ne̱ yivi̱ꞌ ti̱xi̱n a̱. 26 Sa̱kanꞌ te̱ kuaꞌa̱n na̱ka̱ya̱ a̱ i̱nga̱ uxa̱ taꞌan ña̱ ndi̱va̱ꞌa̱, ña̱ ki̱ni̱ ka̱ kuuꞌ te̱ sa̱kanꞌ mi̱iꞌ a̱, te̱ ko̱ꞌni̱ sa̱kuuꞌ a̱ nimá te̱ ja̱a̱nꞌ, te̱ ku̱ndi̱e̱e̱ a̱ i̱kanꞌ. Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ te̱ yivi̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii, ki̱ni̱ ka̱ ku̱u̱ ra̱ soꞌo̱ꞌ ndiꞌiꞌ te̱ sa̱kanꞌ ña̱ nuu̱ꞌ ―ni̱ kachi̱ a̱.
Sañuꞌuꞌ va̱ Ndiosí ne̱ xi̱ni̱ so̱ꞌo̱ tu̱ꞌu̱n a̱, te̱ saxinú ni̱a̱ ña̱ kaꞌán a̱
27 Kii̱ꞌ iinꞌ Jesús kaꞌán a̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ ndii, i̱i̱n ña̱ꞌaꞌ, ñaꞌ kaꞌni̱ te̱i̱n ne̱ yivi̱ꞌ kuaꞌa̱ꞌ ja̱a̱nꞌ, ni̱ kaꞌa̱n tiꞌeꞌ xiinꞌ a̱ ndii:
―Sañuꞌuꞌ va̱ Ndiosí ña̱ꞌaꞌ, ñaꞌ ni̱ sa̱kakuꞌ yoꞌó, te̱ ni̱ sa̱chichinꞌ aꞌ yoꞌó ―ni̱ kachi̱ aꞌ.
28 Te̱ ni̱ kaꞌa̱n Jesús ndii:
―Sañuꞌuꞌ ka̱ a̱ ne̱ xini so̱ꞌo̱ tu̱ꞌu̱n a̱, te̱ saxinú ni̱a̱ ña̱ kaꞌán a̱ ―ni̱ kachi̱ a̱.
Ña̱ yo̱ꞌo̱ꞌ kaꞌán Jesús xaꞌa̱ꞌ ne̱ xikán ña̱ sa̱a̱ a̱ i̱i̱n chu̱u̱n kaꞌnuꞌ nuu̱ꞌ ni̱a̱
(Mt. 12:38-42)
29 Te̱ kii̱ꞌ so̱ꞌo̱ nakayá kuaꞌa̱ꞌ ka̱ ne̱ yivi̱ꞌ miiꞌ iinꞌ Jesús ndii, ni̱ xa̱ꞌaꞌ kaꞌán a̱ xiinꞌ ni̱a̱ ndii:
―Ndoꞌó, ne̱ ni̱a̱ꞌa ndieeꞌ i̱i̱n yivi̱ꞌ vi̱ti̱n ndii, kuni ku̱ni̱ ndo̱ꞌ i̱i̱n chu̱u̱n kaꞌnuꞌ ña̱ xaaꞌ Ndiosí. Ndisu̱ tä̱xi̱ ka̱ Ndiosí ku̱ni̱ ndo̱ꞌ i̱nga̱ chu̱u̱n kaꞌnuꞌ, süu̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii ña̱ ni̱ xa̱a̱ a̱ xiinꞌ Jonás kui̱ti̱ꞌ niaꞌa̱ i̱ nuu̱ꞌ ndo̱ꞌ. 30 Kua̱chi̱ ndii, naa ni̱ xa̱a̱ Ndiosí i̱i̱n chu̱u̱n kaꞌnuꞌ xiinꞌ Jonás xta̱ꞌanꞌ nuu̱ꞌ ne̱ ni̱ ndiee̱ ñu̱u̱ ña̱ ni̱ na̱niꞌ Nínive ndii, i̱i̱n kachi tu̱ sa̱a̱ a̱ xiinꞌ yuꞌu̱, ña̱ nduuꞌ tu̱ te̱ yivi̱ꞌ, nuu̱ꞌ ndoꞌó, ne̱ ndieeꞌ i̱i̱n yivi̱ꞌ vi̱ti̱n. 31 Ñaꞌ ni̱ nduu̱ reina nuu̱ꞌ ñu̱u̱ Sabá xta̱ꞌanꞌ ndii, ti̱i̱n kua̱chi̱ aꞌ ndoꞌó, ne̱ ndieeꞌ i̱i̱n yivi̱ꞌ vi̱ti̱n, kii̱ꞌ sa̱naꞌmá Ndiosí sa̱kuuꞌ ne̱ yivi̱ꞌ, sa̱kanꞌ ña̱ nde̱e̱ miiꞌ xan ndi̱ꞌi̱ i̱i̱n yivi̱ꞌ ni̱ ki̱e̱e̱ aꞌ, te̱ ni̱ ki̱xi̱n aꞌ, te̱ ni̱ xi̱ni̱ so̱ꞌo̱ aꞌ ña̱ xini tuní te̱ ni̱ nduu̱ rey Salomón. Ndisu̱ te̱ iinꞌ kaꞌán xiinꞌ ndo̱ꞌ vi̱ti̱n ndii, te̱ kaꞌnuꞌ ka̱ nduuꞌ ra̱ te̱ sa̱kanꞌ Salomón ja̱a̱nꞌ. 32 Sa̱kanꞌ tu̱ ne̱ ni̱ ndiee̱ xta̱ꞌanꞌ ñu̱u̱ Nínive ja̱a̱nꞌ ndii, ti̱i̱n kua̱chi̱ ni̱a̱ ndoꞌó, ne̱ ndieeꞌ i̱i̱n yivi̱ꞌ vi̱ti̱n kii̱ꞌ sa̱naꞌmá Ndiosí sa̱kuuꞌ ne̱ yivi̱ꞌ, sa̱kanꞌ ña̱ ni̱ na̱ma̱ ni̱a̱ nimá ni̱a̱ kii̱ꞌ ni̱ xi̱ni̱ so̱ꞌo̱ ni̱a̱ tu̱ꞌu̱n va̱ꞌa̱ ña̱ ni̱ kaꞌa̱n ndo̱so̱ꞌ Jonás. Ndisu̱ ña̱ iinꞌ kaꞌán xiinꞌ ndo̱ꞌ vi̱ti̱n ndii, ña̱ kaꞌnuꞌ ka̱ nduuꞌ a̱ te̱ sa̱kanꞌ Jonás ja̱a̱nꞌ.
Kaꞌán Jesús ña̱ xachuunꞌ ndu̱chiꞌ nuu̱ꞌ e̱ꞌ nde̱e̱ naa ka̱a̱ tuún
(Mt. 5:15; Mt. 6:22-23)
33 ’Nde̱e̱ i̱i̱n ne̱ yivi̱ꞌ näku̱nꞌ ka̱a̱ tuún, te̱ ka̱ni̱ ni̱a̱ a̱ miiꞌ kasi̱ꞌe, te̱ ni̱ nde̱e̱ näku̱nꞌ tu̱ ni̱a̱ a̱, te̱ ka̱ni̱ ni̱a̱ a̱ ti̱xi̱n i̱i̱n xatu̱nꞌ. Süu̱ꞌ ja̱a̱nꞌ ndii naku̱nꞌ ni̱a̱ a̱, te̱ ka̱ta̱xkoꞌ ni̱a̱ a̱, te̱ ku̱vi̱ tuviꞌ nuu̱ꞌ ne̱ xkaꞌndíá ti̱xi̱n vi̱ꞌe̱. 34 Ndu̱chiꞌ nuu̱ꞌ e̱ꞌ ndii, nde̱e̱ naa ka̱a̱ tuún xaꞌa̱ꞌ nimá e̱ꞌ nduuꞌ a̱. Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ naaꞌ yoo va̱ꞌa̱ ndu̱chiꞌ nuu̱ꞌ e̱ꞌ ndii, chituꞌ nimá e̱ꞌ xiinꞌ ñuꞌu̱ ña̱ taxiꞌ Ndiosí. Ndisu̱ naaꞌ yöo va̱ꞌa̱ a̱ ndii, ka̱niiꞌ nimá e̱ꞌ yoo iinꞌ yaví. 35 Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ ko̱to̱ va̱ ndo̱ꞌ saa̱ꞌ i̱i̱n kii̱ꞌ ndaꞌva̱ ñuꞌu̱ ña̱ yoo nimá ndo̱ꞌ, te̱ ku̱u̱ iinꞌ yaví a̱. 36 Te̱ naaꞌ chituꞌ nimá ndo̱ꞌ xiinꞌ ñuꞌu̱ ña̱ taxiꞌ Ndiosí, te̱ nde̱e̱ i̱i̱n sie kö̱o̱ꞌ iinꞌ yaví a̱ ndii, nda̱tu̱nꞌ xa̱va̱ꞌa̱ yiꞌé nimá ndo̱ꞌ nde̱e̱ naa nda̱tu̱nꞌ yiꞌé i̱i̱n ka̱a̱ tuún ―ni̱ kachi̱ Jesús.
Kaꞌán Jesús xaꞌa̱ꞌ ña̱ vä̱ꞌa̱ ña̱ xaaꞌ te̱ fariseo xiinꞌ xaꞌa̱ꞌ ña̱ vä̱ꞌa̱ ña̱ xaaꞌ te̱ sanakuachiꞌ tu̱ꞌu̱n nde̱iꞌ Ndiosí
(Mt. 23:1-36; Mr. 12:38-40; Lc. 20:45-47)
37 Te̱ kii̱ꞌ ndi̱ꞌi̱ ni̱ kaꞌa̱n Jesús nuu̱ꞌ ne̱ yivi̱ꞌ ndii, ni̱ xa̱ka̱ ña̱ꞌaꞌ i̱i̱n te̱ fariseo ña̱ kuꞌu̱n ku̱xi̱ a̱ vi̱ꞌe̱ ra̱. Sa̱kanꞌ te̱ kuaꞌa̱n a̱, te̱ ni̱ xkaꞌndi̱a̱ a̱ ti̱xi̱n vi̱ꞌe̱ ra̱, te̱ ni̱ xi̱ku̱nduꞌu̱ꞌ a̱, te̱ ku̱xi̱ a̱ nuu̱ꞌ mesa xiinꞌ ra̱. 38 Te̱ fariseo ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ na̱nda̱ni̱ ra̱ kii̱ꞌ ni̱ xi̱ni̱ ra̱ ña̱ nï̱ sa̱xinú a̱ sa̱a̱ kuní a̱ na̱ti̱a̱ a̱ nda̱ꞌaꞌ a̱ kiꞌinꞌ i̱chiꞌ ña̱ kuní ka̱ ku̱xi̱ a̱. 39 Ndisu̱ ni̱ kaꞌa̱n xto̱ꞌo̱ e̱ꞌ xiinꞌ te̱ ja̱a̱nꞌ ndii:
―Ndoꞌó, te̱ fariseo ndii, natiaꞌ ndo̱ꞌ xata̱ꞌ ya̱xinꞌ xiinꞌ xata̱ꞌ koꞌo̱ꞌ kui̱ti̱ꞌ. Nde̱e̱ naa yoo mi̱iꞌ ndo̱ꞌ, sa̱kanꞌ ña̱ ti̱xi̱n nimá ndo̱ꞌ ndii, chituꞌ vi̱ꞌ a̱ xiinꞌ mi̱iꞌ ndiꞌiꞌ ña̱ ni̱ xa̱kuiꞌnaꞌ ndo̱ꞌ xiinꞌ ña̱ ni̱a̱ꞌa ña̱ xaaꞌ ndo̱ꞌ. 40 Ndoꞌó ndii, te̱ küuꞌ kaxiꞌ nduuꞌ ndo̱ꞌ. ¿Ñáá xïní ndo̱ꞌ ña̱ Ndiosí ni̱ xa̱ꞌa̱ ñu̱ꞌuꞌ ndeꞌi̱ ndo̱ꞌ, te̱ su̱vi̱ tu̱ a̱ ni̱ xa̱ꞌa̱ nimá ndo̱ꞌ? 41 Va̱ꞌa̱ ka̱ chi̱ndi̱e̱eꞌ ndo̱ꞌ ne̱ ndaꞌvi kuuꞌ xiinꞌ i̱i̱n ka̱niiꞌ nimá ndo̱ꞌ, te̱ kii̱ꞌ sa̱a̱ ndo̱ꞌ sa̱kanꞌ ndii, ndu̱ndo̱o̱ ka̱niiꞌ ndo̱ꞌ.
42 ’Ndisu̱ ndoꞌó, te̱ fariseo ndii, chie̱ va̱ tu̱ndoꞌo̱ꞌ ku̱ndo̱ꞌo̱ ndo̱ꞌ nda̱ꞌaꞌ Ndiosí, sa̱kanꞌ ña̱ chaꞌvi̱ ndo̱ꞌ uxi̱ nu̱ꞌni̱ xata̱ꞌ i̱ꞌi̱n ciento nu̱ꞌni̱ ña̱ nduuꞌ mi̱nu̱ menta, xiinꞌ mi̱nu̱ ruda. Te̱ sa̱kanꞌ tu̱ xaaꞌ ndo̱ꞌ xiinꞌ ndee ka̱ yu̱va̱ ña̱ chiꞌiꞌ ndo̱ꞌ. Ndisu̱ nakooꞌ ndo̱ꞌ ña̱ kaꞌnuꞌ ka̱, ña̱ xachuunꞌ nda̱ku xiinꞌ ña̱ ndani̱ ndo̱ꞌ Ndiosí. Ña̱ kaa̱ꞌ ni̱ kuni̱ a̱ saxinú ndo̱ꞌ, te̱ sa̱a̱ na xaaꞌ tu̱ ndo̱ꞌ ña̱ ja̱a̱nꞌ.
43 ’Ndoꞌó, te̱ fariseo ndii, chie̱ va̱ tu̱ndoꞌo̱ꞌ ku̱ndo̱ꞌo̱ ndo̱ꞌ nda̱ꞌaꞌ Ndiosí, sa̱kanꞌ ña̱ xtani̱ va̱ ndo̱ꞌ ku̱ndi̱e̱e̱ ndo̱ꞌ nuu̱ꞌ tei̱, tunꞌ kuuꞌ nu̱uꞌ, tunꞌ itaꞌ ti̱xi̱n vi̱ꞌe̱ miiꞌ nakayá ne̱ yivi̱ꞌ, te̱ xtani̱ tu̱ ndo̱ꞌ ña̱ na̱kua̱tu̱ va̱ꞌa̱ ne̱ yivi̱ꞌ ndoꞌó ma̱ꞌinꞌ ya̱ꞌvi̱ miiꞌ chituꞌ kaaꞌ.
44 ’Ndoꞌó, te̱ fariseo, xiinꞌ ndoꞌó, te̱ saniaꞌá tu̱ꞌu̱n nde̱iꞌ Ndiosí ndii, te̱ xasuviꞌ xiinꞌ mi̱iꞌ nduuꞌ ndo̱ꞌ, te̱ chie̱ va̱ tu̱ndoꞌo̱ꞌ ku̱ndo̱ꞌo̱ ndo̱ꞌ nda̱ꞌaꞌ Ndiosí, sa̱kanꞌ ña̱ nduuꞌ ndo̱ꞌ nde̱e̱ naa ñañaꞌ, ña̱ kü̱vi̱ ku̱ni̱ ne̱ yivi̱ꞌ tee̱ꞌ ndee xikaꞌ ni̱a̱ xata̱ꞌ a̱ ―ni̱ kachi̱ a̱.
45 I̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n i̱i̱n te̱ sanakuachiꞌ tu̱ꞌu̱n nde̱iꞌ Ndiosí xiinꞌ a̱ ndii:
―Tákuiꞌe, kii̱ꞌ kaꞌán u̱nꞌ sa̱kanꞌ xiinꞌ te̱ kaa̱ꞌ ndii, kaꞌán ki̱ni̱ tu̱ u̱nꞌ xiinꞌ ndu̱ ―ni̱ kachi̱ ra̱.
46 I̱kanꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n ka̱ Jesús xiinꞌ ra̱ ndii:
―Ndoꞌó, te̱ sanakuachiꞌ tu̱ꞌu̱n nde̱iꞌ Ndiosí ndii, chie̱ va̱ tu̱ndoꞌo̱ꞌ ku̱ndo̱ꞌo̱ ndo̱ꞌ nda̱ꞌaꞌ Ndiosí, sa̱kanꞌ ña̱ chituní ndo̱ꞌ ña̱ nde̱iꞌ vie̱ xa̱va̱ꞌa̱ nuu̱ꞌ ne̱ yivi̱ꞌ, te̱ kaꞌán chuunꞌ ndo̱ꞌ xiinꞌ ni̱a̱ ña̱ sa̱xinú ni̱a̱ ña̱ ja̱a̱nꞌ, ndisu̱ mi̱iꞌ ndo̱ꞌ ndii, ni̱ nde̱e̱ xiinꞌ i̱i̱n nda̱a̱ꞌ nuu̱ꞌ nda̱ꞌaꞌ ndo̱ꞌ küni tondi̱a̱ ndo̱ꞌ ña̱ ja̱a̱nꞌ.
47 ’Ndoꞌó, te̱ fariseo ndii, chie̱ va̱ tu̱ndoꞌo̱ꞌ ku̱ndo̱ꞌo̱ ndo̱ꞌ nda̱ꞌaꞌ Ndiosí. Sa̱kanꞌ ña̱ xaꞌa ndo̱ꞌ ñañaꞌ miiꞌ ñuꞌuꞌ ñu̱ꞌuꞌ ndeꞌi̱ te̱ ni̱ kaꞌa̱n tiakú tu̱ꞌu̱n Ndiosí, te̱ ni̱ xa̱ꞌni̱ꞌ te̱ xii̱ꞌ ya̱taꞌ ndo̱ꞌ. 48 Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ xiinꞌ ña̱ ja̱a̱nꞌ niaꞌá ndo̱ꞌ ña̱ xiní ndo̱ꞌ xaꞌa̱ꞌ ña̱ ja̱a̱nꞌ, te̱ nakuitá ndo̱ꞌ kuento xiinꞌ ña̱ ni̱ xa̱a̱ te̱ xii̱ꞌ ya̱taꞌ ndo̱ꞌ ja̱a̱nꞌ. Sa̱kanꞌ ña̱ te̱ ja̱a̱nꞌ ni̱ xa̱ꞌni̱ꞌ ña̱ꞌaꞌ, te̱ ndoꞌó xaꞌa ñañaꞌ ra̱.
49 ’Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ ni̱ kaꞌa̱n Ndiosí xiinꞌ ña̱ xiní tuní mi̱iꞌ a̱ ndii: “Ti̱ꞌviꞌ i̱ nuu̱ꞌ ndo̱ꞌ te̱ kaꞌán tiakú tu̱ꞌu̱n i̱ xiinꞌ te̱ nda̱ꞌaꞌ xaꞌa̱ꞌ i̱. Te̱ sa̱va̱ te̱ ja̱a̱nꞌ ndii, ka̱ꞌni̱ꞌ ña̱ꞌaꞌ ndo̱ꞌ, te̱ sa̱va̱ tu̱ku̱ ra̱ ku̱ndiku̱n uꞌvi̱ ndo̱ꞌ ta̱xiꞌ ña̱ꞌaꞌ ndo̱ꞌ”, ni̱ kachi̱ a̱. 50 Sa̱kanꞌ na kuiiꞌ ndoꞌó nduuꞌ ne̱ na̱chaꞌvi̱ nuu̱ꞌ Ndiosí xaꞌa̱ꞌ níiꞌ sa̱kuuꞌ te̱ ni̱ kaꞌa̱n tiakú tu̱ꞌu̱n a̱, nde̱e̱ te̱ ni̱ xiꞌi̱ nde̱e̱ kii̱ꞌ ni̱ xi̱ka̱nduꞌu̱ꞌ i̱i̱n yivi̱ꞌ. 51 Na̱chaꞌvi̱ ndo̱ꞌ nde̱e̱ xaꞌa̱ꞌ níiꞌ Abel, te̱ nde̱e̱ níiꞌ Zacarías, te̱ ni̱ xiꞌi̱ ti̱xi̱n yu̱kunꞌ miiꞌ nasoko̱ꞌ ne̱ yivi̱ꞌ ña̱ꞌa̱ nuu̱ꞌ Ndiosí. Ña̱ nda̱ku kaꞌa̱n i̱ xiinꞌ ndo̱ꞌ ndii, ndoꞌó ne̱ ndieeꞌ i̱i̱n yivi̱ꞌ vi̱ti̱n, na̱chaꞌvi̱ xaꞌa̱ꞌ sa̱kuuꞌ ña̱ ja̱a̱nꞌ sa̱a̱ Ndiosí.
52 ’Ndoꞌó, te̱ sanakuachiꞌ tu̱ꞌu̱n nde̱iꞌ Ndiosí ndii, chie̱ va̱ tu̱ndoꞌo̱ꞌ ku̱ndo̱ꞌo̱ ndo̱ꞌ nda̱ꞌaꞌ Ndiosí, sa̱kanꞌ ña̱ xikuitaꞌnú ndo̱ꞌ nuu̱ꞌ ne̱ yivi̱ꞌ te̱ kü̱nda̱ni̱ ni̱a̱ xaꞌa̱ꞌ Ndiosí, sa̱kanꞌ ña̱ ni̱ nde̱e̱ mi̱iꞌ ndo̱ꞌ kündani̱ xaꞌa̱ꞌ Ndiosí, te̱ ni̱ nde̱e̱ täxiꞌ tu̱ ndo̱ꞌ ña̱ ku̱nda̱ni̱ i̱nga̱ ne̱ yivi̱ꞌ xaꞌa̱ꞌ a̱ ―ni̱ kachi̱ a̱.
53 Kii̱ꞌ ndi̱ꞌi̱ ni̱ kaꞌa̱n Jesús ña̱ ja̱a̱nꞌ ndii, ni̱ xa̱ꞌaꞌ nasaáꞌ xa̱va̱ꞌa̱ te̱ saniaꞌá tu̱ꞌu̱n nde̱iꞌ Ndiosí xiinꞌ te̱ fariseo, te̱ ni̱ xa̱ꞌaꞌ ndatuꞌúnꞌ ña̱ꞌaꞌ ra̱ xaꞌa̱ꞌ kiꞌinꞌ ña̱ꞌa̱ vixi. 54 Ni̱ xa̱a̱ ra̱ sa̱kanꞌ ndee ni̱ te̱ kaꞌa̱n a̱ i̱i̱n ña̱ ku̱vi̱ ti̱i̱n kua̱chi̱ ña̱ꞌaꞌ ra̱.