14
Ḻakarama yukurra baṉḏanybuy räwakthinyara
14:1–18 (The terrible drought)
Yo, *Yitjuralnydja wäŋa bitjarra baṉḏanydhinana räwakthinana, bäyŋuna yukurrana maḻwurrkthu dharyurruna, ga ŋayinydja ŋunhi Garrayyunydja ḻakaraŋala Djiramayawala ŋurikiynha ŋunhi räwakthinyarawuynha wäŋawuy bitjarra, “Ŋunha yolŋu'‐yulŋu wäŋaŋura Djudanydja yukurra ŋäthinyaramirrina bukmakthirrina, bukmak walala yukurra ŋunha gawaw'yundja guŋga'yunarawuna. Ḻukunydjamirriyunydja ŋuli yolŋuyu walalay yänguma gapuwuna dhiṯ‐dhiṯthunarawu, yurru bäyŋuna walala ŋuli maḻŋ'maramanydja, liŋgu ŋunhiyi gapu maŋutji baṉḏa'‐baṉḏanydhinana, ga roŋiyirrinydja walala ŋuli beŋuru goyurr‐ruŋiyirrinydja dhäparkmirrina. Yo, wäŋanydja ŋunhi munathany'tja ganbarknha gapumiriwnha, liŋgu bäyŋuna waltjaṉdhu yukurrana dharyurruna, ga ŋunhi ŋatha‐dholkunharamirri yolŋu walala ŋuli yukurra muḻkurrnha ḏawa'‐ḏawayunmirri, warwumirriyirrina dhikana, 5-6 ga wäyindja malanha marrtji murrmurryunna, liŋgu räwaknha ŋunhi wäŋa mulmumiriwnha.”
Ga walala ŋunhi yolŋu'‐yulŋunydja yukurrana bukumirriyaŋalana Garraywala bitjarrana, “Yuwalk yana ŋanapurru dhuwurr‐yätjthinanydja, ŋanapurruway djäma yätjkuŋalanydja, yurru guŋga'yurra ŋanapurrunha Garray go. Nhenydja ŋunhi dhawu'‐nherrara, nhe yurru ŋanapurrunha guŋga'yun goŋmirriyama. Guḻku'mirri ŋanapurru yukurrana bilyurrunanydja, ŋapanydja wekaŋala nhuŋu, ga djäma ŋanapurru yätjnha mirithirrina. Ga nhepina waŋganydhuna yurru guŋga'yundja ŋanapurrunha dhipuŋuruyi, walŋakumanydja romŋuru. Yurru nhenydja dhuwala balanyarana biyaku ŋuli mulkuruna yolŋu, yakana nhe yukurra djäka ŋanapurruŋgu. Nhämirri nhe ŋuli guŋga'yurrunydja ŋanapurrunha? Nhä dhuwala nhe yulŋunydja? . . . yalŋgi? Yaka nhe yukirri ganydjarrnydja ḏälkuŋu guŋga'yunarawunydja ŋanapurruŋgu? Garray, nhenydja dhika bäyma, dhiyalami ŋanapurruŋgala, ga ŋanapurrunydja nhuŋu yolŋu walala. Yaka ŋanapurrunha gonha'yurra.” Bitjarrana walala yukurrana waŋana bukumirriyaŋala Garraywalanydja.
10 Ga ŋayinydja Garrayyunydja ḻakaraŋala ŋunhinhayi yolŋu'‐yulŋunha bitjarra, “Bitjan liŋgu walala yukurra gundupuma ŋuli ŋarrakala yulŋunydja, wirrki yana walala djälthirri yukurra walalaŋgalayŋunydja dhukarrwu, bala ŋarranydja yurru yakana biyapul ḻakarama walalanha ŋarrakuway bitjandja. Yanana ŋarranydja yurru guyaŋirrina walalaŋgu ŋunhiyi yätjnha malanha, bala dhä‐ḏir'yunna yurru.”
11 Ga ŋayinydja Garrayyunydja ḻakaraŋala ŋarrakala bitjarra, “Djiramaya, yakana bukumirriyaŋa yukirriya walalaŋgu, yakana ŋarra yurru biyapulnydja walalanha goŋmirriyama. 12 Bäyyi ŋunhi walala yurru bukumirriyama ŋoy‐ŋathamiriwnydja, ŋarranydja yurru yakana ŋäma walalaŋgu; ga ŋunhi walala yurru wekama mundhurr ŋarraku ŋula nhä, ŋarranydja yurru yakana yana märrama walalaŋguŋu wekanhara. Walala yurru yana murrmurryundja marrtji bunharayu mandjawakpuynha, ga djaṉŋarrthinyarayu ga rerriyu ŋula nhäyu.”
13 Ga ŋarranydja waŋana nhanukala Garraywalanydja bitjarra ḻakaraŋala, “Ŋunhanydja djawarrkmirrinydja walala waŋa yukurra yolŋu'‐yulŋuwala bitjan, ‘Bukmak dhuwala warrpam' ḻatju' dhika wal'ŋu. Yakana yurru miriŋuyunydja ŋilimurrunha buma, ga yaka ŋilimurru yurru nhina yukurra ŋathamiriwnydja. Ŋilimurru yurru nhinana yukurra ŋayaŋu‐djulŋithirrina dhiyala ŋilimurruŋgalayi wäŋaŋuranydja.’ Bitjan walala yukurra ŋuruŋu djawarrkmirriyunydja walalay ḻakarama.”
14 Ga ŋayinydja Garraynydja waŋana ŋarrakala bitjarra, “Ŋuriŋinydja djawarrkmirriyu walalay yukurra ḻakarama bothirrina. Yaka ŋarranydja ŋunhiyi dhäwu' wekaŋala walalaŋgala waŋanharawu. Walala ŋuli ḻakaranhamirri bitjan, ‘Godthu ŋarrakalanydja milkuŋala warray, bala ŋarra marŋgina.’ Yaka ŋarra maḻŋ'maraŋala walalaŋgala ŋunhiyinydja yuwalktja; ŋunhiyinydja maḻŋ'thurruna ŋuliŋuru walalaŋgala ŋayaŋuŋuru djarrpi'ŋuru. 15 Ŋarranydja yurru dhä‐ḏir'yunna djawarrkmirrinha ŋunhiyinydja walalanha bothinyaramirrinhanydja, ŋunhi walala ŋuli bothirri ḻakarama bitjandhiyi. Walala ŋuli waŋa bitjan, ‘Yakana ŋilimurrunhanydja yurru baḏuwaḏuyun ŋula nhäyu mariyu ga marrya'yu ga ŋula nhäyu,’ bitjan, yurru yuwalk yana walala yurru murrmurryundja ŋuriŋi mariyu malaŋuyu ga marrya'yinarayu, 16 ga yolŋu'‐yulŋu ŋunhi ŋänharapuyŋu walala yurru bitjandhi liŋgu murrmurryundhi marrtji, liŋgu ŋuriŋi walalaŋgalay yätjthu.”
17-18 Ga biyapul ŋayi Garray waŋana ŋarrakala bitjarra, “Djiramaya, ḻakaraŋa ŋurupa yolŋu'‐yulŋuwa biyaka, ‘Bitjan liŋgu ŋarra yukurra ŋuli ŋäthinydja munha‐ŋupan ga walu ŋupan, liŋgu ŋarrakunydja yolŋu walala burakirri yukurra ŋayaŋu‐yätjthirri, galki yurru murrmurryunna. Ŋunha dhukarrlilinydja ŋarra ŋuli nhäma yolŋunha walalanha, walala ŋuli marrtji ŋorra'‐ŋurra rakunymirri, bunhara ŋurikiy mandjawakpuy, ga bitjan liŋgu ŋarra ŋuli nhäma yolŋu'‐yulŋunha barka'mirrinhanydja ŋurikiy marrya'yinyaranydja.’ Ga walala ŋuli ŋuriŋi djawarrkmirriyunydja walalay mukthun yana ḻakarama bitjan, ‘Yaka warwuyurranydja walala. Warrpam' ŋunha ḻatju',’ bitjarra. Yurru ŋunhiyi ḏalkarra'mirri walala ga djawarrkmirri walala, yaka walala yuwalktja marŋgi yuwalkŋuwunydja.” Ga bitjarra ŋayi Garray waŋananydja.
Yolŋu'‐yulŋu yaka ḏukṯukthina Djiramayawalaŋuwu dhärukku
14:19—15:21 (The people didn’t like Jeremiah’s message)
19 Bala walala §Yitjuralnydja yolŋu'‐yulŋu bukumirriyaŋalana Garraywala bitjarra dhä‐wirrka'yurruna, “Garray, yuwalknha ŋunha nhe ŋanapurrunha buku‐nherraranydja? Nhaltjan nhe yukurra? . . . ŋuyulkthirrina ŋaramurryirrina ŋuruku *Djurutjalamgunydja wäŋawu? Nhämirri nhe ŋuli baḏarraŋ'kuŋunydja ŋanapurrunha, dhäŋuru ŋuliŋuruyinydja ŋunhi nhe ŋanapurrunha dhä‐ḏir'yurruna? Ŋanapurrunydja ŋunhi guyaŋina yanapi ŋanapurru yukirri nhini ŋayaŋu‐wurrkurrum' marimiriw yana, yurru bitjan warray liŋgu ŋanapurrunydja yukurra barrarirri warray, liŋgu ŋuriŋi mariyu bathalayu wal'ŋu. 20 Garray, ŋanapurrunydja dhuwala dhuwurr‐yätj yana wal'ŋu. Ŋanapurruŋgala märi'muyu walalay yukurrana djäma yätjkuŋala nhokala maŋutjimara, ga ŋanapurrunydja ŋuli yukurra yätj djämayi nhokala, bitjan yana liŋgu bitjarra walala. 21 Garray, ŋanapurrunydja dhuwala nhuŋuway yolŋu'‐yulŋu, yaka ŋanapurrunha nyamir'yurranydja. Nhenydja ŋunhi dhawu'‐nherrara ŋunhi nhe yurru ŋanapurrunha goŋmirriyama wal'ŋu. Ŋuli nhe yurru baḏuwaḏuyundja ŋanapurrunha warrpam'thundja, walalanydja yurru yolŋu'‐yulŋuyunydja ḻakarama nhuna yätj‐ḻakaramana. 22 Garray, yakana wiripuŋuyunydja waŋarryu yurru djuy'yun waltjaṉnha ŋanapurruŋgu, nhepina yana waŋganydhuna yurru djuy'yun maḻwurrktja. Garray, gatjpu'yunna ŋanapurru yukurra dhuwala yulŋunydja nhuŋu, dhukarr‐nhämana, galkunna yukurra ŋunhi nhe yurru ŋanapurrunha guŋga'yun.” Bitjarra walala bukumirriyaŋalanydja yukurrana Garraywala.
* 14:1 Israel 14:1 Jeremiah 14:2 Judah § 14:19 Israel * 14:19 Jerusalem