41
Yosefu Kofambula Nzozi za Mfalume
1 Viifosile miyaka midi, mfalume wa Misili kalota nzozi, kuwa kakala yemile muna ingema ya lwanda lwa Naili,
2 lusita kawona ng'ombe saba watelele na wanenehe walawa kunze ya ulwanda lwa Naili na wandusa kuja mgina.
3 Maaabaho ng'ombe saba wamwenga weza, wowakalile wasisili na wasoka. Weza na wema habehi na waja ng'ombe mumgwazo wa ulwanda luja lwa Naili,
4 Ng'ombe waja saba wasisili na wasokile, wawaja ng'ombe waja watelele na wanenehe. Maabaho mfalume kalamuka.
5 Kagona kaidi na kalota nzozi zimwenga. Mimada saba ya uhemba imema na ikangala, ikung'huna muna dibuwa dimwe.
6 Mimada saba ya uhemba imisisili yoinyazigwe na mbeho ili na vuke ya ulawilo wa zuwa ilawilila.
7 Ivo mimada misisili iyaja ija imimada saba yoinenehe. Mfalume kalamuka kavimanya kuwa kakala kolota.
8 Imitondo kengilwa na lugano, katuma wasawi wose na wanhu wabala wose wa Misili. Na mfalume kawalongela nzozi zake, mbali habule munhu yoyose yamfambulile.
9 Maabaho mkulu wa mwikagoya ving'waji kamulongela mfalume, “Diyelo nokumbuka ubananzi wangu woniutendile.
10 Lusita luja viuchiwonele ludoko cheye wakulu wako, niye na mkulu wa mokaji magate na kuchifunga muna ichifungo muna ikaye ya mkulu wa wakalizi.
11 Chilo chimwe niye na yeye chilota nzozi, na chila nzozi ikala na fambulo jake.
12 Mbwanga iyo Muebulaniya msang'hani wa mkulu wa wakalizi kakala hamwe na cheye, Chimulongela nzozi zetu, na yeye kachifambulila.
13 Chila chinhu chilawilila fana viya viyalongile. Ukulu wangu nibweleziligwa mbali mokaji magate katumbikigwa.”
14 Mfalume kalagiliza Yosefu yagaligwe, na wamgala kulawa muna ichifungo. Yosefu viyamalile kuwegula na kusaula nyawalo zake, kahita kwa mfalume.
15 Mfalume kamulongela Yosefu, “Nilota nzozi, mbali habule munhu yoyose yoyadahile kunifambulila. Nilongiligwa kuwa weye kodaha kuzifambula nzozi.”
16 Yosefu kamwidika mfalume, “Sidaha bule, mbali Mulungu kezamfambulila mfalume vinogile.”
17 Mfalume kamulongela Yosefu, “Nilota nima muna ingema ya lwanda lwa Naili,
18 niwawona ng'ombe saba wolawa muna ulwanda lwa Naili watelele na wanenehe na wandusa kuja mgina.
19 Maabaho ng'ombe wamwenga saba wasisili na wasokile. Muna iisi yose ya Misili sinawawona bule wowalingile fana wawo.
20 Ng'ombe wasisili na wasokile weza na wawaja iwang'ombe saba waja wanenehe,
21 mbali viwamalile kuwaja ng'ombe waja wanenehe, munhu yoyose sigambe yavimanye kuwa wawaja wayawo, kwaviya wakala wasoka fana viya ichanduso. Maabaho nilamka mzinhongo.
22 Maabaho muna zinzozi zangu niwona mimada saba ya uhemba inogile na imema yokung'huna muna dibuwa dimwe.
23 Maabaho mimada saba ya uhemba, imisisili inyazigwe na mbeho ili na vuke ya ulawilo wa zuwa ilawilila,
24 na mimada iyo misisili imela ija mimada saba inogile. Niwalongela waganga nzozi izo, mbali habule munhu yoyadahile kunifambulila.”
25 Yosefu kamulongela mfalume, “Nzozi zako mbili zina fambulo dimwe, Mulungu kakulongela chiya chondayatende.
26 Waja ng'ombe saba wanenehe ni miyaka saba, na ija mimada saba ya uhemba inogile iviya ni miyaka saba, fambulo jake ni dimwe.
27 Waja ng'ombe saba iwasisili na wasokile, waja wowasondelele waja wanenehe na ija mimada saba ya uhemba, yoinyazigwe na mbeho ya ulawilo wa zuwa, fambulo jake ni miyaka saba ya nzala.
28 Fana viya vinimulongele mfalume, Mulungu kamulagusa yaja yondayatende.
29 Kwizakuwa na miyaka saba ya shibe muna iisi yose ya Misili.
30 Yahafosa yayo, kwizalawilila miyaka saba ya nzala, na miyaka ija inogile izazimizwa muna iisi ya Misili, kwaviya nzala izalumiza isi.
31 Chipindi cha shibe hachizakumbukigwa, kwaviya nzala ikwiza izakuwa ng'hulu.
32 Kwaviya nzozi ya mfalume ibweleligwa miyanza midi, imulagusa kuwa Mulungu kalamula na kezaifikiza mbuli ino ivino sambi.
33 “Lelo mfalume kolondeka yamsagule munhu yeli na umanyi na ubala, yawe mulolezi muna iisi ya Misili.
34 Kaidi yeye mfalume, yawatome walolesi wamwenga hano mwiisi, yawalagilize waduganye hanhu ha tano ha ndiya ya miyaka saba ya shibe muna iisi ya Misili.
35 Yawalagilize waduganye ndiya zose chipindi cha miyaka inogile ikwiza, na kumwing'ha udahi mfalume wa kwika ndiya muna yamagulu kwa ichimu cha ndiya ya mabululu yose, ikalizwe kwa kwikigwa goya.
36 Ndiya iyo izakuwa ngama ya isi chipindi cha miyaka saba ya nzala yondaiwe muna iisi ya Misili. Kwa nzila ino wanhu hawezadanganika kwa nzala bule.”
Yosefu kokwing'higwa ukulu Misili
37 Mbuli iyalongile Yosefu imnogeza mfalume na wakulu wake.
38 Ivo mfalume kawauza wakulu wake, “Vino chompatahi munhu fana ino Yosefu yeli na muhe wa Mulungu mgati yake?”
39 Mfalume kamulongela Yosefu, “Kwaviya Mulungu kakulagusa yano yose, habule munhu yeli na ubala fana weye.
40 Nokwika weye muna ulolesi wa isi yangu, na wanhu wangu wose wezakutegeleza. Ukulu wako wizakuwa wekaidi kulawa niye.
41 Mfalume kamulongela Yosefu, Lelo nokwing'ha ukulu wa kutawala isi yose ya Misili.”
42 Mfalume kavula chinhu chili na luzabi chili na chilaguso chake muna ichidole chake, na kachiguma muna ichidole cha Yosefu. Kamuyawaliza walo da mgolole na kumvaza mkufu wa zahabu mwiiisingo yake.
43 Mfalume kamkweza muna umtuka wake wekaidi wa falasi, na wakalizi walongolela haulongozi wa Yosefu, kuno wolandula madizi yawo na kulonga, “Tumbaleni mavindi!” Ivo niivo mfalume viyamwing'hile ukulu Yosefu muna iisi yose ya Misili.
44 Maabaho mfalume kamulongela Yosefu, “Niye mfalume, na habule munhu yoyose muna iisi yose ya Misili yondayenule mkono hebu mgulu bila ya kulongiligwa na weye.”
45 Mfalume kamwing'ha Yosefu zina da Chimisili, Zefanati Paneya, na kamwing'ha muke, Asenati mwana wa Potifela, mkulu wa nhambiko wa bululu da Oni. Yosefu kahita uko na uko muna iisi ya Misili
46 Yosefu kakala na lika da miyaka malongo matatu viyanduse kumsang'hanila mfalume wa Misili. Yosefu kahasegela haulongozi wa mfalume na kahita kuna iisi yose ya Misili.
47 Ivo muna imiyaka ija saba ya shibe, migunda muna iisi ilava ndiya mvunyo,
48 Yosefu kaduganya ndiya kwa miyaka saba muna iisi ya Misili na keka kuna yamabululu. Chila bululu keka ndiya kulawa mmigunda yoizunguluka.
49 Yosefu keka ngama ya ndiya mvunyo fana viya msanga wa mwiibahali mbaka kapotwa kuipeta kwaviya haipeteka.
50 Ing'hali hainakwandusa miyaka saba ya nzala, Yosefu kawa kapata wana waidi kwa imuke Asenati mwana wa Potifela mkulu wa nhambiko wa Oni.
51 Yosefu kamtanga mwanage chaudele zina jake Manase, kwaviya kalonga, “Mulungu kanitenda nizimize manhesa yangu yose na kaye ya tati yangu.”
52 Mwana magati kamtanga zina Efulaimu, fambulo jake, “Mulungu kaning'ha wana muna iisi ya manhesa yangu.”
53 Miyaka saba ya shibe iwa imala muna iisi ya Misili,
54 na miyaka saba ya nzala yandusa, fana viya Yosefu viyalongile. Kukala nzala muna zisi zimwenga zose, mbali muna iisi ya Misili kukala na ndiya.
55 Wamisili viwanduse kuwa na nzala, wamulilila mfalume yaweng'he ndiya. Mbali mfalume kawalongela Wamisili wose, “Muhite kwa Yosefu na mutende chondayawalongele.”
56 Nzala yenela muna iisi yose, Yosefu kayavugula madungu yose na kawachuluzila ndiya Wamisili, kwaviya nzala ikala ng'hulu muna iisi ya Misili.
57 Wanhu kulawa zisi zose weza Misili kugula ndiya kwa Yosefu, kwaviya nzala ikala ng'hulu ng'hani chila hanhu.