24
Tek ri Jesús xubij yan apo ri xtiban chare ri rachoch ri Dios
Y tek ri Jesús xel c'a pe ri chiri' pa rachoch ri Dios riche (rixin) chi nibe el, ri rudiscípulos xejel c'a apo riq'ui y xquic'ut ri jay* ri ye riche (rixin) ri rachoch ri Dios chuwech. Yac'ari' tek Riya' xubij chique ri rudiscípulos: Riyix can ye'itzu' c'a chi re jay re' sibilaj ye jabel. Yac'a riyin can kitzij c'a nbij chiwe, chi xtapon na jun k'ij tek xa can xquewulex y majun chic ri xtipa'e' ta ca. Ronojel re nima'k tak abej re ye ucusan chique re jay re', xa can xquewulex c'a pe. Can majun c'a abej ri xtic'oje' ta ca achi'el la rubanon wacami, xcha' chique.
Ri xquebanatej yan tek can c'a ma jane niq'uis ta re tiempo re kachapon
Y tek ri Jesús tz'uyul chic c'a pa ruwi' ri juyu' ri Olivos rubi', yac'ari' tek ri rudiscípulos xejel apo riq'ui y xquic'utuj chare: Tabij c'a chake, ¿ajan (jampe') c'a xtic'ulwachitej ri xabij yan ka chrij ri rachoch ri Dios? ¿Achique c'a retal nibanatej riche (rixin) chi queri' ninabex tek xcape chic jun bey, y riche (rixin) chi queri' ninabex chi xa napon yan ri ruq'uisbel k'ij§ riche (rixin) re tiempo re'? xecha'.
Y ri Jesús xubij c'a chique ri rudiscípulos: Can jabel c'a tichajij iwi' riche (rixin) chi ma xquixk'olotej ta.* Ruma can ye q'uiy ri xquepe y xtiquibila': Yin c'a riyin ri Cristo, xquecha'. Y sibilaj ye q'uiy ri xquek'olotej pa quik'a'. Y xtiwac'axala' c'a chi yec'o ruwach'ulef ri c'o ch'a'oj ntajin chiquicojol. Y xtiwac'axala' rutzijol chi c'o chuka' ch'a'oj ri xquepe. Yac'a riyix ma tisach ta ic'u'x, ruma ronojel ri' xa can c'o c'a chi yebanatej na. Pero xa ma ya ta ri' ri ruq'uisbel tak k'ij chare re ruwach'ulef. Jun tinamit xtiyacatej c'a el chi nberubana' ch'a'oj riq'ui jun chic tinamit. Yec'o c'a chuka' nima'k tak ruwach'ulef ri xqueyacatej el chi nbequibana' ch'a'oj quiq'ui nic'aj chic nima'k tak ruwach'ulef. Xquepe c'a yabil, wayjal y chuka' nimalaj tak silonel xabachique lugar chare re ruwach'ulef. Y yac'ari' ri nabey tak k'axomal, y c'ac'ari' tek xquepe c'a nic'aj chic quiwech tijoj pokonal.
Xquixya'ox (xquixya') c'a pa tak tijoj pokonal,§ y xquixcamisex.* Xa can xquixetzelex wi c'a cuma quinojel ri winek ri yec'o chuwech re ruwach'ulef, ruma riyix can icukuban ic'u'x wuq'ui riyin. 10 Ye q'uiy c'a ri can xquetzak ca, yec'o chuka' xtiquitzujuj (xtiquisujuj) qui' y yec'o ri xtiquetzelaj qui'. 11 Y xquebec'ulun pe chuka' ye q'uiy ri xquebin chi ye profetas y xtiquibij chi niquik'alajsaj ri ruch'abel ri Dios y xa ma kitzij ta. Y ruma c'a can queri' ri niquibij, can ye q'uiy wi c'a winek ri xquek'olotej§ pa quik'a'. 12 Chuka' chupan ri tiempo ri' ruma can q'uiyirnek chic ri etzelal, ye q'uiy c'a ri xa can ma xticajo' ta chic qui'. 13 Yac'a ri ma xtutzolij ta ri' chrij y xtucoch' ronojel c'a pa ruq'uisbel, ya c'a ri' ri xticolotej. 14 Y c'o c'a chi nitzijox na ri lok'olaj ch'abel ri nich'o chrij ri rajawaren ri Dios chuwech ronojel re ruwach'ulef,* riche (rixin) chi netamex cuma quinojel ri tinamit. Y c'ac'ari' tek xtapon ri ruq'uisbel k'ij riche (rixin) re tiempo re kachapon.
15 Y chuka' can xtapon wi ri k'ij tek xquebanatej ri xajan chupan ri lok'olaj lugar ri ma ruc'amon ta chi nibanatej chiri'. Y rumari' xtiwulex c'a ca ri lugar ri'. Can achi'el ri tz'ibatal ca ruma ri Daniel, jun chique ri profetas ri xek'alajsan ri ruch'abel ri Dios ojer ca. Ri nitz'eto c'a ri tz'ibatal ca, tik'ax c'a chuwech ri nutz'et. 16 Riche (rixin) chi queri' tek xtitz'et chi can ya chic ri' ri ntajin, ri yixc'o pa Judea xa can quixanmej c'a el y tiwewaj iwi' ri pa tak juyu'. 17 Ri c'o c'a pa ruwi' ri rachoch tek xtibanatej ronojel ri', xa utz chi tanmej el. Y ma toc ta chic pa rachoch riche (rixin) chi c'o na ri nberuc'ama' pe.§ 18 Ri nisamej c'a pa juyu', ma tibe ta chic chrachoch chuc'amaric ri ruchaqueta. Xa choj chuka' queri' tanmej el. 19 Yac'a ri ixoki' ri coyoben chic alanen, y ri ixoki' ri xa c'a yetz'uman na ri tak cal, juyi' oc quiwech tek xtapon ri k'ij ri'. 20 Rumac'ari' xa tic'utuj chare ri Dios chi ronojel ri' man ta xtibanatej pa ruk'ijul ri job* y chuka' can tic'utuj c'a chi man ta pa jun uxlanibel k'ij xtibanatej wi ronojel ri'. 21 Ruma tek xtapon c'a ri k'ij ri', can xtik'ax ruwi' ri tijoj pokonal ri xtipe, jun tijoj pokonal ri majun bey c'ulwachitajnek ta pa ruwi' re ruwach'ulef jani' chi tiempo ri winakirsan wi pe ruma ri Dios. Chuka' ri jun tijoj pokonal ri' majun bey chic c'a xtic'ulwachitej ta. 22 Y wi xa ta ri Dios man ta nuben chi xa k'atatel ri k'ij riche (rixin) ri tijoj pokonal ri', quinojel ta yecom. Pero ruma ri rutzil ri Dios pa quiwi' ri ye rucha'on chic,§ rumari' can xtuben wi chi xa k'atatel ri k'ij ri'.
23 Chupan ri k'ij ri', wi yec'o c'a ri yebin chiwe: Titzu', ya c'a Cristo re'. O wi niquibij chiwe: Titzu', ya c'a Cristo la', man c'a tinimaj ta ri niquibij chiwe.* 24 Ruma can yec'o c'a ri xquebec'ulun pe y xtiquibila' c'a chi ye riye' ri Cristo. Yac'a riyix man c'a que'inimaj ta, ruma xa ye k'olonel. Y yac'a chuka' tiempo ri' tek xquebec'ulun pe ri xquebin chi ye profetas ri xtiquibij chi niquik'alajsaj ri ruch'abel ri Dios. Yac'a riyix man c'a que'inimaj ta, ruma xa ye k'olonel chuka'. Y xquequibanala' c'a nima'k tak milagros ri majun bey ye tz'eton ta, ruma nicajo' chi yenimex, y yec'o ri xquek'olotej pa quik'a'. Y wi ta xa can yecowin, riye' yequik'ol ta chuka' ri ye cha'on chic ruma ri Dios. 25 Can yac'are' xinbij yan ca chiwe ri xquebanatej. 26 Rumari' wi xa can nibix c'a chiwe: Ri Cristo xpe yan y wacami c'o pa jun desierto, riyix man c'a quixbe ta chutz'etic. Y wi nibix chiwe chi ri Cristo c'o chic y wacami chupan ri jun jay ri' c'o wi, ma que'inimaj ta. 27 Ruma tek xtipe chic jun bey ri C'ajolaxel ri xalex chicojol, can xtik'alajin wi c'a jabel achi'el nuben ri coyopa' tek ntel pe ri pa relebel k'ij y nbek'alajin c'a pa rukajbel k'ij, can quinojel c'a yetz'eto. Y quec'ari' xtibanatej. 28 Ruma ri ruc'ayewal ri xtuya' ri Dios xtika acuchi (achique) c'o wi ri mac. Can xtibanatej c'a achi'el niquiben ri c'uch. Ruma ri aj xic' tak chicop ri' xabacuchi (xabachique) c'o wi jun caminek§ ch'aculaj, chiri' c'a yeka wi.
Ri xquebanatej tek xa nipe yan ri Jesús
29 Y tek ye k'axnek chic c'a ronojel ri tijoj pokonal riche (rixin) ri tiempo ri', can xtibanatej wi c'a chi ri k'ij xtik'ekumatej y ri ic' chuka' ma xtitzu'un ta* chic. Ri ch'umila' xquetzak c'a el chuwech ri caj. Can ronojel wi c'a ri nimalaj tak uchuk'a' ri yec'o chicaj xquesilon na. 30 Yac'ari' tek xtitz'etetej jun retal chila' chicaj chi yin c'a riyin ri C'ajolaxel ri xinalex chicojol ri yin petenak. Yac'ari' tek xque'ok' quinojel quiwech chi winek ri yec'o chuwech re ruwach'ulef, tek xquinquitz'et chi yin c'a riyin ri yin petenak pa sutz' ri chila' chicaj,§ riq'ui chic nimalaj wuchuk'a' y riq'ui chuka' jun nimalaj nuk'ij nuc'ojlen. 31 Y yac'a chuka' ri' tek c'o jun trompeta* ri can riq'ui ruchuk'a' xtik'ajan pe y riyin xquentek c'a ri nu'ángeles chiquimolic ri ye nucha'on chic. Can xquequimol wi c'a pe re quere' pa relebel k'ij y re quere' pa rukajbel k'ij, re quere' c'a pa jotol y re quere' chuka' pa xulan. Can xquequimol wi c'a pe, ronojel ri acuchi (achique) nitiquir wi pe ri jun ruchi' re caj, c'a la jun chic ruchi'.
32 Can tic'ama' c'a ina'oj chrij ri juwi' che' ri higo rubi'. Tek can yeraxer c'a pe ri ruk'a' y niquichop yeq'uiy pe ri ruxak, etaman c'a ri' chi ya xa nik'ax yan ruk'ijul ri sak'ij. 33 Y quec'ari' tek xtitz'et chi yec'ulwachitej chic ronojel ri xinbij yan ka, tiwetamaj c'a ri' chi noka yan ri ruq'uisbel tak k'ij.§ Xa can nakaj chic c'a c'o wi pe. 34 Y tiwac'axaj c'a jabel re xtinbij chiwe re wacami: Ronojel ri' xtic'ulwachitej tek ri winek* riche (rixin) re tiempo re kachapon, c'a ma jane queq'uis ta chuwech re ruwach'ulef. 35 Y re ruwach'ulef y ri caj xa xquek'ax. Yac'a ri nuch'abel can ma xtiq'uis ta chak que ta ri', xa can xtibanatej na wi ri nubij.
36 Yac'a ri k'ij y ri hora tek riyin xquipe, majun achique etamayon ta. Ni xa ta ri ángeles ri yec'o chila' chicaj ma quetaman ta§ ajan (jampe') xquipe. Xa can xu (xe) wi ri Nata' ri etamayon ri'.*
37 Xa can achi'el c'a ri xbanatej pa rutiempo ri Noé, xa can queri' c'a chuka' xtic'ulwachitej tek xquipe chic riyin ri C'ajolaxel ri xinalex chicojol. 38 Ruma ri pa rutiempo ri Noé, tek can c'a ma jane tibanatej ta ri nimalaj job, ri winek xaxu (xaxe) wi c'a chrij ri quiway quic'uya' benak wi ri cánima. Chuka' chi achi'a' chi ixoki' can benak c'a cánima chrij ri quic'ulanen. Y can c'a que na ri' yetajin chubanic ri winek chupan ri k'ij tek ri Noé y ri ye aj pa rachoch xe'oc chupan ri nimalaj barco. 39 Y ma xk'ax ta chiquiwech ri nimalaj ruc'ayewal ri nipe chiquij, xk'ax chiquiwech pero c'a ya tek xpe ri nimalaj job ri xq'uiso quiche (quixin) quinojel. Y can queri' c'a chuka' xtibanatej tek xtapon ri k'ij tek riyin ri C'ajolaxel ri xinalex chicojol xquipe chic jun bey. 40 Yac'ari' tek xtibanatej chi ye ca'i' achi'a' ri junan yesamej pa juyu', jun c'a ri xtuc'uex el y jun ri xticanaj ca. 41 Chuka' ye ca'i' ixoki' ri junan yequi'en, jun c'a ri xtuc'uex el y jun ri xticanaj ca.
42 Rumac'ari' can ma quixmestan ta, xa can quiniwoyobej apo,§ ruma xa ma iwetaman ta ajan (jampe')* tek xquipe riyin ri Iwajaf. 43 Riyix iwetaman, chi xa ta ri rajaf jun jay nretamaj ajan (jampe') napon ri alek'om pa rachoch, ri rajaf ri jun jay ri' nic'ase'§ ta riche (rixin) chi nuchajij ri rachoch, y man ta nuya' k'ij chare ri alek'om chi nelek' el pa rachoch. 44 Rumac'ari', riyix nic'atzin chi can quiniwoyobej apo, ruma riq'ui juba' ri hora tek xa ma yin ta riyin ri yinich'ob, yari' tek xquipe riyin ri C'ajolaxel ri xinalex chicojol.
45 Chupan ri k'ij ri' can xtibanatej c'a achi'el ri nuben jun patrón ri ruya'on* ca jun rumozo ri can c'o runa'oj pa quiwi' ri ye aj pa rachoch y rubin ca chare chi querutzuku' apo tek napon ri hora. Wi can nuben wi ri bin ca chare y utz nuben chare ronojel ri samaj, 46 can jabel ruwaruk'ij ri mozo ri', ruma ntajin chubanic ri samaj tek no'ilitej ruma ri rupatrón. 47 Can kitzij wi c'a nbij chiwe chi ri patrón ri' can xtuya' wi c'a ronojel ri rubeyomal pa ruk'a' ri mozo ri' riche (rixin) chi nuchajij. 48 Pero ri itzel mozo, wi xa nuch'ob ka pa ránima: Ri nupatrón ri' xa c'a ma jane noka ta na, nicha'; 49 y nuchop c'a quich'ayic ri nic'aj chic mozos y chuka' can xu (xe) ta wi wa'in y tijoj ya' nuben quiq'ui ri k'abarela', 50 ya c'a ri k'ij y ri hora tek majun nuch'ob chi noka ri rupatrón, yac'ari' tek noka. 51 Y ri rupatrón, can xtuc'ajsaj wi ruwech ri mozo ri' y xtuya' quiq'ui ri nic'aj chic ri xa ca'i' quipalej.§ Y chiri' c'a xtok' wi y xtukach'ach'ej rey.*
* 24:1 Lc. 21.5. 24:2 1 R. 9.7. 24:2 Lc. 19.44. § 24:3 1 Ts. 5.1. * 24:4 Ef. 5.6; 2 Ts. 2.3. 24:5 Jer. 14.14; 23.21; Jn. 5.43. 24:7 Is. 19.2. § 24:9 Hch. 4.3; 12.1. * 24:9 Hch. 7.59, 60. 24:10 2 Ti. 1.15. 24:11 2 Co. 11.13; 2 P. 2.1; Ap. 19.20. § 24:11 1 Ti. 4.1; Hch. 20.29. * 24:14 Ro. 10.18. 24:15 Dn. 9.27; 12.11. 24:15 Dn. 9.23. § 24:17 Lc. 17.31. * 24:20 Quela' pan Israel ri “invierno” ma ruk'ijul ta ri job, xa ruk'ijul ri tef. 24:21 Dn. 12.1. 24:21 Jl. 2.2. § 24:22 Is. 65.8, 9, 15, 22. * 24:23 Lc. 17.23. 24:24 Dt. 13.1; 2 Ts. 2.9; Ap. 13.13. 24:27 Lc. 17.24. § 24:28 Job 39.30; Ap. 19.17, 21. * 24:29 Hch. 2.20; Ap. 6.12. 24:29 Is. 13.10; Ez. 32.7. 24:30 Zac. 12.10. § 24:30 Dn. 7.13; Ap. 1.7. * 24:31 1 Co. 15.52; 1 Ts. 4.16. 24:32 Lc. 21.29-31. 24:32 Ri español nubij chi ri sak'ij xa nakaj chic c'o wi pe. Queri' nubij ruma chi quela' pan Israel ri “verano” xa yari' ri ruk'ijul ri job. § 24:33 Stg. 5.8. * 24:34 Mt. 16.28; 23.36. 24:35 2 P. 3.7-12; Ap. 6.14; Sal. 102.26, 27; Is. 34.4; He. 1.11. 24:35 Is. 51.6; Mt. 5.18; Mr. 13.31; Lc. 21.33. § 24:36 Hch. 1.7; 1 Ts. 5.2; 2 P. 3.10. * 24:36 Zac. 14.7. 24:37 Lc. 17.26. 24:38 Gn. 7.1, 7; Lc. 17.27; 1 P. 3.20. § 24:42 Mt. 25.13; Lc. 12.40. * 24:42 Mt. 24.36. 24:42 Ap. 3.3; 16.15. 24:43 Mr. 13.33, 36. § 24:43 1 Ts. 5.6. * 24:45 1 Co. 4.2. 24:45 He. 3.5. 24:47 Mt. 25.21, 23. § 24:51 Lc. 12.46. * 24:51 Mt. 25.30.