19
Y rumac'ari' ri Pilato xutek ruch'ayic ri Jesús.* Y ri soldados xquipach'uj chuka' jun k'ayis ri c'o sibilaj ruq'uixal. Xquiben jun corona chare, y c'ac'ari' xquiya' pa rujolon (ruwi') ri Jesús. C'ac'ari' xquiya' chuka' jun tziek morado chrij ri Jesús, can achi'el wi ri yequicusala' ri reyes. Y ri soldados can niquiben c'a chi achi'el niquiya' rutzil ruwech ri Jesús y niquibila' c'a chare: ¡Caquicot c'a riyit ri qui-Rey ri israelitas! yecha' c'a chare. Y can niquipak'ila' c'a rupalej chi k'a'.
Yac'ari' tek ri Pilato xel chic pe jun bey ri pa rupalacio riche (rixin) chi xoch'o chique ri winek, y riya' xubij c'a chique: Titzu', re achi re' nwelesaj pe chiwech, riche (rixin) chi tiwetamaj chi Riya' xa majun achique ta mac nwil ta chrij, xcha'.
Y tek ri Jesús xbe'el c'a pe, rucusan c'a ri jun achi'el corona ri banon riq'ui ri jun k'ayis ri c'o ruq'uixal, y rucusan chuka' ri tziek ri morado nitzu'un. Y yac'ari' tek ri Pilato xubij chique ri winek: Yac'are' ri achi, xcha'.
Can xu (xe) wi c'a xquitz'et ri Jesús, ri principali' tak sacerdotes y ri ye aj ch'ame'y, can riq'ui c'a ronojel quichuk'a' xquirek quichi' y xquibij: ¡Tataka' rucamisaxic chuwech cruz! ¡Tataka' rucamisaxic chuwech cruz! xecha'. Y yac'ari' tek ri Pilato xubij chique: To'ic'ama' c'a riyix y tiripa' chuwech cruz, ruma chi riyin majun achique ta mac nwil ta chrij, riche (rixin) chi ntek ta rucamisaxic chuwech cruz, xcha'.
Pero ri achi'a' israelitas ri c'o quik'ij, xquibij c'a apo chare ri aj k'atbel tzij: Riya' nubij chi Ruc'ajol ri Dios,§ y rumari' c'o chi nicamisex, ruma can queri' nubij ri kaley, xecha'.
Ri Pilato tek xrac'axaj ri xquibij ri winek, chi ri Jesús nubij chi Ruc'ajol ri Dios, xpe c'a más xibinri'il chare. Yac'ari' tek riya' xoc chic c'a apo ri pa rupalacio y xuc'utuj c'a chare ri Jesús: ¿Achique tinamit cape wi riyit? xcha' chare.* Y ri Jesús majun c'a ch'abel xubij ta chare.
10 Yac'ari' tek ri Pilato xubij chare ri Jesús: ¿Achique c'a ruma tek majun tzij nabij pe chuwe? Riyin can c'o c'a ri xinc'utuj chawe. ¿La ma awetaman ta c'a chi riyin c'o k'atbel tzij pa nuk'a' riche (rixin) chi nbij chi yacamisex chuwech cruz o riche (rixin) chi yatincol el? xcha'.
11 Y ri Jesús xubij: Man ta jun ak'atbel tzij pa nuwi', wi man ta ruma ri Dios ri c'o chila' chicaj. Ruma can ya Riya' ri yayon pe k'atbel tzij pan ak'a', y rumari' tek c'o ak'atbel tzij pa nuwi'. Y wi xquinatek pa camic, can c'o c'a amac, pero ri más c'o rumac ya ri xijacho pan ak'a', xcha' ri Jesús.
12 Can yac'ari' tek ri Pilato ri aj k'atbel tzij xutij ruk'ij riche (rixin) chi nucol ta el ri Jesús. Pero ri winek israelitas riq'ui quichuk'a' xech'o, y xquibij: Wi xtacol el, ma yit ramigo ta chic ri César. Ruma wi c'o chic jun winek ri nupo' anej ri' chi ntoc rey, xa itzel c'a nuna' chare ri César, xecha' chare.
13 Yac'a tek ri Pilato xrac'axaj c'a ri tzij ri xquibij ri winek chare, can yari' xberelesaj pe ri Jesús. Y xbetz'uye' ri acuchi (achique) can tuk'et wi tzij; lugar ri banon empedrar, y pa ch'abel hebreo nibix Gabata chare. 14 Ri k'ij ri', yac'ari' tek nichapatej c'a ri jun chique ri quinimak'ij ri israelitas, ri pascua rubi', y tek quinojel winek niquibanala' chic ruchojmil ronojel ri xtic'atzin chique. Y achi'el xa pa nic'aj k'ij chare ri k'ij ri' tek ri Pilato xubij chique ri israelitas: Yac'a i-Rey re', xcha' chique.
15 Pero ri winek ri quimolon apo qui', riq'ui c'a quichuk'a' xquirek apo quichi' y xquibij: ¡Ticamisex! ¡Ticamisex! ¡Ticamisex chuwech cruz! xecha' apo. Y ri Pilato xubij c'a chique: ¿Ya ri i-Rey§ ri niwajo' chi ntek rucamisaxic chuwech cruz? Pero ri achi'a' principali' tak sacerdotes xa xquibij c'a apo: Majun chic jun ka-rey riyoj. Xaxu (xaxe) wi ri César, xecha'.
16 Y yac'ari' tek ri Pilato can xujech c'a el ri Jesús pa quik'a' ri xquecamisan riche (rixin) chuwech cruz;* y riye' xquic'uaj c'a el.
Tek ri Jesús xbajix chuwech cruz riche (rixin) chi nicamisex
17 Y ri Jesús ruc'uan c'a el ri cruz. Riya' ruchapon c'a el bey, riche (rixin) chi napon pa ruwi' jun juyu'. Ri juyu' ri' achi'el rubakil rujolon (ruwi') caminek nibix chare. Y pa quich'abel ri israelitas Gólgota rubi'. 18 Tek xe'apon c'a pa ruwi' ri juyu' ri', xquibajij c'a ri Jesús chuwech ri cruz. Y chupan c'a ri hora ri', can queri' chuka' xban chique ye ca'i' chic achi'a'. Y pa quinic'ajal ri ye ca'i' achi'a' ri ye bajin chuwech ri quicruz, chiri' c'a xya'ox (xya') wi ri Jesús bajin chuwech ri cruz.§ 19 Y ri Pilato ri aj k'atbel tzij, c'o c'a jun tzij ri xutz'ibaj el chuwech jun tz'alan ri xc'oje' pa ruwi' ri cruz. Ri tzij c'a ri c'o el chuwech ri tz'alan nubij c'a: JESUS AJ NAZARET, QUI-REY RI ISRAELITAS,* nicha'. 20 Ri tzij ri', q'uiy c'a chique ri israelitas yetz'eto ca, ruma ri acuchi (achique) ri xbajix wi ri Jesús chuwech ri cruz, xa can nakaj chare ri tinamit Jerusalem. Y ri tzij ri', can pan oxi' c'a ch'abel ri tz'iban wi el. Can tz'iban c'a pa quich'abel ri israelitas, pa quich'abel ri aj Grecia y pa quich'abel chuka' ri winek aj Roma. 21 Yac'a ri principali' tak sacerdotes quiche (quixin) ri israelitas xbequich'ojij chare ri Pilato: Man ta xatz'ibaj ri tzij ri nubij: Qui-Rey ri israelitas; ruma xa ma que ta ri'. Xa tatz'ibaj chi xa ya Riya' ri xbin chi qui-Rey ri israelitas, xecha'.
22 Pero ri Pilato xubij c'a chique ri principali' tak sacerdotes ri': Ri xintz'ibaj yan, can tz'ibatal chic c'a ri'. Ma nic'atzin ta c'a chi njel rubixic, xcha' chique.
23 Yac'a tek ri soldados quibajin chic ri Jesús chuwech ri cruz, xebequic'ama' c'a pe ri rutziak ri Jesús; tziek ri ye quelesan ca chrij. Ri tziek c'a ri' xquijech pa caji' y xquijech c'a chiquiwech. Ruma ye caji' riye'. Xa yac'a ri jun tziek ri nibix túnica chare, ma jun rut'isbal (rutz'isbal). Can pa ruquemic banon chare chi xa jun rubanic. 24 Rumari' tek riye' xquibila' c'a chiquiwech: Ma tikaretz (tikatzer) ta re jun tziek re'. Xa kojsaquin chrij riche (rixin) chi queri' xa jun ri nuc'uan el, xecha'. Ri xbanatej c'a riq'ui ri rutziak ri Jesús, can tz'ibatal wi ca chupan ri ruch'abel ri Dios tek nubij:
Xequijachala' ri nutziak chiquiwech
y chuka' xesaquin chrij.
Y can queri' wi xquiben ri soldados.
25 Ri chiri' riq'ui apo ri cruz ri bajin wi ri Jesús, c'o c'a apo ri María ri rute', y chuka' ri ruch'itite', María ri rixjayil ri achi ri Cleofas rubi' y c'o chuka' apo ri María Magdalena.§ 26 Y tek ri Jesús xutz'et c'a pe ri rute' y ri rudiscípulo ri sibilaj nrajo',* xubij c'a chare ri rute': Nána, ya la' ntoc ca awal, xcha'.
27 Yac'ari' tek xubij c'a chuka' chare ri rudiscípulo: Ya ate' la', xcha' chare. Y ri discípulo can xunimaj wi ri xbix chare. Rumari' tek can ya c'a hora ri' xuc'uex el ri María ruma ri discípulo riche (rixin) chi xbec'oje' pa rachoch ri discípulo ri'.
28 Y ruma ri Jesús can retaman chic c'a chi ronojel xc'achoj yan y ruma can c'o chi nibanatej ronojel ri tz'ibatal ca chupan ri ruch'abel ri Dios, rumac'ari' xubij: Chaki'j nuchi', xcha'.
29 Y chiri' c'o c'a apo jun yabel ya' nojnek riq'ui ch'omilaj ruya'al uva. Y ri soldados chupan ri' xquimuba' wi el jun esponja, y xquiya' el chutza'n jun ti che' ri hisopo rubi', y c'ac'ari' xquiya' chare riche (rixin) chi nutz'ub (nutz'ubaj). 30 Y tek ri Jesús rutz'uban chic c'a ca ri ch'omilaj ruya'al uva, Riya' xubij c'a: Ya xc'achoj c'a ronojel. Y can yac'ari' tek xulucuba' pe ri rujolon (ruwi') y xujech ri ránima pa ruk'a' ri Dios y xcom ka.
Tek jun soldado xutek'uj rupox (ruc'alc'a'x) ri Jesús
31 Ri k'ij ri', quinojel ri winek israelitas niquibanala' chic ruchojmil ronojel ri nic'atzin chique chupan ri nimak'ij pascua. Y rumari' tek ri achi'a' israelitas ri c'o quik'ij xebe riq'ui ri Pilato y xbequic'utuj chare riche (rixin) chi tik'ip (tik'apux) caken ri yec'o chuwech cruz, riche (rixin) chi queri' ye'elesex c'a el chuwech ri cruz. Ruma ma ruc'amon ta c'a chi ri achi'a' ri' yec'oje' ca chuwech tak cruz chupan ri nimalaj nimak'ij pascua§ y can uxlanibel k'ij* chuka'. 32 Y ri soldados can xe'apon wi c'a quiq'ui ri yec'o chuwech ri quicruz. Xepe riye' xquik'ip (xquik'apuj) c'a raken ri nabey y can queri' chuka' xquiben riq'ui ri jun chic. 33 Yac'a tek xe'apon riq'ui ri Jesús, ma xquik'ip (xquik'apuj) ta chic ri raken, ruma xquitz'et chi xa caminek chic.
34 Astape' xquitz'et chi ri Jesús caminek chic, jun c'a chique ri soldados xuju' ri rutza'n ri rulanza pa rupox (ruc'alc'a'x) ri Jesús, y can yac'ari' tek xbe'el pe quic' y ya'. 35 Y ri xtz'eto chi queri' xbanatej, can nuk'alajsaj c'a, y ri nuk'alajsaj riya' can kitzij wi. Ri can rutz'eton y retaman, can kitzij wi ri nutzijoj chupan re wuj re', riche (rixin) chi iwonojel riyix ninimaj chuka'. 36 Ruma ri xbanatej, can xbanatej riche (rixin) chi queri' kitzij ntel ri nubij chupan ri ruch'abel ri Dios. Ruma ri tz'ibatal ca, nubij: Can majun c'a rubakil Riya' ri xtik'ip (xtik'apux) ta.§ 37 Y c'o c'a jun chic chuka' ri tz'ibatal ca chupan ri ruch'abel ri Dios chrij ri Jesús, y nubij: Xtiquitzu' c'a ri Jun ri xquitek'uj el* ri ruch'acul.
Tek xmuk ri Jesús
38 Y tek banatajnek chic ronojel ri', yac'ari' tek c'o jun achi aj pa tinamit Arimatea, ri José rubi', ri xapon riq'ui ri Pilato. Ri achi ri' astape' majun bey xuk'alajsaj ta ri' chi jun tzekelbey riche (rixin) ri Jesús, ruma nuxibij ri' chiquiwech ri israelitas ri c'o quik'ij, pero riya' xberuc'utuj utzil chare ri Pilato riche (rixin) chi tuya' ri ruch'acul ri Jesús chare riche (rixin) chi numuk. Y ri Pilato xuya' k'ij chare. Xpe c'a ri José, xberukasaj pe ri ruch'acul ri Jesús y xuc'uaj el riche (rixin) chi xumuk. 39 Y chuka' ri jun achi ri Nicodemo rubi', ri achi ri xapon riq'ui ri Jesús pa jun chak'a',§ xapon c'a chupan ri hora ri', ruc'uan apo mirra xolon riq'ui nic'aj chic quiwech ak'om* ri jubul ruxla'. Y ruc'uan c'a apo achi'el xa jun quintal ri ak'om ri'. 40 Xepe c'a ri José y ri Nicodemo, xquibor ri ruch'acul ri Jesús pa tak tziek ri can c'o ri ak'om ri jubul ruxla' chrij. Riye' can quec'ari' xquiben chare ri ruch'acul ri Jesús, ruma ri winek israelitas queri' niquiben chare ri quicaminak. 41 Pa ruwi' c'a ri juyu' ri xbajix wi ri Jesús chuwech ri cruz, ri chunakajal apo, c'o c'a jun ulef ri ticon ruwech riq'ui cotz'i'j y che' ri niquiya' quiwech. Y chiri' c'o c'a jun jul c'oton riche (rixin) chi niya'ox (nya') caminek chupan y ri jul ri c'ac'ac'. Can c'a ma jane jun caminek ri ya'on ta chupan. 42 Y chiri' chupan c'a ri jul ri' xquiya' wi ri ruch'acul ri Jesús, ruma nakaj c'o wi ri jul ri' y ruma chuka' chi ri quinimak'ij ri israelitas ri pascua rubi', nichapatej yan; y ri winek niquibanala' chic ruchojmil ronojel ri nic'atzin chique.
* 19:1 Is. 50.6; Mt. 20.19; 27.26; Mr. 15.15; Lc. 18.32, 33. 19:2 Mt. 27.27-29; Mr. 15.17. 19:4 Jn. 18.38; 2 Co. 5.21. § 19:7 Jn. 5.18. * 19:9 Is. 53.7; Mt. 27.12-14. 19:11 Sal. 62.11; Dn. 4.17, 25; Hch. 2.23. 19:12 Lc. 23.2. § 19:15 Gn. 49.10; Ez. 21.26, 27. * 19:16 Mt. 27.26. 19:16 Mt. 27.31. 19:17 Lc. 14.27. § 19:18 Is. 53.12. * 19:19 Jn. 1.49; 18.33; 19.3, 12. 19:23 Mt. 27.35; Mr. 15.24; Lc. 23.34. 19:24 Sal. 22.18. § 19:25 Mt. 27.55, 56; Mr. 15.40; Lc. 23.49. * 19:26 Jn. 13.23; 20.2. 19:28 Sal. 69.21. 19:29 Mt. 27.48; Mr. 15.36; Lc. 23.36. § 19:31 Lv. 23.5. * 19:31 Mr. 15.42. 19:34 1 Jn. 5.6, 8. 19:35 Jn. 21.24. § 19:36 Ex. 12.46; Nm. 9.12. * 19:37 Zac. 12.10. 19:38 Mt. 27.57; Mr. 15.43. 19:38 Jn. 9.22. § 19:39 Jn. 3.1, 2; 7.50. * 19:39 2 Cr. 16.14. 19:41 Lc. 23.53. 19:42 Jn. 19.14, 31.