7
Ni günii Stebn
Were ra xjefy gyre bahl leeme:
―¿Uliu la, rniiy mod-ne meññ-wé yahc?
Ra Stebn leeyâme:
―Betzy no laꞌd ni zidguiahc beeiy dad, lâ guieññ ni gapyaꞌ laꞌd. Dioz ni nu to ru mos, günino me dtad nó Braṉ ni güyuꞌ ba xtze ru nu ziaꞌ me lo ṟegioṉ-Mesopotamia, dze-dgueññ gybiꞌ me Haráṉ, ra me lee: “Psaꞌn xguiedzyiꞌ no xfamilyiꞌ no gybiꞌy ru gapyaꞌ lii.”i No ze ptzoo me, byruu me lo ṟegioṉ-Caldea, no zia me Haráṉ. No dze-ba guhty xtad me, Dioz bidno leeme neꞌ ru nu laꞌd ni naꞌ. Per nehx cuaꞌ me ni diby laꞌy lyu par ñahc xchieñ me, per ra Dioz leeme: “Lyu-rieꞌ zahcu xchieñ xfamilyiꞌ dzé ni ba guhtyiꞌ”, nîcze nehx ziaꞌ rahp xiiñ me tiemp-wé. No zegahc ra Dioz leeme: “Xfamilyiꞌ ziuꞌ yâme to ru rtzoo zrieñ meññ mdad, no gac yâme mós ni gyzee par ctzoo xtziiñ zrieñ meññ, no stzoo ssahc meññ leeyâme leññ tahp gayuu ihz.” Per Dioz ra leeme: “Naa ycuquixaꞌ meññ-wé yahc ni ctzoo csahc leeyâme. No luxu, gyruu yâme de uga, guiaad yâme neꞌ, gzacbeeiy yâme naa.”j No bdee Dioz diidz ni ctzoo me no Braṉ de ni tzu señ lady gyre xmiꞌñ me ni nac mdoñooby lo shun dzé de ni gahl yâme. No leewe, Braṉ bidguiahl to xiiñ me güyuꞌ le Isac, no lo shun dzé de ni guhl me, güluꞌ Braṉ señ lady me. No Isac bidguiahl xiiñ me güyuꞌ le Jacop, no Jacop bidguiahl tzipychop xiiñ me, no leeyâme we dtadgul yahc nó ni güyuꞌ ba xtze.
’Meññ-rieꞌ yahc naꞌ ni nac dtadgul yahc nó ni güyuꞌ ba xtze, gucnéladzy yâme to behtzy yâme ni güyuꞌ le José. No por leeu ptoꞌ yâme leeme, cuaꞌ meññ-güiyno leeme Egipt. Per Dioz gucno me José, 10 bislaa me lee de lo gyre ni nadz ni güdedy me. No bdee me guîlnann lee, no porni gucno Dioz leeme, leewe gyre ni ptzoo me biuꞌladzy Faraóṉ, xṟeiy Egipt. No por leeu günii ṟeiy gac José xgobernador Egipt no zegahc ctzoo me mdad gyre ni nu li ṟeiy.
11 ’Dze-nac José gobernador, bidtzu guîlrlahn Egipt no gydo lo ṟegioṉ-Canáṉ. Gyre dmeññ nó ni güyuꞌ dze-wé yahc, nehx rahp yâme ni gahgü yâme ru nu yâme. 12 Ru bieññ Jacop diidz de ni Egipt nu trigü, were pshahl me xmiꞌñ me, leeyâme we dmeññ nó ni güyuꞌ ba xtze güya bicshii leeu. Nirieꞌ we ni nier lee güya yâme. 13 Ni byrohpu güya yâme, were ba gu José leeme we behtzy yâme. No mod-wé, gunn Faraóṉ dxu meññ‑e José. 14 Güdahpu dzé, were günab José biahd xtad me Egipt no gydiby gyre xfamily me. Setentaycincü yâme por gyre yâme. 15 No leewe, bidbiꞌ Jacop Egipt, no wé guhty me, no zegahcu xmiꞌñ me ni nac dtadgul yahc nó ni güyuꞌ ba xtze. 16 No Siquem diaa bygaꞌdzy yâme, to lo lyu ru güxii Braṉ lo xmiꞌñ Hamor ni nu uga.
17 ’Dze-ba gadziñgahsh ni gac mod-bdee Dioz xtiidz me Braṉ, dmeññ nó ni güyuꞌ ba xtze, modni bydáhl yâme Egipt. 18 No leññ dze-wé, bidtzu sto ṟeiy Egipt, no nehx bzaclo me José. 19 Ṟeiy-wé bisquiee me dmeññ nó ni güyuꞌ ba xtze, no ptzoo psahc me lee, no ptzoo me mdad leeyâme psaaby ximdoñooby yâme scâsy rahl, lehdy di gydáhl yâme. 20 Lo tiemp-wé bidguiahl Moiséz, to mdoo ni byxilyno Dioz lee. No tzonn mboo güdahp xtad no xmam me leeme leññ yuꞌ. 21 Ru ba di ñaḻ ngungaꞌdzyr yâme leeme, were güloo yâme leeme, no psaꞌn yâme leeme lehzyme, no xiñ-ndzaꞌb gahc ṟeiy-Faraóṉ bydzial leeme. No wé bisniꞌzy leeme scâsy ñahcu xiiñ me. 22 No wé nu me, byzeedy me gyre ni nann meññ-Egipt, no xroꞌ guîlnann günii me no ptzoo me gyreu.
23 ’Cuarent ihz rahp me, biuꞌladzy me bictixlo me meññ-xguiedzy me, lee we meññ-Isṟael. 24 Hor-bydzihñ me we naꞌ, bwieꞌ me gatzoo gasahc to meññ-Egipt to meññ-Isṟael. Were günahzy me meññ-Egipt, biꞌdy me lee par bislaa me xmeññ me. 25 Ptzoo Moiséz mod-wé porni nlâdzy me ñieññ meññ-xguiedzy me Dioz‑e pshahl leeme par gboo me leeyâme de ru nac yâme mós. Per xmeññ me nehx bieññ yâmeu. 26 Ni byre guiaal, gyzac bwieꞌ Moiséz schohp meññ-Isṟael gadeḻy yahc. Were za me zictzily me leeyahc, bydzihñ me ra me lee: “¿Bia nacu rdeḻy laꞌd? ¿Dâs‑e nann laꞌd la, meññ-tohzy guiedzy‑e laꞌd?” 27 Were byruu mpyquie-wé ni gatzoo gasahc sto meññ xguiedzy gahc, pchaꞌby me Moiséz no ra me lee: “¿Dxu günii lii gac guxtisy par ctzooy mdad noꞌ no par gahbyiꞌ noꞌ nehx xñahzu gatzoo noꞌ? 28 ¿O neꞌy igaꞌdyiꞌ naa mod-bgaꞌdy gahquiꞌ to meññ-Egipt naag la?” 29 Hor-bieññ Moiséz niwé, byxuunn gahc me zia me ru le Madiáṉ. Uga güyuꞌ me guhc me meññ-mbiuhz, no uga bidtap tziahl me chohp xiiñ me.
30 ’Güdahpu scuarent ihz, bwieꞌ Moiséz to x‑ángel Dioz to lo yag-guiahtz ru gadahl bial lo yu-bihdzy, gahsh gá to dahñ ni le Sinaí. 31 Ru bwieꞌ Moiséz niwé naꞌ, ptzunadz me. No lóni gabigy me gahsh gá lehdy güieꞌ me bia leeu, tohzydzi bieññ me günii Dioz, ra leeme: 32 “Naa we xDioz xmeññiꞌ ni güyuꞌ yahc ba xtze, xDioz Braṉ, Isac no Jacop.” Niwé bieññ Moiséz, bydzie me lé rzîbyyoob me, no ba di nlesy ihqy me lehdy nwieꞌ me. 33 No ra Dioz leeme: “Güloo guidguial nieꞌy porni ru zuꞌy, lgar-nda we leeu. 34 Naa gawien gyre ni nadz ni gadedy dmeññaꞌ ni nu yahc Egipt, no gayieññaꞌ xriedz yâme modni gazacno yâme. No por lee we ziaḻaꞌ lehdy gboon leeyâme de ru nu yâme. Güde naꞌ, naa cshaalaꞌ lii Egipt, lehdy tzaꞌy ru nu yâme.”k
35 ’Moiséz, leeme we ni byruu meññ-Isṟael contr lee ru ra yâme leeme: “¿Dxu günii lii gac guxtisy par ctzooy mdad noꞌ no par gahbyiꞌ noꞌ nehx xñahzu gatzoo noꞌ?” Per leegahcme we ni günino to x‑ángel Dioz lee ni bwieꞌ me lo yag-guiahtz, no modé pshahl Dioz leeme lehdy gac me xguxtisy meññ-Isṟael no lehdy gboo me leeyâme de ru nu yâme. 36 Leewe ptzoo me xroꞌ guîlrtzunadz yahc no zrieñ ni ngann ru nu me Egipt, no ru güdedy yâme Nisdo-Xni par güloo me dmeññ yahc nó ru guhc yâme mós. No zegahc ptzoo me xroꞌ guîlrtzunadz yahc no zrieñ ni ngann leññ cuarent ihz dze-güzeꞌ yâme lo yu-bihdzy tohzy no xmeññ me ni güloo me lee Egipt. 37 No Moiséz, leegahcme we ni ra meññ-Isṟael: “Dioz cshahl me sto profet ni gyruu lahd gahc laꞌd mod-pshahl gahc me naa, lâ ctzoo gyre mod-ga me laꞌd.”l 38 Moiséz gahc‑e ni güyuꞌ no dmeññ nó ni güyuꞌ ba xtze lo yu-bihdzy. Wé günino x‑ángel Dioz leeme ihqy dahñ ni le Sinaí. No leeme cuaꞌ xtiidz Dioz ni rdee guîlmbahñ, no bdee meu nó.
39 ’Per dmeññ nó ni güyuꞌ ba xtze di ne yâme ntzoo mod-ne me, aaḻ byruu yâme contr leeme, no biuꞌladzy yâme nibyguiat yâme Egipt. 40 Ra yâme Aróṉ: “Bzaa figur ni gac yahc tdioz noꞌ par gluu noꞌ ñahz lehdy guibyguiat noꞌ Egipt. Porni Moiséz güloo me noꞌ Egipt, no naꞌ nehx nann noꞌ bia nacu dgueññ guiaad me.” 41 No were bzaa yâme to xfigur to yuz-yaañ. Luxu, biꞌdy yâme maꞌ par bdee yâme gun figur-caḻ, no ptzoo yâme to lni par bzacbeeiy yâme figur ni bzaa yâme. 42 No por leeu byrusytzu Dioz de leeyâme, no bdee me ñahz rzacbeeiy yâme mbial yahc ni queꞌ leññ gybaa, mod-ganii xtiidz Dioz ni bzaa profet yahc, neu:
Meññ-Isṟael, ¿nehxni par naa biꞌdy laꞌd maꞌ ni guhc gun
leññ cuarent ihz ni güzeꞌ laꞌd lo yu-bihdzy?
43 Xilgar ni ñahcu mod-wé, aaḻ güiyno laꞌd xnich xdioz laꞌd ni le Moloc
no xfigur ximbial xdioz laꞌd ni le Refáṉ.
No bzaa laꞌd figur-rieꞌ yahc lehdy bzacbeeiy laꞌd leeyahcu.
Leewe naa sshaalaꞌ laꞌd ma ziht de ciuda-Babilony.m
44 ’Dtadgul yahc nó ni güyuꞌ ba xtze, güdahp yâme idoo de lahr ru güyuꞌ yâme lo yu-bihdzy, no leññu güdahp yâme leiy ni bdee Dioz Moiséz. No Dioz bluu Moiséz bia mód gzaa yâme idoo. No mod-bluu me Moiséz, mod-wé bzaa yâmeu. 45 No ido-rieꞌ bian-no dmeññ nó leeu ni güyuꞌ no Josué ru ba guhty Moiséz, no bidno yâmeu neꞌ dze-bdee Dioz ñahz bisshuunn yâme meññ-nehx meññ-Isṟael de lo xilyu. No mod-wé biahdu xtâ glo xtiémp Davit. 46 Ṟeiy-Davit naꞌ, güluꞌ Dioz xlaꞌy leeme, leewe günab me nzaa me to yuꞌ ni ñahc xiryuꞌ Dioz, xDioz Jacop. 47 Per di ñaḻ nzaa meu, mazyg ṟeiy-Salomóṉ, wé bzaa leeu, 48 nîcze ni ulihbu Dioz ni nu gybaa nehx beeiy ñahc xiryuꞌ me to yuꞌ ni rzaa meññ. Mod-günii profet, ne:
49 Gybaa, wé ru rbian rtzon mdad,
no lo guiedzylie, wé we ru rzu dnien.
¿Bia yuꞌ we naꞌ beeiy nzaa laꞌd par ñahc diryuꞌn?, ne Dioz ni rtzoo mdad.
¿Bia mód‑e naꞌ beeiy nzaa laꞌd to ru nisdadzyaꞌ?
50 No luxu naa gahc bzan gybaa no gyrenac cos ni nu lo guiedzylie.n
51 ’Per laꞌd, pur meññ-nahdy xguîlmbahñ laꞌd no meññ-dirquihñ, nehx riuꞌladzy laꞌd guieññ laꞌd xtiidz Dioz. Rruu laꞌd contr Spirt-Sant. Tohzy nac laꞌd no xmeññ laꞌd ni güyuꞌ yahc ba xtze. 52 No gyre profet yahc ni güyuꞌ ba xtze, bgultihp xmeññ yahc laꞌd lee. Biꞌdy yâme meññ ni günii guiaad to mpyquie ni rtzoo ni nac xñahzû ni cshahl Dioz lee lo guiedzylie. No dze-biahd me, bdee laꞌd leeme lo ña meññ-rdziadzyno leeme, no luxu biꞌdy laꞌd leeme. 53 No laꞌd ni cuaꞌ leiy ni bdee Dioz no ni bidno ángel yahc, nehx gatzoo laꞌd mod-neu.
Biꞌdy yâme Stebn
54 Hor-bieññ guxtisy nirieꞌ we naꞌ, bydziaꞌdzy yâme, no byruu gahc yâme contr Stebn lé rahgü laiy yâme. 55 Stebn naꞌ, ulihbu nu Spirt-Sant xguîlmbahñ me, bwieꞌ me gybaa to ru ulihbu mos ru dxie Dioz no dxie Jesúz coo Dioz lad-drech. 56 Were ra me meññ-wé yahc:
―¡Lâ güieꞌ! Naa gawien nxal gybaa, no gawien Mpyquie-Pshahl Dioz lee, dxie me coo Dioz lad-drech.
57 Per leeyâme pquee yâme riedz, no psaagü gydiag yâme lehdy di guieññ yâme ni ganii me, no pquelo gahc yâme leeme. 58 Günahzy yâme leeme, güloo yâme leeme leññ guiedzy. Luxu guzlo pshadguie yâme leeme. Meññ-ptzoo contr leeme lo guxtisy, psaꞌn shab yâme lo ña to ñobyxtohby ni le Saul par güdahp meu. 59 Lóhgni gashadguie yâme leeme, ganab me lo Dioz, ra me lee:
―Señor Jesúz, ladzyñay‑e rsanaꞌ dispirtaꞌ.
60 Luxu, bisshiby me no günii me ndip, ne me:
―Señor, rnabaꞌ lii csiaaḻladzyiꞌ guîlquie-rieꞌ ni gatzoo meññ-rieꞌ yahc.
Byluxz günii me ze, guhty me.
i 7:3 7:3 Gn. 12:1 j 7:7 7:5-7 Gn. 12:7; 15:13-14 k 7:34 7:30-34 Ex. 3:1-10 l 7:37 7:37 Dt. 18:15,18 m 7:43 7:42-43 Am. 5:25-27 n 7:50 7:49-50 Is. 66:1-2