10
Yeézu naayegesa habwo kuswéela no kulekaana
(Matayo 19:1-12; Luka 16:18)
Niho Yeézu na abaheémba boómwe baalugáho okwo Kaperinaumu, baázeenda omu nsi ya Yudea, baáyaambuka buseeli bwo omunóna gwa Yorodáani. Embága za abaantu béenzi káandi nizimuzoongoloka, mala yaaba naabeegésa nko óokwo bukaba buli obuteéka bwoómwe.
Mala kuluga omu Bafarisayo beeza babone kumuleengesa. Baámubúuza báti, “Ngási, ebilagilo bya Musa nibikuundilana omukwaáta kumuleka mukázi woómwe?” Yeézu yaábagalulila aáti, “Ngási, Musa akabalagila chilagilo chi?” Baámusubiza nibagaámba báti, “Musa akeekiliza nka nikwo, iíba amwaandikile mukázi woómwe olwaandiko lwo kwaángana no kumuhicha.”+
Aho Yeézu yaábagaambila aáti, “Musa akabaandikila echilagilo echo habwo kulemeela kwe emiganya yáanyu. Náho, kulugiilila aha bubaandizo bwo kuhaangwa éensi, Múungu akahaanga omukwaáta no omukázi,+ ‘Habwe ensoonga ezo, omukwaáta alaasiga iíse na nyina, akwaátaangane na mukazíwe, nábo bábili nibaba omubili gúmo.’+ Ha bwéecho, tibaliba bábili káandi, náho omubili gúmo. Nikwo, éecho echaateelanisizwe na Múungu, omuuntu atachitaáganisa.”
10 Obuchilo baátaahile káandi omu nzu, abaheémba boómwe baámubúuza habwe echigaambo echi. 11 Yeézu yaábagaambila aáti, “Omuuntu weéna wéena óogwo alaamuleka mukazíwe no kukuúmpula oóndi, aho naába naamukolela obuseégu ogwo mukazíwe owa mbele. 12 No omukázi óogwo alaáleka iíba no kuswéelwa no omukwaáta oóndi, weényini ogu mukázi naába omusaambani.”
Yeézu naabafúuha abáana bato
(Matayo 19:13-15; Luka 18:15-17)
13 Abaantu bakaba nibamuleetela Yeézu abáana abato abone kubakoláho no kubáfuuha. Náho abaheémba boómwe baábachaáhukila abaantu abo. 14 Obuchilo Yeézu yaábabwéene abaheémba boómwe nibakola bátyo, yaánigahalilwa. Yaábagaambila aáti, “Mubaleke abáana abato beéze hali íinye, mutabazibila kuunyizaho! Manya obukáma bwa Múungu no bwa abaantu abo kwiingana nka abáana abato aba. 15 Mazima butúnu niimbagaambila nka nikwo, weéna wéena óogwo atakwaánaankula obukáma bwa Múungu nko omwaana omuto, óogwo takuhicha kubutaahamo obukáma bwa Múungu no obuche bwa akáti.” 16 Aho aba yaábanyweégela abo baana, no kubateelaho engalo zoómwe, yaábafuuha.
Chigumile aha muhíte kuza omu bukáma bwa Múungu
(Matayo 19:16-26; Luka 18:18-27)
17 Obuchilo Yeézu na abaheémba boómwe bakabaanza kulugáho, omuuntu oómo yaámwiílukiilila, yaáteela ebizwi ahaansi omu méeso goómwe. Yaámubúuza aáti, “Mweégesa omweésigwa, nkole chiíha mbone kuhuungula obulami bwo obucha no obuchiile?” 18 Yeézu yaámugalulila aáti, “Ha bwaáchi noogaámba íinye ndi omweésigwa? Tihaliho omuuntu óogwo ali omweésigwa, náho Múungu weénka. 19 Mbwéenu, noobisoombookelwa ebilagilo bya Múungu éebyo bilikugaamba nka nikwo, ‘Otaákwiita, otaákuba omusaambani, otaákwiiba, otaákusiinza ebisuba, otaákubeeha, obakúze iíso na nyoko.’ ”+ 20 Ogwo muuntu aba yaámusúbiza aáti, “Mweégesa, ebyo byóona mbikoondoókiile kulugilila aha buto bwaanze.”
21 Yeézu yaámuleeba aha kumweétegeeleza, yaámwéenda, yaámugaambila aáti, “Noobulabulilwa echiintu chimo. Zeénda oguze ebiintu byóona éebyo oyinabyo, empilya ezo obáhe abahabi, aho noóba waázila ensabo yaawe omu igulu. Mále oyize, onkulaatile.” 22 Náho, obuchilo yaáhuliile aátyo, yaásaaswa aha muganya habwe echigaambo echo. Yaalugáho habwo buzune, habwo kuba akaba ali omuhíte bwooli.
23 Yeézu yaáleeba kunu na kunu, yaábagaambila abaheémba boómwe aáti, “Chilyáaba chigumile aha bahíte kuzamo omu bukáma bwa Múungu!” 24 Abaheémba boómwe baásobelwa habwa amagaambo goómwe. Yeézu yaábagaambila káandi aáti, “Baana baanze, muléebe nka nikwo chigumile kuzamo omu bukáma bwa Múungu.* 25 Mala chihuhuukile bwooli ha ntwaangabuleende kuhiíngula omu kahulu ko olusíinge, kusaaga omuhíte kuza omu bukáma bwa Múungu.”
26 Abaheémba boómwe baáyoongela kusobelwa muno, habwe echigaambo echo. Baaba nibeebuúza boónyini omuli boónyini báti, “Óobu noóha mbwéenu óogwo yaakaáhicha kuchuúngulwa?” 27 Yeézu yaábaleeba omu kubeétegeeleza, yaábagaambila aáti, “Ha baantu tigakwiíle, náho hali Múungu ti bityo, habwo kuba hali Múungu góona gakwiíle.”
28 Peétero yaámugaambila aáti, “Léeba, íichwe tukasiga byóona, nitukukulaatila íiwe no kuba abaheémba baawe.” 29 Niho Yeézu yaágaamba aáti, “Mazima butúnu niimbagaambila nka nikwo, omuuntu óogwo asigile eekáye, akasiga beene báabo, banyáanya, nyina, iíse, abáana, nali amasaambo, ha bwaánze na habwe Empola Nzima, 30 Múungu naamuha bíinzi bwooli kusaaga ebyo. Mbwéenu omu mwáanya ogu naayinaánkula amazu, abalumuna, banyáanya, ba nyina, abáana na amasaambo. Hamo na ago góona, naába ne ebyaágalazo. Na aha buchilo obwo obulikwiiza, aleénaánkula obulami bwo obucha no obuchiile. 31 Náho béenzi áabo abalikuleebwa na abo omugaso óobu, tibaliba no omugaso gwoóna gwóona omu buchilo obwo obulikwiiza. Káandi na béenzi áabo abalikuleebwa ti bo omugaso óobu, baláaba abo omugaso omu buchilo obwo obulikwiiza.”
Yeézu naahoóyela káandi okufwa no kuzooka kwoómwe
(Matayo 20:17-19; Luka 18:31-34)
32 Obuchilo Yeézu na abaheémba boómwe bakaba bali omu muháanda kuzeenda omu chikaali cha Yeruzaléemu, Yeézu akaba naabeebeembelela omu méeso gáabo. Abaheémba boómwe baásobelwa, na abaantu abáandi abaabeele nibamukulaatíla, bakaba beena obutíini Yeézu yaábéeta káandi ha lubazu abaheémba boómwe ikúmi na bábili, yaábaanza kubasoomboolela áago agalaamusaánga. 33 Yaágaamba aáti, “Léeba, óobu twaayeleka Yeruzaléemu. Niho óokwo, íinye Mutábani wo Omuuntu, nibaánta omu ngalo za abakúlu ba abagabe ba Múungu no omu ngalo za abeégesa be ebilagilo bya Musa. Nábo nibaanchwaaziíka nka nikwo nnyítwe. Káandi, nibaantwaála omu ngalo za Abanyamahaánga. 34 Áabo baantu nibaandogota no kuunchwéela amachwaánta. Nibaankóna enkoba no kuunyíta. Náho, echilo cha kásatu, ndaázooka.”
Omukúlu abakolele áabo alikweébeembelela
(Matayo 20:20-28)
35 Niho Yakobo na Yohana, abáana ba Zebedayo, baámwiilila héehi Yeézu, baámugaambila báti, “Mweégesa, nitusaba otukolele choóna chóona éecho tulaákusaba.” 36 Yeézu yaábabúuza aáti, “Nimweénda mbakolele chiíha?” 37 Baámugaambila báti, “Obuchilo olaabaanza kutégeka omu ikuzo lyaawe, nitukusába twiikale hamo neewe, oómo olubazu lwo omukóno gwo obúlyo, oóndi olubazu lwo omukóno gwo obumoso.”
38 Yeézu yaábagaambila aáti, “Timukuchisoombookelwa éecho mulikusaba. Ngási, mukaáhicha kunywéela echikóombe éecho ndinyweelaho íinye, nali mukaáhicha kubatizwa obubatizo bwo kufwa óobwo ndaabatizibwa íinye?” 39 Baámusubiza báti, “Nitúhicha.” Yeézu yaábagaambila aáti, “Mazima, nimuchinyweélaho echikóombe éecho íinye ndikuchinywéeláho, no kubatizwa obubatizo óobwo ndaabatizibwa íinye. 40 Náho, kwíikala olubazu lwaanze lwo obúlyo nali lwo bumoso ti mulimo gwaanze kubakuúndila. Omwáanya ogwo na habwa áabo abaloongiizwe.”
41 Obuchilo abaheémba abáandi ikúmi bahuliile ha bwéecho, baábaanza kubatamwa Yakobo na Yohana. 42 Niho Yeézu yaábaháma abaheémba bóona, beelile hali weényini. Yaábagaambila aáti, “Nimusoomboókelwa nka nikwo abatégeki ba amahaánga agáandi nibategéka abaantu báabo lwa amagala, káandi nibabakozesa. 43 Náho etaákwiiza bikaba bityo hali íimwe. Omuuntu weéna wéena ogwo alikweenda kuba mukúlu omuli íimwe, naayeéndelwa kuba omuzáana wáanyu. 44 No omuuntu ogwo alikweenda kuba owa mbele omuli íimwe, aábe omuhálila wa bóona. 45 Habwo kuba neenye Mutábani wo Omuuntu, tiíndeezile mbone kukolelwa, náho nnyizile kubakolela abaantu no kusohoza obulami bwaanze, mbone kubakomoolola abaantu béenzi.”
Yeézu naachíza omuhume óokwo Yeriko
(Matayo 20:29-34; Luka 18:35-43)
46 Niho, baba baáhika omuli Yeriko. Obuchilo Yeézu na abaheémba boómwe, ne embága mpáango ya abaantu nibaluga omuli Yeriko, bakamusaanga omuuntu oómo óogwo akaba ali omuhume mala káandi ali omusabiliza ni izíina lyoómwe Baritimayo, ali mutábani wa Timayo. Akaba ayikeele aha mpelo yo omuháanda kunu naasabiliza. 47 Obuchilo yaáhuliile nka nikwo Yeézu Omunyanazaréeti akaba naahiingula aho, yaábaanza kuhamuka ahi iláka liháango, “Yeézu, Mutábani wa Daudi,§ onzilile echiganyizi!” 48 Abaantu béenzi baaba nibamukáama nka nikwo ayésize. Náho weényini akoongela kwaambaza ahi iláka liháango bwooli, “Mutábani wa Daudi, onzilile echiganyizi!”
49 Niho Yeézu kweémeelela yaágaamba aáti, “Mumwéete ayize aha.” Baámwéeta ogwo muhume, baámugaambila báti, “Tiímbya omuganya, yemeelela! Naakweéta.” 50 Náwe yaánaga echizwáalo choómwe ahaansi, yaáyemeelela bwaangu, yaázeenda hali Yeézu.
51 Yeézu yaámubúuza aáti, “Nooyeénda nkukolele chiíha?” Omuhume ogwo yaámugalulila aáti, “Mweégesa, niinyeénda kuhwéeza.”
52 Yeézu yaámuzila aáti, “Táaha omúka, okwiikiliza kwaawe nikwo kwaákuchiza.” Ahonyini, ogwo muuntu aba yaábaanza kuhwéeza, yaámukulaatila Yeézu omu muháanda.
+ 10:4 Osome Okwiizukwa kwe Ebilagilo 24:1. + 10:6 Osome Okubaanza 1:27. + 10:8 Osome Okubaanza 2:24. + 10:19 Osome Okuluga 20:12-16; Okwiizukwa kwe Ebilagilo 5:16-20. * 10:24 Chigumile kuzamo omu bukáma bwa Múungu: Amaandiko agáandi ga kala gaandikilwe, chigumile ha baantu áabo abategeza obuhite bwáabo kuza omu bukáma bwa Múungu. 10:33 Abanyamahaánga: Habwo obusoomboozi bwooli osome Obusoomboozi habwa Amagaambo Agagumile. 10:38 Ngási, mukaáhicha kunywéela echikóombe éecho ndinyweelaho íinye: Ensoonga eéndi ni nka nikwo, Ngási, nimuhicha kwaágalala nko óokwo ndikuza kwaágalala? § 10:47 Mutábani wa Daudi: Habwo obusoomboozi bwooli, osome echigaambo cha Daudi omu Obusoomboozi habwa Amagaambo Agagumile. Osome Enzina 89:3-37; Yeremia 23:5-6; Ezekieli 34:23-24.