19
Yeézu naamuchuúngula Zakayo
Mala Yeézu yaataahámo omuli Yeriko, ali omu kuhiíngula naazeénda. Omu chaalo omwo, hakaba heena omuhíte oómo, izíina lyoómwe Zakayo. Omuhíte ogwo akaba ali mukúlu wa abahaámbya. Zakayo akaba naayeénda kuleeba Yeézu no omuuntu aliho aáta, náho talahikize kumubona, habwo kuba hakaba heena embága mpaango ya abaantu, náwe akaba ali mugufu. Ha bwéecho yeeluka bwaangu, yaázeenda omu méeso ge embága, yaáhanama omuti gwo omukunyu, kuba ahiche kumubona Yeézu kaálaaba naahiingula omu muháanda ogwo.
Obuchilo Yeézu yaáhikile aho, yaáleeba olugulu yo omuti, yaágaamba, “Zakayo, tuúka bwaangu! Ni lwaampaka íinye kuba omuzenyi omúka yaawe leélo.” Ahonyini Zakayo yaátuuka, yaámwaangisa Yeézu omúka yoómwe aha manulilwa maháango.
Abaantu bóona, obuchilo baabweene ago, baábaanza kudugulima omu kugaamba, “Léeba yaázeenda kulya no owe ebiheno!” Náho, Zakayo yaáyemeelela, yaámugaambila Omukáma, “Huliiliza, Mukáma! Óobu nyini, niimbáha abahabi obwaata iheembe bwe ebiintu byaanze. Na kiindaaba naáyakile omuuntu weéna wéena, niimmusubiza entúlo iína ye endeengo.”
Yeézu yaágaamba, “Leélo obuchuúnguzi bwaáhika omu nzu ezi. Habwo kuba ogu náwe, yaáyoleka kuba omwaana wa mazima wa Ibrahímu, 10 habwo kuba íinye Mutábani wo Omuuntu nkeeza kuloonda no kuchuúngula abaantu áabo ababuzile.”
Omugani gwa abazáana áabo abakalekelwa empilya
(Matayo 25:14-30)
11 Kábaabeele nibahuliiliza aga, Yeézu yaázeendelela kubagaambila omugani, habwo kuba akaba yeéliliza kuhika Yeruzaléemu, abaantu bakaba nibateekuza nka nikwo obukáma bwa Múungu nibweesuúlukiza ahonyini. 12 Ha bwéecho, yaábagaambila, “Hakaba heenaho omuuntu oómo wo olugaanda lwo obukáma. Omuuntu ogwo, akazeenda oluzeendo kuzeenda éensi ya hala, abone kwiinaankula obutégeki bwo kuba omukáma, mále asube kutégeka éensi yoómwe.
13 “Acháali kulugáho, yaáyéta abazáana boómwe ikúmi, yaábaha buli oómo endeengo mpaango ye empilya* zilibwiinganisa, yaábagaambila, ‘Mukole isúluza ne empilya ezi kuhika obuchilo óobwo ndaágaluka.’ 14 Náho ogwo muuntu, abaantu be éensi yoómwe bakamutamwa bwooli. Baásiindika entumwa bamukulaatile no kubagaambila okwo báti, ‘Omuuntu ogu, titukweenda aábe omukáma wéetu!’ 15 No óobu bityo, akaheebwa amagala go obukáma. Obuchilo káyaasubile, omukáma yaábéeta abazáana áabo yaaheele empilya, abone buli muzáana kumugaambila yaámubonesiize nsaága chi.
16 “Omuhálila wa mbele yaáhika, yaámugaambila, ‘Mukáma, kwiingana ne ezo empilya éezo waándekiile, mbweene omugaso entúlo ikúmi kusáaga aho.’ 17 Ogwo mukáma yaámugaambila, ‘Íiwe muzáana waanze owe entúungwa nzima, okozile kuzima! Aha kuba obeele omweésigwa omu kweétegéeleza ha bíche bwooli, naákuha obutégeki aha mizihwa ikúmi.’
18 “Omuhálila wa kábili náwe yaáhika, yaámugaambila, ‘Mukáma, kwiingana ne ezo empilya éezo waándekiile, mbweene omugaso entúlo itaanu kusáaga aho.’ 19 Omukáma yaámugaambila, ‘Neewe, naákuha amagala ha mizihwa itaanu.’
20 “Omuhálila oóndi yaáhika, yaágaamba, ‘Mukáma, empilya zaawe nzizi aha. Nkazikoma omu kasila, kuba zitaákubula. 21 Nkakutíina, aha nsoonga íiwe oli omuuntu wa amakaála. Nootwaála éebyo otatiílého na noogesa ahaantu hoótalahaambile chiintu.’
22 “Omukáma yaámugaambila, ‘Íiwe muzáana omuheni! Óobu niinkuchwaaziíka kwiingana na amagaambo gaawe íiwe nyini. Mbwéenu okagaamba noomanya nkokwo íinye ndi omuuntu wa amakaála bwooli, niintwaála ago gi ntalatiilého, na niingesa áago ntalahaambile. 23 Kábilaaba nikwo bili bityo, mbwéenu ha bwaáchi tolaazisulwiize empilya zaanze okazituunda na abatuunzi, mbone kuzitwáala hamo ne ensaága yaázo obuchilo bwo kusuba kwaanze?’
24 “Ahonyini, yaábagaambila abaantu áabo abakaba beémeeliile aho, ‘Mumwáake ogwo empilya ezo, muzeénde kumuha óogwo ayaábonesizeho omugaso entúlo ikúmi.’ 25 Náho baámugaambila, ‘Mukáma, ogu yaábonesize omugaso gwe entúlo ikúmi!’
26 “Yaábasubiza, ‘Niimbagaambila nkokwo, buli muuntu óogwo alikweékomya kuzima éebyo ayinabyo, naayoongelwa ebíindi. Náho, omuuntu óogwo atakweekomya éebyo ayinabyo, no óobu echiche echa aláaba ayinacho nichitwaálwa. 27 No óobu bityo, abo ababisa baanze áabo abataleenzile íinye kubatégeka, mubaléete aha, mubeétile omu méeso gaanze!’ ”
Masihi Yeézu naayanaánkulwa Yeruzaléemu
(Matayo 21:1-11; Mariko 11:1-11; Yohana 12:12-19)
28 Yeézu káyaamazile kugaamba ago, akabeébeembelela abaantu be mbága ezo yaázeendelela no oluzeendo lwoómwe lwo kuzeenda Yeruzaléemu. 29 Obuchilo yeéliliza ebyaalo bya Betifáage na Betania, ahi ibaanga éelyo likaba nilyeétwa Emizeituni, yaábasiíndika abaheémba boómwe bábili, 30 yaábagaambila, “Muzeénde omu mugoongo óogwo guli omu méeso gáanyu. No obuchilo mulaazámo omwo, nimusaánga omwaana gwe ensíkili gusibikilwe óogwo ogutakasutulaga muuntu. Mugusibule, muguléete aha. 31 No omuuntu kaálaababúuza, ‘Ha bwaáchi nimugusibula?’ Mumugaambile, ‘Omukáma wéetu naagweénda.’ ”
32 Mbwéenu, abaheémba abo baázeenda, baásaanga byóona bili nka nikwo Yeézu yaábagaambiile. 33 Obuchilo bakaba nibagusibula ogwo mwáana gwe ensíkili, bakáma baágwo baábabúuza, “Ha bwaáchi nimugusibula ogwo mwáana gwe ensíkili?” 34 Baábasúbiza, “Omukáma wéetu naagweénda.” 35 Baamuleétela Yeézu ogwo mwáana gwe ensíkili, baáyala ebizwáalo byáabo aha lugulu yaágwo, mala baámuhanamika Yeézu.
36 Obuchilo Yeézu akaba naazeénda, abaantu baáyala emyéenda yáabo omu muháanda. 37 No obuchilo yeéliliza ahaantu áaho omuháanda nigugolomoka kuluga ahi ibaanga lye Emizeituni, embága yóona ya abaheémba boómwe baábaanza kumukúza Múungu aha manulilwa, habwa amahano góona áago baabweene. Bakahamuka aha maláka gáabo, 38 omu kugaamba,
“Ayina omugisa omutégeki ogwo alikwiiza ahi izíina lyo Omukáma Múungu,+
heena obuhóolo omu igulu,
weényini óogwo ali olugulu ya byóona,
ayina ikuzo lyóona!”+
39 Omuli ezo mbága, bakaba balimo Abafarisayo. Aho, baámugaambila Yeézu, “Mweégesa, obaángile abaheémba baawe bataákugaamba ago!” 40 Yeézu yaábasubiza, “Niimbagaambila nka nikwo, aba kibaleésiza, mazima amabáale nigahamuka ahi iláka!”
Yeézu naalíla habwa Yeruzaléemu
41 Obuchilo káyeeliliize omu chikaali cha Yeruzaléemu no kuchileeba, Yeézu yaábaanza kuchichulila. 42 Yaáchigaambila, “Naakaáligiile bwooli leélo ezi nkokwo waakumanyile no óobu íiwe emiháanda yo kubona obuhóolo! Náho óobu eselekilwe omu méeso gaawe. 43 Habwo kuba, omu bilo éebyo ebileéza, ababisa baawe balaákukuba, balaákuzoóngolokeza olukúta enkasi zóona no kukwaángila otalugamo omugati. 44 Nibakusiingaálichiza ahaansi íiwe na abáana baawe omugati ye ensíika zaawe na tibalileka no óobu ibáale límo olugulu ye eliindi. Ebi na habwo kuba toleenzile kumanya obuchilo óobu Múungu yaakuleétiile obuchuúnguzi!”
Yeézu naabiínga abasúluza kuluga omu nzu ya Múungu
(Matayo 21:12-17; Mariko 11:15-19; Yohana 2:13-22)
45 Mala Yeézu yaataahámo omu lubúga lwe éenzu ya Múungu okwo Yeruzaléemu, yaábaanza kubabiinga abaantu áabo bakaba nibaguza ebiintu omwo. 46 Yaábagaambila, “Gaandikilwe omu Maandiko Matakatíifu nka nikwo Múungu akagaamba aáti, ‘Éenzu yaanze elyáaba éenzu yo kusabilamo.’+ Náho íimwe, mwaázihiindwiile kuba ‘enyaanga ya abasaakuzi.’+
47 Buli chilo, Yeézu akaba naayegesa abaantu omu lubúga lwe éenzu ya Múungu. Náho abakúlu ba abagabe ba Múungu, hamo na abeégesa be ebilagilo na abanyaampala ba Abayahudi, bakaba nibaloondela akazeendele ko kumwíita, 48 náho tibalabweene olugazi lwo kukola choóna chóona, habwo kuba abaantu bóona bakaba nibahuliiliza ebigaambo byoómwe aha bweetegeeleza buháango.
* 19:13 Endeengo mpaango ye empilya: Eyaandikilwe omu Chiyunani, yaábaha buli oómo mina. Mina éezo ekaba niyo eli empeéla yo omuhálila aha bilo igana omu buchilo óobwo. Emina eémo ni nke edináali igana nali eémo ye ikúmi ye etalaanta. 19:36 Baáyala emyéenda yáabo omu muháanda: Ensoonga yaáho, baáyoleka ikuzo lyo kumukúza Yeézu. + 19:38 Osome Enzina 118:26. + 19:38 Osome Enzina 148:1. 19:45 Omu lubúga lwe éenzu ya Múungu: Habwo obusoomboozi bwooli, osome echigaambo che Éenzu ya Múungu omu Obusoomboozi habwa Amagaambo Agagumile. + 19:46 Osome Isaya 56:7. + 19:46 Osome Yeremia 7:11.