4
Yeézu naahóoya no omukázi omunya Samaria
Mbwéenu, Yeézu yaáhulila nka nikwo Abafarisayo baásoombookiilwe nka nikwo, naabatiza no kubonesa abaheémba béenzi kusaaga Yohana. No óobu bityo, amazima ni nka nikwo, Yeézu weényini talabatiize, náho abaheémba boómwe nibo abaabeele nibabatiza. Mbwéenu, Yeézu káyaahuliize aátyo, yaalugáho omu nsi ya Yudea, yaásuba omu nsi ya Galiláaya. Obuchilo akaba naazeénda okwo Galiláaya, ekaba eli lwaampaka ahiingule Samaria. Mbwéenu, baáhika omu muzihwa gúmo gwa Samaria óogwo gukaba nigweétwa Sikari. Omuzihwa ogwo, gukaba guli héehi no musili óogwo Yakobo akaha obuhuunguzi mutábani Yozéfu.+ Aho niho likaba lili iziba lya Yakobo. Náwe Yeézu aba yeékala aho aha mpelo ye elyo iziba abone kuhuúmula, kuba akaba ayina obulemwa habwo oluzeendo. Ekaba lili iháangwe lya nke esáaha mukáaga zíti.
Mala, omukázi oómo omu Samaria yaáhika aho ahi iziba kutáha améenzi. Yeézu yaámugaambila aáti, “Niinsaba, oómpe améenzi mbone kunywa.” Ogwo mwáanya, abaheémba boómwe Yeézu bakaba baázeenzile omu muzihwa kuza kugula ebyookulya. Mbwéenu, ogwo Omusamariakazi aba yaámugalulila aáti, “Íiwe oli Omuyahudi, neenye ndi Omusamariakazi. Ngási noohichaho oóta íiwe kuúnsaba íinye nkúhe améenzi?” Akagaamba aátyo, habwo kuba Abayahudi bakaba batakobana na Abasamaria.*
10 Yeézu yaámugalulila aáti, “Káwaakubeele waásoombookiilwe engabilano éezo Múungu alikweenda kukúha, mala káandi okahicha kusoombookelwa nkokwo noóha óogwo alikukuseega améenzi, waakubeele waánsabile, neenye naakaákuhéele améenzi áago agatuha obulami.” 11 Omukázi ogwo yaámugalulila Yeézu aáti, “Mukáma, íiwe toyina no óobu echitahiso, mále káandi eli iziba ni lila, noogataábuuza nkáhi ago méenzi agatuha obulami? 12 Isíichwe enkúlu Yakobo weényini niwe akatuha eli iziba, na weényini nyini akaba anywa aga méenzi gaályo hamo na abáana boómwe ne ebituungaánwa byoómwe. Óobu ngási íiwe, nooyebona nka nikwo íiwe oli mukúlu bwooli kusaaga weényini?”
13 Niho Yeézu yaámugalulila aáti, “Buli oómo óogwo alikunywa aga méenzi aga agalikuluga omuli eli iziba, naahulila iliho káandi na káandi. 14 Náho omuuntu óogwo alaanywa améenzi áago ndaamuha íinye, talihulila iliho káandi obucha no obuchiile. Habwo kuba améenzi áago ndaamuha, nigahiinduka kuba nke enzwéelo za améenzi ezili omuli weényini, nayo elyáaba neézwa ha kumuha obulami bwo obucha no obuchiile.”+ 15 Niho ogwo mukázi aba yaámugaambila Yeézu aáti, “Mukáma, oómpe ago méenzi, neenye ntalihulila iliho, na káandi ntálíiza aha káandi kwiiza kutáha aga méenzi omuli eli iziba.” 16 Yeézu yaámugalulila aáti, “Zeénda omwéete bálo, oyize náze aha.” 17 Ogwo mukázi amugalulila aáti, “Íinye tiinyina ibáanye.” Yeézu náwe yaámusubiza aáti, “Waágaamba amazima nka nikwo íiwe toyina bálo, 18 habwo kuba waámazile kwiikala na abaséeza bataanu, no ogwo muséeza óogwo olikwiikala náze óobu, ti bálo. Aho waágaamba amazima.”
19 Ogwo mukázi yaámugalulila Yeézu aáti, “Mukáma, niimbóna nka nikwo íiwe oli omubáasi. 20 Besiichwe enkúlu bakaba nibamulámya Múungu omuli eli ibaanga lya Gerizimu, náho íimwe Abayahudi nimugaámba ni lwaampaka tuzeénde kumulámya Múungu omuli Yeruzaléemu.”+ 21 Yeézu yaámugalulila ogwo Omusamariakazi aáti, “Onyikilize, obuchilo nibwiíza óobwo mulibulwa kumulamya Isíimwe omuli eli ibaanga nali okwo omuli Yeruzaléemu. 22 Íimwe Abasamaria nimumulamya óogwo mutakumusoombookelwa. Náho íichwe Abayahudi nitumulamya óogwo tulikusoombookelwa, habwo kuba obuchuúnguzi bwa abaantu bóona nibwiíza kulabila aha Bayahudi.+ 23 Náho obuchilo nibwiíza, mále bwaáhikile, óobwo abaantu áabo abalikweenda kumulámya Isíichwe Múungu aha mazima, balaámulamya aha Mwooyo na amazima. Ha bwéecho Isíichwe Múungu naaloondela abaantu nka abo babone kumulamya. 24 Múungu no Omwooyo. Abaantu áabo abalikumulámya, ni lwaampaka babe nibamulámya aha Mwooyo na aha mazima.” 25 Ogwo mukázi yaámugaambila Yeézu aáti, “Niinsoomboókelwa nka nikwo Masihi naayiza, óogwo alikwéetwa Kristu. Mala niinsoomboókelwa nka nikwo, obuchilo óobwo aleéza, alaátusoomboolela buli chiintu.” 26 Niho Yeézu yaámugalulila aáti, “Íinye, óogwo alikuhooya neewe níinye Masihi.”
27 Mala, obuchilo obwo nyini, abaheémba boómwe nábo baba baásuba. Baásobelwa bwooli kusaanga Yeézu naahóoya no omukázi. Náho talabeeleho no óobu oómo ayaábuúlize aáti, “Nooyeénda chiíha hali weényini?” nali aáti, “Ha bwaáchi noohóoya no omukázi?”
28 Niho, ogwo mukázi aba yaásigaho aho ensúha yoómwe ya améenzi, aba yaátayo kuzeenda omu muzihwa. Kayaahikileyo okwo, yaágaambila abaantu nka nikwo, 29 “Tuzeénde, muze kumubona omuuntu óogwo ayaángaambila amagaambo góona áago ndakozile! Ngási, tibyaakuba nka nikwo ogwo niwe Masihi?” 30 Obuchilo abaantu bahuliile ago, baásohola kuluga omuli ogwo muzihwa, baamuzaho Yeézu.
31 Obuchilo abaantu abo bakaba batakahikile hali Yeézu, abaheémba boómwe bakaba nibamutoozela Yeézu báti, “Mweégesa, noólye echookulya.” 32 Náho weényini yaábagalulila aáti, “Íinye nnyina echookulya éecho mutakusoombookelwa íimwe.” 33 Niho abaheémba boómwe kutaándika kweébuuza báti, “Ngási, heena omuuntu óogwo yaámuléetela ebyookulya?” 34 Yeézu yaábagalulila aáti, “Echookulya chaanze no kukola áago alikweenda óogwo akaansiíndika, no kuguhikiiliza omulimo gwoómwe. 35 Íimwe mumanyiile kugaamba nka nikwo, ‘Haásigeele améezi aána goónka kuhika obuchilo bwi igesa.’ Náho íinye niimbagaambila nka nikwo, muléebe amasaambo óokwo gali, gaáyelize ebyookulya, nágo galiindiliile kwoónka kugeswa. 36 Omugesi naabonesa empeéla yoómwe, no okusuumbya ebigesizwe habwo obulami bwo obucha no obuchiile. Bityo, omubíbi no omugesi, bóona nibabona kunulilwa hamo. 37 Ha bwéecho gubaho omugani ogwa amazima ogugaamba nka nikwo, ‘Omuuntu oómo abiba, no oóndi agesa.’ 38 Íinye nkabasiíndika íimwe mubóne kugesa áago mutalayagalaliile. Abaantu abáandi bakaágalala ha kukola emilimo yóona, neemwe nimubonesa omugaso gwe emilimo yáabo.”
39 Mbwéenu, Abasamaria béenzi omu muzihwa ogwo, baámwiíkiliza Yeézu, habwo kuba bakahulila obuumbona bwo ogwo mukázi báti, “Omuuntu ogwo yaángaambila amagaambo góona áago ndakozile.” 40 Niho Abasamaria baáhika áaho akaba aáli Yeézu, baámutoózela bwooli ayikále hamo nábo. Niho yeékala omuli ogwo muzihwa ebilo bibili. 41 Abaantu béenzi bwooli baámwiíkiliza Yeézu habwe empola éezo akaba naabagaambila. 42 Baámugaambila ogwo mukázi báti, “Echo kubaanza twaámwiikiliza ogu muuntu, habwa áago waátugaambila íiwe. Náho óobu íichwe nyini nitumwiikiliza habwo kuba twaámuhulila áago alikugaamba. Óobu nitusoomboókelwa butúnu nka nikwo, ogu muuntu mazima niwe Omuchuúnguzi we éensi.”
Okwiikiliza kwo omweébeembezi wa abalwaanila ngoma
(Matayo 8:5-13; Luka 7:1-10)
43 Kábyaabele byaáhiíngwiile ebilo bibili, Yeézu aba yaalugáyo okwo, yaazila oluzeendo kuza omu nsi ya Galiláaya. 44 Yeézu akaba agaambile aáti, “Omubáasi tahaabwa ikuzo na abaantu bo omu muzihwa gwo owaabo.” 45 Obuchilo yaahikileyo okwo Galiláaya Abagaliláaya béenzi baámunyegeza, habwo kuba boónyini nábo bakaba baliyo okwo omu mazenyi ga Paásika na bakaba baabweene góona áago Yeézu akakola okwo Yeruzaléemu omu buchilo bwa ago mazenyi.
46 Yeézu yaázeenda káandi omu muzihwa gwa Kána yo okwo Galiláaya, áaho yaáhiindwiile améenzi kuba evíini. Mbwéenu, akaba aliho omutwaáliliza oómo we chikáma kuluga omu muzihwa gwa Kaperinaumu. Ogwo mutwaáliliza akaba ayina omutábani omúka yoómwe, ogwo mutábani akaba ali omulwéele. 47 Mbwéenu ogwo mutwaáliliza káyaahuliize nka nikwo Yeézu yaásubile kuluga Yudea ali Galiláaya. Yaázeenda hali Yeézu no kumuneémbelela nka nikwo azeénde Kaperinaumu, abone kuza kumuchiza omutábani, habwo kuba akaba ali omulwéele ali aha chihalala. 48 Yeézu yaámugalulila aáti, “Íimwe, kamulikubula kubona emanyiso na amahano, buzima timukwiikiliza!” 49 Ogwo mutwaáliliza yaámugalulila Yeézu aáti, “Mukáma, niinkusába, tuzeénde ha mutábani waanze, achaali atákafwíile.” 50 Náho Yeézu yaámugalulila aáti, “Zeénda, mutábani waawe yaáchizile.” Ogwo mutwaáliliza aba yaágeékiliza ago magaambo ga Yeézu áago akamugaambila, yaalugáho, aba yaatáyo.
51 Nyeéncha eémo, obuchilo akaba achaali achili omu muháanda achaágolomoka kutaaha, aba yaábugana na abazáana boómwe, nábo baba baámusoomboolela nka nikwo, mutábani woómwe yaáchizile. 52 Niho náwe aba yaábabúuza ako kaziingo áako yabaandiizémo kweéhulila enziingo zoómwe. Nábo baámusubiza báti, “Omuswíiza gumulekuliile kubaandiza nyeénchilo, esáaha musaanzu omu iháangwe.” 53 Mbwéenu, iíse wo ogwo musígazi aba yaásoombookelwa nka nikwo, yaáchila kubaandiza áako kaziingo nyini áako Yeézu akagaamba aáti, “Mutábani waawe yaáchizile.” Áaho ogwo mutwaáliliza hamo na abaantu bóona bo omúka yoómwe, baba baámwiíkiliza Yeézu. 54 Óolu lukaba luli oluméenko lwa kábili óolwo Yeézu akakola omu nsi ya Galiláaya, obuchilo yaabele yaásubile kuluga omu nsi ya Yudea.+
+ 4:5 Osome Okubaanza 48:21-22. * 4:9 Abayahudi bakaba batakobana na Abasamaria: Na habwo kuba bakaba bamanya nka nikwo Abasamaria ti baantu ba Múungu. + 4:14 Osome Isaya 58:11. + 4:20 Osome Okwiizukwa kwe Ebilagilo 11:29; 2 Amagaambo ge Enchilo 6:6. + 4:22 Osome Okubaanza 12:3. 4:27 Baásobelwa bwooli kusaanga Yeézu naahóoya no omukázi: Abeégesa ba Abayahudi bakaba batahóoya na abakázi obuchilo bali boónyini boónka, muno muno na abakázi abazenyi. + 4:54 Osome Yohana 2:11.