10
Jesús‑ni rabie: “Labí dika udhá iki luesi ka benne”
(Mt. 19:1-12; Lc. 16:18)
Bedába Jesús‑ni Capernaum nna diabie daka Judea, daka attu ladu ro'o yoo Jordán‑ni. Nianna bedetupa tteba ixeru ka benne abi'iba kwe'ebie. Lee nna attiba chi labinie runie nna bededulo ttebe rodole'enie ka benneha ka tisa ge Tata Do Yebáha. Nianna tti ubiga ttu chupa ka fariseo. Sun tteba ruinkana kini ku'ukane prueba, de nuha nna unnaba tisakane, rákane:
―¿Si gwaka udhá iki ttu nubiyú nuila geni?
Lee nna bekabie gekani ree:
―¿Bíla ra lo bia bennabi bodha'an Moisés‑ni len lebi'i?
Lakana nna bekabikana rákane:
―Lo bia bennabi bodha'an Moisés‑ni, gwa rugwelhabana deki nubiyúha gwakaba ilhidhana ttu yetsi ata inná lo nuha deki gwakaba ela'ana len nuila geniha. La'ania nna gwakaba udhá ikini nuilaha.
Jesús‑ni nna ree kana:
―Moisés‑ni bodha'an galábie aka aníha kumu de lebi'i labí rieninle. Ttaka Tata Do Yebáha, ttili ure yiesi lo yu‑niha, nuila lhe nubiyúba lhe benie ka benne. De nuha nna teeki udhana nubiyúha ka tata nan geniha nna utsá náni len nuila geniha kini akakana ttisidiba ttúba benne. Laxkala labíru ankakana chupa, sinuki ttúba benne chi akakana. Laxkala ka nu chi beketi Tata Do Yebáha, labí dika etsila ttu benne kana.
10 Tti chi se'eke lhe'e yo'oha nna bedennaba tisa ka benne rudhetinieha bie attu libe ge nu chi unneeha. 11 Jesús‑ni nna rabie ke:
―Ganna si ttu nubiyú udhá ikini nuila geniha nna edo lenna attu nu subi, la'ania nna satsaba nuha chi uin nubiyúha. 12 Lhe anágaba nuilaha, ganna si udhá ikini nubiyú geniha nna edína attu nubiyú subi, satsagaba nuha chi uin nuilaha.
Jesús‑ni rinnabe elha nabani ge ka binto
(Mt. 19:13-15; Lc. 18:15-17)
13 Bisingaba ka benne len ka nuto kini uxxua ná Jesús‑ni ikikabi, ttaka ka benne rudhetinieha nna rudhaka disalake ka benne cheke ka bi'iniha. 14 Tti bilani Jesús‑ni ruin ka benneha aníha, nianna bituxxunie nna ree ke:
―Gwalugwelha ka binto‑na itakabi len neti nna abittu usunale. Kumu ka benne ruinke tti ruin ka binto‑na, luesi ka benne‑na ralhake akake ka benne innabia Tata Do Yebáha ke. 15 Netiru ria, ganna ttu benne abíba unie tti runi ttu nuto ugwelhe innabia Tata Do Yebáha bie, benneha labí ake nu innabia Tata Do Yebáha.
16 Nianna tti rudaxxue ka bintoha rilhenie kabi nna tti rixxua nee ikikabi, rinnabe elha nabani gekabi len Tata Do Yebáha.
Ttu nubiyú tee xxatta belhiu geni unne lenna Jesús‑ni
(Mt. 19:16-30; Lc. 18:18-30)
17 Chiba dha Jesús‑ni tsie, ttiruba nna gwexunniba bisin ttu nubiyú nna bedú xibini arloe nna rane:
―Maestru, lu ankalu benne tse. Unáchu, ¿bíla anka nu unia kini satíaba aka bania arlo Tata Do Yebáha?
18 Jesús‑ni nna bekabie geni, ree:
―¿Beaka ralu deki ankaa benne tse? Lanú ttu benne do anke benne tse, sunruba Tata Do Yebáha gwanke benne tse. 19 Lu chiba yulu nu boka'an Tata Do Yebáha uinri'i, tti ree:
Bittu akalu nu runi elhutti,
lhe bittu dho lenlu nu abittu anka latselalu,
lhe anágaba bittu lhanalu,
lhe bittu kwentaba usialu iki ka benne deki benke ttu bixa,
lhe anágaba bittu kualu bixa tee ge ttu benne,
lhe tsiagaba lelu ka tata nan gelu lhe.
20 Nubiyúha nna bekabina gee, rane:
―Maestru, ttili ankaa nu kwiti toha chi rudoa tisa ge iyá nu ralu‑na.
21 Jesús‑ni nna begíabie loni nna besi'inie na, nianna tti rabie na:
―A sun tte attu nu riyasa uinlu: beyya nna betto'o iyá nu tee gelu nna belhiu ge nuha nna begwe ka benne abittu geke tee. Ganna lu uinlu aníha, la'ania nna gwattaba elha tse gelu yebáha. La'anialigaba nna chinka utá betenalha neti.
22 Ttaka nubiyúha, tti biyieninna nu rabie naha, nianna si'iba bedúna leni deyyana kumu de tee xxatta geni.
23 Nianna tti belanni Jesús‑ni abi'iba kwe'ebie nna ree ka benne rudhetinieha:
―Gáruba tsitsi anka ki isin ka nu tee gekinna akakana benne innabia Tata Do Yebáha.
24 Ka benne rudhetinieha nna bebanabakanie ge nu reeha. Jesús‑ni nna redeabie ke:
―Xi'ini to, ka benne ruxxen leke ge nu tee geke, gáruba tsitsi anka ki isinke akake benne innabia Tata Do Yebáha. 25 Adírula satti ga'a ttu camellu lhe'e yieru do xan ttu yoxa attichula ga'a ka benne tee geke ki akake nu innabia Tata Do Yebáha.
26 Ka benne rudhetinieha nna adikala rebanakanie, nianna ra luesike:
―Ganna aníha nna, ¿nú tteba dhaana esin lenna Tata Do Yebáha?
27 Nianna tti belanni Jesús‑ni loke nna ree ke:
―Len ka benne se'e yiesi lo yu‑ni abittu galá aka, ttaka len Tata Do Yebáha iyába gwakaba.
28 Pedro‑ni nna udulona rane:
―Biyúruga, ri'itu chiba bedhá ikitu iyába nu tee getu nna danalhatu lu.
29 Jesús‑ni nna bekabie ree:
―Netiru ria, nuxaba benne ganna bedhá ikie yo'o geeha lhe ka betsieha lhe ka daneha lhe ka tata nan geeha lhe, anágaba ganna bedhá ikie nuila geeha lhe ka xi'inieha lhe ka lo yu geeha lhe de danalhe neti, lhe de ria lebie ka tisa ge Tata Do Yebáha lhe, 30 benneha, nnanna doe yiesi lo yu‑ni gayua (100) libe‑la edíe nu bedhá ikieha, delába edíe ka yo'o lhe ka betsie lhe ka dane, lhe anágaba edíe ka tata nan gee lhe edíe ka xi'inie lhe ka lo yu gee lhe, anágaba meskila sanookane urio lákane, ttaka nu si daa nna satíaba aka benbie arlo Tata Do Yebáha. 31 Ttaka ixe ka nu ra xxeni lekani nnanna, la'ania nna eyakakana ka nu abittu ra xxeni lekani, nna ka nu abittu ra xxeni lekani nnanna, ka nuha‑la eyakakana ka nu ra xxeni lekani la'ania.
Jesús‑ni beyonna libela rigixxi'abie deki teeki uttikane
(Mt. 20:17-19; Lc. 18:31-34)
32 Yu'ubake neda diake Jerusalén‑ni nna daneruba Jesús‑ni lo ka benne rudhetinieha. Ka benneha nna rebanabakanie lhe itú rasibakanie danalhake bie. Nianna tti bedeaxie sun ka benne tsi'inuha‑ba (12) nna utixxi'anie ke nu satebie. 33 Nianna ree ke:
―Gwaluyúruga, chiba diari'i isinri'i Jerusalén‑ni. Neti benne daya yebáha nna chiba dabigana utekana neti lasi ná ka nu loni ge ka bixxudiha lhe lasi ná ka nu rule'ekinna ka benne nu ra lo bia bennabi bodha'an Moisés‑ni lhe. Ka nuha nna urixxi ukinnibakana neti kini gattia, nianna tti uttekana neti lasi ná ka nu abittu ankakana nu Israel. 34 Ka nuha nna uxisikana kia lhe ukulhakana neti lhe, anágaba nna uttuttugaba xxenkani loa, nianna tti uttikana neti. Ttaka ganna chi eyonna ubisaha, la'ania nna eyaka benbaa attu libe.
Santiago‑ni lhe Juan‑ni lhe rinnabake ki tse'eke gaxxa kwe'e Jesús‑ni yebáha
(Mt. 20:20-28)
35 Jacobo‑ni lhe Juan‑ni lhe, lakana ankakana xi'in Zebedeo‑ni. Ixpabakana ubigakana ata du Jesús‑ni nna rákane:
―Maestru, raka letu uinlu nu innabatu.
36 Lee nna ree kana:
―¿Bí raka lele unia?
37 Lakana nna rákane:
―Ugwelhachilu ri'itu kwiatu gaxxa kwe'elu ganna chi esinlu yebáha ata innabialuha, ttutu dhotu daka ná benlu nna attutu nna dhotu daka ná yattilu.
38 Jesús‑ni nna ree kana:
―Lebi'i labí yule nu rinnabale‑na. ¿Si gwadaale uyúle luesi elha disa uyúa‑ni lhe si gwadaale satele luesi nu satea‑ni lhe?
39 Lakana nna rákane:
―Ila. Gwadaa galátu.
Lee nna ree kana:
―Gwalí galá, gwadaabale uyúle luesi elha disa uyúa‑ni lhe satele nu satea‑ni lhe, 40 ttaka nu rale deki ugwelhaa le kwiale, ttúle daka ná bania lhe attule daka ná yattia lhe, labí neti ralhaa ugwelhaa le kwiale niha, sinuki nuná ankana ge ka benne chi ga'anani Tata Do Yebáha kwiake kwe'a niha.
41 Tti biyienini a tsii ka benne rudhetinieha nu rinnaba Jacobo‑ni lhe Juan‑ni lhe, nianna bisa'akanie len ka benneha. 42 Jesús‑ni nna beyaxie ke nna ree ke:
―Lebi'i gwa yúbale, ka nu rinnabia lhe'e ka yiesi dittu‑na, rinnabiabakana ka benne gekani attiba rakaba lekani lhe anágaba ka nu ra xxeni lekani se'e lhe'e ka yiesi‑na, nu rábakana raka. 43 Ttaka lebi'i labí aná dika udhaka luesile. Lebi'i nu uinlale, ganna nuxa ttúle raka lele akale nu ra xxeni leni delo iyále, benne inná xxeni leha, benneha‑la ake benne ixúni adíle, 44 lhe anágaba benne raka lebie ake nu loni gele, lalee ake attiba ttu nu to'o lo sina ixúe ute nábie len iyá ttele. 45 Kumu anágaba neti benne daya yebáha laa dagaa yiesi lo yu‑ni ki ixúti ka benne uinke nu innía, sinuki dalaa kini ixúa ute náya lenke lhe daya kini gattia kixaa ge ka tulha ruin ka benne, ki odiláya ixeke.
Bartimeo‑ni bedhali Jesús‑ni ka iyya loni
(Mt. 20:29-34; Lc. 18:35-43)
46 Bisinba Jesús‑ni lenie ka benne rudhetinieha lhe ixe juisiru ka benne lhe'esi Jericó. Tti chi deyyake eriake lhe'esiha, ro'o neda deyyakeha re ttu nubiyú a raka ilenna, rinnabana belhiu. Nubiyúha lána Bartimeo. Bartimeo‑ni ankana xi'in ttu benne tee lábie Timeo. 47 Tti ute den Bartimeo‑ni deki Jesús ge Nazaret‑niba nuha utee niha, nianna tti unnena idisa, rana:
―¡Jesús benne datia David, gwatuachi lelu neti!
48 Nianna ixeba ka benne bedhaka disake nubiyúha kini eyaka siina, ttaka lana nna adíla idisa uresi'ana, rana:
―¡Benne datia David, gwatuachi lelu neti!
49 Nianna tti uleda Jesús‑ni nna udhelhe kini gwalisake na. Ka benneha nna gwaxxíke benne lo xuaha nna ráke bie:
―Tsitsi uleki lelu nna udú lii. Chi raxie lu.
50 Benneha nna bedelha bixxie lari nukueha nna gintsaba udú liie, nianna tti die ata du Jesús‑ni. 51 Jesús‑ni nna unnaba tise benneha, ree bie:
―¿Bí raka lelu udhakaa lu?
Benne xua loeha nna ree:
―Maestru, raka lasia eyali ka iyya loa‑ni.
52 Lee nna ree benneha:
―Chinka beyya. De ugía lelu deki gweyakabalu, de nuha nna chiba beyakalu.
Looraha tteba beyali ka iyya lo benneha, nianna dia ttebe danalhe Jesús‑ni.