Ambô Mavî atu be
Luk
hekavu
Ambô himung
Luk hekavu kapua tiêng. Yêni me anô long bôyang me mî Islael te amî. Yêni me dokta te be Pol ya anô môlôô. Yêni da mî hêyê Yisu amî, metom henang ambô hiving ŋa nômbêng atu be bôk êyê Yisu hethak maleŋing.
Yêni hekavu kapua tiêng hêndêng anômbêng Tiopilus. Ŋa lêkauk ethak Wapômbêng ya ambô doho leŋing êv nena Tiopilus me anô Lom te. Luk la hiving Tiopilus neyala ambô avanông ethak ômbêla takatu be Yisu henang be hevong. Bêng be ditu hekavu hethak ômbêla takatu be hivutak himung yôv kîmîng evathu Yisu hê hele be hêyô wakma hethak leng be hê. Bêng yom me Luk ik thô nena Yisu mî hêlêm vo nêŋgêv ŋa Islael yom vê injêk malêing amî. Mî. Hêlêm vo nêŋgêv Islael lêk ŋa long bôyang vê injêk malêing imbing.
Kapua Luk me Yisu helam yêni da nena, “Anô Ya Nakandung” bôlô bêng anông. Vômbê nena sêmbôk me Yisu hîmô melak leng hîtôm dôhô yom, metom heveng yam me yêni hîlôk be hêlêm be avî pîk hevathu yêni. Be ditu helam yêni da nena Anô Ya Nakandung. Metom yêni da me king atu Wapômbêng hîtôk vo ninjê be neyaŋging nômkama sapêng hîtôm sêmbôk be hîmô melak leng. Hîtôm sêmbôk Daniel bôk hêyê hethak navîng be henang ôpêng bêng nena yêni me hîtôm aô ŋa pîk (Dan 7:13-14).
Luk hekavu kapua tiêng hêndêng 60 mena 70 AD ma. Yôvêm me hekavu kapua Aposol hiving.
1
Ondong atu be Luk hekavu kapua tiêng
1 Anômbêng Tiopilus, anô bêng anông evong ku lêklokwang vo ekavu kapua hethak nôm takatu be bôk hik anông hêk yoô lîvông.
2 Loho ekavu ambô hîtôm thak anô vi êyê Yisu hevong be henang. Ŋa êng îmô hîtôm Wapômbêng ya ŋa ku be enang kôkôthing êng ethak avîlanô.
3 Be ditu mung anông me ya havong ku bêng hiving vo yînîng ambô sapêng nimbutak thêthôp be nîmô yêing, be ditu ya leng hiving nena ya kavu kapua tiêng êthôk êndêng ong ethak nôm takêng.
4 Ya hakavu ambô takêng vo nêŋgêv ong livung vo noyala ambô takatu be bôk holaŋô êng me ambô avanông.
Aŋêla hêyô vo Sekalaia
5 Sêmbôk atu be King Helot heyaŋging avîlanô Judia me anô hîmbôk da te hîmô be ya athêng nena Sekalaia. Yêni hevong ku hîmbôk da hiving ŋa ondong atu be ining athêng nena Abiya. Me yanavî Elisabet hivutak nang Alon limi hiving hîtôm Sekalaia.
6 Thêi mô thêthôp anông hêk Wapômbêng mandaluk me thak esopa ambô balambung lêk Anômbêng ya ambô sapêng avanông.
7 Metom Elisabet me avî yamu te, be ditu thêi sêik mî me îmô hele be eyalôv.
8 Wak te me Abiya ya ondong ining waklavông embong ku îmô melak matheng. Me etak Sekalaia vo nembong ku îmô Wapômbêng mandaluk.
9 Loho sopa ŋa îmbôk da ning kombom be îmbî valu vo injê nena opalête tem nimbutak êyô Anômbêng ya melak matheng kapô bini vo nîmbôk da uv mavî. Êng me Sekalaia ya athêng hivutak be yêni hevong bêng.
10 Be hîmbôk da uv mavî me avîlanô bêng anông îmô melak vi yêing be eteng mek îmô.
11 Êng me Anômbêng ya aŋêla te hêyô vo Sekalaia be heva long îmbôk da uv mavî ya alakdala viyôhôk.
12 Sekalaia hêyê aŋêla, êng me hesong be hêkô kambom.
13 Metom aŋêla henang nena, “Sekalaia, dô nôkô andô. Yong mek me Wapômbêng bôk helaŋô yôv. Vônîm Elisabet tem nembathu nalum malô te be nondam ya athêng nena Jon.
14 Me tem lem mavî bêng anông. Sêik êng hivutak me avîlanô bêng anông tem leŋing mavî
15 vômbê nena yêni tem nimbutak anô lêk athêng bêng injêk Anômbêng mandaluk. Yêni mî hîtôm ninum waing lêk ŋanam maning vi amî. Me heva talêmbô la denang me tem Lovak Matheng imbôlô yêni kapô thing.
16 Me tem nendom avîlanô Islael bêng anông endeni êndêng Anômbêng loho ning Wapômbêng ethak loŋbô.
17 Me yêni tem nimbua Elaija ya kombom lêk lêklokwang be nimung vo Anômbêng. Me tem nembong be lambô lêk nali imbutak kapôlôŋing tom. Lêk tem nembong ŋa liŋdong kôtông liŋdoŋing ipuak be endaŋô ŋa thêthôp ining auk mavî. Me yêni tem nembong bêng vo avîlanô epesang i vo imbua Anômbêng thô.”
18 Me Sekalaia henang ik aŋêla ling nena, “Yêi luvi bôk ayalôv yôv be ômbête tem niŋgik thô vo ya yala nena yong ambô tem niŋgik anông?”
19 Metom aŋêla henang viyang nena, “Ya Gabliel be thak ya hava Wapômbêng mandaluk. Be diti yêni da hêv ya be ya halêm vo ya nang ambô mavî tiêng êndêng ong.
20 Yôv be nondaŋô. Mî hôêv iving yînîng ambô amî. Be tem viem putup me mî hîtôm nonang ambô amî endebe yînîng ambô ti niŋgik anông êndêng waklavông atu be Wapômbêng hîtôk.”
21 Avîlanô eyaŋging Sekalaia hele be mî me leŋing êv nena ômbête lêk hêpôm inda hîlôk melak matheng kapô.
22 Yôv me Sekalaia hele yêing me ambôlêk lêk putup be mî hîtôm nenang ambô ethak loho amî. Me hik nômkama thô hethak bang yom me mî henang ambô amî. Êng me loho yala nena yêni lêk hêyê wêng te hîlôk melak matheng kapô.
23 Sekalaia hevong ya ku yôv me yêni hîvô hê ya melak.
24 Yôvêm me Sekalaia yanavî Elisabet hethambeng. Me hîmô ya melak kapô yom hîtôm ayông bahevi.
25 Me henang nena, “Lêk iti me Anômbêng la mavî be hevong nôm iti hêndêng ya be hêv yînîng moma vê hêk avîlanô maleŋing.”
Aŋêla hêyô vo Malia
26 Elisabet ya ayông hethambeng hîtôm bahevi be lahavôte me Wapômbêng hêv aŋêla Gabliel be hê hêyô melak lông te be elam nena Nasalet hêk Galili kapô.
27 Yêni hê hêyô vo avî voyavô te be bôk mî ninjêk imbing anô amî denang. Avî êng ya athêng nena Malia be ya avîlanô bôk îtôk yêni yôv vo nimbua anô te be ya athêng nena Josep. Josep me King Devit lim.
28 Aŋêla hê hêndêng Malia me henang nena, “Waklîvông mavî ong! Anômbêng hîmô hiving ong be bôk hêv ya wapôm hêndêng ong.”
29 Me Malia helaŋô ambô êng be hesong kambom be la hêv nena ambô alête bêng.
30 Metom aŋêla henang ethak yêni nena, “Malia, dô nôkô andô vômbê nena lêk huwa Wapômbêng ya wapôm yôv.
31 Nondaŋô. Tem nothambeng be nombathu sêik anô te be nondam ya athêng nena Yisu.
32 Yêni tem nimbutak anô lêk athêng bêng. Me tem endam yêni nena Wapômbêng Leng Nakandung. Me tem Anômbêng Wapômbêng nêŋgêv lim Devit ya ku king êndêng yêni.
33 Me tem nîmô îtôm Jekop limi ning king wak nômbêng iti sapêng. Me ya ku king tem nîmô bêng yom me ya dang mî.”
34 Me Malia henang ethak aŋêla nena, “Nôm êng tem nimbutak bisête? Bôk mî yaŋgêk imbing anô te amî.”
35 Me aŋêla henang viyang nena, “Lovak Matheng tem nêlêm êndêng ong me Wapômbêng Leng ya lêklokwang tem nêyô ong vôv. Be sêik atu be tem nombathu me tem matheng be endam nena Wapômbêng Nakandung.
36 Nondaŋô. Yatam avî Elisabet bôk avoŋa be elam yêni nena avî yamu, metom lêk hethambeng be ya ayông lêk bahevi be lahavôte be tem nembathu sêik malô te.
37 Be ditu nômate mî malêing vo Wapômbêng embong amî.”
38 Me Malia henang nena, “Bôvê! Ya Anômbêng ya avî ku. Be ditu nembong lêk bêng êndêng ya îtôm ditu honang.” Yôv me aŋêla hetak Malia be hê.
Malia hê hêyê Elisabet
39 Wakma êng me Malia hetak ya long me hê ketheng be hêyô melak lông te hêk Judia long atu be dum nenanena bêng anông.
40 Me hêyô Sekalaia ya melak be hê kapô me henang waklîvông mavî hethak Elisabet.
41 Me Elisabet elaŋô ya ambô me sêik kasek hîsôv kisi heva yêni la kapô me Lovak Matheng hîvôlô yêni kapô thing.
42 Êng me Elisabet helam kaêk lêk la mavî be henang nena, “Wapômbêng hevong mavî hêndêng ong hîvô hethak vo avî vi. Be tem nembong mavî bêng yom êndêng sêik itu be tem nombathu.
43 Metom ya avî alête be yînîng Anômbêng talêmbô hêlêm vo ninjê ya?
44 Nondaŋô. Wakma ya halaŋô yong waklîvông me sêik kasek iti be heva ya leng la mavî be hîsôv kisi.
45 Mavî vo ong vômbê nena hôêv iving Anômbêng ya ambô atu be henang ethak ong tem niŋgik anông!”
Malia ya yeng
46 Me Malia henang nena,
“Ya kapôlông hêv Anômbêng ya athêng ling,
47 me ya dôhôlông la mavî hêndêng Wapômbêng yînîng Malatine,
48 vômbê nena yêni hêyê ya avî oyang atu be ya havong ya ku be la hiving ya.
Avîlanô lêk be eveng yam sapêng tem enang nena ya hauwa mek mavî
49 vômbê nena Wapômbêng Lêklokwang Anông hevong nômbêng ethak ya
be ya athêng thak hêk matheng.
50 Yêni thak hêv kapô hêndêng ŋa takatu be elaŋô ya ambô hêndêng sêmbôk lêk ŋa diti me ŋa tem embeng yam imbing.
51 Me hevong ku bêŋbêng hethak yêni da ya lêklokwang.
Me avîlanô takatu be êv loho da ning athêng lêk auk kambom ling me thak hêv loho vê ê mayaliv.
52 Me thak hêv king ining lêklokwang vê.
Me hêv athêng bêng hêndêng ŋa takatu be thak etaving i.
53 Me thak hevakông avîlanô takatu be ema vo leŋing hethak nôm mavî bêng anông be leŋiŋviŋyak.
Metom ŋa lêk nômkama bêng me thak hêv loho vê be ê oyang.
54 Me yêni thak hêv ya avîlanô ku Islael livung
me la hêv ya tava be hêv kapô hêndêng loho wak nômbêng iti sapêng
55 hîtôm ambô atu be bôk hevak hiving aô ning bumalô loho
lêk Ablaham lêk limi sapêng.”
56 Yôv me Malia hîmô hiving Elisabet hîtôm ayông lô, yôvêm me hele hê ya long ethak loŋbô.
Elisabet hevathu Jon Anô Hithik Avîlanô
57 Me Elisabet ya waklavông nembathu hêyô be hevathu sêik malô te.
58 Êng me Elisabet ya lêkma lêk ya avîlanô elaŋô nena Anômbêng lahiki bêng anông hethak yêni, be ditu loho leŋing mavî anông hiving inda.
59 Me sêik kasek êng hîmô hîtôm wak bahevi be lahavôlô me avîlanô êlêm vo eŋgothe ya kôpik. Be ditu leŋing iving êŋgêv lambô Sekalaia da ya athêng êndêng wakna êng.
60 Metom talêmbô henang nena, “Mî. Aôndam nena Jon.”
61 Me loho nang ethak yêni nena, “Limbumi la te bôk mî hiwa athêng Jon amî.”
62 Yôv me loho nang ik lambô ling ethak baheŋing nena endam ya athêng bisête.
63 Me hik thô hethak bang nena imbua aseleng petap te lêm, êng me iwa lêm me hekavu hêyô hêk nena, “Ya athêng nena Jon.” Me loho sapêng êyê athêng êng be esong kambom.
64 Me ketheng oyang me Sekalaia ambôlêk hik kê be henang ambô hethak loŋbô me hêv Wapômbêng ya athêng ling.
65 Me avîlanô long êng êyê nôm êng be esong kambom. Me ambô êng hê be heveng Judia ning long dum nenanena sapêng.
66 Me leŋing êv be enang ik ling nena, “Anômbêng ya lêklokwang hîmô hiving sêik iti be yôvêm ketem nimbutak bisête?”
Sekalaia ya yeng
67 Yôv me Lovak Matheng hîvôlô Sekalaia Jon lambô kapô thing be henang ambô plopet nena,
68 “Aôŋgêv athêng bêng êndêng Islael ining Anômbêng Wapômbêng, lêk hêlêm vo nêŋgêv ya avîlanô vê injêk ining malêing.
69 Yêni hêv Anô Lêklokwang te hivutak ya anô ku Devit ya lêkma vo nimbutak aô ning Malatine.
70 Yêni hevong bêng hîtôm sêmbôk be henang ethak ya plopet matheng be enang nena,
71 tem Wapômbêng êŋgêv aô vê injêk ŋakyo lêk ŋa takatu be kapôlôŋing êndô aô baheŋing.
72 Bêng be yêni hêv kapô vo aô ning bumalô lêk la hêv ya tava matheng
73 atu be hevak vo nembatho ambô sêmbôk be hevak hiving aô ning bumalô Ablaham long nena
74 tem nêŋgêv aô vê injêk ŋakyo ning lêklokwang vo aômbong ya ku me dô aô kô andô
75 vo aômô matheng lêk thêthôp injêk Wapômbêng mandaluk îtôm wak nômbêng iti sapêng.
76 Bêng be ong yînîng wakna, tem numung vo nôpôpêk Anômbêng ya loŋdaŋlê vo nêlêm, be ditu tem edam ong nena Wapômbêng Leng ya plopet.
77 Me tem nombong be ya avîlanô ining auk ipuak vo eyala nena Wapômbêng tem nêŋgêv loho ning kambom vê me hethak loŋdaŋlê êng yom me tem nimbua loho vê injêk ining kambom.
78 Aô ning Wapômbêng lahiki bêng anông be ditu hêv kapô vo aô be tem nembong nôm êng lêk nêŋgêv anô te lêm nang leng îtôm wak
79 vo nêŋgêv danda êndêng avîlanô takatu be îmô momaŋaning bêng kapô be êkô ema. Lêk ya danda êng tem nêŋgêv aô livung vo aômbeng loŋdaŋlê lambali mavî.”
80 Me Jon hilumbak bêng be hivutak lêklokwang hethak dôhô ya kombom mavî. Me hê hîmô long thiliv hele be ya wakma hêlêm yêing be hevong ku heva avîlanô Islael maleŋing.