Ntirə̀ nə̀ Bə̀boŋ nə̀
JON
Ŋwàk Jon tsə̀'gə̀ sə̀ ye də Jisòos ncèp nə̀ Nwì. Ncèp nə ànə bʉʉŋ ŋwè, nə kə cum be'lə bə bwìŋ. Ŋwàk nə tsə̀'gə̀ sə̀' də wo à còm nà' də ya ŋga bwìiŋ ta nà', wo dzəm də Jisòs nə Mo Nwì, nə ye ŋgà tətɛsə̀ nə̀ Nwì ànə kak bwìŋ də yi nə̀ və̀ə nə, fana a ye-a ŋga bwìŋ dzəm vɛ'nə, wo tse' lùŋ bə zeŋ. (Taŋ mbʉ̀p 20:31.)
Ŋwàk nə yèto ntɛ̀ŋ, nà' tsoho fa bwìŋ maŋgəŋgèeŋ sə̀ Jisòs ànə gʉ sə̀ yà' sə nìtsə̀' də Jisòs nə Mo Nwì nə ye ŋgà tətɛsə̀ nə. Ŋwàk nə sə lo mantombì ŋgòtsə̀' rɛɛŋsə yusə̀ maŋgəŋgèeŋ sə sə təəŋ bə zeŋ sə. Ŋwàk nə tsə̀'gə̀ sə̀' mʉmvə̀'nə̀ bʉ̀ʉ mok wèŋ à dzəm bohòJisòs, nə bʉʉŋ ŋgàa fàak ye, fana bʉ̀ʉ mok wèŋ à bɛ̀ŋ yi, nə kà yusə̀ yi à sə tsə̀' sə dzəm.
Mbʉ̀p 13 kə dzeŋ mbʉ̀p 17 sə tsə̀' nja mʉmvə̀'nə̀ Jisòs bə ŋgàa fàak ye wèŋ à ye mvwe' mò'fis bə ndzəm nə̀ wo à ye ŋgòko yi nə, fana yi sə tip wo, nə sə fisə wo ntʉm. Ŋwàk nə cu ŋgòmè lòo fana nà' sə tsok mʉmvə̀'nə̀ wo ko Jisòs, nə zə yi fana yi lokok mvwe' kpʉ sə̀mok. Mvəsə̀ Jisòs ànə lokok mvwe' kpʉ fana yi yəəŋ bohòŋgàa fàak ye wèŋ.
1
Ncèp Nwì À Bʉ̀ʉŋ Ŋwè
Ŋkuŋ Nwì sə gʉ nzeŋgòŋ nə ŋga ŋwə̀ nə̀ wo to liŋ ye də Ncèp nà'a cu ye yo. Ncèp nə ànə sə ye bə Nwì mvwe' mò'fis. Yi ànə ye megu Nwì bə tu ye. Mvə̀'nə̀ ànə yeto, yi à ye mègù ye sə bə Nwì. Nwì à gʉ̀ bum pwe' ndzə bohòyi. Yumòk nə̀ yi à ka nà' yi gʉʉ bʉ̀ə̀. Lùŋ pwe'fo' à tesə və̀ bohòNcèp ènə. Lùŋ nə̀ yi à fa nə, à ye marɛŋ bohòbwìŋ. Marɛŋ nə rɛŋgə̀ mvwe' ndzəm nùumbu pwe', ndzəm nə ka marɛŋ nə ghak yuk.*
Ŋwə̀ nəmòk à ye, nə̀ Nwì ànə tumsə və yi nə̀ liŋ ye à ye də Jon. Yi ànə və ye ŋgòkə̀ tsə̀' rɛŋsə fa bwìŋ marɛŋ nə, ya ndàaŋwè pwe' yuk yusə̀ yi sə cèp sə, nə dzəm bohòmarɛŋ nə. Yi ànə ka marɛŋ nə yi yeŋ. Yi à və̀ ye ŋgòtsə̀' fa bwìŋ bə marɛŋ nə.
Marɛŋ nə̀ zìnə, nə̀ nà'a fagə̀ ndàaŋwè pwe' marɛŋ nə à ye ŋgòtesə və̀ sə nzeŋgòŋ anə ghà ànə. 10 Yi ànə cum sənə nzeŋgòŋ nə̀ yi à gʉ̀ nə, fana bʉ̀ʉ sə̀ wo cu sənə nzeŋgòŋ nə wèŋ kà yi yu awo rì. 11 Yi à və̀ mvwe' lak ye, bʉ̀ʉ lak ye wèŋ sə kà yi dzəm. 12 Ma nə̀ bohòbòp bʉ̀ nə̀ wo à jə yi, nə dzəm bohòyi sə fana, yi à fa yà'wèŋ mandzə̀ ŋgòbʉ̀ʉŋ bwe sə̀ Nwì. 13 Wo à bʉ̀ʉŋ bwe ye wèŋ vɛ'nə ŋga ànə gʉ megu Nwì. Ànə ka bʉ̀ʉsə̀ wo à dzə yi mvə̀'nə̀ bwìiŋ dzəgə̀ bwe yà'a yeŋ. Ka də ŋwè à tsərə kok yi sə̀' yeŋ.
14 Ncèp nə à bʉ̀ʉŋ ŋwè sə nze fɛn, nə kə cum mʉtsətsə'rəə vès vɛ'nə fana vès ye yi co ŋwə̀ nə̀ ghaŋ nə̀ Tɛ̀' ye Nwì ànə fa bohòmo ye nə̀ mò'fis nə. Yi a nìtsə̀' fa ves mvə̀'nə̀ Nwì cu sə də yi tse' bòvə̀m wùriŋ, nə tse' zìnə sə̀'.
15 Jon ànə tsok rɛŋsə fa bwìŋ bə ŋwə̀ ènə yi. Yi à cèp də, <<Nè'e ŋwə̀ nə̀ mʉ̀ ànə tsok fa weŋ fa' də ŋwə̀ nə̀ yi sə və̀ ma ŋkwɛ̀ɛŋ mʉ̀ nə yam casə mʉ bʉ̀ʉsə̀ yi ànə ye fo' ŋga wo kà mʉ ntòdzə lok.>>
16 Mvə̀'nə̀ yi rwiŋ mègù bə bòvə̀m bohòvès fana yi a sè ves pwe' kə̀kɛ̀'. 17 Musì à jə və̀ fa ves lʉ̀ʉk sə̀ Nwì sə yi fana Jisòs Krɛst jəŋ və fa ves ye bòvə̀m nə̀ Nwì nə ye zìnə nə̀ Nwì nə sə̀'. 18 Ŋwə̀ nəmòk ka Nwì bə lis ntòye yuk. Mègù mo ye Jisòs Krɛst nə̀ yi co ntʉm Tɛ̀' ye nə, nə̀ yi a rɛŋsə fa ves mvə̀'nə̀ Nwì cu.
Jon Tsə̀' Rɛŋsə Fa Bwìŋ
Nsàp Ŋwə̀ Nə̀ Jisòos Nə
(Mat. 3:1-17; Mak 1:1-11; Luk 3:1-22)
19 Nùmbu mòk à ye, ŋkwàha bʉ̀ʉ Jus sə̀ mvwe' lak Jòrosalèm wèŋ tumsə lo ŋgàa fa Nwì satikà'a mok mʉmvwe' Ndap Nwì nə̀ ghaŋ, bə bʉ̀ʉ Levì wèŋ mok, də yà'a kə fek Jon də nà'a nsàp ŋwə̀ nə̀ fòlɛ? 20 Jon nə dʉk fəsə fa yà'wèŋ də, <<Mʉ̀ ka Ŋkum ŋgà gèm bwìŋ nə̀ Nwì à də yi nə tumsə və̀ ŋgòkə̀ tɛsə bʉ̀ avès nə yeŋ.>> Yi à ka dzeeŋ, yi à cèp fis bum yè'sə yuye jəja mvwe' bwìŋ. 21 Wo fek fe'lə yi sə̀mok də, <<Ye də wu ndà lɛ, wu Àlajà à?>> Yi dʉk fe'lə sə̀' də, <<Hai', mʉ̀ ka Àlajà sə̀' yeŋ.>> Wo fek mali yi sə̀' ŋkuŋ də, <<Ye də wu ŋgà tsə̀' bum Nwì nə̀ ŋwàk Nwì sə tsə̀' də nà'a nə̀ və̀ə nə à?>> Jon dʉk mali sə̀' də, <<Na'à mʉ̀ yàm. Mʉ̀ ka yi ànə yeŋ.>> 22 Fana wo fek mali yi sə̀ ŋkuŋ də, <<Ye də wu yè'sə ndà lɛ? Bʉsə̀ kaco vès lo ŋga wù ka ves tsok fa yeŋ, ya vèes kə tsok bʉ̀ʉ sə̀ wo tum ves sə. Wù dʉk yòbə tu yòdə wu ndà lɛ?>> 23 Yi dʉk də, <<Ŋgà tsòhòbum Nwì nə̀ njamòk nə̀ liŋ yee Ìzayà nà'a ànə cep fa' də,
<Ŋgì ŋwə̀ nəmòk sə cèp torə və̀ sə ŋgəà də,
<<Tà àvès sə və̀ə.
Wèeŋ gʉhʉ tsə'rə fa yi mandzə̀ ŋgògì cà ca.>> >
Ŋwə̀ nə̀ Ìzayà à sə də ŋgì nà' sə cèp ànə mʉ̀ nə.>>
24 Bʉ̀ʉ Faràsi mok wèŋ à ye mʉŋgorə̀ bʉ̀ʉ sə̀ wo à kə̀ yə Jon sə. 25 Fana wo fek Jon nə də, <<A ye-a ŋga wù ka ŋgà gèm bwìŋ nə yeŋ, kà Àlajà sə̀' ye, nə kà ŋgà tsə̀' bum Nwì nə sə̀' ye, ye də wù sə bàptɛsə bwìŋ bʉ̀ʉ yà?>> 26 Jon dʉk fa yà' də, <<Mʉ̀ sə bàptɛsə mègù yàm bə ndzəp. Ŋwə̀ nəmòk cu mʉtsətsə'rə wèŋ nə̀ wèŋ sə kà yi rì, anə kà sàp ŋga yi yèto fàak ye laŋ. 27 Ŋwə̀ nə̀ yi sə və̀ ma ŋkwɛ̀ɛŋ mʉ̀ ànə, yi yam càsə mʉ yi. Mʉ̀ ka ŋwə̀ nə̀ co mʉ̀ firə fa yi kʉ̀ʉ kùuŋgùup ye kʉrə.>>
28 Yè'sə à ye mvwe' lak Betanì. Lak Betanì sə à ye ma ntonùum ndzəp Jòridàŋ. Yà'a mvwe' sə̀ Jon à sə bàptɛsə bwìŋ fo' sə.
29 Tsok à rɛŋ, Jon ye ŋga Jisòs sə və̀ mvwe' ye sə fana yi cep də, <<Wèeŋ yeè, nè'e ŋwə̀ nə̀ yi mo nsùŋga Nwì nə. Nè'e yi nə̀ Nwìi nə jəŋ yi co ndzə cop, nə yisə fis gɛsə bʉp bwìŋ sə nzeŋgòŋ bə zeŋ nə. 30 Nè'e yi nə̀ mʉ̀ cèp də ŋwə̀ nəmòk sə və̀ ma ŋkwɛ̀ɛŋ mʉ̀, nə̀ yi yam càsə mʉ nə, bʉ̀ʉsə̀ yi ànə ye fo' ŋga wo ka mʉ ntòdzə. 31 Mʉ̀ à sə kà yi yàm də nè'e yi nə sə̀ rìgə̀. Ànə ye-a sə̀ vɛ'nə fana njo njàm nə̀ mʉ̀ à sə bàptɛsə bwìŋ nə, à ye də ya bʉ̀ʉ Izùrɛ wèeŋ riŋ yi.>>
32 Jon nə à cèp fe'lə sə̀mok dʉk də, <<Mʉ̀ a yə Yòŋsə̀ Nwì ŋga nà' tsə tesə mʉbu co kəkəbʉ̀ŋ, nə kə naaŋ mʉtuhù Jisòs. 33 À sə kə̀ dzèŋ mvə̀k ànə ŋga mʉ̀ à ka yi yàm də yi ŋwə̀ ànə ntòriŋ. Megu də Nwì nə̀ yi à tum mʉ də mʉ bàptɛsə bwìŋ bə ndzəp nə à tsə̀' mʉ də, a ye ŋga mʉ̀ yə ŋwə̀ nə̀ yòŋsə̀ ye tsoŋ və̀, nə kə naaŋ nà' mʉtuhù àlɛ, mʉ̀ riŋ də nà'a ŋwə̀ nə̀ yi nə baptɛsə bwìŋ bə Yòŋsə̀ nə̀ Rərɛŋ nə. 34 Mʉ̀ nə sə tsə̀' nə weŋ zìnə àm pwe'fo' də mʉ̀ a yə bum yè'sə laŋ, fana mʉ̀ nə sə tsə̀' nə weŋ jəja də ŋwə̀ ènə, yi mo Nwì nə.>>
Bʉ̀ʉ Sə̀ Wo À Rì To Jisòs, Nə Bɛ' Lo Yi
35 Tsok à rɛŋ fe'lə sə̀mok ŋga Jon tə bə ŋgàa fàak ye wèŋ ba. 36 Yi ye ŋga Jisòs sə càa fana yi cep də, <<Wèeŋ ye, nà'a mo nsùŋgaŋ Nwì nə.>> 37 Ŋgàa fàak sə̀ ba sə à yuk yusə̀ Jon à cèp sə fana wo lokok, nə bɛ' lo Jisòs nə. 38 Jisòs à bʉ̀ʉŋ kʉ̀ʉk, nə ye ŋga yà'wèŋ sə yù və̀ yi fana yi fek yà' də, <<Wèŋ sə lòfò?>> Wo dʉk bwi fa nà' yàwo də, <<Cicà, wu cugə̀ ma fò?>> Cicà nə bə ncèep lak awo yà'sə də Rabì. 39 Jisòs nə dʉk fa wo də, <<Wèeŋ və-a kə ja'a.>> Wo à lòo, nə kə ye mvwe' sə̀ yi cugə̀ sə. Bə yà'wèŋ cum mam fo' ŋga nùm na lòvɛ'ɛ tə̀tè ndzəm kə seŋ tasə cù.
40 Bʉ̀ʉ sə̀ ba sə̀ wo ànə yuk ŋga Jon cèp fana wo bɛ' lo Jisòs sə, mòk ànə ye Andrù. Andrù nə à ye moma Saimʉ̀ Pità. 41 Yi à ca lòo, nə kə ye tə̀tà ye Saimʉ̀, nə tsok nà' də, <<Vès yə Mèzayà nə bə lis laŋ.>> (Mèzayà nə yà'sə də Krɛst. A yà'sə də, Ŋkum ŋgà gèm bwìŋ nə.) 42 Fana yi jəŋ və Saimʉ̀ nə, bə nà' kə̀ ye Jisòs. Jisòs kʉk ja'a Saimʉ̀, nə dʉk fa nà' də, <<Wùu Saimʉ̀ mo Jon, wo nə sə to wu mok sə̀' də Kefàs.>> Liŋ sə̀ də Kefàs yà'sə mègù sə̀' co liŋ sə̀ də Pità yà'a. Yà'a də Lìs.
Nàtaniyà Yə Rɛɛŋ Də Jisòos Mo Nwì
43 Tsok à rɛŋ sə̀mok fana Jisòs də yi lo yuye mvwe' nzeŋgòGalìli. Ànə geŋ yi ye Filìp, nə dʉk fa nà' də, <<Bɛ' və mʉ.>> 44 Filìp nə à ye mo lak mvwe' lak Bèsadà, Andrù bə Pità ye sə̀' bwe lak fo'. 45 Filìp à kə̀ yə Nàtaniyà, nə tsok nà' də, <<Vès yə ŋwə̀ nə̀ Musì à còm bə liŋ ye ndzənə ŋwàk lʉ̀k, ŋgàa tsòhòbum Nwì sə̀ njamòk wèŋ ànə com bə liŋ ye sə̀' nà'a laŋ. A yi Jisòs nə̀ yi tesə və̀ mvwe' lak Nazàrɛ, nə̀ yi mo Jòsep.>> 46 Nàtaniyà nə dʉk fa nà' də, <<Me'rə mʉ fɛn, wù tsəm də aco yusəmok sə̀ yà' tse' fàk tesə yuk mvwe' lak Nazàrɛ à?>> Filìp də, <<Və̀ kə̀ ja'a bə lis yo.>> 47 Jisòs à yə Nàtaniyà ŋga nà' sə gì və̀ə fana yi cep də, <<Nè'e mo Izùrɛ nə̀ yi zìnə nə, yi ka mʉzə̀p limŋgòŋ tse' lok.>> 48 Nàtaniyà nə də, <<Hàva', wù riŋ mʉ fò?>> Jisòs dʉk də, <<Ghà nə̀ wù anə sə cum sə mbwè tʉ nə̀ wo togə̀ nà' də fik nà'a, ŋga mʉ̀ yə wu yàm laŋ ŋkuŋ Filìp sə kə to wu.>> 49 Nàtaniyà dʉk megu mok də, <<Cicà, wu mo Nwì, wu Mèzayà nə̀ yi ŋkum bʉ̀ʉ Izùrɛ wèŋ nə.>> 50 Jisòs dʉk fa nà' də, <<Wù dzəm yè'sə bʉ̀ʉsə̀ mʉ̀ tsə̀' wu də, mʉ̀ anə ye wu ŋga wù cu sə mbwè tʉ fik sə à? Nà'nə ka yumok yeŋ. Mʉ̀ sə tsə̀' fa wu zìnə də, wu nə ye bum sə̀ yà' yam càsə nà'nə.>> 51 Yi dʉk fa mali nà' də, <<Wu nə ye ŋga ntòbu mùhu nòto fana masinjàa Nwì wèŋ sə lo kəkok, nə sə tsoŋ tsətsoŋ mʉ tuhù mʉ̀ʉ mo ŋwè.>>
* 1:5 Aco a dʉk sə̀' də <<Ndzəm nə kà marɛŋ nə rɛɛ̀ŋ.>> 1:51 Liŋ sə̀ də mo ŋwè yè'sə mʉ liŋ fòbə ncèep Àramì nə̀ ŋwè à sə to fagə̀ ni' ye. Jisòs à jə liŋ yè'sə mvə̀'nə̀ wo à còm ndzənə ŋwàk Danà 7:13-14.