26
Judíyuveda tu̱chudoda Jesús ju̱redaju̱yu
(Márcu 14.1-2; Dúcasiy 22.1-2; Juán 11.45-53)
1-2 Saca̱siyadanumatiy Jesúsra jirya datyadoda ti̱ta̱ju̱, su̱teda ji̱ta ruuva yisa̱ datyavavyedabay: “Jiryedyetyi̱satya ra̱jti̱ Pásco vichtya runda darundaju̱myusiy, variñi̱ ji̱ta rirya̱sa̱ñi̱ Nijya̱mi̱denu tavamyu, rirya̱tidye jvay crusitya̱sa variñi̱.”
Jadchiy ji̱ta riintye̱ryadeda caserdótevyeda nutyityu̱mibe ruusa̱ nijya̱nvay rimyityumibeyu. Rivyicha̱da caserdóte ja̱mu nutyityu̱ roriquisumavimu, jiryatiy ravicha̱da si̱tya Cayivásu. Riñiquetasa̱dedayu: “¿Nu̱tyuramusiy vurya̱ju̱riy nijya̱nvay niya̱resiñi̱ Jesús, nu̱tyuramusiy? vurya̱tidye jvay variñi̱. Ne vana̱y nta vichtya rundamu day, riñuma siryi̱ nijya̱nvay variy sayadaju̱.”
Vatura rubedara vu̱rudija̱ siva Jesús
(Márcu 14.3-9; Juán 12.1-8)
6-7 Savicha̱danumatiy Jesús Betániyamu, Siimyó̱ vatajo̱nni̱bay rorivyimu, su̱deda ji̱ta ti̱qui vatura simu, siti̱ta̱da ji̱tara vu̱rudija̱ tavu̱qui, adabástru ravichu̱teravu̱dera, jaryi murichetara. Sarumiye̱yada variy su̱no̱va Jesúsra, jiryatiy jmyijyomu sata̱yada variy. Ridyiyadanumatiy sisa̱ datyavay riva, riñique̱yada variy ranchiy: “¿Ta̱raju̱ra jirya pa̱chitya̱da, ta̱raju̱? Saryi ta̱ryu̱tya ja̱mura murichiryara, sa̱tidye sa̱yasiy variy jantyuyani̱ra ramurichirya.” 10 Sadatya̱danumatiy Jesúsra rivyichadeda, su̱teda ji̱ta ruuva: “¿Ta̱ju̱ra jirya̱rupanta rivani̱ vatura, ta̱ju̱? Savichadesiy daryaju̱ samirya darye. 11 Rirya̱day vichasara jantyuyadavay jiryisa̱, ray ji̱tamu̱y ne ra̱cha ju̱na̱reju̱ jiryisa̱nu̱ndye. 12 Jiryatiy sarumiye̱yasirya jirya vu̱rudija̱ riva, sivaayasiy ri̱muchusa̱dajiju̱ra. 13 Ri̱tatye si̱tenu jiryiva: Tavicha̱damu jasityi rirya̱tu̱chusarara samitu̱choda ti̱ta̱ju̱ vicha̱diva, rirya̱tu̱chu ji̱tantirya jiryatiy sivaayasiy vaturantirya; ranchiñuma rirya̱jachipityasara nijya̱nvay variy rivani̱.”
Judásibe mityasiiyadani̱ Jesús
(Márcu 14.10-11; Dúcasiy 22.3-6)
14 Jadchiy ji̱ta Judásiy Iscaryótibe, jiryatiy savicha̱da vu̱yaju̱y Jesúsjsa̱ datyavavyedabay tenu, danu̱ju̱y rinchaju̱, rañi jiya̱da caserdótevyeda nutyityu̱mibemyu. 15 Su̱teda ji̱ta variy ruuva: “¿Ta̱ra jirya̱sa̱rye, ta̱ra? ra̱tidye sa̱y Jesús jirye.” Rimyurichedoda ji̱ta mumuri̱ vu̱yaju̱dye pupaday criquitya variñi̱. 16 Jadchidye ji̱ta sajachipiya̱jada Judásibe: “¿Nu̱tyichitya rache̱yadate samiryamuni̱cu̱, nu̱tyichiy?”
Jesús jbyedara tamitya jidye jmyi̱sara vatajuu yisa̱ datyavatya
(Márcu 14.12-21; Dúcasiy 22.7-14; Juán 13.21-30)
17 Pa̱ suro̱ vichtya runda jo̱ta̱damu, rityuudiyada ji̱ta sisa̱ datyavavyedabay Jesúsyu: “¿Tera jivya̱ta nu̱ña̱jdutyara jmyichara jibyedaju̱, te? Pásco vichtya rundamu jmyi̱saraju̱.” 18 Su̱teda ji̱ta ruuva: “Jirya̱numa jiya ja̱mu vicha̱damu simu ti̱qui nijya̱mi̱, jirya̱jtay variy siva: Su̱tesiy Datyanu̱: Rito̱ma̱ raryunda; nu̱ña̱jvaarya Pásco vichtya risa̱ datyavatya jiryorimyu.” 19 Ruuvaayada ji̱ta sisa̱ datyavay daryatiy sadatyadoda riy, ru̱dutya̱da ji̱tara Pásco rundamu jmyi̱sara variy jasiy.
20 Jidyenumatiy ravicha̱da, sata̱yada ji̱ta jmyijyomu yisa̱ datyavavyedabatya. 21 Riibyedamu ji̱ta, saniquejada Jesús: “Ri̱tay si̱tenu jiryiva: Ti̱qui jiryetyenu ra̱sa̱y ramyityasimyimyu ray.” 22 Riyiveda ji̱ta variy ranchiy, rijyo̱ta̱da jtaja̱doda variy nu̱ñi ti̱quimusiñi̱ Jesús: “¿Ray vidye, Nutyityu̱?” 23 Ni̱ni̱ ji̱ta jmutya̱jada variryi: “Ni̱tiy parodesiy jijyomutara pa̱ tapa̱quivimu vatajuu risa̱, ni̱ni̱ ra̱sa̱y ramyityasimyimyu ray. 24 Sa̱jyasara ji̱ta Nijya̱mi̱denu jiyusiy, daryatiy riñu̱yada sanchiy. ¡Acuu, ta̱ju̱na̱te darya, ta̱ju̱, chi̱na̱ sa̱yasitye ni̱ Nijya̱mi̱denute day, chi̱! Saju̱ni̱ ji̱ta raryicha samirya netimyu̱ ne sarupeda day.” 25 Judásibe ji̱ta, ni̱tiy sa̱yadani̱, su̱teda variy siva: “¿Ravyidye, Datyanu̱?” Su̱mutya̱jada ji̱tani̱: “Yitesimya̱ day.”
Sadatyadoda Jesús riy: “Pa̱ ravyu̱, bínuja̱ ji̱ta rayndaja̱day”
(Márcu 14.22-26; Dúcasiy 22.14-20; 1 Coríntyu 11.23-26)
26 Riibyedanumatiy variy, saryeda ji̱ta Jesúsra pa̱, si̱chana̱tya̱danumatiñi̱ Ju̱denu ranchiy, sapata̱da ji̱ta rata̱sa pa̱, sasa̱yada variy yisa̱ datyavavyedabarya. Su̱teda ji̱ta ruuva: “Jirya̱numa ju̱riy, jirya̱numa jmyirya; jiryatirya ravyu̱ day.” 27-28 Sapu̱ya̱da ji̱ta varirya jatuvu̱, si̱chana̱tya̱danumatiñi̱ Ju̱denu ranchiy, sasa̱yada ji̱ta variryi, su̱teda variy ruuva: “Jirya̱numa jatura ratera ti̱ta̱ju̱musiy, tapi jiryatirya rayndaja̱, ratatiy rito̱tanirya ri̱teda, nijya̱nvay jantyutya̱daju̱, jiryatiy rumichara nijya̱nvajyuu jiyadaju̱ darya, ra̱tidye ramityaniy ruuvasirya jijyuuchuveda. 29 Ri̱tay ji̱ta jiryiva: Ne ra̱jatu ju̱na̱ñu̱darya nuri̱ju̱u̱sijya̱nu̱day, rarundasa̱ra̱ju̱ varityi ra̱jatu darya vadija̱ jiryisa̱ rajye̱ nusu̱jyomu day.”
Jesús jteda siva Pyítrubay: “Ya̱ra̱yasiy rayadaju̱”
(Márcu 14.27-31; Dúcasiy 22.31-34; Juán 13.36-38)
30 Rimyurra̱yadanumatiy Ju̱denu nijyu̱, richipyateda ji̱ta variy jadchiy Odivu musiqui na̱cho̱ju̱. 31 Jadchiy ji̱ta Jesús jteda variy ruuva: “Jiryeñi ra̱sabuya̱te raynchiy diye nupora, nu̱chara Ju̱denu niquejadamu daryaju̱ra:
Ra̱jvañi̱ jasi̱jnu̱tyi̱, rirya̱ju̱rachara jasi̱veda variy sivasiyu.
32 Ra̱numatiy mi̱sa̱sumiy radyiijyomusiy, ra̱day jiyanta jirye Cadidéyamuju̱.” 33 Su̱mutya̱jada ji̱ta Pyítrubay variñi̱: “Dañuma riñi sabuy ti̱ta̱ju̱ jiinchiy, tama̱ rachaburyu̱charate radye, tama̱.” 34 Su̱teda ji̱ta Jesús variy siva: “Ri̱tay si̱tenu yiva: Diye nupora, netimyu̱ ne sa̱suy tavaryi didye, ya̱ra̱yasiy mumuri̱ju̱ rayada.” 35 Su̱teda ji̱ta Pyítrubay variy siva: “Dañuma rirya̱jvay yisa̱ju̱ ray, dantyamu̱y ne ra̱ra̱yasiy variy jiyada.” Daryaday ru̱teda sisa̱ datyavavyedabay ti̱ta̱ju̱ntiy.
Jesús tu̱choda Ju̱denusa̱ Jetsemaní̱mu
(Márcu 14.32-42; Dúcasiy 22.39-46)
36 Jadchiy ji̱ta riya̱da Jesúsveda vichajomu, ravicha̱da ri̱tya Jetsemaní̱. Su̱teda ji̱ta Jesús ruuva yisa̱ datyavavyedabay variy: “Jiyuni̱ jirya̱ma̱sajadyi munatya, ra̱tu̱chujadyi munatya sisa̱ Rajye̱ mu̱y.” 37 Sa̱ra̱yadanumatiy yisa̱ni̱ Pyítrubay, Sebedévubay denuju̱be jarye sisa̱ju̱, sani jo̱ta̱da Jesús yivatyadayu, saparu̱tya̱da variy risa̱ju̱yu. 38 Su̱teda ji̱ta variy ruuva: “Saparu̱tyanuma ri̱ntu rimuyu, radyiiyadajiju̱. Jiyuni̱ jirya̱ma̱cho̱ jnu̱tyavay munatya ra̱jiju̱.” 39 Saya̱da ji̱ta Jesús nu̱jipyudeju̱ variy, su̱patyeñuvejada jimyo̱ta, satu̱choda ji̱ta sisa̱ Ju̱denu jasiy: “Ye̱ye̱, vana̱tyi ra̱ramityaniy rivara jirya paru̱tyasa̱da jatusiiy, ya̱ramityanirya. Dañumamu̱y ne ye̱chaniy darya, daryatiy ravya̱ta yivara, daryani̱ ji̱ta ye̱chanidyerye, daryatiy jivya̱ta dacyu̱.”
40 Sata̱rya̱jada ji̱ta Jesús variy rumusiy, sadiñuvi̱jada ji̱ta ruuva yisa̱ datyavavyedabay ma̱vye. Su̱teda ji̱ta variy siva Pyítrubay: “¿Daryani̱ ne vana̱y yinu̱tya̱sitye taraquideju̱te ra̱jiju̱téju̱ú̱? 41 Jirya̱jnu̱tya̱siy, jirya̱tu̱chu sisa̱ Ju̱denu, jirya̱tidye ramijeryi̱ su̱mu̱tya̱data jiryimu jantyasa̱damu, tapi vu̱jechiy rañi̱cha vani̱ra, vu̱vyu̱ ji̱ta ne.”
42 Ju̱na̱ntyi, daraju̱jyu̱ saya̱dantiy, satu̱choda ji̱ta sisa̱ Ju̱denuntiy: “Ye̱ye̱, netimyu̱ ne vana̱y ra̱ramityaniy jatusiiy rivara jirya paru̱tya̱da, netimyu̱ ne raryi jatura, ye̱chaniy darya ray, daryatiy jivyichaniryu̱rye.” 43 Sajatyiiyada ji̱ta ta̱rya̱da rumusintyi, sadiñuvi̱jada ji̱ta ruuva ma̱vyentyi, jaryi rasu̱jeyada riñi̱sije daryaju̱yu, ramuni̱timyu̱ ne ru̱nu̱ryu̱yada variy. 44 Ramuni̱tiy satocheda varintyiryi, satu̱chunuvejada ji̱ta sisa̱ Ju̱denu mumuri̱ju̱, daryaday satu̱chodantiy, nu̱tyu satu̱choda munatyantiy. 45 Jadchiy ji̱ta sata̱rya̱da yisa̱ datyavavyedabamyuju̱ntiy, su̱tañuvi̱jada variy ruuva: “Jasintyate jiryeme̱jeya̱sarate jasiy. ¿Ne jiryejiitumyu̱tye didyejyu̱ú̱? Ratuudimya̱ ji̱tara rarunda, sa̱chi̱numani̱ Nijya̱mi̱denu juuchatavamyu. 46 Jirya̱nubesumiy, vañunuma. Jirya̱jnu̱y, jativyenumani̱ ni̱tiy ra̱sa̱rye.”
Ruredani̱ Jesús
(Márcu 14.43-50; Dúcasiy 22.47-53; Juán 18.1-12)
47 Jesús niquejadamu ji̱ta siti̱jada Judásibe, sisa̱ datyavavyedabay tenu. Sisa̱ni̱ ji̱ta ru̱deda nijya̱nvajyuubay jichityitya̱tavay, ju̱mu̱tyavay jarye. Ru̱deda ji̱ta caserdótevyeda nutyityu̱mibe jpa̱vay, nijya̱nvay rimyityumibemyusiy jarye ruusa̱ju̱. 48 Ni̱tiy sa̱yada variñi̱ Jesús, satu̱choda ji̱tyaju̱ ruuva yisa̱ vichavabe: “Ni̱tiy ra̱mu̱chuvay siiñuva̱yadamusiy, ni̱ni̱ sa̱cha̱siy, jirya̱ju̱resiy ji̱tani̱.” 49 Su̱deda ji̱ta Judásibe vase simu Jesús variy, saniquejada ji̱ta: “¿Jivyi, Datyanu̱?” Sasiiñuva̱ya̱jada ji̱ta sama̱yaniy variy jasiy. 50 Su̱teda ji̱ta Jesús variy siva Judásibe: “Jaamyicyu, ¿rana̱cho̱ jivyicha jiyu?” Variñi̱ ji̱ta riñi ju̱riñuvi̱jada nijya̱nvañi̱ Jesús. 51 Mityamusiy, ti̱qui Jesúsveda tenubay ratya̱dara jijyomutu, sasitya̱da ji̱ta varirya jichityitya̱, savatajo̱doda ji̱ta variñi̱ caserdótevyeda ja̱mu nutyityu̱bay muchechibe, jiryatiy sara̱cha̱dara satuva̱y. 52 Jadchiy ji̱ta su̱teda Jesús sivantiy: “Ya̱barya jichityitya̱ ravichajomuntiy, tapi mi̱ni̱tyi jvay jichityitya̱ta, daryaday sa̱batye riva jichityitya̱tantidye. 53 ¿Jijechipiya̱ dyetya ne vana̱y rajechiñu̱y siva Rajye̱, saryi jpa̱ varidye rimuju̱ riy yipa̱vay, taraqui pacha vara̱nca jiyadaju̱ satuunu vichavay? 54 ¿Nu̱tyuramusiy variy ra̱jto̱tanichara Ju̱denu niquejada, nu̱tyuramusiy? jiryatiy su̱teda daryani̱ ra̱ni̱cha day.” 55 Jadchiy ji̱ta sitaja̱doda Jesús riy nijya̱nvajyuubantyi: “¿Nu̱tyichiy jiryemya̱siñu̱y rayaro̱ju̱ jichityitya̱ta, nu̱tyichiy? ju̱mu̱tya jarye jirya̱tidye ju̱rirye, nu̱tyu paranu̱ni̱ nta rañi̱cha variy jiryejyu̱. Ramya̱sajaya̱nu̱yada datyanu̱ ti̱ta̱ju̱ rundamu Ju̱denu nijyu̱ jachipiya̱jovimu, tama̱ jiryireda variy jasirye, tama̱. 56 Ravichama̱ jirya ti̱ta̱ju̱, ra̱tidye jto̱tanirya Ju̱denu niquejada jiryatiy rityu̱choda saju̱ tu̱chuvaberya.” Jadchiy ji̱ta ribeye̱yada sisa̱ datyavavyedabantyi, rityocheda ji̱ta sa̱siquitade variyu.
Ripyu̱cheda nutyityu̱miy rimyityumibemyuju̱ni̱ Jesús
(Márcu 14.53-65; Dúcasiy 22.54-55, 63-71; Juán 18.13-14, 19-24)
57 Jadchiy ji̱ta rityi ju̱redani̱ Jesús, ruutó̱ta̱da Cayivásubamyuni̱, jiryatiy caserdótevyeda ja̱mu nutyityu̱bay dañi̱. Riñi ju̱tye̱ryadeda Ju̱denu niquejada datyanuvabe jasiyu, nijya̱nvay rimyityumibe jarye ruusa̱ju̱. 58 Pyítrubay ji̱ta siityari̱jada ripyasiñi̱ Jesús, caserdótevyeda ja̱mu nutyityu̱bay roriqui vatapadasa̱ra̱ju̱. Sama̱sanuvejada ji̱ta jasiy ruusa̱ jiivu̱setavabe, sa̱tidye diy jadchiy riva, tesa̱ra̱ju̱ra ra̱baryi̱, tesa̱ra̱ju̱, jiryatiy rirya̱vichaniñi̱ Jesús. 59 Caserdótevyeda nutyityu̱mibe ji̱ta vicha̱da ju̱tye̱ryanivye ruusa̱ nijya̱nvay rimyityumibe, tu̱chujomu. Riñi va̱ta̱da nijya̱nvañe̱cho̱, rirya̱tidye tu̱chuta jiquivu̱yadamu sanijyu̱ Jesús, rivatiy rirya̱jvatyaniñi̱. 60-61 Riryi saryeva̱ra darya tu̱chuta̱da sanijyu̱, dañuma riñi mu̱ti̱jada rajuu tu̱chutavabe quivu̱vye. Pariche nanumu̱ti̱jada danu̱ju̱y, nanutu̱choda ji̱ta: “Jiñu vanu jteda: Raryi javatyara Ju̱denu nijyu̱ jachipiya̱jo, ra̱tidye jatyi roriiyada mumurundamimyusintyirya.” 62 Saradeda ji̱ta caserdótevyeda ja̱mu nutyityu̱bay variy jasiy, su̱teda ji̱ta siva Jesús: “¿Ne yimutya̱ru̱y tara dajyu̱ú̱? ¿Nu̱tyura yitay ranchiy nanutu̱chuta̱da jiñijyu̱, nu̱tyura?” 63 Jesús ji̱ta ma̱cho̱jada mitya vajerya variy jasiy. Su̱teda ji̱ta caserdótevyeda ja̱mu nutyityu̱bay variy siva: “Ri̱tatye yiva Ju̱denu jtyamu, ya̱tu̱chu nu̱dyiva: ¿Jiñi̱ta Ju̱denu jaryeti̱, si̱tenu sadenu?” 64 Su̱teda ji̱ta Jesús variy siva: “Yitamya̱ daryadarye. Dañuma ri̱tay jiryiva: Diyemusiy ji̱ta jirya̱numa diy siva Nijya̱mi̱denu ma̱si̱ santyityudamyuju̱ ni̱tiy Jaryi Vanu̱rya. Jirya̱day jnu̱y sa̱numatiy jniy rapuryeryadinube jarichumusiy.” 65 Jadchiy ji̱ta sarotya̱da caserdótevyeda ja̱mu nutyityu̱barya jichujay, ¡roooy! su̱teda ji̱ta variy: “¡Sa̱vityiye̱mya̱ni̱ Ju̱denu! ¿Ta̱raju̱ra vu̱ryivya̱ta ju̱na̱ñu̱nryi vijyo̱mu tu̱chuvañu̱day, ta̱raju̱? Jiryetyuva̱chuma̱ diyera sa̱vityiye̱yada Ju̱denu nijyu̱. 66 ¿Nu̱tyura jiryi̱tay jirye, nu̱tyura?” Ru̱mutya̱jada ji̱ta variñi̱: “Dañuma rirya̱munu yivedatani̱.” 67-68 Rityochiye̱yada ji̱ta variy samo̱va day, ru̱vatyiyada jasintyiñi̱. Ti̱ni̱ jvatyiyada sama̱yaniy jijyomututa day, ru̱teda variy siva: “Ya̱tu̱chu Ju̱denu datya̱damusiy nu̱dyiva, Ju̱denu jaryeti̱: ¿Chi̱ra ju̱vesiy jiiñiy, chi̱?”
Pyítrubay ra̱yada sayada Jesús
(Márcu 14.66-72; Dúcasiy 22.56-62; Juán 18.15-18, 25-27)
69 Pyítrubay ji̱ta ma̱sa̱da bimu, vatapadamu. Su̱deda ji̱ta muchechityubay simu, saniqueta̱da variñi̱: “Jiñi̱ta vicha̱siy sisa̱ Jesús Cadidéya ja̱mi̱.” 70 Sara̱yada ji̱ta Pyítrubay variy sayada, ridyiyadajache ti̱ta̱ju̱: “Ne radyetya ta̱ra jiñique riva, ta̱ra.” 71 Sasipyatedanumatiy Pyítrubay variy roriy jajyona̱cho̱ju̱, nanudiyada tanu̱y muchechityodabay variy sivantiy, nani̱teda ji̱ta variy ruuva jasiy vichavay: “¡Ni̱ni̱day vichasara sisa̱ Jesús Nasaryémusi̱!” 72 Sajatyiiyada ra̱yada Pyítrubay variy sayada Ju̱denu jtyamu: “¡Ne radyetyani̱ jiñu nijya̱mi̱!” 73 Varidyeday ru̱tañuvi̱jada jasiy vichavabe siva Pyítrubantyi: “Si̱tenu jijerye rañi̱cha rityenu, jiryatiy jiñique ji̱tara Cadidéya ja̱mi̱ niquejada day.” 74 Jadchiy ji̱ta sajo̱ta̱da jteda: “¡Tama̱ ray rañi̱cha, tama̱! Ratyi ra̱cha, Ju̱denu raryichaniy tara varirye. ¡Ne radyetya dañi̱ jiñu nijya̱mi̱ day!” Varidye day sasuyada tavaryi. 75 Sajachipitya̱da ji̱ta Pyítrubay varirya Jesús niquejadantiy: “Netimyu̱ ne sa̱suy tavaryi didye, ya̱ra̱yasiy variy mumuri̱ju̱ rayada.” Sasipyateda ji̱ta Pyítrubay variy, su̱na̱yada jivyara jachipiya̱jadamu variy.
Ripyu̱cheda japu Pyidátubamyuju̱ni̱ Jesús
(Márcu 15.1; Dúcasiy 23.1-2; Juán 18.28-32)