18
Ni ka'an Jesús ma in tnu'u vijin in ña'a ni ndoo ja ni ji'i yii ña ma ji'in in tee ja'nde tniñu ñayii ma
Jesús ma, ni ka'an ya in tnu'u vijin, sukan‑va'a jin kutu'va de ja ndimaa jin kakan‑ta'vi de, te máko jin kuñaña de,
te jiña'a ya:
―‍Iyo in tee ni yo ja'nde tniñu, te ni masu ni yo kandija de Su'si ma, ni a ñatuu na respetu de nuu ñayii ñuu yukan.
Te maa ñuu yukan iyo in ña'a ni ji'i yii, te iyo in ñayii ni kanaa ji'in ña. Te ni ja'an ña ni jan kakan ña ja na ka'nde de tniñu ña ma ji'in ñayii ni kanaa ji'in ña ma.
Kua'a xeen kivi ñatuu ni kuni tee ja'nde tniñu ma katanuu de ña. Kovaa ni jani ini de: “Visi ñatuu kándija o Su'si ma te ñatuu na respetu o nuu ñayii ya'a,
kovaa ña'a ya'a kii kii‑ni ña ki xtna'a ña'a ña. Ká'nde o tniñu ña, sukan‑va'a máko kii‑ka ña. Nú ña'a, te ma kanda o”, kúu de ká'an de. ―Sa'a ni ndakani Jesús ma.
Te jiña'a tna Iya Tátnuni ma:
―‍Jin ndasa'a ni kuenda sukan ni jani ini tee ja'nde tniñu ma, visi tee sa'a ja u'vi kúu de.
Va'a‑ni, suni sukan sa'a tna Su'si ma, te chindee ya ñayii ni ndakaji ya ma ja ka ndakune'e i ya nduu ñuu ma. ¡Masu kukuee ya ja chindee ña'a ya!
Ká'an sa ja yachi yachi chindee ña'a ya. Kovaa nuna kenda kivi ndii sa ja kúu sa iya vee ñayivi ñuu ñayivi a, ¿kuiti ja ndani'i‑ka sa ñayii ñuu ñayivi ya ja ka kukanu ini ña'a i? ―‍kúu ya jiña'a ya.
Ni ka'an Jesús ma in tnu'u vijin tee kúu fariseo ma, ji'in tee ndáke'en ya'vi xu'un no'o ñuu Roma ma
Jesús ma, ni ka'an ya in‑ka tnu'u vijin, ja kaxtnu'u ya nuu ñayii ka jani ini ja ñayii va'a‑ka ka kuu i te ka saxiko i jaku‑ka ñayii ma, te sa'a ni ka'an ya:
10 ―‍Uu tee, ni jan koo de veñu'u ka'nu ma, ka jikan‑ta'vi de. In de kúu fariseo, te in‑ka de kúu tee ndáke'en ya'vi xu'un no'o ñuu Roma ma.
11 Tee kúu fariseo ma, núkuiñi de, te sa'a jikan‑ta'vi de: “Su'si, kuta'vi sa nuu ni, vaa masu kúu sa sukan ka kuu‑ka ñayii ma, ja ka sakui'na i ma, ja ka sa'a i ja u'vi ma, ja ka kivi nduu i ji'in in‑ka ña'a ma, te masu kúu sa sukan kúu tee yukan tee ndáke'en ya'vi xu'un no'o ñuu Roma ma.
12 Ndaka smana iyo ndite sa uu jichi, te táa sa diezmo ndaka ja ní'i sa ma”, kúu de jiña'a de.
13 ’Kovaa tee ndáke'en ya'vi xu'un no'o ñuu Roma ma, jika‑ni ni jinkoo jiti de. Te ni ñatuu ndonenuu de ichi andivi ma, su'va wa'a de pechu de ma, te ká'an de: “¡Su'si, kunda'vi ini ña'a ni! ¡In tee ndiso kuechi kúu sa!”, kúu de jiña'a de.
14 Ká'an sa ja tee ndáke'en ya'vi xu'un no'o ñuu Roma ma, nuu kuan no'o de ve'e de ma, te jâ ni sakanu ini ña'a Su'si ma, kovaa tee kúu fariseo ma, ñatuu. Vaa nú na in sa'a tnu'u ja maa i ma kúu ja kuu‑ka vaa va'a‑ni sa'a va'a‑ni kúu i, jani ini i, chi suni kendoo nda'vi‑ka i te ndatna'a i ja kan‑nuu. Te ñayii jani ini ja masu nde jiniñu'u i ma vaa ja sa'a ja kúu i ma masu ja va'a kúu, ñayii yukan nduu in ñayii kanuu‑ka ―‍kúu ya jiña'a ya.
Jesús ma, ni kaxtnu'u ya naxe ko kuu in ñayii sana kivi i nuu tatnuni Su'si ma
(Mt 19:13‑15; Mr 10:13‑16)
15 Suni ni jan koo i ji'in suchi kuechi ma nuu Jesús ma, sukan‑va'a sonee ya nda'a ya siki suchi kuechi ma. Kovaa tee ka ndikin ya ma, ni ka jini de, te ka ndonda de nuu ñayii ni jan koo ji'in suchi kuechi ma.
16 Sani te Jesús ma, ni kana ya tee ka ndikin ya ma, te jiña'a ya:
―‍Jin kua'a ni tnu'u, te kí koo maa suchi kuechi a, te máko jin ka'nu ndee ni, chi vaa sukan ka kuu suchi kuechi a sukan jin ko kuu ñayii jin koo ji'in Su'si ma nuu tatnuni ya ma.
17 Ja ndaa ká'an sa, nú ma kachi in ñayii ma ja tatnuni ya nuu i sukan jan‑ta'vi in suchi luluu a nawa tátnuni o nuu i ma, te masu kuu koo i ji'in Su'si ma nuu tatnuni ya ma ―‍kúu ya jiña'a ya.
Sukan yii ja ndani'i ta'vi ñayii ndí ini xeen‑ka xu'un i ma
(Mt 19:16‑30; Mr 10:17‑31)
18 In tee netniñu ma, ni jikan‑tnu'u de nuu Jesús ma:
―‍Teskua'a va'a ini, ¿nawa sa'a sa, sukan‑va'a ndani'i ta'vi sa, te koteku sa ni‑kani ni‑jika? ―‍kúu de jiña'a de.
19 Te Jesús ma, ni ndakone'e ya:
―‍¿Nava'a xnani ña'a ni teskua'a va'a ini? Masu na in va'a ini, nú masu ja maa in‑ni Su'si ma.
20 Jâ jini ni ndaka ja ni tatnuni ya ma: “Másu ko kivi nduu ni ji'in in‑ka ña'a ma. Másu ko ka'ni ni in‑ka ñayii ma. Másu ko sakui'na ni. Másu ko ka'an tnu'u ni siki in‑ka ñayii ma. Kava respetu ni nuu yuva ni ma ji'in nuu si'i ni ma” ―‍kúu ya jiña'a ya.
21 Te tee yukan, jiña'a de:
―‍Ndaka cha'a chi jâ sa'a ndi'i sa onde nuu jaa sa ma ―‍kúu de jiña'a de.
22 Ja ni jiniso'o Jesús ma sukan, te ni ndakone'e ya:
―‍Kúni‑ka in‑ka ja sa'a ni a. Ndaxiko ni ndaka ja neva'a ni ma, te kua'a ni ñayii ka kunda'vi ma. Te sukan, te xiku ko kuu ni andivi ma. Sani te kii ni, te kondikin ña'a ni ―‍kúu ya jiña'a ya.
23 Kovaa ja ni jiniso'o tee yukan sukan jiña'a ya ma, te ni kuxii xeen ini de, vaa in tee xiku xeen kúu de.
24 Ja ni jini Jesús ma sukan, te jiña'a ya:
―‍¡Naka yii kúu ja in ñayii xiku ma, kenda i ja koo i ji'in Su'si ma nuu tatnuni ya ma!
25 Su'va yachi‑ka kuu kivi in kiti kúu camellu ma in yavi xuu yiki tiku ma sana ja in ñayii xiku ma, kenda i ja koo i ji'in Su'si ma nuu tatnuni ya ma ―‍kúu ya jiña'a ya.
26 Te ñayii ni ka jiniso'o ma, ka jikan‑tnu'u i:
―‍¿Na in kuu ndani'i ta'vi ja sukan? ―‍ka kuu i ka jiña'a i.
27 Jesús ma, ni ndakone'e ya:
―‍Tna'a ja masu kuu ka jani ini ñayii ma, Su'si ma chi kuu sa'a ya ―‍kúu ya jiña'a ya.
28 Pedro ma, jiña'a de:
―‍Señor, saña chi ndaka ja ka neva'a sa ma ni ka xndoo sa, te ni ka ndikin ña'a sa ―‍kúu de jiña'a de.
29 Te ni ndakone'e ya:
―‍Ja ndaa ká'an sa ja ndeva'a‑ni na in xndoo ve'e i ma, ñasi'i i ma, ñani i ma, yuva i ma, ji'in sa'ya i ma, ja kuechi ja káxtnu'u i sukan tátnuni Su'si ma ini anua ñayii ma,
30 ndani'i kua'a xeen‑ka i ja koneva'a i ñuu ñayivi a, te kivi ki'in o ma ndani'i ta'vi i, te koteku i ni‑kani ni‑jika ―‍kúu ya jiña'a ya.
Ni kaxtnu'u Jesús ma ja ku‑uni jichi ja jin ka'ni i ya kovaa ndateku ya
(Mt 20:17‑19; Mr 10:32‑34)
31 Jesús ma, ni kana siin ya ndi‑uxi uu tee ka ndikin ya ma, te jiña'a ya:
―‍Vitna jín koo o ñuu Jerusalén ma, nuu ko kuu sukan ni ka tee tee ni ka yo ndakaxtnu'u tnu'u ni yo wa'a Su'si ma siki sa ja kúu sa iya vee ñayivi ñuu ñayivi a.
32 Vaa jin koo i jin ndaxsia'a ña'a i nuu nda'a ñayii masu ñuu ya'a, te jin kosiki ndee ña'a i, te jin sa'a ndeva'a ña'a i, te jin tusii ña'a i,
33 te jin kani ña'a i, te jin ka'ni ña'a i. Te nuu uni kivi ma, te ndateku sa ―‍kúu ya jiña'a ya.
34 Kovaa masu ni ka jaku'ni kuiti ini de, ni masu ni ka jini de nawa kúu ja ká'an ya ma, vaa masu ni ka jakun‑tnuni ini de ja jiña'a ya ma.
Ñuu Jericó ma, ni ndasava'a Jesús ma in tee kuaa
(Mt 20:29‑34; Mr 10:46‑52)
35 Nuu jâ ve kuyatni Jesús ma ñuu Jericó ma, in tee kuaa núkoo yu'u ichi ma, jikan de karidaa.
36 Ja ni jiniso'o de ja ka ya'a kua'a ñayii ma, te ni jikan‑tnu'u de nawa kúu.
37 Te ka jiña'a i ja Jesús ñuu Nazaret ma ni ya'a kua'an ya.
38 Te ni kayu'u de jiña'a de ya:
―‍¡Jesús, Sa'ya David, kunda'vi ini ña'a ni! ―‍kúu de jiña'a de.
39 Te ñayii ka yoxtnuu kuan koo i ma, ka ndonda i nuu de, sukan‑va'a na kasiyu'u de. Kovaa nini'i‑ka ni kayu'u de:
―‍¡Sa'ya David, kunda'vi ini ña'a ni! ―‍kúu de jiña'a de.
40 Jesús ma, ni jinkuiñi ya, te ni tatnuni ya:
―‍Kuán koo ni kuán kueka ni de ―‍kúu ya jiña'a ya.
Te nuu ni jan tna'a de ya ma, te ni jikan‑tnu'u ya:
41 ―‍¿Nawa kúni ni ja sa'a sa ja kuu ni? ―‍kúu ya jiña'a ya.
Tee kuaa ma, ni ndakone'e de:
―‍Señor, kúni sa ja ndundijin nuu sa a ―‍kúu de jiña'a de.
42 Jesús ma, jiña'a ya:
―‍¡Ndundijin nuu ni a! Te kuechi ja ni kukanu ini ña'a ni a, te chukan kúu ja ni ndundijin nuu ni a, te ni nduva'a ni ―‍kúu ya jiña'a ya.
43 Te maa ora yukan‑ni, te ni ndundijin nuu de, te ni ndikin de Jesús ma, te ndáchiñu'u de Su'si ma. Te ndaka ñayii ni ka jini sukan ma, suni ka ndachiñu'u i Su'si ma.