4
Sʋtaanɩ na maŋɩ Zezi te tɩn
(Matiyu 4:1-11, Marɩkɩ 1:12-13)
1 Zezi dɛɛn ma nuŋi Zʋrdɛn bugǝ kam ni nɩ o maa kɛa. Wɛ Joro kʋm maa tɔg-o dɩ dam. Kʋ ma ja-o kʋ vu kagʋa wʋnɩ.
2 O maa wʋra taan da fiinna. O na wʋra tɩn mʋ sʋtaanɩ tu o te, sɩ dɩ sʋg-o sɩ o ya kɩ o cɔgɩ. Maŋa kam kʋntʋ nɩ o ya ba di kʋlʋkʋlʋ. Da fiinna yam na kɛ tɩn, kana maa jɩg-o lanyɩranɩ.
3 Sʋtaanɩ laan ma ba dɩ ta dɩd-o dɩ wɩ: «Nmʋ na sɩɩnɩ n yɩ Baŋa-Wɛ Bu, sɩ n ta dɩ kandwɛ dɩntʋ sɩ dɩ ji wʋdiu sɩ n di.»
4 Zezi ma lǝri-dɩ o wɩ: «Kʋ nan pʋpʋnɩ Wɛ tɔnɔ kʋm wʋnɩ kʋ wɩ:
‹Kʋ daɩ wʋdiu yɩranɩ mʋ paɩ nabiinu ŋwɩ.› »
5 Sʋtaanɩ daa ma ja-o dɩ ja vu dɩ di piu kʋlʋ na dwara tɩn yuu. Dɩ laan ma brɩ-o lʋgʋ baŋa tɩɩnɩ dɩm maama yibʋgɩsa wʋnɩ.
6 Dɩ daa ma ta dɩ wɩ: «Wo-laarʋ tɩntʋ maama yɩ amʋ nyɩm mʋ. A nan wʋ́ wanɩ a kwe-tɩ a pa wʋlʋ maama a na lagɩ tɩn. Amʋ wʋ́ pa n di dam tɩ maama baŋa nɩ, sɩ n ta n te zulǝ nɔɔna maama tee nɩ.
7 Nmʋ na sɛ n kuni doonǝ n zuli-nɩ, wǝǝnu tɩntʋ maama wʋ́ ta yɩ nmʋ nyɩm.»
8 Zezi ma lǝri-dɩ o wɩ: «Kʋ pʋpʋnɩ Wɛ tɔnɔ kʋm wʋnɩ kʋ wɩ:
‹Kʋ yɩ n Yuutu Baŋa-Wɛ yɩranɩ mʋ n maŋɩ sɩ n kuni doonǝ n zuli,
sɩ n kɩ DƖ wʋbʋŋa na lagɩ te tɩn.› »
9 Sʋtaanɩ daa ma kwe-o dɩ ja vu Zeruzalɛm. Dɩ ma ja-o dɩ ja vu dɩ di Wɛ-di-kamunu kʋm yuu mɛ na dwara tɩn dɩ zɩg-o da, yɩ dɩ wɩ: «Nmʋ na yɩ Baŋa-Wɛ Bu, sɩ n faŋɩ n cu tɩga nɩ sɩ dɩ́ nii,
10 sɩ kʋ pʋpʋnɩ Wɛ tɔnɔ kʋm wʋnɩ kʋ wɩ:
‹Wɛ wʋ́ ta DƖ malɛsɩ,
sɩ sɩ taa nii nmʋ baŋa nɩ.
11 DƖ wʋ́ pa sɩ ba sɩ ma sɩ jɩa sɩ lwǝri-m,
sɩ n yɩ tʋ tɩga nɩ n magɩ n naga dɩ kandwɛ.› »
12 Zezi laan ma lǝri o wɩ: «Kʋ ta pʋpʋnɩ Wɛ tɔnɔ kʋm wʋnɩ kʋ wɩ:
‹Yɩ zaŋɩ n maŋɩ n Yuutu Baŋa-Wɛ n nii.› »
13 Sʋtaanɩ laan na maŋɩ Zezi wǝǝnu maama wʋnɩ dɩ ga tɩn, dɩ ma yag-o sɩ dɩ daa beeri maŋa kadoŋ.
Zezi na sɩŋɩ o tɩtʋŋa Galile nɩ te tɩn
(Matiyu 4:12-17, Marɩkɩ 1:14-15)
14 Zezi laan ma joori o vu Galile, yɩ Wɛ Joro kʋm dam wʋ o tee nɩ. Nɔɔna balʋ maama na zʋʋrɩ je sɩm kʋntʋ nɩ tɩn ma ni o ŋwa.
15 O maa yǝni o zʋ Zwifǝ bam Wɛ-di sɩm o brɩ-ba Wɛ taanɩ. Nɔɔna maama ma zul-o lanyɩranɩ.
Zezi tɩtɩ tɩʋ kʋm tiinǝ na vɩ-o te tɩn
(Matiyu 13:53-58, Marɩkɩ 6:1-6)
16 Zezi dɛɛn ma vu o yi Nazarɛtɩ, mʋ tɩʋ kʋlʋ o na kɩ nɔɔnʋ da tɩn. Zwifǝ bam siun dɛ maama, o dɛɛn maa zʋʋrɩ ba Wɛ-digǝ kam. Ba siun dɛ dɩdʋa na yi tɩn, o ma vu da. O na zʋ da tɩn, o ma zaŋɩ wɛɛnɩ sɩ o karɩmɩ Wɛ tɔnɔ o brɩ-ba.
17 Ba ma kwe tɔnɔ kʋlʋ Wɛ nijoŋnu Ezayi na pʋpʋnɩ faŋa faŋa tɩn ba pa-o. O ma puri-kʋ o karɩma, yɩ o na mɛ seeni kʋ na pʋpʋnɩ kʋ wɩ:
18 «Yuutu Baŋa-Wɛ Joro kʋm wʋ amʋ tee nɩ.
DƖ ma kuri-nɩ yɩ DƖ pa-nɩ dam,
sɩ a tɔɔlɩ DƖ kwǝr-ywǝŋǝ kam a brɩ yinigǝ tiinǝ.
[DƖ tʋŋɩ amʋ sɩ a ganɩ nɔɔna balʋ wʋrʋ na cɔgɩ tɩn.]
Sɩ a tɔɔlɩ DƖ kwǝrǝ kam dɩ balʋ na wʋ gambɛɛm wʋnɩ tɩn, sɩ ba na vrɩm,
sɩ a daarɩ a brɩ lilwǝ nɩ ba yiǝ wʋ́ ba ya puri.
DƖ daa ta ma tʋŋɩ-nɩ sɩ a vrɩ nɔɔna balʋ ba na bɛɛsɩ tɩn, sɩ ba na siun,
19 sɩ a daarɩ a pa nɔɔna lwarɩ sɩ maŋa kam yiǝ,
sɩ Baŋa-Wɛ laan ba DƖ vrɩ DƖ nɔɔna bam lwarɩm wʋnɩ.»
20 Zezi na karɩmɩ o ti tɩn, o laan ma pu tɔnɔ kʋm, yɩ o kwe o pa ba Wɛ-digǝ kam tɩntʋŋnʋ. O ma jǝni sɩ o brɩ-ba. Nɔɔna bam maama ma lo yiǝ o baŋa nɩ yɩ ba cǝg-o.
21 O ma ta o wɩ: «Zɩm dɛ dɩm nɩ abam na ni Wɛ tɔnɔ kʋm na brɩ kʋlʋ tɩn kɩ á yibiyǝ nɩ.»
22 Ba maama ma zul-o yɩ ba wɩ: «O taanɩ dɩm lamma.» O kwǝrǝ kam na ywǝmmǝ tɩn, kʋ kɩ-ba yǝǝu. Ba daa ta ma wɩ: «Kʋ daɩ Zʋzɛfʋ bu mʋ tɩntʋ na?»
23 O ma ta dɩ ba o wɩ: «A nan maŋɩ a ye nɩ abam wʋ́ ŋɔɔnɩ sɩsɩɩna dɩ amʋ nɩnɛɛnɩ: ‹Nmʋ wʋlʋ na pɛ nɔɔna na yazurǝ tɩn, sɩ n zǝni n tɩtɩ!› Abam daa ta wʋ́ ta á wɩ: ‹Dɩ́ ni wǝǝnu tɩlʋ nmʋ na kɩ Kapɛrnawum nɩ tɩn ŋwa. Nan daa n kɩ kʋntʋ doŋ n tɩtɩ tɩʋ kʋm nɩ.› »
24 O daa ta ma ta o wɩ: «A lagɩ a ta cɩga mʋ dɩ abam sɩ, Baŋa-Wɛ nijoŋnu bá na zulǝ o tɩtɩ tɩʋ nɩ.
25 Kʋ sɩɩnɩ kʋ yɩ cɩga mʋ, sɩ maŋa kalʋ Wɛ nijoŋnu Eli dɛɛn na wʋra tɩn, dʋa dɛɛn tu ka zɩgɩ ka wʋ nɩgɩ taan bɩna yatɔ dɩ canɩ sɩrdʋ mʋ. Kʋntʋ ŋwaanɩ kana dɛɛn maa jɩgɩ lʋgʋ kʋm maama. Kadǝnǝ maa daga zanzan Yisɩrayɛlɩ tiinǝ bam wʋnɩ,
26 yɩ Wɛ nan wʋ tʋŋɩ Eli sɩ o vu ba wʋlʋwʋlʋ te. Wɛ dɛɛn tʋŋ-o kadǝm wʋdoŋ tee nɩ mʋ, o na zʋʋrɩ Sarɛpɩta tɩʋ wʋnɩ, kʋ na yɩ Sidɔn tɩʋ nɩ.
27 Woŋo kʋlʋ ta na wǝli da tɩn, maŋa kalʋ Wɛ nijoŋnu Elize dɛɛn na wʋra tɩn, nanywaanʋ zanzan dɛɛn wʋ Yisɩrayɛlɩ tɩʋ kʋm nɩ. Ba wʋlʋwʋlʋ dɩ dɛɛn nan wʋ nɛ yazurǝ ba wʋnɩ. Elize dɛɛn pɛ Naaman yɩranɩ mʋ na yazurǝ, yɩ wʋntʋ nuŋi Siiri tɩʋ mʋ.»
28 Nɔɔna balʋ maama na wʋ Wɛ-digǝ kam nɩ tɩn na ni Zezi na tagɩ-ba te tɩn, ba bana ma zaŋɩ zanzan.
29 Ba ma zaŋɩ ba zǝl-o ba pa o nuŋi tɩʋ kʋm wʋnɩ. Tɩʋ kʋm wʋ piu yuu nɩ mʋ. Ba ma ja-o ba vu jǝgǝ kalʋ na luunǝ dɩ tɩga tɩn, sɩ ba yig-o ba dɩ tɩga nɩ ba gʋ.
30 Ba maa warɩ. Zezi ma pipiri o vu o tɔgɩ ba tɩtarɩ o nuŋi o maa kɛa.
Zezi na zǝli cicirǝ nɔɔnʋ yɩra nɩ te tɩn
(Marɩkɩ 1:21-28)
31 Zezi dɛɛn ma vu Galile tɩʋ kʋdoŋ, kʋ yɩrɩ mʋ Kapɛrnawum. Zwifǝ bam siun dɛ ma yi. O ma vu o zʋ ba Wɛ-digǝ kam sɩ o brɩ nɔɔna bam Wɛ taanɩ da.
32 O na brɩ-ba tɩn, ba maa tiini ba yɩ yǝǝu dɩ o zaasɩm dɩm, o ni-taanɩ dɩm na jɩgɩ dam tɩn ŋwaanɩ.
33 Nɔɔnʋ wʋdoŋ dɛɛn maa wʋ ba Wɛ-digǝ kam wʋnɩ yɩ cicirǝ jɩg-o.
34 O ma kaasɩ dɩ kwǝr-dɩa yɩ o wɩ: «Aa, Zezi, Nazarɛtɩ tu, bɛɛ mʋ n lagɩ dɩbam tee nɩ? Nmʋ tu sɩ n cɔgɩ dɩbam dwi mʋ na? A ye nmʋ na yɩ wʋlʋ. Nmʋ yɩ Wʋ-poŋo Tu wʋlʋ Wɛ na tʋŋɩ tɩn mʋ.»
35 Zezi ma kaanɩ cicirǝ kam o wɩ: «Cǝgi sɔɔ, sɩ n nuŋi n daarɩ baarʋ wʋm.» Cicirǝ kam na ni kʋntʋ tɩn, ka ma yigi nɔɔnʋ wʋm ka dɩ tɩga nɩ. Ka laan ma yag-o yɩ ka wʋ kɩ-o kʋlʋkʋlʋ. Kʋntʋ kɩ nɔɔna bam maama yiǝ nɩ mʋ.
36 Kʋ ma sʋ-ba lanyɩranɩ. Ba maama ma ŋɔɔnɩ daanɩ ba wɩ: «Bɩtara kantʋ yɩ bɩtarɩ dwi dɔɔ mʋ? Nii o na maɩ o dam o tɛ dɩ ciciri sɩm, yɩ sɩ sɛ o ni yɩ sɩ viirǝ.»
37 Nɔɔna balʋ maama na zʋʋrɩ je sɩm kʋntʋ nɩ tɩn laan ma ni Zezi ŋwa.
Zezi na pɛ yawɩɩna zanzan na yazurǝ te tɩn
(Matiyu 8:14-17, Marɩkɩ 1:29-34)
38 Zezi dɛɛn ma nuŋi Wɛ-digǝ kam wʋnɩ. O ma vu Simɔn-ba sɔŋɔ. O na yi da tɩn dɩ paa magɩ Simɔn tɩnkaanɩ kʋ cana. Ba ma loori Zezi sɩ o zǝni kaanɩ wʋm sɩ o na yazurǝ.
39 O ma vu o tiiri kaanɩ wʋm baŋa nɩ. O ma ta dɩ paa kam o wɩ, ka yag-o. Ka ma sɩɩnɩ ka yag-o. O laan ma zaŋɩ lɩla, yɩ o kɩ wʋdiu o pa-ba.
40 Kʋ na tu kʋ yi wa-zʋʋrɩ maŋa nɩ tɩn, ba ma ja nɔɔna dɩ ba yawɩɩrʋ dwi tǝri tǝri ba ba Zezi te, sɩ o pa ba na yazurǝ. O ma daŋɩ o jɩa ba dɩdʋa dɩdʋa baŋa nɩ o pa ba maama na yazurǝ.
41 Kʋlʋ na wǝli da tɩn, ciciri dɩ ma nuŋi sɩ yagɩ nɔɔna zanzan sɩ ya na jɩgɩ sɩ yaara tɩn yɩra. Sɩ maa yǝni sɩ kaasa sɩ wɩ: «Nmʋ yɩ Baŋa-Wɛ Bu mʋ.» Sɩ na ye nɩ o sɩɩnɩ o yɩ Krisi wʋm Wɛ na tʋŋɩ tɩn, o ma kaanɩ-sɩ, sɩ sɩ yɩ taa ŋɔɔnɩ o taanɩ.
Zezi na tɔɔlɩ Wɛ kwǝrǝ Zwifǝ Wɛ-di sɩm maama wʋnɩ te tɩn
(Marɩkɩ 1:35-39)
42 Tɩga na pʋʋrɩ tɩtɩɩtɩ tɩn, Zezi daa ma nuŋi o vu je sɩlʋ nɔɔn-nɔɔnʋ na tǝrǝ tɩn. Tɩʋ kʋm nɔɔna bam ma zaŋɩ ba nuŋi sɩ ba beeri o je. Ba laan ma na-o yɩ ba vu o te. Ba ma kwaanɩ sɩ ba ja-o, sɩ o yɩ viiri o yagɩ-ba.
43 O ma ta dɩ ba o wɩ: «A nan maŋɩ sɩ a vu a tʋlɩ tɩɩnɩ dɩdɩm dɩm mʋ, a tɔɔlɩ kwǝr-ywǝŋǝ kam a brɩ-ba Wɛ na lagɩ DƖ di paarɩ tɩte nɔɔna tɩtarɩ nɩ tɩn. Kʋ yɩ kʋntʋ ŋwaanɩ mʋ Wɛ tʋŋɩ-nɩ nabiinǝ tee nɩ.»
44 O laan ma tʋlɩ Zwifǝ bam tɩɩnɩ dɩm nɩ. O maa yǝni o zʋ ba Wɛ-di sɩm sɩ o taa tɔɔlɩ Wɛ kwǝrǝ kam.