20
Zezi dam dɩm nuŋi yǝn mʋ?
(Matiyu 21:23-27, Marɩkɩ 11:27-33)
1 Dɛ dɩdwɩ mʋ Zezi dɛɛn wʋ Wɛ-di-kamunu kʋm wʋnɩ, o tɔɔlɩ Wɛ kwǝr-ywǝŋǝ kam o brɩ nɔɔna. Zwifǝ bam kaanɩm yigǝ tiinǝ dɩ cullu karanyɩna tiinǝ bam dɩ ba tɩʋ kʋm nakwa bam ma vu ba yi o te.
2 Ba ma ta dɩd-o ba wɩ: «Ta n brɩ dɩbam, wɔɔ dam mʋ n ma n kɩ wǝǝnu tɩlʋ maama n na kɩ tɩn? Wɔɔ mʋ pɛ nmʋ ni, sɩ n ta n kɩ kʋntʋ?»
3 O ma lǝri-ba o wɩ: «A dɩ jɩgɩ bwiǝ a lagɩ a bwe abam, sɩ á lǝri-ya á pa-nɩ.
4 Zan na miisi nɔɔna na wʋnɩ tɩn, kʋ yɩ Wɛ mʋ pɛ-o cwǝŋǝ naa nabiinǝ mʋ?»
5 O na bwe-ba kʋntʋ tɩn, ba maa wʋra ba bwɛ daanɩ sɩ ba nii, ba na wʋ́ lǝr-o te tɩn. Ba laan ma wɩ: «Dɩbam na lǝri dɩ́ wɩ, kʋ yɩ Wɛ mʋ, o laan wʋ́ bwe dɩbam nɩ, bɛɛ mʋ yɩ dɩ́ nan wʋ sɛ Zan taanɩ dɩm?
6 Dɩ́ nan na wɩ, kʋ yɩ nabiinǝ mʋ pɛ-o cwǝŋǝ, nɔɔna bam maama wʋ́ dʋlɩ dɩbam dɩ kandwa mʋ ba gʋ, bɛŋwaanɩ ba maama paɩ sɩ Zan yɩ Wɛ nijoŋnu mʋ.»
7 Kʋntʋ ŋwaanɩ ba ma lǝri Zezi ba wɩ, ba yǝri wʋlʋ na pɛ Zan cwǝŋǝ tɩn.
8 Zezi laan ma ta dɩ ba o wɩ: «Kʋ na yɩ kʋntʋ, amʋ dɩ bá sɛ sɩ a ta wʋlʋ na pɛ amʋ ni sɩ a taa tʋŋɩ tɩn.»
Nɔɔnʋ dɩ o gaarɩ mɩmaŋa
(Matiyu 21:33-46, Marɩkɩ 12:1-12)
9 Zezi ma maŋɩ mɩmaŋa o brɩ nɔɔna bam o wɩ: «Nɔɔnʋ wʋdoŋ mʋ wʋra. O ma zaŋɩ o cɩ gaarɩ, yɩ o daarɩ o jǝri tweeru tɩlʋ yɩrɩ na yɩ vinyǝ tɩn dɩ wʋnɩ. O laan ma kwe nɔɔna o yagɩ da sɩ ba taa tʋŋa, yɩ o daarɩ o beeri o vu tɩʋ kʋdoŋ o daanɩ da.
10 Tweeru tɩm biǝ gwǝrim maŋa ma yi. O ma tʋŋɩ o tɩntʋŋnʋ sɩ o vu nɔɔna balʋ na nii o gaarɩ dɩm baŋa nɩ tɩn te, sɩ ba cɛ o tǝri ba pa-o. Tɩntʋŋnʋ wʋm na yi ba te tɩn, ba ma mag-o. Ba daarɩ ba pa o viiri dɩ jɩ-kʋrɩ.
11 Nɔɔnʋ wʋm daa ma tʋŋɩ o tɩntʋŋnʋ wʋdoŋ. Ba ma magɩ wʋntʋ dɩ, yɩ ba twɩ-o zanzan. Ba ma pa o dɩ viiri dɩ jɩ-kʋrɩ.
12 O daa ma tʋŋɩ tɩntʋŋnʋ wʋdoŋ o kɩ kuni bɩtɔ. Ba ma ja wʋntʋ dɩ ba magɩ o yɩra ba kaarɩ, yɩ ba zǝl-o gaarɩ dɩm wʋnɩ.
13 Gaarɩ dɩm tu wʋm laan ma bʋŋɩ o wɩ: ‹A nan wʋ́ kɩ ta mʋ? Amʋ na wʋ́ kɩ te tɩn, aá tʋŋɩ a tɩtɩ bu wʋlʋ a na so-o tɩn mʋ. Kʋ ba dwe, baá ta kwarɩ wʋntʋ.›
14 Nɔɔna bam na nɛ-o tɩn, ba ma bwɛ daanɩ ba wɩ: ‹Mʋ gaarɩ dɩm tu bu. Wʋntʋ mʋ lagɩ o ba o taa te o ko wʋm wǝǝnu tɩm. Pa-na dɩ́ gʋ-o, sɩ dɩ́ daarɩ dɩ́ taá te o wǝǝnu tɩm.›
15 Ba laan ma vaŋ-o ba ja nuŋi gaarɩ dɩm wʋnɩ, yɩ ba mag-o ba gʋ.»
Zezi laan ma bwe-ba o wɩ: «Gaarɩ dɩm tu laan wʋ́ kɩ nɔɔna bam kʋntʋ ta mʋ?
16 O maŋɩ sɩ o ba o gʋ-ba mʋ, sɩ o daarɩ gaarɩ dɩm o pa nɔɔna badonnǝ sɩ ba taa niǝ.»
Nɔɔna bam na ni kʋntʋ tɩn, ba ma ta ba wɩ: «Wɛ pa kʋ yɩ kɩ kʋntʋ!»
17 Zezi ma nii ba seeni yɩ o wɩ: «Kʋ na daɩ kʋntʋ, bɛɛ mʋ yɩ kʋ pʋpʋnɩ Wɛ tɔnɔ kʋm wʋnɩ kʋ wɩ:
‹Kandwɛ dɩlʋ lwara na vɩn tɩn laan mʋ joori dɩ ba dɩ ji kandwɛ dɩlʋ na paɩ sɔŋɔ kʋm dana tɩn›?
18 Nɔɔnʋ wʋlʋ maama na tʋ kandwɛ dɩntʋ baŋa nɩ tɩn wʋ́ cɩcʋgɩ o tɩtɩ mʋ. Kʋ daarɩ, wʋlʋ maama kandwɛ dɩm na tʋ o baŋa nɩ tɩn, dɩ wʋ́ mɩɩrɩ kʋntʋ tu mʋ.»
19 Zezi na tagɩ wǝǝnu tɩm kʋntʋ tɩn, Zwifǝ kaanɩm yigǝ tiinǝ dɩ cullu karanyɩna tiinǝ ma lwarɩ sɩ o maŋɩ mɩmaŋɩ dɩm bam ŋwaanɩ mʋ. Kʋntʋ tɩn, ba ma kwaanɩ ba lagɩ cwǝŋǝ sɩ ba ja-o lɩla. Ba maa warɩ, ba na kwarɩ fʋʋnɩ dɩ nɔɔna bam tɩn ŋwaanɩ.
Lampoo ŋwɩɩm taanɩ
(Matiyu 22:15-22, Marɩkɩ 12:13-17)
20 Zwifǝ yigǝ tiinǝ bam dɛɛn ma yɩrɩ Zezi, sɩ ba daa ta nii o na wʋ́ ta kʋlʋ tɩn. Ba ma lagɩ cwǝŋǝ sɩ ba brɩ nɩ o dwǝgǝ, sɩ ba wanɩ ba ja-o, sɩ ba daarɩ ba kɩ-o gʋvɩrma tu wʋm jɩŋa nɩ sɩ o di o sarɩya. Ba ma lɩ nɔɔna sɩ ba vu Zezi te nɩnɛɛnɩ ba yɩ nɔn-ŋʋna mʋ te, sɩ ba laan kwaanɩ ba ja-o dɩ o taanɩ dɩm.
21 Bantʋ ma vu Zezi te ba bwe-o ba wɩ: «Karanyɩna, dɩ́ ye nɩ taanɩ dɩlʋ nmʋ na yǝni n tɛ n brɩ nɔɔna tɩn yɩ cɩga mʋ. Nmʋ ba pɔɔrɩ nɔɔna daanɩ dɩ n na kɩ-ba te tɩn. Nmʋ nan yǝni n brɩ nɔɔna Wɛ cwǝŋǝ cɩga mʋ.
22 Dɩ́ lagɩ dɩ́ bwe dɩ́ nii, dɩbam cullu pɛ ni sɩ dɩ́ ŋwɩ lampoo dɩ́ pa lʋgʋ kʋm pa-farʋ wʋm na?»
23 Zezi ma lwarɩ ba na kɩ ba swan yam dɩd-o te tɩn, o ma ta dɩ ba o wɩ:
24 «Kwe-na sǝbu dalɩ á brɩ-nɩ. Dɩ jɩgɩ wɔɔ nyɩnyʋgʋ dɩ o yɩrɩ mʋ dɩ baŋa nɩ?»
Ba ma lǝr-o ba wɩ: «Kʋ yɩ pa-farʋ wʋm mʋ.»
25 O laan ma ta dɩ ba o wɩ: «Kʋ lamma. Á nan taá ŋwɩ kʋlʋ na yɩ pa-farʋ wʋm nyɩm tɩn á pa-o, sɩ á daarɩ á taá paɩ Wɛ kʋlʋ dɩ na yɩ DƖ nyɩm tɩn.»
26 Zezi na tagɩ kʋntʋ dɩ ba tɩn, ba maa warɩ ba ja-o nɔɔna bam maama yigǝ nɩ dɩ o na tagɩ kʋlʋ tɩn. O na lǝri-ba te tɩn sʋ-ba zanzan yɩ ba cɩm.
Wɛ-sɔŋɔ ŋwɩa na wʋ́ ta yɩ te tɩn
(Matiyu 22:23-33, Marɩkɩ 12:18-27)
27 Sadusɩan tiinǝ badonnǝ dɛɛn ma zaŋɩ ba vu Zezi te. Bantʋ zaasɩm mʋ brɩ sɩ, nɔɔnʋ na tɩga, o daa bá joori o bi.
28 Ba ma vu ba bwe-o ba wɩ: «Karanyɩna, Moyisi dɛɛn na pʋpʋnɩ kʋlʋ o tiŋi o pa dɩbam tɩn, o brɩ sɩ, nɔɔnʋ nu-bu na tɩga yɩ o daarɩ kaanɩ, yɩ ba na wʋ lʋgɩ biǝ, tʋ wʋm cʋrʋ mʋ maŋɩ sɩ o di kaanɩ wʋm sɩ ba wanɩ ba lʋ biǝ o nu-bu wʋlʋ na tɩgɩ tɩn ŋwaanɩ.
29 Kʋntʋ tɩn, nu-biǝ barpɛ mʋ ya wʋra. Ba dɩdʋa ma di kaanɩ yɩ o tɩ o daar-o, yɩ ba ba jɩgɩ biǝ daanɩ.
30 Wʋlʋ na saŋɩ tɩn ma di kadǝm wʋm.
31 O dɩ ma tɩ o daar-o. Batɔ-tu wʋm dɩ daa ma di-o. Kʋ ma kɩ ba maama kʋntʋ doŋ. Ba maama barpɛ ma tɩ, yɩ ba wʋ lʋgɩ bu dɩ kaanɩ wʋm.
32 Ba maama na tɩgɩ tɩn, kaanɩ wʋm dɩ laan ma tɩ.
33 Kʋntʋ tɩn, ba maama barpɛ na di kaanɩ wʋm tɩn, ba laan na tu ba bi ba yagɩ tʋʋnɩ, bantʋ wɔɔ mʋ wʋ́ ta te kaanɩ wʋm?»
34 Zezi ma lǝri-ba o wɩ: «Kʋ na yɩ zɩm lʋgʋ baŋa nɔn-biǝ mʋ, baara di kaana yɩ kaana dɩ zʋʋrɩ banna.
35 Kʋ daarɩ, nɔɔna balʋ Wɛ na nii nɩ ba maŋɩ sɩ ba bi ba yagɩ tʋʋnɩ sɩ ba laan taa zʋʋrɩ DƖ lʋ-dʋŋʋ kʋm nɩ tɩn, bantʋ bá di kaana, yɩ kaana dɩ daa bá zʋ banna.
36 Ba daa bá wanɩ ba tɩ, ba na wʋ́ ta nyɩ dɩ Wɛ malɛsɩ sɩm tɩn ŋwaanɩ. Ba yɩ Wɛ tɩtɩ biǝ mʋ, dɩ ba na bi ba yagɩ tʋʋnɩ tɩn.
37 Kʋ nan na yɩ twa biim, Moyisi maŋɩ o brɩ nɩ nɔɔna wʋ́ sɩɩnɩ ba bi. O dɛɛn pʋpʋnɩ maŋa kalʋ Wɛ na brɩ DƖ tɩtɩ dɩd-o sabarɩ puŋu kʋm wʋnɩ yɩ DƖ ta kʋlʋ tɩn. Moyisi ma brɩ sɩ Yuutu Baŋa-Wɛ yɩ Abraham Wɛ, dɩ Yizakɩ Wɛ, dɩ Zakɔbɩ Wɛ mʋ.
38 Kʋ brɩ sɩ bantʋ daa ta jɩgɩ ŋwɩa mʋ Wɛ tee nɩ, bɛŋwaanɩ Baŋa-Wɛ yɩ naŋʋna Wɛ mʋ, sɩ DƖ daɩ twa Wɛ. Wɛ yibiyǝ nɩ, nɔɔna maama jɩgɩ ŋwɩa, dɩ balʋ na tɩgɩ tɩn dɩ.»
39 Wɛ cullu karanyɩna tiinǝ badonnǝ na ni kʋntʋ tɩn, ba ma lǝri ba wɩ: «Karanyɩna, n tagɩ cɩga.»
40 Ba dɛɛn ma kwarɩ sɩ ba daa bwe-o taanɩ.
Krisi wʋm Wɛ na tʋŋɩ tɩn yɩ Davidi Yuutu mʋ
(Matiyu 22:41-46, Marɩkɩ 12:35-37)
41 Zezi laan ma ta dɩ ba o wɩ: «Nɔɔna yǝni ba wɩ, sɩ Krisi wʋm Wɛ na tʋŋɩ tɩn yɩ Pɛ Davidi dwi tu mʋ. Kʋ nan wʋ́ wanɩ kʋ taa yɩ kʋntʋ na?
42 Davidi tɩtɩ nan pʋpʋnɩ Wɛ lǝŋ-ŋwɩ tɔnɔ kʋm wʋnɩ o wɩ:
‹Yuutu Baŋa-Wɛ tagɩ dɩ a Yuutu DƖ wɩ:
Ba n jǝni a jazɩm nɩ,
43 sɩ aá kɩ nmʋ dʋna maama n nɛ kuri nɩ sɩ n nɔ-ba nɩ tɩga te.›
44 Kʋntʋ tɩn, Davidi tɩtɩ na sɩɩnɩ o bǝŋi Krisi wʋm Wɛ na tʋŋɩ tɩn nɩ o Yuutu tɩn, kʋʋ́ kɩ ta mʋ sɩ o daa joori o taa yɩ Davidi naa?»
Zezi kaanɩ o karabiǝ sɩ ba yɩ lwǝni cullu karanyɩna tiinǝ bam
(Matiyu 23:1-7, Marɩkɩ 12:38-40)
45 Nɔn-kɔgɔ kʋm maama ta na wʋra kʋ cǝgi o taanɩ dɩm kʋntʋ tɩn, o ma ta dɩ o karabiǝ bam o wɩ:
46 «Taá yɩrɩ-na á tɩtɩ dɩ cullu karanyɩna tiinǝ bam. Bantʋ soe sɩ ba taa zʋʋrɩ gwar-dɩdwaarʋ ba beerǝ, sɩ nɔɔna taa nii-ba. Ba na ve yaga, ba soe sɩ nɔɔna maama taa tui ba zuli-ba. Ba na yǝni ba zʋ ba Wɛ-di sɩm, ba ta lagɩ je-kamunnu mʋ sɩ ba taa je yigǝ nɩ. Ba na ve nɔɔnʋ sɔŋɔ sɩ ba di candiǝ, kʋ yɩ je-ŋʋŋa je mʋ ba lagɩ sɩ ba taa je da.
47 Ba nan yǝni ba ganɩ kadǝnǝ ba joŋi kʋlʋ maama ba na jɩgɩ tɩn. Ba kwǝri ba kɩ Wɛ-lor-dɩdwaarʋ, sɩ kʋ taa nyɩ nɩ ba yɩ nɔn-ŋʋna mʋ te. Wɛ wʋ́ tiini DƖ pa bantʋ na cam kʋ ja gaalɩ.»