21
Paru hã Zeruzarẽ u ĩmorĩzé wasu'u 'rãsudu
1 Tame wa tô oto wasisawi za'ra ni. Taha parip si, wa tô wasima wapâ za'ra ni. Tawamhã rowa'u'u na uba'rene hã ma tô oto waré tiwara za'ra awa'awi, Cosi na rob'ré za'iti nhisi u. Tamomo wasihutu wamhã, awẽpsi, wa tô duré ai'aba'ré ni, Rodisi na rob'ré za'iti nhisi u, uba're nhimizahârizéb u hã. Tawamhã ta hawi, wa tô ai'aba'ré ni, Patara na 'ri nho'õmo nhisi u.
2 Tame, wa tô wasiwi sõpẽtẽ ni, rowa'u'u na uba'rene hã, Penisiza na danhipti'a nho'õmo nhisi u ĩwara da hã. Tawamhã taha na wasi'aba'ré da, wa tô asisi ni.
3 Uba'rene hã waré wara ré, wa tô Sipri na rob'ré za'iti nhisi hã 'madâ'â za'ra ni, wanhimi'e niwĩ. Õne haré ma tô waré wara, Siriza na danhipti'a nho'õmo nhisi u. Taha wa, wa tô Tiru na 'ri nho'õmo nhisi u oto aihutu ni, tamomo da te ĩro'wasari hã da te sa'ra za'ra da. Tame wa tô wawairébé ni, uba're hawi.
4 Tame wa tô Zezusihi zazei'wa norĩ hã sõpẽtẽ za'ra ni. Wasisõpẽtẽ za'ra wamhã, romhuri misi, ma tô wa'ãma ai'utõrĩ za'ra, wasiré wasi'ubumroi ré hã. Tawamhã ĩsazei'wa norĩ hã 'Re ĩhâimana u'âsi mono pẽ'ẽzani te te tãma ĩwaihu'u za'ra zéb zarina, ma tô Paruhu ma roti za'ra, Zeruzarẽ u morĩ tõ da.
5 Tawamhã bâdâ hã wasi'aba'rézéb da hã ĩwa waptã'ã wamhã, ĩsazei'wa norĩ hã ma tô wasiré ai'aba'ré, â zaihâ u, 'ri nho'õmo nhiti. Aihĩni ma tô wasiré ai'aba'ré, aibâ norĩ hã duré ĩmro norĩ hã, duré ĩ'ra norĩ me, te te wazawi za'ra da. Tame wa tô wahi'rãtitõ asimro ni, supara 'ré wa, wamreme zusi da.
6 Wasisawi za'ra pari, wa tô asisi ni apâ uba're wawẽ neb 're, wasi'aba'ré da. Ta norĩ hã 'ri tẽme ma tô apâ ai'aba'ré.
7 Tawamhã Tiru hawi, wa tô ai'aba'ré ni. Wasi'aba'réi wamhã, Patorema'ida na 'ri nho'õmo nhisi u, wa tô aihutu ni. Tame ĩsazei'wa norĩ hã wa tô sawi za'ra ni. Tame ma tô bâdâ hã misi wa'ãma ai'utõrĩ za'ra, ĩ'rata wasi'ubumroi ré hã.
8 Tawamhã awẽpsi, wa tô ai'aba'ré ni, Sézareza u. Tame wa tô asimro ni, Piripihi nhorõwa ãma. Piripi hã Zezusihi wasu'uwẽ na ĩsazei'õ'wa norĩ ma rowasu'u'wa, ta hã. 7 na ĩsazei'wa norĩ pawapto'wa da, da te ĩpisutu za'ra norĩ me, aré 're ĩhâimana mono, Zeruzarẽ ãma.
9 Ĩ'ra norĩ sipi'õ norĩ hã ĩmro'õ za'ra hã maparane si'uiwa na ĩhâiba hã, te 'Re ĩhâimana u'âsi mono hã te te dama 're sadawa wasu'u za'ra.
10 Tame ma tô bâdâ hã nasi wa'ãma si'utõrĩ za'ra. Tawamhã aibâ hã ma tô watẽme tiwisi za'ra, Zudeza na danhipti'a nho'õmo nhisi hawi. Aibâ hã 'Re ĩhâimana u'âsi mono zadawa wasu'u'wa, Adabu na ĩsisi hã.
11 Watẽme wisi wi, ma tô Paruhu usisizé hã tiwi waze. Ma tô ãma sipara'õtõ wasisi. Ma tô duré ãma sipawasisi. Taha pari, ma tô wama rowasu'u za'ra, ãne:
— 'Re ĩhâimana u'âsi mono pẽ'ẽzani hã ãne ma tô ĩ̱ma waihu'u: “Ã da'usisizép tede'wai ma, te za zudezu norĩ hã ãne 'manharĩ za'ra, Zeruzarẽ ãma 're ĩsi'ubumroi mono hã. Zudezu'õ norĩ ma, te za hâiba nhomri za'ra.” — Ãne ma tô wama waihu'u sirõmo za'ra, Adabu hã.
12 Tawamhã ĩmreme wa te wapari za'ra wamhã, tame ĩsazei'wa norĩ 're ĩsi'ubumroi mono norĩ me, wa tô Paruhu wi rosawi za'ra ni aré, Zeruzarẽ u morĩ tõ da.
13 Tawamhã asa te wama nharĩ za'ra:
— E niha da, ma aiwa'õ na ĩ̱wi ĩrobzei'õ za'ra wa'wa. Zeruzarẽ u hã ĩ̱morĩ da si, wa tô ĩ̱sima rowẽ upta. Zezusi hã, Wanhib'apito na te 're sisi mono wa, ãté te za dasiwi ĩ̱nherẽ ni, dazazéb 're. Ãté, wa za dârâ. Tane nherẽ, ĩ̱ma wẽ di tô, tamomo ĩ̱morĩ da hã. — Ãne ma tô wama siwaihu'u za'ra asa, wa te waihu'u za'ra da.
14 Taha wa, Zeruzarẽ u morĩ tõ da, wa te oto tiwi rosawi waihu'u za'ra õ di. Taha wa, wa tô tãma nharĩ za'ra ni oto:
— Wẽ di tô. Mo oto aimorĩ. Wanhib'apito te te aima ĩwẽzéb uwaibaba, te za tô ĩ'manha. — Ãne wa tô tãma rob'ru za'ra ni.
15 Tame wahâimana za'ra ré, syry na ma wa'ãma ronomro. Tawamhã wanhibro hã wa oto wasima ubumro za'ra ni, Zeruzarẽ u wasi'aba'ré da. Taha pari, wa tô wawairébé ni oto.
16 Sézareza ãma ĩsazei'wa norĩ hã ma tô wame si'mazatõrĩ za'ra, umro na wame 'masi'aba'réi hutu da. Tawamhã Menasõhõ nhorõwa u ma tô wame ai'aba'ré, tame wasi'ubumro da a'â. Duréihã ĩsazei'wa, Menasõ hã. Ĩpotozé hã Sipri na rob'ré za'iti nhisi hã.
Paru hã Zeruzarẽ ãma 're ĩsãmra mono zé wasu'u na'rada
17 Tawamhã Zeruzarẽ u wasihutu wi, ma tô ĩsazei'wa norĩ hã to sina wazawi za'ra.
18 Tawamhã awẽpsi ma tô Paru hã wame timorĩ za'ra, Ti'aduhu u. Tame, ma tô uburé pese ubumro, ĩsazei'wai 'madâ'â'wa norĩ hã.
19 Tawamhã Paru hã ma tô uburé sawi za'ra, timreme na. Te te sawi za'ra parimhã, ma tô tinhimiromhurizém na tãma siwasu'u za'ra, 'Re ĩhâimana u'âsi mono, zudezu'õ norĩ ma, uburé te te 're ĩ'ab'manharĩ mono zéb zarina.
20 Paruhu mreme te te wapari za'ra wamhã, aihĩni ma tô ãma tiwata za'ra, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ãma. Taha wa, te asa tãma rowasu'u za'ra, Paruhu ma:
— Wasisãnawã, ãhãna wa za aima wasiwasu'u za'ra ni. Zudezu norĩ hã, wasiré norĩ hã ahâ uptabi na ma tô Zezusi hã te te sina 're umnhasi za'ra, Danho'reptui'wa na. Aihĩni, te simi'ẽ na 're hâimana za'ra, 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhimiroti 'rata na Mozésihi nhimi'ui'éré zarina.
21 Ta norĩ hã ma tô aiwasu'u wapari za'ra, wasiré zudezu norĩ ma, asimirowahutu wasété newa. Mozésihi nhimi'ui'érézé hã, te wasiré zudezu norĩ wi ĩsawi za'ra, u, daro mono bâ 're ĩhâimana za'ra mono wi, ãma 're hâimana za'ra mono tõ da. Duré Mozésihi nhimi'ui'éré zarina, ti'ra norĩ te te 're sihâiwata nhihâri za'ra mono tõ da, ma tô, u, wasiré zudezu norĩ wi ĩsawi. Ãne ma tô aiwasu'u hã wapari za'ra, ta norĩ hã.
22 Ãhãna aihĩni, te za aiwaihu'u za'ra ni, we aiwisizém na hã. E marĩ, wa za tawamhã 'manharĩ za'ra ni, ãne aiwasu'u hã tô senai õ na da te waihu'u za'ra da.
23 Tawamhã ãne wa za aima roti za'ra ni, marĩ 'manharĩ da, 're aihâimana wẽ mono zé hã da te waihu'u za'ra da. Wawa'wa, aibâ maparane si'uiwa na ĩhâiba hã marĩ na ma tô tãma ropisutu za'ra, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma.
24 Tawamhã te za asiré ĩsimroi mo, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ãma 're ĩdawata za'ra mono zéb u, marĩ hã Mozésihi nhimi'ui'éré zarina asiré 'manharĩ za'ra wa'aba da, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma, aihâiba wasété ãna aihâimana za'ra wa'aba da, tãma. Tawamhã 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma, pone'ẽrebâ te te siwi ĩsimro hã te za tãma ĩwa'âbâ za'ra. Tawamhã te za oto si'rãpari za'ra, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma, te te ĩropisutu za'ra zéb zarina, te te tãma ãma ĩ'uwaimrami za'ra na da te ĩwaihu'u za'ra zéb da hã. Ãne hã 'manharĩ wamhã, aihĩni te za aiwaihu'u za'ra ni oto, aiwasu'u hã tô senai õ na hã. Te za duré aiwaihu'u za'ra ni, 'Re ĩhâimana u'âsi nhimiroti 'rata na Mozésihi nhimi'ui'éré zarina 're ĩ'aihâimana mono zém na hã. Ãne hã 'manharĩ da, wa aima roti za'ra ni, wasiré ĩsazei'wa zudezu norĩ, te te aiwaihu'u za'ra da.
25 E niha tawamhã zudezu'õ nherẽ, ĩsazei'wa norĩ 're ĩhâimana za'ra mono zéb da hã. Ãne wa tô tãma roti pari za'ra ni: “Danhimizama hã romhâiba 'manharĩ ãma 're dawata za'ra mono da, da te 're ĩsimroi mono nhi hã 're huri aba mono õ di za. Duré ĩwapru hã 're âhuri aba mono õ di za. Duré danhimizama da te 're ĩsõ'reti za'ra mono nhi hã 're huri aba mono õ di za. Duré aihâiba na asiwi 're asipsaihuri za'ra wa'aba mono õ di za.” Ãne wa tô tãma rob'ui'éré za'ra ni. — Ãne te Paruhu ma rowasu'u za'ra.
26 Tawamhã Paru hã ma tô ãma saze za'ra, aibâ norĩ siré morĩ da. Tawamhã awẽpsi, ma tô Paru hã te te simro, aibâ norĩ hã, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ãma 're ĩdawata za'ra mono zéb u. Marĩ hã ma tô ĩsiré 'manharĩ za'ra, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma, hâiba wasété ãna tãma hâimana za'ra da. Taha pari, ma tô ãzé, 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhorõwa u. Sébré wamhã, ma tô dama pisutu bâdâ hã, marĩ te te siwi ĩ'manharĩ 'rãsutu zéb da hã. Te te siwi 'manharĩ parimhã, te za marĩ hã ĩhâiba mono bâ tãma sõmri za'ra, sasedoti norĩ ma, si'udâna za'ra. Tawamhã te za waihu'u za'ra ni, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ma, te te ĩ'manharĩ 'rãsutu za'ra zém na hã.
Zudezu norĩ hã, Paruhu zada ĩsiti'ru za'ra zé wasu'u
27 Tawamhã bâdâ 7 na zahadu ãma si'utõrĩ õ di, te te siwi ĩ'manharĩ 'rãsutu zéb u hã, Paru norĩ hã. Romhuture di oto. Tawamhã zudezu norĩ hã Azi'a hawi ĩsihudu ma tô Paru hã sima sãmri za'ra, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ãma 're ĩdawata za'ra mono zéb ãma. Izarazéhé nhihudu norĩ te, 'ri 'wawi wa'ra ãma sãmra ré, ma tô siwi 'madâ. Taha wa, ma tô sada dawada'uri wasété za'ra, Paruhu da. Tawamhã ma tô oto siwi pa'â, Paru hã.
28 Taha wa, te si'mahârâ za'ra zudezu norĩ hã, ãne:
— Wasiré Izarazéhé nhihudu norĩ, wei wa'ãma ana wa'aba. Ã hã aibâ hã ma tô daro mono bâ te te dama 're rowahutu, da te dasiwi wawẽ'õ za'ra da, duré Mozésihi nhimiroti hã da te dasiwi wẽ'õ za'ra da, 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhorõwa zama da te dasiwi wẽ'õ za'ra da. Ma tô duré zudezu'õ norĩ hã we te te simro, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ãma 're ĩdawata za'ra mono zéb u. Ĩsõrõwa hã wẽ nherẽ, ma tô wawi wasété za'ra. — Ãne ma tô da'mahârâ za'ra, tame ĩsi'rã'õtõ norĩ hã, aihĩni Paruhu zada dazahi za'ra da.
29 Ta norĩ hã ma tô aibâ hã 'madâ'â za'ra aré, Toropimu na ĩsisi hã, Épézu ãma 're ĩsãmra mono hã. 'Ri nho'õmo nhi'riti na Paruhu siré morĩ ré, ma tô 'madâ'â za'ra. Taha wa, ma tô ãma romnomri za'ra, zudezu'õ nherẽ, 'Re ĩhâimana u'âsi mono nhorõwa u Paru te te saprõni 'ru te. Taha wa, te ãne da'mahârâ za'ra, zudezu norĩ hã.
30 Taha wa, Zeruzarẽ 'remhã 'ri wa'õtõ mono bâ ma tô ro'wa'rudu hã te te ropé. Tawamhã Paruhu zô ma tô dasitẽme dasisa're, 'Re ĩhâimana u'âsi mono ãma 're ĩdawata za'ra mono zéb u. Ma tô dasiwi pa'âri ni 'ri para, rob u da te dasiwi wazere da. Da te dasiwi wazere parip si, ma tô oto tiwi 'ri nhitom ni.
31 Tawamhã te aré dasiwi wĩrĩ ni. Tawamhã da te aré dasiwi ĩwĩrĩzé wasu'u hã ma tô wapa, Roma na 'ri nho'õmo nhisi hawi da'wapéi'wa norĩ nhib'apito hã, Zeruzarẽ ãma 're ĩdasi'ubumroi mono norĩ ĩsib'ru za'ra zé wasu'u hã.
32 Tawamhã awa'awi ma tô tinhib'a'uwẽ norĩ zô hârâhai'aba'ré za'ra, tiwada'uri'wa norĩ me siré sisa'rei mono da, datẽme. Ĩtẽme ĩsisa'rei mono hã da te 'madâ'â za'ra wamhã, ma tô ãma rosahâri za'ra ni, Paruhu ãma hã.
33 Tawamhã apito hã ma tô Paruhu u ai'ré 'râwi. Ma tô pa'â. Taha pari, ma tô duré da'wapéi'wa norĩ ma ti'ru, te te siwi pawasisi da, maparane ĩsi'uwazi nhorõ rutu na. Taha pari, ma tô ãma da'azadanha, ãne:
— E 'wa hã ã hã aibâ. E marĩ ma tô 'manha. — Ãne ma tô ãma da'azadanha.
34 Tawamhã dasiwa'rãmi te nasi tãma 'mahârâ za'ra ni, dasimana'rãmi hawi. Da te tãma wasu'u waré za'ra õ di. Dahârâ si'rahâri ahâ wamhã, ĩwasu'u uptabi hã te te waihu'u õ di, apito hã. Taha wa, da'wapéi'wa norĩ ma, ma tô ti'ru, Paru te te siwi saprõni da, tinhorõwa u.
35 Tawamhã hâimo 'ri para u sai'urizéb u sihutu wamhã, da'wapéi'wa norĩ hã ma tô te te siwi upari, Paru hã, zudezu norĩ hã sahi sina, ĩsarina si'aba'réi wa.
36 Taha wa, ma tô nasi tãma 'ru za'ra, ãne:
— Wĩrĩ aba. Wĩrĩ aba. — Ãne te nasi tãma 'ru za'ra.
37 Tawamhã da'wapéi'wa norĩ hã apito nhorõwa u te te siwi 'mazébré õ ré, Paru hã ma tô apito ma tinha, ãne:
— E aima wẽ õ di, aima ĩ̱siwasu'u da hã. — Ãne te tãma tinha, deredu norĩ mreme na.
Tawamhã apito hã te asa tãma tinha:
— E nare aima waihu'u pese di, deredu norĩ mreme hã.
38 Wa tô aré ai'ãma romno, a hã ezipsiu newa. Nimosi ni'wa hã ezipsiu hã ma tô aibâ norĩ ãma aiwanhizari za'ra. Ta hã 4 miu na ma tô te te simro, rowasété 'manharĩ'wa norĩ hã a'ubuni u. Roma ãma apito wi sipizari za'ra da, dapãrĩzéb ré, ma tô te te simro. 'Wazé, a hã simroi mono õ di. — Ãne te tãma tinha, apito hã.
39 Tawamhã Paru hã te asa tãma tinha:
— Wa hã zudezu. Tasu na 'ri nho'u ĩsa'ẽtẽ nhisi ãma ĩ̱potozé hã, Sirisiza na danhipti'a nho'õmo nhisi ãma hã. 'Wazé za ĩ̱ma ĩwẽ, te dama ĩrowasu'u da hã. — Ãne te asa tãma tinha, Paru hã.
40 Tawamhã da'wapéi'wa norĩ nhib'apito hã ma tô tãma wẽ tô, te te dama rowasu'u da.
Paru hã si'uihâ na dama ĩsiwasu'uzé wasu'u na'rada
Tawamhã te te dama rowasu'u da, apito te te tãma wẽ wa, ma tô Paru hã sai'u hâimo, 'ri para u sai'urizém na hã. Tame ma tô tinhib'rada hã dama wẽ hâimo, ari'iwi dasi'ubumro da. Taha wa, ma tô tawarõtâ'â za'ra ni. Dawarõtâ'â za'ra wamhã, Paru hã ma tô timreme na dama rowasu'u, ebreusi norĩ mreme na.