13
Ibaratina Samia Mohewina Wine
13:1-23
(Mrk. 4:1-20; Luk. 8:4-15)
I eo incia sumai uka Isa abholi bhanua sumai kasiimpo alingka i saripina tawo tee akatoro-toro iwe sumai. +Abhari mpuu o mia moporomu-romuna i saripina. Rampaakanamo sumai, Incia alingka auncura i nuncana bhangka, sainamo manga mia bhari sumai sadhaadhaa akabhale-bhale i saripina tawo. Abhari o giu iadhariakana Isa to manga incia alaloi ibarati. Pogauna, "Rangoa! Dhaangia samia pande poinawu alingka to ahewi wine. Wakutuuna wine sumai ahewia, sagaa amandawu i dhala. Kasiimpo aumba o manu-manu akandea sakawana atopadha. Dhaangia uka momandawuna i tampa mokobhatu-bhatu inda mokotana. Sumaimo o wine sumai amadhei atuwu roonamo saidhemea o tanana. Maka wakutuuna akangkanaia kapanena eo, penembula sumai amalaumo tee amakengku roonamo inda akokulese. Dhaangia uka o wine momandawuna i rumpu mokorui-rui atuwu, saanampuu o rumpu mokorui-rui sumai ajulu o kaogena kasiimpo aopi penembula sumai. Maka dhaangia uka o wine momandawuna i tana mosuburu, kasiimpo atuwu tee akobhake: dhaangia mokohasiliakana bhake saatu kali lipa, dhaangia mokohasiliakana nama pulu kali lipa, tee dhaangia uka talu pulu kali lipa." Sapadhana apetulatulaaka ibarati incia sumai, Isa apogaumo, "Incema-incema mokotalingana, perangoimea!"
10 Kasiimpo manga murina aumba aabha i Isa, "E Opu, apokia upake ibarati wakutuu uadhari manga incia?" 11 Lawanina Isa, "To ingkomiu o rahumati sumai atodhawuaka mamudhaakana umataua o rahasiana Pamarintana Aulataʼala, sainamo to manga mia mosagaanana inda bheadhawuakea. 12 +Roonamo o mia mokopewauana, bhearangania pekabhari tee incia bheapotibhaaka ataralabhi-labhi. Maka o mia inda mokopewauana, opeapo modhaangiana i karona bheaalea uka. 13 Rampaakanamo sumai, manga incia kuadharia tee ibarati. Roonamo wakutuuna atonto, manga incia inda apokamata, tee wakutuuna arangoa, manga incia inda amataua tee amaʼanaia.
14 Tee mboo sumai amondomo firimani ipakawaakana alaloi Nabii Yesaya,
'Ingkomiu bheurangoa torosu,
maka inda umaʼanaia;
ingkomiu bheukamatea torosu,
maka sadhaadhaa inda ufahamua.
15 Roonamo ngangarandana lipu incia sumai amakundumo,
talingana manga incia amatamo aporango,
tee o matana manga incia apopiromo,
mamudhaakana o matana manga incia inda apokamata,
tee o talingana manga incia bholi aporango,
tee o fikirina manga incia bholi amaʼanaia tee ngangarandana,
tee bholi ambuli i karoku
mamudhaakana Iaku bhekupauntoakea manga incia.' +
16 +Maka amasanaamo matamiu roonamo apokamatamo, tee o talingamiu aporangomo. 17 Sumaimo satotuuna Iaku kupogau tee ingkomiu, abhari o nabii tee manga mia mosaalihi gauna akamata opea ikamatamiu, maka inda akamatea tee gauna arango opea irangomiu maka inda arangoa.
18 Rampaakanamo sumai, rangomea o maʼanana ibaratina mia mohewina wine sumai. 19 Wine momandawuna i dhala ibaratina manga mia morangona firimanina Pamarintana Aulataʼala maka inda amataua o maʼanana. Maka momadhakina aumbamo, Ibilisi mokapalana seetani, to arampasia o wine ihewi sumai i nuncana ngangarandana. 20 Kasiimpo wine momandawuna i tampa mokobhatu-bhatu inda tee mokotana ibaratina o mia morangona firimani tee atarimaia akaunde-unde. 21 Maka o firimani incia sumai inda akokulese i nuncana ngangarandana, sumaimo inda amatangka tee apotaangi sabantaramea. Kasiimpo wakutuuna akawa o kasukara tee kanarakaa rampaakanamo firimani sumai, incia alausaka abholi iimanina. 22 Kasiimpo o wine momandawuna i tanga-tangana rumpu mokorui-rui ibaratina o mia morangona firimani, maka o kameriakana tee parakarana dunia tee kagau-gauna karangkaea aopi firimani sumai sabutuna inda akobhake. 23 Sainamo o wine momandawuna i tana mosuburu ibaratina o mia morangona firimani sumai tee amataua o maʼanana, kasiimpo akobhake saatu kali lipa, nama pulu kali lipa, tee talu pulu kali lipa."
Ibaratina Rumpu Padha i Tanga-tangana Inawuna Gandum
13:24-30
24 Dhaangia saangupo uka ibarati ipakawaakana Isa to manga incia, "Pamarintana Aulataʼala sumai amembali atoʼibaratiaka mboomo mia mohewina wine momalape i inawuna. 25 Maka wakutuuna bhari-bharia mia tangasaana akole, aumbamo musuna to ahewi rumpuna padha i tanga-tangana winena gandum sumai kasiimpo alingka. 26 Wakutuuna gandum sumai atuwumo tee apepuumo akobhake, rumpuna padha sumai atokamata uka. 27 Kasiimpomo aumbamo manga bhatuana mokoinawuna sumai tee aabha kooni, 'Opu, buaka o wine ihewimu i tanga-tangana inawumu sumai o wine malape? Minaaka iapai o rumpu padha sumai?' 28 Alawanimo mia mokoinawuna sumai kooni, 'Siitu pewauna musuku.' Kasiimpo apogaumo manga bhatuana sumai i mia mokoinawuna kooni, 'Faraluu tahobutia rumpu padha sumai?' 29 Maka alawanimo kooni, 'Bholi ara atohobuti uka tee laena gandumku ande uhobuti rumpu padha sumai! 30 Taroakamea atuwu apobhawa sampe akawa wakutuuna timpua, dhaampo bhekupaumbaia manga mia motimpuna: Porikana urombusakea o rumpu padha sumai kasiimpo ubhokea to utunua, kasiimpomo urombusaka manga gandumku sumai, kasiimpo udhikaia i nuncana kampiriku.'"
Ibaratina Ompolena Langa tee Ragi
13:31-35
(Mrk. 4:30-34; Luk. 13:18-21)
31 Isa apakawaakamo saangu ibarati mosagaanana i manga mia bhari kooni, "Pamarintana Aulataʼala ibaratina mboo sii: Samia aala saompole langa kasiimpomo apombulaia inawuna. 32 Ompolena langa sumai satotuuna o wine momaidhiidhina mpuu maka ande atuwumo incia amembali penembula momaogena i tanga-tangana penembula tawana kau mosagaanana. Langa incia sii amembali puuna kasiimpo manu-manu akarajaa poteona i manga rahana."
33 Isa apetulatulaaka saangu ibarati mosagaanana i manga incia kooni, "Pamarintana Aulataʼala ibaratina mboo sii: Samia bhawine aala ragi, kasiimpo ajaloa tee tariguna patapulu litere kabharina sampe ajulu apene bhari-bharia!"
34 Bhari-bharia iadhariakana i manga mia bhari, Isa apake ibarati, moomini mboo sumai inda dhaangia saangu hali inda apakawaakea tee ibarati i manga incia, 35 +mamudhaakana amembalimo ipogauakana o nabiina,
"Iaku kupake ibarati ande kupogau;
bhekupakawaaka o giu ibuniaka wakutuuna kamembalina dunia sii."
Isa Apokawaakamo Maʼanana Ibaratina Rumpu Padha i Tanga-tangana Gandum
13:36-43
36 Sapadhana incia sumai, Isa abholimo manga mia bhari sumai alingka apesua i nuncana bhanua. Kasiimpo aumbamo manga murina aabha kooni, "Manga paumbaaka tee ingkami maʼanana ibarati rumpu padha motuwuna i tanga-tangana gandum i saao." 37 Isa alawanimo kooni, "Mia mohewina wine malape sumai satotuuna Anana Maanusia. 38 Inawu sumai satotuuna dunia sii, tee wine momalapena sumai satotuuna manga mia mopesuana i nuncana Pamarintana Aulataʼala. Manga rumpu sumai satotuuna manga mia moosena Ibilisi mokapalana seetani, 39 tee musu mopombulana o rumpu sumai satotuuna Ibilisi. Wakutuuna timpua satotuuna eona kiaamati tee manga mia motimpuna satotuuna manga malaaʼekati. 40 Sumaimo rumpuna padha atorombusaka porikana kasiimpo atunua i nuncana waa, mboo sumai uka eona kiaamati naile itu. 41 Anana Maanusia bheatumpu manga malaaʼekatina i tanga-tangana uumatina tee aromusakea bhari-bharia mia motondana mia sagaanana i dhala inda mototuuna mamudhaakana apewau dosa tee manga mia mopewauna kadhaki. 42 Manga incia bhari-bharia bheabhanakea i nuncana dhalika mokowaana; iwe sumai dhaangia motangina tee mopakiri-kirina ngincina naile itu. 43 Wakutuu incia sumai, manga mia mobanarana bheakocaheamo mboomo matanaeo i nuncana pamarintana Amana manga. Incema mokotalingana, siitumo morangona!"
Ibaratina Harataa Motokuburu tee Muntia Mokoharagaa
13:44-46
44 Pamarintana Aulataʼala ibaratina mboo sii: Dhaangia harataa motokoburuna i nuncana inawu. Kasiimpo apokawaakea sala samia tee apapesuaia pendua i nuncana tana. Kasiimpomo rampaakana kaunde-undena, o mia sumai alingka aasoa bhari-bharia pewauana kasiimpo aaliaka inawu sumai.
45 Pamarintana Aulataʼala ibaratina mboo sii: Samia pande dhaga apeelo muntia momakesana. 46 Wakutuuna apokawaaka saangu muntia mokoharagaana mpuu, lausakamo incia alingka aasoa bhari-bharia pewauana kasiimpo aaliaka saangu muntiana sumai.
Ibaratina Jala Maoge
13:47-52
47 "Pamarintana Aulataʼala ibaratina mboo sii: Dhaangia jala ibhakesakana i tawo kasiimpomo manga apotibhaakamo sagala giuna ikane. 48 Sabukena o jala sumai, asoromea i saripina tawo, kasiimpo auncuramo manga tee o ikanena sumai apapogaa-gaamea. Momalapena adhikaia i nuncana langka tee momadhakina abhanakea manga. 49 Mboo sumai uka giuna ande eona kiaamati, manga malaaʼekati bhealingka apapogaaia manga mia momadhakina minaaka i manga mia mobanarana. 50 Kasiimpo manga mia madhaki sumai abhanakea i nuncana dhalika mokowaa. Iwe sumai manga incia bheatangi tee bheapakiri-kiri ngincina.
51 Isa aabha, "Buaka ingkomiu umatau umaʼanai bhari-bharia giu incia sumai?"
Alawanimo manga incia, "Umbe, tamataua!"
52 Kasiimpo Isa apogau, "Rampaakanamo sumai, bhari-bharia ahaliina Hukumu Taurati apengkaadhariaka giuna Pamarintana Aulataʼala mokoʼibaratina mboo sii: Samia mokobhanuana apalimba harataana, malape o harataana mobhaau atawa o harataana momangenge minaaka i tampana."
Isa Inda Atotarima i Kampo Nazaret
13:53-58
(Mrk. 6:1-6; Luk. 4:16-30)
53 Sapadhana Isa apetulatulaaka manga ibarati sumai, Incia alingkamo minaaka iwe sumai. 54 Kasiimpo ambuli i kampona karona i Nazaret. Iwe sumai Incia alingka aadhari i tampana ibaadati, tee manga mia morangona Incia iwe sumai aposamentemo tee apogaumo, "Minaaka iapai o mia incia sii apotibhaaka hikimati tee kuasa to apewau manga muuzizati sii? 55 Buaka Incia sii o anana pande tuka kau? Buaka Incia sii o anana Siti Mariam tee manga witinaina umane satotuuna Yakub, Yusuf,* Simeon, tee Yuda? 56 Tee buaka manga witinaina bhawine amboore iwe sii uka tee ingkita? Minaaka iapai Incia apotibhaakea bhari-bharia siitu?" 57 Jadi manga amendeumea Isa. Kasiimpo Isa apogau i manga incia kooni, "Samia nabii atohoromati iapai-iapai, tabeana i kampona karona atawa i bhanuana karona." 58 Jadi Isa inda apewau manga muuzizati bhari iwe sumai sababuna manga inda aparacaea.
+ 13:2 Luk. 5:1-3. + 13:12 Mat. 25:29; Mrk. 4:25; Luk. 8:18; 19:26. + 13:15 Yes. 6:9-10. + 13:16 Luk. 10:23-24. + 13:35 Zab. 78:2. * 13:55 Dhaangiapo uka manga kaburi momangenge apogau kooni, "Yahya" atawa "Yoses".