SURANA PAUL
MOBHAA-BHAANA
TO JAMAʼA I
TESALONIKA
POGAU BHAA-BHAANA
Surana Paul Mobhaa-bhaana To Jamaʼa i Tesalonika atoburi to apekaogeaka tee apekatangkaaka incana manga mia moparacaeana tee Isa i kota Tesalonika.Tesalonika sii o ibu kotana Poropinsi Makedonia, saangu poropinsi i pamarintana Roma. Jamaʼa i Tesalonika apakaroa Paul sapadhana abholi kota Filipi. Kera-kera i tao 51 M, Paul, Silas tee uka Timotius apakawaaka Lele Malape i kota Tesalonika. Iwe sumai abhari o mia momembalina moparacaeana tee Isa, maka dhaangia tee karobho wakutuuna Paul tee Silas atoraeaka abhali pamarintana Kaisar. Miana Yahudi apogau, "Bhari-bharia manga incia aewangi manga katotapuna Kaisar tee apogau ande dhaangia samia raja mosagaanana, siitumo Isa Al Masi." (Kamata Tul. 17:1-9) Wakutuuna o kajadia incia sumai, manga miana Yahudi mogigibuluna tee Paul apepuumo abhali usahana Paul to apakoleleaka kaadharina Karasiteni to manga mia inda motolentuna miana Yahudi, siitumo i manga mia mopakamataakana kapeeluna tee agama Yahudi. Sabutuna o Paul tee Silas saidhepo amate tee tabeana apalaiaka karona minaaka i Tesalonika kasiimpo alingka i kota Berea.
Sapadhana incia sumai, Paul ameri ancosala o mia moparacaeana tee Isa i Tesalonika bheamurutadi roonamo o kanarakaa inamisina manga incia, jadi incia alamboko Timotius to apekaoge incana manga incia. Kasiimpo sakawana i kota Korintus, Paul atarima sura minaaka i sabhangkana siitumo Timotius to soʼalina kadhaangiana jamaʼa i Tesalonika. I nuncana sura incia sumai dhaangia o lele iundeakana incana Paul, siitumo mia moparacaeana tee Isa i Tesalonika sadhaadhaa ataʼati i nuncana iimanina, sabutuna o Paul aburi sura pendua to manga incia roonamo amasanaa mpuu incana tee abangga tee manga incia.
Jadi, i nuncana sura incia sii, Paul asukuruaka lele itarimana pokaiana tee iimani tee kaasina manga incia, tee audhaniakea pokaiana tee dhadhina karona wakutuuna incia dhaangiapo i tanga-tangana manga incia. Sapadhana apogauaka bhari-bharia giu incia sumai, Paul alawani bhari-bharia kaabhakina manga incia pokaiana tee umbaana pendua o Al Masi. Manga incia aabha, "Ande dhaangia o miana Karasiteni amate i wakutuuna o Al Masi indapo aumba pendua, amembali buaka o mia incia sumai atarima dhadhi mobakaa saʼumurua minaaka i Al Masi?" Paul apajelasiakea manga mia moparacaeana tee Al Masi bheapadhadhia pendua moomini amatemo. Manga miana Tesalonika uka aabha, "Naepia o Al Masi bheaumba pendua?" Paul apajelasiakea ande o Isa bheaumba sakijamata tee i wakutuu inda imatau. Rampaakanamo sumai, incia audhaniaka jamaʼana Tesalonika to adhadhi mangkilo mamudhaakana inda amaea wakutuuna apokawa tee Isa. I saangua sura incia sii, Paul apekaoge incana jamaʼana Tesalonika mamudhaakana inda aunto-unto tee atorotorosu apewau malape!
Antona
Porikanaana pogau 1:1
Kasukuru tee kapujia 1:2--3:13
Naasehati pokaiana tuaapa tabeana o pemingkuina mia moparacaeana tee Isa 4:1-12
Kaadhari pokaiana tee umbaana pendua Al Masi 4:13--5:11
Naasehati kapadhaa 5:12-22
Katutubhi 5:23-28
1
Salamu
1:1
+Minaaka i Paul, Silwanus,* tee Timotius.
To jamaʼa i Tesalonika momembalina uumatina Aulataʼala o Amata i nuncana sarona Isa Al Masi Oputa Momalanga. Rahumati tee dhadhi malape apoose tee ingkomiu.
Hasilina Kaadhari Ipakoleleakana Paul
1:2-10
Ingkami sadia tasukuru i Aulataʼala rampaakanamo ingkomiu, tee ingkami inda taunto-unto tasarongi saromiu i nuncana doʼamami. Ingkami taudhania torotorosu tuaapa o pemingkuimiu apokana tee iimanimiu i wakutuuna ingkami tadoʼa i aroana Aulataʼala o Amata. Ingkami taudhania uka o usahamiu apokana tee kaasimiu, tee o kapoolimiu to utarai kanarakaa rampaakana opea iharapumiu tee Isa Al Masi Oputa Momalanga. E manga witinai imaasiakana Aulataʼala, ingkami tamataua ande o Aulataʼala padhamo apilikomiu, roonamo Lele Malape ipakoleleakamami sumai atopakawaaka to ingkomiu mencuana tangkanamo soo pogaumea, maka tee kuasa tee Rohina Aulataʼala tee kayaakini mompuu-mpuu. Ingkomiu umataua tuaapa ingkami tadhadhi to kalapemiu wakutuuna tadhaangia i tanga-tangamiu. +Sumaimo ingkomiu uose pemingkuimami tee uose pemingkuina Oputa Momalanga. Moomini unamisi abhari o kanarakaa, ingkomiu utarima firimani incia sumai tee inca mokaunde-unde moumbana minaaka i Rohina Aulataʼala, sabutuna ingkomiu umembali sandarana karo to bhari-bharia mia moparacaeana tee Isa modhaangiana i Poropinsi Makedonia tee i Poropinsi Akhaya. Roonamo minaaka i ingkomiu o firimanina Kawasana Opu sumai atoresa mencuana tangkanamo soo i Makedonia tee i Akhaya, maka i bhari-bharia tampa uka o lelena kaparacaeamiu tee Aulataʼala sumai atoresamo. Sumaimo ingkami indamo tafaraluu tapogauaka opeopea uka, roonamo karona manga incia mopetulatulaakana tuaapa ingkomiu umangatarima wakutuuna taumba tapokawaakakomiu i piamo itu, tee tuaapa ingkomiu ubholi barahalamiu tee umbuli uose Aulataʼala modhadhi tee mobanara sumai to ulaiania. 10 Manga incia uka apogauaka tuaapa ingkomiu uharapuaka umbaana Anana Aulataʼala minaaka i sorogaa, siitumo Isa Al Masi, mopadhana ipadhadhina Aulataʼala pendua minaaka i mate, tee Incia bheamangapasalaamati minaaka i pamuruna Aulataʼala bhemoumbana naile itu.
+ 1:1 Tul. 17:1. * 1:1 Silwanus: Kagoraakana "Silas" i nuncana pogau Yunani; kananeana sabhangkana Paul sii atogoraaka Silas i nuncana Tulatulana Manga Rasulu tee sura mosagaanana minaaka i Paul. + 1:6 Tul. 17:5-9.