11
Nil God.angan Jews Anangan Keꞌam Want Thanang
Aꞌ nil God.angan kan want thanang Jews ananganwey ey? An yaꞌa! Puth ngay yimanang thamp Jewa, nil Abraham.ana wuut mangk ngatharama, aꞌ ngay amanaman wampangan Benjamin.antam iniya. Nil God.angan Jews anangan keꞌam want thanang, nilan miꞌ thanang pam wanch nungantaman iiy-iiyayna. Niiy puth wik inangan meeꞌmiy nil Elijah.an keenkanaman thaw God.antan lat ngench thayanangan waaꞌ-waaꞌan ngampar. Nil pam wanch Jews kampan nungantam anangan waaꞌ-waaꞌ thanang, nilan thawa, “Lord-ang! than Jews il-ilangan prophets nungkaram anangan mul-mulathin thanang aꞌ than altars nungkaram anangan minh kiingkanakana way-wayathin ngula. Ngay puth thonamang nintang epa wikan ngeey-ngeeyanga, thanan puth ngayangan kaangk mulathayn thampa!” Nil God.an thaw nungant, “Yaꞌa, nintam thonakam keꞌam ngayangan monkan-wak-wakangana. Than pam wanch seven thousand anangan yippak woyan ngatharaman wak-wakantana, than yuk ngeen-wiy namp Baal.ana keꞌam monkan-wak-wakantan nunang, an yaꞌa.” In-inman yimanaman wun-wuntan a! Than Jews wiyangan epa God.an monkan-wak-wakantan nunang nil puth miꞌ thanang than yipam pam wanch nungantam iiy-iiyayna, nil ngangk minangam iiy-iiyan thanta. Nil God.an wik inangan keꞌam thaw thant, “Niiy wik thayan ngatharaman piꞌ-piꞌān-a, yaa, ngay puthangkana pam wanch ngatharam ngul waaꞌ-waaꞌāng niiyang.” Nil God.ana yimanangan keꞌam thaw. Aak nungantana yimanangan wunana: nil pam wanch weeꞌ-weeꞌanangana kaangk miꞌowan-a, yaa, an nil miꞌan thanang, aꞌ way thanttaman keꞌ-ngul ngaantam-ngeey-ngeeyana, nil puth min anman iiy-iiyan thantana.
7-8 Than Jews yot anangan keꞌ woyan min wakiythan God.antamana, puth yaꞌa, thanan puth God.an keꞌam ngaantam-ngeeyin nunang nil min-minam paththamana. Than wiyangan woyan God.antamana keꞌam uwin, than koꞌalamangana an epa uwinweya, nil puth God.angan miꞌ thananga pam wanch nungantaman yipam iiy-iiyayna. Puth lat ngench thayanangan waaꞌan, “Nilam God.angan kuchek thinhanan yump-yump thanang, thananiy putha keꞌ meeꞌ koꞌancha aꞌ keꞌ weenth yimanangan iiy-iiyin woyan God.antamakan, keꞌam puth uw-uwin.” Than aak nathpalman yimanangana iiy-iiyantana, aꞌ in-inmana. Nil David.angana wik inangan thamp ump lat ngench thayanangana, aniya thanangan waaꞌ-waaꞌa:
“Than pam wanchangana may piꞌan thakan yump-yumpantan,
than ngaantam-ngeeyantan keꞌ than piip God.an thaaꞌ-kuump-kuumpantan nunangana,
puth yaꞌa, an than yaan muukamantana.
Puth amanamana, ngay kaangk nil God.angan wayathow thananga,
ngay kaangk thanana keꞌ awar piꞌanang ang pekan keek-keekiythana, keꞌ yipam pentiythan ngula.
10 Ngay kaangka nint meeꞌ yiil yumpān thanang than yipam woyan nungkaraman keꞌ thathiythan ngula,
aꞌ putha ngay kaangka aak wayan wampow thant keꞌ yuk anhanan kal-kaliythan man-mangk thanttamangana.”
11 Ngul nil God.angan Jews anangan aak umpuyangam wantow thanang ey? anpalman than wiyangan Jesus Christ.an ngangkangaman keꞌaman piꞌ-piꞌantan nunangan ey? Yaꞌa! Nil piip God.angan yimanangan ngaantam-ngeey, “Than Jews il-ilangana ngayangan keꞌam ngangkangaman piꞌ-piꞌantan. Puth amanamana ngay woyan ngatharamana ngul meenathāng thant pam wanch wiy al-alantana than Jews yaꞌ al-alantana, aꞌ than ananganiya ep ngay kaaꞌ-piichanathāng thanang weeꞌ-weeꞌanangan ngayangan ngangkangaman piꞌ-piꞌantan. Anpalana than Jews anangan nath meeꞌ-wun-wunayn thanta Jews yaꞌ al-alantana aꞌ than ngul nath ngangk thanttaman theeꞌ-theeꞌiythan nungant Jesus Christ.antana. 12 Than Jews yotangana keꞌam monkan-wakin nunang Jesus Christ.ana, yaꞌa, puth amanaman nil God.ana ngangk minangam kan-kanam paththam iiy-iiyan thant pam wanch thaaꞌnganth thon-thonantan, than pam wanch Jews yaꞌ anangan. Puth ngul-ngulana than Jews al-alangan ngangk ngul theeꞌ-theeꞌayn nunganta, aꞌ anpalana than pam wanch God.antamana ngangk min paththam ngul iiy-iiyayna.”
Ngay Inan Niiyant Ngul Thaw-Thawang Jews Yaꞌ Al-Alantana
13 Ngay inan niiyant ngul thaw-thawang Jews yaꞌ al-alantana. Niiy puth meeꞌmiy nil God.angan ngayangan miꞌa, ngay yipam wik Jesus Christ.antaman waaꞌ-waaꞌāng niiyanta. Ngayana ngaantam-ngeeyanga nilan work min paththam theeꞌara. 14 Ngay nath wik minaman waaꞌ-waaꞌing niiyant-a, than kampan ngatharam wiy anangan Jews nath epa meeꞌ-wun-wuniythan niiyantweya aꞌ puth amanamana ngay yipam maꞌ-aath-aathāng thanangweya than yipam ngangk thanttaman theeꞌ-theeꞌayn nungant Jesus Christ.antan. 15 An puth aak min paththam ngul wun-wunow ngampar a! Kaꞌathamaniya nil God.angan pam wanch nungantam Jews anangan yaꞌ want thanang aꞌ anpalana nil ngangk min paththam iiy-iiy thant Jews yaꞌ al-alantana. Puth ngul-ngulaniya an ep nil God.an ngangk min paththam ngul iiy-iiyow thant Jews al-alantan aꞌ puth anpalana than ngangk ngul theeꞌayn nungant Jesus Christ.antan, aꞌ puth aak anan min paththam ngul wun-wunow ngampara, an keꞌ pam wanch Jews anangana mulaman ek-ekantan ngula.
16 Niiy inan ngeeyāna! Than Jews anangana wuut mangk Abraham.antam wamp-wampina. Nil Abraham.an-a, pam God.antama. Puth anpalana nil piip God.angan miꞌ thanang Jews anangan pam wanch nungantam thamp iiy-iiyayna. An keꞌ may breada, may bread manyam nathweya may bread piꞌan anpalana aniya piip God.ant-a, an puth maꞌmangkaman-a, an God.ant thampa. Yuk mangk yukamaniy-a, an nathwey piip God.ant-a, puth yuk thampana aniya piip God.anta. Than wuut mangk pam wanch Jews.antamana aniy thana piip God.antama. Puth anpalana than Jews punchanana aniya pam wanch piip God.antam thampa. An than keꞌ yuk min anan than-thana may thampana. Nil wuut mangk thanttam Abraham.ana keꞌ yuunch think thanttaman yimanangan aꞌ putha than pam wanch Jews anangan keꞌ yuk punth yimanangan weꞌ-weꞌaraman nungantam Abraham.antamana. 17 An keꞌ aak yimanang ngul wunana: an keꞌ nil God.angan yuk punth wiy anangana kan pip-pip thanang yuk min amanaman, nil kan want thanang Jews wiy anangan than puth ngangk keꞌam theeꞌin nungant. Niiy pam wanch wiy anangana, Jews yaꞌana, an niiy keꞌ yuk iithangan than-thantan. An keꞌ nil God.angana yuk punth niiyantam anpalana thuth-thutha, aꞌ mut-thuꞌ-thuꞌ thanang yuk minang angman, Jews al-alantangan. Niiyiya keꞌ pam wanch God.antam ngul iiy-iiyaniy. 18 Niiy puth ulp-ulpanangan keꞌ iiy-iiyāna aꞌ puth keꞌ ngaantam-ngeey-ngeeyān niiyantakamana keꞌ niiy pam wanch min niiya, than Jews keꞌ min yaꞌa. An yaꞌa! Niiy ulp-ulpananganwey iiy-iiyaniy-a, niiy inan kan ngaantam-ngeeyāna: yuk punth anangan yuk think amanaman wampana, puth yuk think anan-a, yuk punth amanamana keꞌam weꞌaraman yaꞌa!
19 Puth niiyan nath thaw-thawina, “Nil God.angana thalokang ump thanang yuk punth anangana, ngampang yipam karpam nenchanathow yuk minang angan aak thanttamangana.” 20 Aꞌ ngay wik inan thaw-thawang niiyanta: eeꞌa, nan kan-kanama. Nil God.angan want thanang pam wanch Jews anangana thanan putha ngangk keꞌam theeꞌ-theeꞌin nungant Jesus Christ.antana — niiy epa ngangk kan theeꞌ-theeꞌan nungant Jesus Christ.antan, amanamana niiyana nungantang ngul iiy-iiyaniya. Niiy puth ulp-ulpanangan keꞌ iiy-iiyān, niiy ngangkang anman piꞌ-piꞌān nunang Jesus Christ.an nil God.angan yipam keꞌ wantow niiyang. 21 Nil Jews anangan kaꞌatham miꞌ thanang pam wanch nungantam iiy-iiyayna, puth nil want thanang than ngangk nungant Christ.antan keꞌaman theeꞌ-theeꞌin, an yim-yimananga nil God.anga wantiy ngampang ngamp ngangkangan keꞌaman piꞌ-piꞌanamp nunanga.
22 Niiywey Christ.an ngangkangaman piꞌ-piꞌaniy-a, nil God.ana min anman iiy-iiyow niiyanta. Niiywey man-mangkaman theeꞌ-theeꞌin nungant Jesus Christ.antan-a, nilana wantow niiyanga keꞌ nilan want thanang pam wanch wiy anangana. Ngamp kan meeꞌmiy nunang nil min paththam iiy-iiyan ngampar, puth ngamp wayan yump-yumpimp-a, nilaniya thayanamow ngul ngamparamana. 23 Thon inan thampa, than Jews anangana nath koyaman weentiythana woyan min God.antamakan-a, aꞌ ngangk thanttam thampan theeꞌiythan nungant Christ.antan-a, nilana pam wanch nungantam puthamana ngul waaꞌow thanang. Inan keꞌ aak yimanangan wunana: nilana yuk punth thuthanam anangana koyam nenchanathow yuk min alantangan. Eeꞌa, an nil kan-kanam yumpiy yimananganiya, puth nilan kan-kanamana pam piꞌan paththama. 24 Puth niiy Jews yaꞌ inangana niiy kaꞌathamana pam wanch nungantamana keꞌam iiy-iiyan, yaꞌa, niiyan keꞌ yuk iithangan than-thantan yimanangan iiy-iiyanweya. Amanamaniya nil God.angana yuk minang angman nenchanath niiyang ngul. Kaꞌathaman-a, than Jews anangan pam wanch God.antaman iiy-iiyin, thananiya keꞌ yuk punth yuk min anpalman weꞌ-weꞌaramin. Nil God.angan nath niiyangwey nenchanathiy yuk minang angmanwey-a, yaa, nilana maꞌ minang ngul koyaman wunpow thanang punth thuthanam anangan yuk min alantangana.
Nil God.angan Pam Wanch Yotamana Kaangk Ngangk Mam-Mamow Thanang
25 Niiyalang, ngurp ngatharam-ang, ngay kaangk wik nyiingkanam inan waaꞌāng niiyanta, niiy yipam ulp-ulpanangan keꞌ iiy-iiyān niiyantakamana, niiy keꞌ thamp ngaantam-ngeey-ngeeyān niiy keꞌ pam wanch min iiy-iiyaniy, Jews anangan yaꞌa. Puth nil God.angan wik inan maꞌ mupam piꞌ-piꞌ, puth ngay in-ngulan wikan waaꞌāng niiyant: than pam wanch Jews wiy anangan kaangk keꞌ wik min God.antaman ngeey-ngeeyayna, puth thanana kuchek way thinhan iiy-iiyantan. Puth ngul-ngulana, pam wanch yotam Jews yaꞌ al-alangana monkan-wak-wakayn nunang Jesus Christ.ana. Aak an-aniyangana, than pam wanch Jews al-alangana, than ngulan monkan-wak-wakayn nunang Jesus Christ.an. 26 Anpalan-a, nil God.angan thanang pam wanch Jews yot anangan way thanttam anpalan kaaꞌ-piichanathow thananga, puth wik nungantaman lat ngench thayanangan waaꞌ-waaꞌan:
“Aak anpalan namp Zion amanaman aak thanttam Jews al-alantaman nil pam ngulan wampow pam wanchan kaaꞌ-piichanathow thanangana,
nil woyan wayamana, woyan minak ngul weentathow thananga.
27 Aak an-aniyangana ngay kaaꞌ-piichanathāng thanangana way thanttam anpalan keꞌ ngayaman thawangan keenkanamana.”
28 Puth Jews al-alangana thaamp-thaampin nunang Christ.ana anpalana nil God.angan too want thanang, niiy yipam Jews yaꞌ inangana pam wanch nungantam ngul iiy-iiyāna. Puth aak keenkanamana nil God.angana Abraham-a, puth pam wanch Jews anangan miꞌ thanang pam wanch nungantaman iiy-iiyayn nil puth nanpalan kaangk wun-wunan thant Jewsantan, aꞌ nilan kaangk ngangk minangam iiy-iiyow thamp thantana. 29 An puth nilam thaw nilan ngangk minangam iiy-iiyow thantan, wik inana an nil kan-kanam thaw, nil keꞌ muukamathiy thanang, yaꞌ. 30 Niiy Jews yaꞌ il-ilangana, kaꞌathaman niiy God.an keꞌam wik ngeey-ngeeyan nunangana, yaꞌa, puth yimanang ngulana nil God.angan kan-ngul ngangk mam niiyang, ngeenam putha, than pam wanch Jews al-alangana keꞌam wik God.an ngeey-ngeeyin nunang yaꞌa. 31 Than in-inman wik keꞌ ngeey-ngeeyantan nunang, yaꞌa, puth ngulan ep nil God.angan ngul ngangk mamow thanang thamp keꞌ nil niiyangan ngangk mama. 32 Puth nil God.an thaw, “Than pam wanch yotaman way mak iiy-iiyayna, ngay yipam meenathāng thant yotamantana ngay puth kaangk ngangk mam-mamāng thananga.”
Ngamp God.an Thaaꞌ-Kuump-Kuumpāmp Nunanga!
33 Nil puth God.an ngangk minangam paththam iiy-iiyan ngampara, aꞌ putha nil kuchek waap min paththam a! Nil maꞌmangkam meeꞌmiya! Ngampana keꞌ thiichimp nil want-wanttakan ngaantam-ngeey-ngeeyana, pam nil-nila, piꞌan paththam a! 34 Wik inan puth lat ngench thayanang waaꞌ-waaꞌana:
“Nil God.an weeꞌanga thiichiy nunang nil ngeen nathan ngaantam-ngeey-ngeeyan e? An yaꞌa!
Nil weeꞌ thawiyanta nil want-wanttakan iiy-iiyow e? Yaꞌ anmana!
35 Ngamp yuk way min ngeen theeꞌāmpant e? An yaꞌa!
Ngamp want-wanttaka yuk way min yotaman theeꞌ-theeꞌimp nungantan e? An yaꞌa!
Nilana epa theeꞌ-theeꞌan ngamparana.”
36 Puth nilana yuk way min maꞌmangkam theeꞌ-theeꞌan ngamparan a! Nil maꞌmangkaman maꞌ nungantang piꞌ-piꞌan! An puth yuk way min il-ilangana meenathantan ngampar nil God.ana pam piꞌan paththama! Ngamp puth yotamangan thaaꞌ-kuump-kuumpāmp nunang aak umpuyangama! Yey, an kan-kanama!