26
Yijakirli yimirr-yungu Pimaliki
Ngaka-kari yinyarla ngurrararla, kuyuku manu mangarriki lawalpa karrija, manu yapa panujulpalu yarnunjuku-nyayirni nyinaja. Nyampuju-jana yangka-piya-jala kamparru-warnu-piya-yijala karrija kujalpa Yipuruyamu wankaru-wiyi nyinaja. Ngula-jangka yanu Yijaki kirri-kirra Karara-kurra wangkanjaku Pimalikiki. Nyanunguju wirilpa-jana nyinaja yapa-patuku Pilijiya-wardingki-patuku. Ngula-jangkaju, YAAWIYI-ji wangkajarla nyanunguku Yijakiki, “Kula yanta ngurrara-kurra yinya-kurra Yijipi-kirra. Nyinaka nyampu-miparla ngurrara-miparla yangka kuja karnangku nyuntu yimi-ngarrirni ngajulurlu. Nyinaka nyampurla-juku ngurrararlaju, kapurnangku palka jirrnganja nyinami. Kapurnangku nyuntuju pirrjirdi-maninjarla warrawarra-kanyi. Kapurnangku yinyi nyuntuku ngurra-kari ngurra-kari nyampurla ngurrararla manu nyuntu-nyanguku kurdukurduku manu warringiyi-patuku nyuntu-nyangu-paturlanguku. Nyampuju yangka kujarnarla nyurru-wiyi jangku-pungu yinya nyuntukupalangu Yipuruyamuku. Yuwayi, kapurna panu yapa yirrarni nyuntu-nyangu warlalja-kurraju. Kapulu panu-jarlu nyinami yanjilypiri-piya-juku ngula kalu karri yalkirirla, panu-juku yapakuju yirdiyirdi-maninjakuju. Ngajuju kapurna-jana yimiri nyina nyanungu-patuku. Ngula-jangka, yapa nguru-kari nguru-kari kapulurla marlaja nyinami wardinyi-nyayirni nyuntu-nyanguku warlaljaku.* Kujalpaju Yipuruyamurlu nyuntukupalangurlu ngaju warrarda purda-nyangu, kujarlaju kapurnangku panu yapa yirrarni nyuntu-nyangu warlalja-kurra. Nyanungurlu kalaju warrarda purda-nyangu nyiyarlanguku kuja kalarnarla ngaju wangkaja. Nyanungurlu kalaju nyiyarningkijarrakuju warrarda purda-nyangu ngularna nyanungu pinarri-manu. Warrarda purajalpa nyanungurluju kuruwarri ngaju-nyangu jungarnirli-jiki.” Kujanyarla YAAWIYI-ji wangkaja Yijakikiji.
Ngula-jangka, Yijaki nyinajalpa yinyarla Karararla, kula yanu Yijipi-kirra. Yijaki-parnta kali-nyanu Ripika yuntardi-nyayirni. Wati-patu kujalpalu Karararla nyinaja, ngulajulu yanurnu, manulu payurnu Yijaki nyanunguku mardukujaku, “Ngana yalumpuju?”
Yijakirli yimirr-yungu-jana, manu-jana yalu-manu nyanungu-patu kujarlu, “Yalumpuju ngajukupurdangka ngawurru.” Lani-jarrijalpa-jana nyanungu-patuku. Yungu-jana yimirr-yinja-wangurlu jungangku yimi-ngarrikarla mardukuja yalumpuju kali-nyanu nyanungu-parnta. Purda-nyangulpa-nyanu kapulu marda nyanungu-paturlu pungkarla, manu mardukuja kapulurla nyanunguku jurnta kangkarla. Kujarlanya-jana yimirr-yungu nyanungu-patu nyanunguju.
Yijaki nyinajalpa yinyarla Karararla tarnnga. Ngaka-kari, Pimaliki wiri Pilijiya-wardingki-patuku yapa-patuku kujalpa-jana nyinaja, ngulangkujulpa kaninjarni-ngirlirli yuwarli nyanungu-nyangu-ngurlurlu wintawu-ngurlurlu nyangu. Nyanungurlu nyangu Yijaki ngamirlji-maninja-kurra manu nyunjirninja-kurra Ripika-kurra. Ngula-jangka, yilyaja-jana Pimalikirli nyanungu-nyangu wati-patu maninjaku Yijaki. Kuja Yijaki yanurnulku, Pimalikirla wangkaja nyanunguku, “Wayinpa, mardukuja nyampuju kali-puraji nyuntu-parnta-nyayirninya? Nyiyakulkunpa-nganpa yimirr-yungu? Wangkajanpa-nganpa ngawurru nganta yalumpuju nyuntukupurdangka.”
Yijakirli yalu-manu nyanunguju, “Lani-jarrijalparna. Manngu-nyangulparnaju kapunpaju pungkarla manu ngula-jangkarlu kapunpa-nyanu marda mardukujaju nyuntulurlulku kangkarla.”
10 Ngula-jangkaju, Pimalikirla wangkaja Yijakiki, “Nyiyakunpa-nganpa kujarluju yimirr-yungu? Kapulu watingki nyampu-wardingkirli kirri-wardingkirli marda jarrarda-kangkarla mardukuja yalumpu. Nganangku-puka kaji jarrarda-kangkarla, kujaju majumaju-nyayirni, manu Kaaturlu kapu-nganpa panu-juku marda muku pungkarla.”
11 Ngula-jangkaju-jana Pimalikirliji pututu-ngarrurnu nyanungu-nyangu yapa-patuju, “Kaji nganarlangurlu-puka marnpirni nyampu mardukuja, ngaju kapurna-jana ngaju-nyanguku warrmarlaku wangkami yungulu pinyi tarnnga-kurra.”
Yijakiji nyiyarningkijarra-kurlulkulpa nyinaja
12 Ngula-jangkarlu, ngurlu-wati-jana Yijakirli yirrarnu walyangka ngulangka yungu pardimi mangarri. Ngaka wantangka yalumpurla-yijala ngulaju nyanungurlulpa manu panu mangarri watiya-jangka kujalpa pardija yalumpurla. Kujarlunyalpa YAAWIYI-rli nyanunguju pirrjirdi-maninjarla warrawarra-kangu. 13 Yijakiji palka-kurlulku nyiyarningkijarra-kurlujulpa nyinaja. Nyanungurlu tarnngangku-jukulpa nyiyarningkijarraju mayangku-juku yardayarda manu. 14 Nyanungurlu warlaljalpa-nyanu panu wati manu mardukuja mardarnu kujalpalurla warrki-jarrija nyanunguku tarnnga. Manulpa-jana nyanungurlu panu jiyipi turnu-kari turnu-kari mardarnu, manu panu pulukulpa-jana turnu-kari turnu-kari mardarnu. Kujarlanyalpalurla Pilijiya-wardingki-patu yapa-patuju nyanungukuju yunnganji-jarrija. 15 Ngula-jangka, nyanungulu warla-pajurnu jiyipi-kijaku manu puluku-kujaku walyuru-maninja-kujaku, warru yanulu nyanungu-patu, mulju-kari mulju-karilpalu walya-kurlurlu warru jutu-manu. Nyampurraju yangka-patu-juku mulju-patuju kujalpalu warrkinirli Yipuruyamu-kurlangurlu warru pangurnu nyurru-wiyirli kamparrurlu-wiyi kujalpa jaji-nyanu Yijakikipalangu Yipuruyamu nyinaja wankaru-wiyi. 16 Ngula-jangka, Pimaliki yanurnu, manu wangkajarla Yijakiki, “Yanta ngurrara nganimpa-nyangu-ngurlu! Nyuntu manu yapa-patu nyuntu-nyangu pirrjirdi-nyayirni-jiki nganimpakuju.” 17 Ngula-jangka, Yijaki manu nyanungu-nyangu yapa-patujulu yanu yalumpu-ngurlu kurlirra kakarru-karrikarri, manulu ngurrangka-jarrija wirringka yirdingka Karararla-yijala.
Yinyarlaju karrikarri-wangurlulu-nyanu wiljiwilji-manu mulju-patu-ngurlu
18 Wirringka ngulangka, nyurru-wiyi kamparru-wiyi, jaji-nyanurlu Yijakikipalangurlu Yipuruyamurlu-jana pangurnu panu-jarlu muljuju. Ngakalku kuja nyanungu palija, yapa-paturlu Pilijiya-wardingki-paturlulu-jana muljuju panu-juku jutu-manu walya-kurlurlu. Ngula-jangka, Yijaki manu nyanungu-nyangu yapa-patu manu nyanungu-nyangu wungu-warnu, ngulalu yanu nyinanjaku ngula-kurra wirri-kirra, ngulaju-jana nyanungurluju yangka-patu-yijala mulju-patuju yarda pangurnu ngapakupurdarluju, manu-jana nyanungurlu mulju-patukuju yirdiji yirrarnu yangka-patu-yijala kuja-jana jaji-nyanurlu-wiyi mulju-patu kamparrurlu yirdi-manu. 19 Yijaki-kirlangurlu warrkini-paturlulu yarda-yijala pangurnu mulju-karilki jalangu-warnu wirringka yinyarla. Rdipijalurla ngapaku winjirriki kujalpa purlpurl-pardija walya-jangka. 20 Yangka ngula-wanarlu-yijalalpalu-jana panu-karirli watingki Karara-jangkarlu puluku-patu warrawarra-kangu. Kujalu nyanungu-paturlu yalumpu mulju jalangu-warnu nyangu, nyanungu-patulu-jana rdiily-yirrarnu wiljiwilji-maninjaku wati-patuku Yijaki-kirlangu-patuku kujalpalurla nyanunguku panu puluku warrawarra-kangu. Nyanungujulu-jana wangkaja wati-patuku Yijaki-kirlangu-patuku, “Ngapa nyampuju nganimpa-nyangu.” Ngula-jangka, Yijakirli manu nyanungu-nyangurlu yapa-paturlulu mulju yinya yampija, ngulalu yanu ngurra-kari-kirra. Kujalu-nyanu yinya-ngurlu mulju-ngurlu wiljiwilji-manu, kuja-jangkanya Yijakirli yirdi-manu mulju yinya ‘Yijiki’, ngulaju ‘Wiljiwilji Wiri’. 21 Yungkaparri wurnturu-wangu, yapa-paturlu Yijaki-kirlangu-paturlulu mulju-kari pangurnu. Kala wiljiwilji-manulu-jana nyanungu-patu-yijala panu-karirli mulju yalumpu-ngurluju. Ngula-jangka, Yijakirli mulju yalumpu yirdi-manu ‘Jitina’, yirdi ngulaju ‘Kulu Wiri’. 22 Ngaka ngula-jangka, Yijaki manu nyanungu-nyangu yapa-patu yanulu ngurra-kari-kirra, manu yinyarla mulju-karili nyanungu-paturlu pangurnu. Kulalu-jana yangka-paturlu mulju nyampuju jurnta kangu, lawa. Ngulakujurla Yijakirli yirdiji muljukuju yirrarnu ‘Riyupu’. Yirdi ngulaju ‘Wantiki Nyampu Ngalipaku Nyinanjaku’. Wangkaja-jana nyanunguju yapa-patuku nyanungu-nyangu-patuku, “YAAWIYI-rli-ngalpa yungu nyampu ngurra ngalipaku! Kapurlipa nyinami nyampurla ngurrju-nyayirni.”
23 Riyupu-jangka, Yijaki manu nyanungu-nyangu yapa-patulu yaninjarla nyinaja Piirrjiparla. 24 Kujalu nyanungu-patu yalumpu-kurra yukajarralku, ngulangka mungangka jintangka, YAAWIYI-ji palka-jarrijarla Yijakiki jukurrparla, manurla wangkaja nyanunguku, “Ngajuju Kaatu jinta-juku kujalparnarla nyuntukupalanguku Yipuruyamuku wangkaja. Nyanungurlu ngajuju kalaju warrarda purda-nyangu. Kula lani-jarriya! Palka-juku karnangku nyina nyunturlangukuju. Kapurnangku pirrjirdi-maninjarla warrawarra-kanyi. Wangkajarnarla jaji-purajiki, kapurnarla nyanunguku yinyi panu kurdukurdu manu warringiyi-watirlangu! Kujakuju kapurnangku nyunturlanguku yinyi panu kurdukurdu manu warringiyirlangu.” 25 Ngula-jangka, Yijakirli panu pirli yurturlurla murnju-yirrarnu yungurla ngulangkanya purranjarla kuyu yinyi warntarri YAAWIYI-ki. Manu nyanunguju rdiily-yirrarnurla YAAWIYI-ki pulka-pinjaku, manu-jana yapaku yimi-ngarrurnu kuja-ka nyina ngurrju YAAWIYI. Ngula-jangka, nyanungu manu yapa-patulu ngurrangka-jarrija yalumpurla kaluku-paturla, manu nyanungu-nyangu warrkini-patulu yanu, ngulalu mulju jinta-kari pangurnu.
26 Ngula-jangka, Pimaliki yanurnu Karara-jangka wangkanjaku Yijakiki. Wati-jarra-karirlangu-pala nyanungu-kurluju yanurnu: Yajujaju pinangkalpa manu nyanunguku kurdungurlu manu jinta-kari Payikuluju kujalpa-jana warrmarla-patuku Pimaliki-kirlangu-patuku paaju nyina. 27 Yijakirli-jana payurnu nyanungu-patu, “Nyiyakunkulu yanurnu nyampu-kurraju? Kulankujulu ngurrju ngajukuju nyinaja. Manunkujulu kulungku yilyaja.”
28 Nyanungu-paturlulu Yijaki yalu-manu, “Wurrangkulparnangkulu nyangu nyuntuju, manu karnalu milya-pinyi YAAWIYI-rli kangku palkangku mardarni. Ngula-jangka, wangkajarnalu-nyanu, ‘Yanirlipa manu wangkamirliparla Yijakiki nyampu-kurluku walya-kurluku manu ngapa-kurluku, ngula yungurlipa-nyanu yalala-yirrarni wiljiwilji-maninja-wangurlulku, manu kulu-wangulku yungurlipa nyinami rarralypa.’ Ngulakunyarnangkulu nyanjakuju nyuntukuju yanurnu. 29 Kularnangkulu kulukukuluku-manurlangu-wiyi. Ngurrju-jukulparnangkulu nyinaja nyuntukuju tarnnga-juku, manu yilyajarnangkulu rarralypa kulu-wangurlu. Wangkaya-nganpa yungunpa-nganpa kulu-wangu pakarninja-wangu nyina. Manu jalangu, YAAWIYI-ji yimiri-nyayirni kangku nyina, manu kangku pirrjirdi-maninjarla warrawarra-kanyi.”
30 Ngula-jangka, Yijakirli yirrarninjarla purraja wiri kurapaka nyanungu-patuku, manulu panungku-juku ngarnu. 31 Mungalyurru-karilki, nyanungu-paturlulu-nyanu ngarrurnu yungulu nyiyarlangurlajinta kulu-wangulku nyinami. Kaaturlu-jana nyanungu-patu nyangu kuja-kurraju. Ngula-jangka, Yijakirli-jana jakuru-pungu wurnakungarntirli. Nyanungu-patuju, yipiljilkilpalu nyinaja rarralypa.
32 Parrangka jintangka, Yijaki-kirlangu-patu warrkini-patulu kulpari yanurnu, manulurla nyanunguku wangkaja, “Pangurnurnalu mulju, manu palka-manurnalu ngapa yinya.” 33 Ngula-jangka, Yijakirli yirdi-manu ngula mulju ‘Jiipa’. Jalangujalangurlangu kirri ngula-wana mulju-wana kalu yirdi-mani ‘Piirrjipa’, ngulaju ‘Kirri Jangku-pinja-warnu’.
34 Kujarla 40-pala yulyurrpu rdipija kaja-nyanuku Yijaki-kirlanguku papardi-jurrkuku Yijuwuku, nyanungurlu-palangu mardukuja-jarra maninjarla rdakurl-kujurnu nyanungukulku. Kamparru-warnu yirdiji Jurdiji, manu nyanunguju yurntalpa Piirii-kirlangu, ngulalpa-jana nyinaja yapaku ngurrara-kari-wardingkiki ngula kalu-nyanu yirdi-mani ‘Yititi’. Jinta-kari mardukuja ngulaju yirdiji Pajama, manu nyanunguju Yalunu-kurlangu yurntalpa, ngulaju Yititi-yijala. 35 Nyampu-jarra mardukuja-jarra, ngula-palangu Yijuwurlu nyanungu-kurra-manu, ngula-jarrarluju kulalu-palangu wardinyi-manu Yijaki manu Ripika, yalparukulu-palangu kalinjaju ngurrju-manu.
* 26:4 Nyangka Acts 3.25