13
Banabasi Keta Sauno Kasi Giboke
Ekanesiya Anitiyoki nenei sinesiyai o tunisi tomatakawa yota tunisi tovisawavenena. Kasi wava o Banabasi, Simiyoni (kana wava venuwana Bowa), Nusiyasi tene Sainini, Manaeni (tanake tufomu Enoda Anitifasi nukusi vikatufutufuwasima), eketa yota Sauno. Tamoka tova tovitumaḡana matatafusi si yokowa eketa Tuveka nenei si kodukoduwa keta si vivikokowana, eatu Kanunu Tafutafuna nenesiyai i bwaduwa, “Banabasi keta Sauno kwana tenesinisiya. A gibokisiya yaku nuwanuwa sina saviviniya fasinei.” Yasi vikokowana keta kawanunuku muninei, nimasi si dawana Banabasi keta Sauno debabousiyai eyo muniyai si teweisiya si kikinomana.
Banabasi keta Sauno Yasi Kamudadana Saifunusi Simunai
Eketa Kanunu Tafutafuna yana visime nenei nasi nuwa si sobuwa Senusiya eketa wakai si tamana Saifunusi simunai. Tovanama Sanamisi menana nenei si kikinomana, fiyao Diu yasi numa kafa yokoyoko sinesiyai Guyau fonana si yauniya namoḡa nenesiyai. Noko tovanama nenei o Yoni Maka nukusi, kasi toovivita.
Simunanama si vaonosiya keta si nemiya kana nivaniva Fafosi. Nokomai tene Diu toibaiba keta tomatakawa-vikanonono kana wava Ba-Yeisu si venusaiya. Namoinama o tene Noma kana wava Segiusa Fonasi nenei i fakwafakwa. Segiusa tanake simuna kana tovisime yota tanake tamo tonuwatasuyasuya. Nuwanuwana be Guyau fonana ina vaneneiya, na fasinei Banabasi keta Sauno i wenisiya be sina venufotiya. Eatu toibaibanama Ba-Yeisu (Giniki fonasiyai o Enimasi) muka nuwanuwana be tovisimenama ina vitumaḡana eketa i sawafafafanisiya.
Eketa Sauno, kana wava yota Fauno, Kanunu Tafutafuna nenei i maḡa eketa Ba-Yeisu i kitamanonowiya. 10 Eketa i iyaviya i bwaduwa, “Kwaḡa o Seitani natuna! Matatafuna avana dewadewasi ku vivikaniyabinisiya. Kanadibidibi keta vikanonono nenei ku saiya. Tova matatafuna Tuveka yana ketaketa dawaniniisi eatu ku viviviisiya! 11 Eketa ku vaneneḡa, Tuveka yana fiwana ina vimatadawaniwa be matau ina kwava ebe muka kana fata vanavana yana mayesina kuna kitai tova bwatana nenei.” Kimokimokima tu sowa keta kumanovana Ba-Yeisu matana i sowiya. Muka tamo avana ita kitai, na fasinei namoḡa i gifisaḡa be nimanei sita givikavina be sita niiya.
12 Tovanama tovisimenama i kitiya aviyavana i kikinomana Ba-Yeisu nenei, i vitumaḡana uḡuna visawavenena noko Tuveka fasinei nenei i mayaḡa.
Fauno I Numamana Fisidiya Anitiyoki Sinenei
13 Fauno unaunana nukusi Fafosi menana si teweiya eatu wakai si niya Fega menana nenei Famufiniya yana fafani nenei. Nokomai Yoni Maka i venuteweisiya eatu i makaviniya Yenusanema. 14 Eketa Fega nenei si misiniya keta si vaneonota keta fafani Fisidiya kana Anitiyoki menana nakasina nenei si kikinomana.
Eketa kuyadayada Sabati si kanasuna numa kafa yokoyoko nenei si nuvitoḡa. 15 Mosese yana visime keta yota Guyau yana tomatakawa yasi viginiwa kasi ginaḡanaḡa muninei, numa kafa yokoyoko kana toviketanuneina bwadu si vininitiya Fauno keta Banabasi nenesiyai si bwaduwa, “Unaunaki, taki tamo bwadu-vatoneina nenemiyai maise o namoḡa kwa nusifufuweisi.”
16 Eketa Fauno i misiniya, nimanei namoḡa i nusawatanisiya eketa nenesiyai i bwaduwa, “Fiyao Isineni keta kwami Kani Kwauna atu Guyau kana tovimogumogu, kwa vaneneḡeiku!
17  +Kita fiyao Isineni manatuwaina yata Guyau i gibokisiya waḡawaḡata eketa kasi sabu i givinakasiya tovanama yasi vikaetoḡa Itifita sinenei kana tovai. Eatu yana fiwana utubasinei Itifitei i kikinomanisiya. 18  +Eketa manamana 40 fwayafwaya nunumonumonei i kunuwanisiya. 19  +Eketa Guyau fiyao Kenani kunuma 7 i vatanisiya eatu yasi fwayafwayanama kita i venita eketa ta vitoniwagiya. 20  +Tovanama waḡawaḡata si kanasunavauvauwa Itifita kana tovai atu i nemiya kana nivaniva 450 manamana i kakavisiya muninei yo Kenani si fakwa.
Eketa noko muninei Guyau i venisiya tovisime be si visimeisiya kana nivaniva tomatakawa Samuwena yana tovai. 21  +Fiyao Isineni Samuwena si vikokoniya nuwanuwasi tamo yasi tufomu eketa Guyau Beniyamina fasekwina nenei Kisi natuna Sauno i venisiya keta namoinama i vidibwanisiya manamana 40. 22  +Eatu muniyai Guyau Sauno i viyauniya eatu Deivida i ginakasiya yasi tufomu. Eketa namoḡanama fasinei Guyau i bwadukikinomana i bwaduwa, ‘A kitanisaiya Yese natuna Deivida o nuwataku i oviya. Yaku nuwanuwa matatafuna maise kimoki ina savivinisiya.’
23 Naki maise Guyau i bwadudabadaba Deivida nenei, eketa susukwana nenei kita fiyao Isineni kata togifafafana i nemiiya o Yeisu. 24  +Muniyai yo Yeisu yana mudadava i vibutuwa, Yoni Togivibutabuta i numamana Isineni matatafusi nenesiyai vitana fufuna goyosi nenesiyai sina ugevinisiya be ina givibutibutisiya. 25  +Tovanama Yoni yana mudadava i nunusafuya, namoḡa i iyavisiya, ‘O kwami kwa nuwanuwa vitana iyau Togifafafana Gigibokeinaku? Iyau o muka eatu gwadinama munikuwai i nenemiya o muka ita nufotaiku kana kaevatakutakuna ana kakiya.’
26 Kwami unaunaku, Ebenaamu susukwana eketa yota Kani Kwauna Guyau kana tovimogumogu, kwa vaneneḡa! Guyau matakawa i vininitiya nenetiyai namaise namoḡa i gigifafafaneisi fasinei. 27 Fiyao Yenusanema kasi toviketanuneina nukusi muka sita sanamanei Yeisu o tanake Togifafafana. Sabati tamokatamokaḡa numa kafa yokoyoko sinenei si vanevaneneisiya namoḡa si giginaḡanaḡa Guyau yana tomatakawa yasi viginiwa Togifafafananama fasinei, eatu muka nuwatasi ita mayesiya eketa si sawanuketuwiya be ina mateya. Noko ketaketanama nenei eketa tomatakawa yasi viginiwasima noko i vivenemokena. 28  +Noko fiyaosima keta kasi toviketanuneina muka tamo goyona sita kitanisaḡai Yeisu nenei ebe yo ina mate. Eatu Fainato si vikokoniya be yana tonuaviya ina nuyakanisiya be sina nuvimatiya.
29  +Eketa avana Guyau yana tomatakawa si viginiwisiya matatafuna tanake fasinei naki maisemoka si savivine-koḡoiya. Muniyai ogonaḡanaḡai si kakiya keta kididiku nenei si teniya. 30 Atu Guyau mateyai i sinaviyawasiya. 31  +Kuyadayada yagwanina kana tomuniyeina i kikinomanisiya. Namoisima aviyaonana nukusi nauna si kamudadana Ganini nenei eatu si vaneya Yenusanema. Tasike si kitiya eketa nofe tova si viviwakakakisiya Yeisu fasinei namoḡa nenesiyai.
32 Nofe tova Banabasi nukusi biga dewadewana ka iyaiyavimiya. Avana Guyau yana bwadudabadabanama waḡawaḡata nenesiyai, 33  +naki maisemoka i fufuniya eketa tovanama Yeisu i sinaviyawasiya mateyai i vivenemokena kita natunatusi nenetiyai. Naki maisemoka Deivida i viginiwiya Same kana vinuwa nenei i bwadubwaduwa Yeisu fasinei,
 
‘Kwaḡa Iyau natuku,
kimoki o Iyau amau.’
 
34  +Guyau Yeisu mateyai i sinaviyawasiya eketa mukamokena yota ina mate-savavinei. Nofe savivinanama fasinei o Guyau i bwaduwiya waḡawaḡata nenesiyai i bwaduwa,
 
‘Namaise Deivida a bwadudabedabiya kana sawanuwagabubu tafutafuna keta venemokena, naki maisemoka yota nununei ana sawanuwagabubuwimiya.’
 
35  +Eketa tamo yota viginiwa Same nenei Deivida i bwadubwaduwa,
 
‘Muka ka Kaetoḡa Tafutafuna kuna kitamokei be ina kaniniya kididiku sinenei.’
 
36 Kwa nowaniya, yawane Deivida na yawasinei avana Guyau i nuwenuwiya maise i saviviniya, eyo i mateya eketa namai waḡawaḡana si matamataveya nenei niniusiyai si odewadewiya eketa tofwana i kaniniya. 37 Eatu namoinama Guyau i sinaviyawasiya mateyai tofwana muka ita kaniniya.
38-39 Eketa unaunaku, biganama ka nunusifufuwimiya kwana nowanautuutuya. Yeisu nenei eketa Guyau kana fata be yami go'yona ina vinuwateweisiya. Muka kana fata be ketoyau kwana nisaḡai taki Mosese yana visime matatafuna kwana muniiya, atu Yeisu kwana vitumaḡaniya nao Guyau matanei ketoketoyaumi go'yona matatafuna nenesiyai. 40 Na fasinei kwana kitavikavinimiya be avana tomatakawa si viginiwisiya muka ina kikinomana nenemiyai. Si bwaduwa,
 
41  +‘Fiyaomima kwa adibudibutoyoikuwa, kwa vaneneḡa!
Kwa bau be kwa vikamatemate,
uḡuna kwami tomanagibu yami tovai bunanige ana gikikinomaniya nenemiyai.
Naki taki aitevana tamo ibanama fasinei ina iyavimiya,
eatu kimoki muka kwana vitumaḡanei.’ ”
 
42 Eketa tovanama Banabasi keta Fauno numa kafa yokoyoko si teweteweiya, namoḡa si kamanemanisiya be Sabati venuwanei Guyau yana bwadu sita nusifufuwe-savaviniya nenesiyai. 43 Tovanama si kafiyauyauna muninei, yagwanisi fiyao Diu yota aviyaonana Kani Kwauna eatu Diu yasi ketaketai si kodukoduwa, Fauno keta Banabasi si muniisiya. Eketa namoisima si nusifufuwisiya eketa si kamanemanisiya be vitumaḡana sina tenesaviya Guyau yana omukumukutana kanonovanei.
44 Sabati kana vinuwa nenei menana nakasinei sabuvekamoka si yokowa numa kafa yokoyoko nenei Tuveka bigana kana vaneneḡa fasinei. 45 Tovanama Diu namoisi si kitiya yoko sagisagigi, si sinegoyowa eketa si vibutuwa Fauno yana sifufu si sawavigoyowiya.
46 Atu Fauno keta Banabasi na yasi katevatu si nusifufuwa si bwaduwa, “Kana fatamoka be Guyau fonana kana yauneina fasinei o nauna kwami fiyao Diu nenemiyai, eatu kuniniumi kwa katuniiya. Nofe i vivisawavenena gewa tututaumi kwa nunuvisimiya keta kwa nuwanuwa avage yawasivaḡata kana nisaḡa o muka ita nufotaimi. Na fasinei nofe tova yota Kani Kwauna nenesiyai ka tonetoneya. 47  +Nofemaise Tuveka i visimeikiya tovanama i bwaduwa,
 
‘A gibokiwa kuna vikimayeta Kani Kwauna fasisiyai,
ebe yo kwaḡa neneweu namoḡa kana matatafu fwayafwayai ana gifafafanisiya.’ ”
 
48 Eketa tovanama Kani Kwauna fiyaosi si nowaniya Fauno yana bwadu, si sebobowa nakasina eketa Tuveka si daviya biga dewadewana fasinei. Eketa tasike aviyaonana Guyau waniya i gibokisiya be yawasivaḡata sina nisaiya fiyaosima o Yeisu si vitumaḡaniya. 49 Eketa Tuveka bigana i mutuna fafaninama kana matatafu nenei.
50 Atu Diu namoisi si ketoyakayakana Kani Kwauna vivine kaikaiwabusi atu Guyau kana tokodukodu, yota tunisi namoḡa na kasi wava Anitiyoki sinenei. Eketa tasike fiyaosima o namoḡa tunisi si ketoyakayakanisiya be Fauno keta Banabasi si vitoagoyogoyowisiya eketa yasi fafaninama nenei si kwavinisiya keta si kikinomana. 51  +Na fasinei Fauno keta Banabasi kaeyafayafasi kasi kafusisima si nubutusiya be i visawavenena vitana Guyau i nuwagoyowa fiyaosima nenesiyai. Eyo si niya Ikoniumu menana nenei. 52 Eatu tomuniyeina Anitiyoki nenei si sebobowa nakasina eketa Kanunu Tafutafuna i kitavikavinisiya yasi fakwafakwa nenei.
+ 13:17 Yauna 1:7, 12:51 + 13:18 Ginaḡanaḡa 14:34, Visime Nuvinavinana 1:31 + 13:19 Visime Nuvinavinana 7:1, Yosuwa 14:1 + 13:20 Tovisime 2:16, 1 Samuwena 3:20 + 13:21 1 Samuwena 8:5, 10:21 + 13:22 1 Samuwena 13:14, 16:12, Same 89:20 + 13:24 Maka 1:4, Nuke 3:3 + 13:25 Madiu 3:11, Maka 1:7, Nuke 3:16, Yoni 1:20,27 + 13:28 Madiu 27:22,23, Maka 15:13,14, Nuke 23:21-23, Yoni 19:15 + 13:29 Madiu 27:57-61, Maka 15:42-47, Nuke 23:50-56, Yoni 19:38-42 + 13:31 Bunanige 1:3 + 13:33 Same 2:7 + 13:34 Aiseya 55:3 + 13:35 Same 16:10 + 13:41 Abakuki 1:5 + 13:47 Aiseya 42:6, 49:6 + 13:51 Madiu 10:14, Maka 6:11, Nuke 9:5, 10:11