☰ Əzakiyal 31
31
Asuriyǝ ⱪandaⱪ bolƣan bolsa, Misir xundaⱪ bolidu
1 On birinqi yili, üqinqi ayning birinqi künidǝ xundaⱪ boldiki, Pǝrwǝrdigarning sɵzi manga kelip mundaⱪ deyildi: —
2 I insan oƣli, Misir padixaⱨi Pirǝwngǝ wǝ uning top-top adǝmlirigǝ mundaⱪ degin: — Əmdi sǝn büyüklüküngdǝ kim sǝn bilǝn tǝng bolalaydu?□
3 Mana, Asuriyǝmu Liwandiki bir kedir dǝrihi idi; uning ormanliⱪⱪa sayǝ bǝrgǝn güzǝl xahliri bolup, u intayin egiz boyluⱪ idi; uning uqi bulutlarƣa taⱪaxⱪanidi; □  ■ 4 Sular uni yoƣan ⱪilip, qongⱪur bulaⱪlar uni egiz ⱪilip ɵstürgǝndi; eriⱪliri uning tüwidin, ǝtrapidin eⱪip ɵtǝtti, ular ɵz ɵstǝnglirini daladiki barliⱪ dǝrǝhlǝrgiqǝ ǝwǝtkǝnidi. 5 Xuning bilǝn, u bihlanƣan waⱪitta, mol sular bilǝn egizliki barliⱪ dǝrǝhlǝrdin egiz bolƣan, uning xahliri kɵpǝygǝn wǝ xahqiliri uzun bolƣan; 6 asmandiki barliⱪ uqar-ⱪanatlar uning xahlirida uwiliƣan, xahqiliri astida daladiki barliⱪ janiwarlar baliliƣan; uning sayisi astida barliⱪ uluƣ ǝllǝr yaxiƣan.■
7 Xundaⱪ bolup uning xahliri kengiyip, u büyüklükidǝ güzǝllǝxkǝn; qünki uning yiltizliri mol sularƣa yǝtkǝn. 8 Hudaning baƣqisidiki kedir dǝrǝhlǝrmu uni tosalmaytti; ⱪariƣaylar uning xahliridǝk, qinar dǝrǝhliri uning xahqiliridǝkmu kǝlmǝytti; Hudaning baƣqisidiki ⱨeqⱪandaⱪ dǝrǝh güzǝlliktǝ uningƣa ohximaytti. ■ 9 Mǝn uni xahlirining kɵplüki bilǝn güzǝl ⱪilƣanmǝn; Hudaning baƣqisida bolƣan barliⱪ dǝrǝhlǝr, yǝni Erǝmdiki dǝrǝhlǝr uningdin ⱨǝsǝt ⱪilƣanidi.
10 Xunga Rǝb Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: — Qünki u ɵzini egiz kɵtürüp, uqini bulutlarƣa taⱪaxturup uzartⱪanliⱪi, egizlikidin kɵnglining tǝkǝbburlaxⱪanliⱪi tüpǝylidin, □
 11 ǝmdi Mǝn uni üzül-kesil bir tǝrǝp ⱪilixⱪa uni ǝllǝrning arisidiki mustǝbitning ⱪoliƣa tapxurdum; Mǝn uni rǝzilliki tüpǝylidin ⱨǝydǝp qǝtkǝ ⱪaⱪⱪanidim. 12 Yat adǝmlǝr, yǝni ǝllǝr arisidiki ǝng wǝⱨxilǝr uni kesip taxlidi. Xahliri taƣlar wǝ barliⱪ jilƣalarƣa yiⱪilip, uning xahqiliri zemindiki barliⱪ jiralarƣa sundurulup yatidu; yǝr yüzidiki hǝlⱪlǝr uning sayisidin qiⱪip uningdin neri kǝtti. ■ 13 Uning yiⱪilƣan ƣoli üstigǝ asmandiki barliⱪ uqar-ⱪanatlar ⱪonup yaxaydu; daladiki barliⱪ janiwarlar xahliri üstidǝ turidu.
14 Buning mǝⱪsiti, sulardin suƣirilidiƣan dǝrǝhlǝrning ⱨeqbiri ɵzini egiz kɵtürmisun, yaki uqini bulutlarƣa taⱪaxturmisun, yahxi suƣirilidiƣan dǝrǝhlǝrning ⱨeqbiri undaⱪ egizlikkǝ kɵtürülmisun üqündur; qünki ularning ⱨǝmmisi ɵlümgǝ bekitilgǝn — yǝrning tegilirigǝ qüxüxkǝ bekitilgǝnlǝrning, ɵlidiƣan adǝm balilirining, ⱨangƣa qüxidiƣanlarning ⱪatarididur.
15 — Xunga Rǝb Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: — U tǝⱨtisaraƣa qüxkǝn künidǝ, Mǝn üning üqün bir matǝm tutⱪuzƣanmǝn; qongⱪur sularni etiwetip uning bulaⱪ-eriⱪlirini tosuwǝtkǝnmǝn; xuning bilǝn uning uluƣ suliri tizginlǝngǝn. Mǝn Liwanni uning üqün ⱪariliⱪ kiygüzdüm; uning üqün daladiki barliⱪ dǝrǝhlǝr solixip kǝtti. 16 Mǝn uni ⱨangƣa qüxidiƣanlar bilǝn billǝ tǝⱨtisaraƣa taxliwǝtkinimdǝ, uning yiⱪilƣan qaƣdiki sadasi bilǝn ǝllǝrni tǝwritiwǝttim; xuning bilǝn Erǝm baƣqisidiki barliⱪ dǝrǝhlǝr, Liwandiki sǝrhil wǝ ǝng esil dǝrǝhlǝr, yahxi suƣirilƣan ⱨǝmmǝ dǝrǝhlǝr yǝr tegiliridǝ turup tǝsǝlli tapⱪan. □  ■ 17 Uning sayisidǝ turƣanlar wǝ ǝllǝr arisida uni ⱪollaydiƣanlar uning bilǝn tǝng tǝⱨtisaraƣa, ⱪiliq bilǝn ɵltürülgǝnlǝrning yeniƣa qüxkǝn.□
18 Ⱪeni eytǝ, Erǝm baƣqisidiki dǝrǝhlǝrning ⱪaysisi xan-xǝrǝp wǝ güzǝlliktǝ sǝn Misirƣa tǝng kelǝlǝytti? Biraⱪ sǝnmu Erǝm baƣqisidiki dǝrǝhlǝr bilǝn tǝng yǝr tegilirigǝ qüxürülisǝn; sǝn hǝtnǝ ⱪilinmiƣanlar arisida, ⱪiliq bilǝn ɵltürülgǝnlǝr bilǝn billǝ yatisǝn; mana bu Pirǝwn wǝ uning top-top adǝmlirining ⱨǝmmisining nesiwisidur, dǝydu Rǝb Pǝrwǝrdigar.□  ■
 
 
□ 31:2 «Əmdi sǝn büyüklüküngdǝ kim sǝn bilǝn tǝng bolalaydu?» — Hudaning bu soali «Kimmu sǝn bilǝn tǝng turalaydu?» degǝngǝ ohxiƣini bilǝn, ǝmǝliyǝttǝ xundaⱪ mǝnidǝ ǝmǝs. 3-14-ayǝtlǝrdin ⱪariƣanda, Hudaning Misirƣa eytⱪan sɵzi «Sǝn Asuriyǝdin ⱨeq büyük ǝmǝssǝn, Asuriyǝgǝ ohxax yǝrning tegigiqǝ tɵwǝn ⱪilinisǝn» degǝngǝ barawǝr. □ 31:3 «Asuriyǝmu Liwandiki bir kedir dǝrihi idi; uning ormanliⱪⱪa sayǝ bǝrgǝn güzǝl xahliri bolup, u intayin egiz boyluⱪ idi...» — Asuriyǝ imperiyǝsi bu bexarǝttin 25 yil ilgiri, yǝni miladiyǝdin ilgiriki 612-yili Babil tǝripidin ⱨalak bolƣan. ■ 31:3 Dan. 4:7 ■ 31:6 Dan. 4:9 ■ 31:8 Yar. 2:8 □ 31:10 «Qünki u ɵzini egiz kɵtürüp, uqini bulutlarƣa taⱪaxturup uzartⱪanliⱪi, egizlikidin kɵnglining tǝkǝbburlaxⱪanliⱪi tüpǝylidin, ...» — ibraniy tilida bu ayǝtning xǝkli: «Qünki sǝn ɵzüngni egiz kɵtürgǝnliking tüpǝylidin, uqini bulutlarƣa taⱪaxturup uzartⱪanliⱪi, egizlikidin kɵnglining tǝkǝbburlaxⱪanliⱪi tüpǝylidin...». Xunga mumkinqiliki barki, ayǝtning birinqi jümlisi (Sǝn... tüpǝylidin..) Misirƣa eytilƣan. Biraⱪ jümlǝ muxu ayǝttǝ tügimǝydu; Misirni kɵrsǝtkǝn bolsa pǝⱪǝt 18-ayǝtkǝ kǝlgǝndǝ tügixi kerǝk. 11-18-ayǝtlǝr yǝnila Asuriyǝgǝ eytilƣan. ■ 31:12 Əz. 28:7; 30:11 □ 31:16 «Mǝn uni ⱨangƣa qüxidiƣanlar bilǝn billǝ tǝⱨtisaraƣa taxliwǝtkinimdǝ... ... yahxi suƣirilƣan ⱨǝmmǝ dǝrǝhlǝr yǝr tegiliridǝ turup tǝsǝlli tapⱪan» — demǝk, Asuriyǝ imperiyǝsidin ilgiri ƣuliƣan imperiyǝlǝr Asuriyǝning ƣulap ketixigǝ ⱪarap «Bizdin uluƣ bolƣan imperiyǝmu dǝrwǝⱪǝ ƣulidi» dǝp tǝsǝlli tapidu. ■ 31:16 Yǝx. 14:9 □ 31:17 «Uning sayisidǝ turƣanlar ... uning bilǝn tǝng tǝⱨtisaraƣa, ⱪiliq bilǝn ɵltürülgǝnlǝrning yeniƣa qüxkǝn» — «...ⱪiliq bilǝn ɵltürülgǝnlǝrning yeniƣa qüxkǝn» degǝnlikning mǝnisi bǝlkim xuki, rǝsmiy dǝpnǝ ⱪilinmay tǝⱨtisarada pǝs dǝp ⱪaralƣan, yaki bolmisa tǝⱨtisarada ǝng tɵwǝn jayda turidiƣan. Əⱨwalning ⱪandaⱪ boluxidin ⱪǝt’iynǝzǝr, Huda Pirǝwn, Misir wǝ ⱪoxunlirining rǝsmiy dǝpnǝ ⱪilinmasliⱪi arⱪiliⱪ, Ɵzining ulardin rǝnjigǝnlikini baxⱪa ǝllǝrgǝ kɵrsitidu. □ 31:18 «Ⱪeni eytǝ, Erǝm baƣqisidiki dǝrǝhlǝrning ⱪaysisi xan-xǝrǝp wǝ güzǝlliktǝ sǝn Misirƣa tǝng kelǝlǝytti? ....Mana bu Pirǝwn wǝ uning top-top adǝmlirining ⱨǝmmisining nesiwisidur» — bexarǝtning bu ǝng ahirⱪi jümlisi, yǝni 18-ayǝt Misir wǝ padixaⱨi Pirǝwngǝ eytilidu. Ilgiriki 2-17-ayǝtlǝrning ⱨǝmmisi Asuriyǝ imperiyǝsining ǝⱨwalini tǝswirlǝydu; Misirning aⱪiwiti ularningkigǝ ohxax bolidu. ■ 31:18 Əz. 28:10
☰