☰ Timotiygha «1» 5
5
Jamaettiki bezi emeliy ishlar
1 Yashan’ghan erlerni eyibligende qattiq sözlimigin, belki ulargha atang süpitide nesihet bergin. Shuningdek, yigitlerge qérindashliring süpitide sözligin.■ 2 Yashan’ghan ayallargha anang süpitide, yash ayallargha acha-singilliring süpitide her ishta pak qelb bilen muamile qilghin. 3 Heqiqiy tul ayallarni hörmetlep, ularning halidin xewer al.□ 4 Lékin, tul ayallarning perzentliri yaki newriliri bolsa, ular aldi bilen öz ailisige nisbeten ixlasmenlikni öginip, öz ata-anisining ejrini yandursun; chünki bu ish Xudani xursen qilidu.■ 5 Emdi heqiqiy tul ötüwatqan, yalghuz qalghan ayallar bolsa, ümidini Xudagha baghlighan bolup, kéche-kündüz dua-tilawette bolidu.■ 6 Lékin huzur-halawetke bérilgen tul xotun hayat bolsimu, ölgen’ge barawerdur. 7 Emdi bashqilar teripidin eyiblinidighan ehwalgha chüshüp qalmasliqi üchün sen ulargha bu ishlarni jékilep tapilighin. 8 Lékin birsi öz tughqanliridin, bolupmu öz ailisidikilerdin xewer almisa, u étiqadtin tan’ghan dep qarilip, kapirlardin better bolidu.■
 
9 Tul ayal tizimgha élinsa, yéshi atmishtin töwen bolmasliqi, birla erning ayali bolghan bolushi kérek, □
 10 yene güzel emelliri bilen teriplen’gen bolushi, balilirini yaxshi terbiyilep chong qilghan, musapirlargha méhmandostluq körsetken, muqeddes bendilerning putlirini yuyup qoyghan, qiyinchiliqta qalghanlargha yardem qolini uzartqan, özini herxil xeyr-saxawet ishlirigha béghishlighanlar bolushi kérek. □  ■ 11 Lékin yash tul ayallarni tizimlikke kirgüzme. Chünki ularning ishq hewesliri qozghilip Mesihdin ténip, qayta nikahlinishni arzu qilidu; 12 shuning bilen, ular deslep bergen wedisige xilapliq qilish seweblik eyiblik bolidu. □ 13 Uning üstige ular hurunluqni adet qiliwélip, öymu-öy doqurup yürüshni öginidu; shundaqla hurun bolupla qalmay, gheywet qilip, bashqilarning ishlirigha chépilghaq bolup nalayiq ishlargha walaqlaydighanlardin bolup qélishi mumkin. □  ■ 14 Shuning üchün, bundaq yash tul ayallarning nikahlinip, perzent körüp, öy ishliri bilen shughullinishini xalaymen. Shundaq qilghanda, bizge qarshi turghuchigha bizni herqandaq eyiblep-haqaretlesh pursiti chiqmaydu. □  ■ 15 Chünki shundaq bezi tul ayallar alliqachan étiqadtin ténip Sheytanning keynige kirip ketti. 16 Eger étiqadi bar bir er yaki ayal kishining tul qalghan tughqanliri bolsa, u özi ulargha yardem bersun, yüki jamaetke chüshmisun. Shundaq bolghanda, jamaet heqiqiy ige-chaqisiz tul ayallargha yardem qilalaydu.□
 
Aqsaqallar toghrisida
17 Jamaetni yaxshi yétekleydighan aqsaqallar, bolupmu Xudaning söz-kalamini yetküzüsh we telim bérishte ejir singdürgenler ikki hesse hörmetke sazawer qilinsun. □
  ■ 18 Chünki muqeddes yazmilarda: «Xaman tepken öküzning aghzini boghma» we: «Medikar öz heqqini élishqa heqliqtur» déyilgen. □  ■
19 Ikki yaki üch guwahchi hazir bolmighuche, aqsaqal üstidin qilin’ghan erzni qobul qilma. □  ■ 20 Eger aqsaqallardin birsi gunah sadir qilghan bolsa, bashqilarningmu buningdin ibret élip qorqushi üchün, jamaet aldida tenbih bérip eyibligin.□
21 Xudaning, Mesih Eysaning we Xuda tallighan perishtilerning aldida shuni sanga agah qilip tapilaymenki, sen bu emrlerge héch ayrimichiliq qilmay, héchqandaq ishta bir terepke yan basmay qet’iy emel qilghin.■
22 Birawning uchisigha qolungni qoyushqa aldirap ketme; bashqilarning gunahlirigha shérik bolma. Özüngni pak tutqin □  ■ 23 (ashqazining yaxshi bolmighanliqi, shundaqla sen daim aghriydighan bolghachqa, sula ichiwermey, bir’az sharabmu ichip bergin). □  ■ 24 Bezi kishilerning gunahliri burunla éniq, shundaqla soraq künigiche saqlinidu; lékin bezilerningki ularning keynidin egiship baridu, kéyin ashkare bolidu. □  ■ 25 Xuddi shuninggha oxshash, bezi kishilerning güzel emellirini asanla körüwalghili bolidu; hazir ashkara bolmisa kéyin ashkarilanmay qalmaydu.□
 
 
■ 5:1 Law. 19:32. □ 5:3 «heqiqiy tul ayallarni hörmetlep, ularning halidin xewer al» — «heqiqiy tul ayallar» mushu yerde éridin juda bolghan, qiyinchliqta turghan ayallarni körsitidu. «Hörmetlep, ularning halidin xewer al» grék tilida birla söz bilen ipadilinidu. ■ 5:4 Yar. 45:10,11; Mat. 15:4; Mar. 7:10; Ef. 6:1, 2. ■ 5:5 Luqa 2:36; 1Kor. 7:32. ■ 5:8 Gal. 6:10. □ 5:9 «Tul ayal tizimgha élinsa, yéshi atmishtin töwen bolmasliqi, birla erning ayali bolghan bolushi kérek...» — «tul ayal tizimgha élinsa» dégendiki «tizim» belkim jamaet ichidiki alahide yardem alghuchi tul ayallarning tizimini körsitidu. Ularning yene belkim alahide dua we bashqa hajetmenlerni yoqlash xizmetliri bar idi; yene kélip ular qaytidin toy qilmasliqqa wede qilishi kérek bolushi mumkin (12-ayetni körüng). «Birla erning ayali bolghan bolushi kérek» dégenning «birla erlik bolghan bolushi kérek» yaki «öz érige sadiq bolghan bolushi kérek» dégen bashqa birxil chüshenchisi bar. □ 5:10 «yene güzel emelliri bilen teriplen’gen bolushi, ... muqeddes bendilerning putlirini yuyup qoyghan... özini herxil xeyr-saxawet ishlirigha béghishlighanlar bolushi kérek» — «muqeddes bendilerning putlirini yughan»: — oqurmenlerge ayanki, «put yuyush» Ottura Sherqtiki örp-adetlerdin idi, seperdin kelgen méhmanlarni qizghinliq bilen kütüshni bildüretti. Bu ishning özi belkim bashqa étiqadchilarning xizmitide kemterlik bilen bolushning yaxshi belgisi idi («Yh.» 13:1-17ni körüng). ■ 5:10 Yar. 18:4; 19:2; Luqa 7:38,44; 1Pét. 4:9. □ 5:12 «... ular deslep bergen wedisige xilapliq qilish seweblik eyiblik bolidu» — «deslep bergen wedisi» belkim ularning herbirining «Eysa Mesih üchün jamaetning xizmitide bolimen, qayta toy qilmaymen» dégendek bir wedisini körsitishi mumkin. 9-ayetni yene körüng. □ 5:13 «Uning üstige ular hurunluqni adet qiliwélip, öymu-öy doqurup yürüshni öginidu; shundaqla hurun bolupla qalmay, gheywet qilip, bashqilarning ishlirigha chépilghaq bolup nalayiq ishlargha walaqlaydighanlardin bolup qélishi mumkin» — démek, eger undaq mayilliqi bolghan tul ayallargha jamaet teripidin iqtisadiy yardem bérilgen bolsa («tizimlansa»), ular téximu shundaq yolda méngip kétishi mumkin. ■ 5:13 Tit. 2:3. □ 5:14 «bizge qarshi turghuchigha bizni herqandaq eyiblep-haqaretlesh pursiti chiqmaydu» — «bizge qarshi turghuchi» Sheytanning özini yaki yer yüzide Injilgha qarshi chiqqanlarni körsitidu. ■ 5:14 1Kor. 7:9. □ 5:16 «Eger étiqadi bar bir er yaki ayal kishi...» — bezi kona köchürmilerde peqet «étiqadchi ayal kishi...» déyilidu. □ 5:17 «Jamaetni yaxshi yétekleydighan aqsaqallar, bolupmu Xudaning söz-kalamini yetküzüsh we telim bérishte ejir singdürgenler ikki hesse hörmetke sazawer qilinsun» — Injilda «aqsaqallar» dégenning bashqa xil ipadisi «yétekchiler». «Filippiliqlargha»diki «kirish söz», shundaqla «Tébirler»nimu körüng. «Ikki hesse hörmetke sazawer qilinsun» — démek, hem jamaetning chongqur izzitige we layiq bolghan iqtisadiy yardemge muyesser bolsun (chünki telim bérishte we jamaettin xewer élishta estayidil bolush daim köp waqitliri serp qilinidu). ■ 5:17 Rim. 15:27; 1Kor. 9:11; Gal. 6:6; Fil. 2:29; 1Tés. 5:12; Ibr. 13:17. □ 5:18 «Xaman tepken öküzning aghzini boghma» ... «Medikar öz heqqini élishqa heqliqtur»... — Tewrat, «Qan.» 25:4 we Injil, «Luqa» 10:7. ■ 5:18 Law. 19:13; Qan. 24:14; 25:4; Mat. 10:10; Luqa 10:7; 1Kor. 9:9. □ 5:19 «Ikki yaki üch guwahchi hazir bolmighuche, aqsaqal üstidin qilin’ghan erzni qobul qilma» — Tewrat, «Qan.» 17:6, 19:5ni körüng. ■ 5:19 Qan. 19:15. □ 5:20 «Eger aqsaqallardin birsi gunah sadir qilghan bolsa, bashqilarningmu buningdin ibret élip qorqushi üchün, jamaet aldida tenbih bérip eyibligin» — «bashqilarningmu buningdin ibret élip qorqushi üchün...»: — démek, qalghan aqsaqallar ibret alsun. ■ 5:21 Qan. 17:4; 19:18; Rim. 1:9; 9:1; 2Kor. 1:23; 11:31; Gal. 1:20; Fil. 1:8; 1Tés. 2:5; 5:27; 1Tim. 6:13. □ 5:22 «Birawning uchisigha qolungni qoyushqa aldirap ketme» — «birawning uchisigha qolungni qoyush» dégen heriket, birsini jamaetke yétekchilik wezipisige teyinlesh, késel ademni saqaytish yaki bashqa alahide bir dua qilish üchün «Men Xuda aldida bu adem bilen bir bolimen» dégenni ipadileydu. «bashqilarning gunahlirigha shérik bolma» — bu söz aldinqi: «Birawning uchisigha qolungni qoyushqa aldirap ketme» dégen sözge baghliq. Chünki undaq heriket qol qoyghuchi kishi dua qilin’ghan kishi üchün: «I Xuda, men bu kishi bilen mes’uliyette bir bolay» dégen duani bildüridu. Emma «bashqilarning gunahlirigha shérik bolma» dégenning bashqa terepliri bar, elwette. ■ 5:22 Ros. 6:6; 8:17; 13:3; 19:6; 1Tim. 4:14; 2Tim. 1:6. □ 5:23 «ashqazining yaxshi bolmighanliqi, shundaqla sen daim aghriydighan bolghachqa, sula ichiwermey, bir’az sharabmu ichip bergin» — Pawlus bu sözini belkim yuqiriqi «özüngni pak tutqin» dégenlikide hajiti bolmighan perhizler bolmisun dep Timotiyning késilini közlep éytidu. ■ 5:23 Zeb. 104:15. □ 5:24 «Bezi kishilerning gunahliri burunla éniq, shundaqla soraq künigiche saqlinidu; lékin bezilerningki ularning keynidin egiship baridu, kéyin ashkare bolidu» — buning menisi belkim: «Bezi kishilerning gunahlirini asanla körüwalghili bolidu hem ularning choqum soraqqa tartilishi éniq. Lékin, bezi kishilerning gunahliri bolsa peqet kéyin, soraqtila ashkara bolidu». Shuning üchün Timotiy bashqilargha «qol qoyush»ta daim pexes bolup, etrapliq oylishi kérek. ■ 5:24 Gal. 5:19. □ 5:25 «bezi kishilerning güzel emellirini asanla körüwalghili bolidu» — bashqa birxil terjimisi: «bezi kishilerning güzel emelliri soraqtin awwal körünerlik bolidu».
☰