Muqeddes Kalam (latin yéziq) Küylerning küyi 8

Dawami — Shulamit sözini dawamlashturidu

1 «Ah, apamning köksini shorighan inimdek bolsang’idi!

Séni talada uchritar bolsam, söyettim,

We héchkim méni kemsitmeytti. ◼

2 Men séni yétekleyttim,

Apangning öyige élip kirettim;

Sen manga telim béretting;

Men sanga tétitqu sharabidin ichküzettim;

Anarlirimning sherbitidin ichküzettim. ◼

3 Uning sol qoli béshim astida bolatti,

Uning ong qoli méni silaytti!».

4 «Silerge tapilaymenki, i Yérusalém qizliri —

«Uning waqit-saiti bolmighuche,

Siler muhebbetni oyghatmanglar, qozghimanglar!» ◼

On ikkinchi oylinish — Yézilargha, yeni Galiliyege bolghan seper {8:5-8:7} •••• Shulamitning yurtidiki qizlar awwal sözleydu — uni tonumay qalidu

5 «Daladin chiqiwatqan bu zadi kim?

Öz söyümlükige yölinip?»

«Men alma derixi astida séni oyghatqanidim;

Ashu yerde apang tolghaq yep séni dunyagha chiqarghanidi;

Ashu yerde séni tughquchi tolghaq yep séni chiqarghanidi». ◼

Shulamit Sulayman’gha söz qilidu

6 «Méni könglüngge möhürdek,

Bilikingge möhürdek basqaysen;

Chünki muhebbet ölümdek küchlüktur;

Muhebbetning qizghinishi tehtisaradek rehimsiz;

Uningdin chiqqan ot uchqunliri,

— Yahning dehshetlik bir yalqunidur! ◼

7 Köp sular muhebbetni öchürelmeydu;

Kelkünler uni gherq qilalmaydu;

Birsi: «Öy-teelluqatlirimning hemmisini bérip muhebbetke érishimen» dése,

Undaqta u adem kishining neziridin pütünley chüshüp kétidu». ◘

On üchinchi oylinish — Shulamitning yurtigha, öyige qayitip kélishi. Shulamit kichik singlisi toghruluq ikki akisigha söz qilidu {8:8-8:14}. •••• Shulamit ikki akisigha söz qilidu

8 «Bizning kichik singlimiz bardur,

Biraq uning köksi yoqtur;

Singlimizgha elchiler kelgen künide biz uning üchün néme qilimiz?» ◼

Ikki akisi jawab béridu

9 «Eger u sépil bolsa,

Biz uninggha kümüsh munar salimiz;

Eger u ishik bolsa,

Biz uni kédir taxtaylar bilen qaplaymiz». ◼

Shulamit söz qilidu

10 «Özüm bir sépildurmen,

Hem méning köksilirim munarlardektur;

Shunga men uning köz aldida xatirjemlik tapqan birsidek boldum». ◼

Shulamit sözini dawam qilidu

11 «Sulaymanning Baal-Hamonda üzümzari bar idi,

Üzümzarini baghwenlerge ijarige berdi;

Ularning hemmisi méwisi üchün ming kümüsh tengge apirip bérishi kérek idi;

12 Özümning üzümzarim mana méning aldimda turidu;

Uning ming tenggisi sanga bolsun, i Sulayman,

Shuningdek ikki yüz tengge méwisini baqquchilargha bolsun». ◼

Sulayman Shulamitqa söz qilidu

13 «Hey baghlarda turghuchi,

Hemrahlar awazingni anglighusi bar;

Mangimu uni anglatquzghaysen». ◼

Shulamit Sulayman’gha söz qilidu

14 «I söyümlüküm, téz bole,

Jeren yaki yash bughidek bol,

Tétitqular taghliri üstide yügürüp!» ◼

◼ 8:1 «Ah, apamning köksini shorighan inimdek bolsang’idi! Séni talada uchritar bolsam, söyettim, we héchkim méni kemsitmeytti» — Pelestinde acha-ukining özara amraqliqini ochuq ipadilishi, söyüshi normal ehwal. Ashiq-meshuqlarning shundaq qilishi eyiblik dep qaralghachqa, Shulamit «Sulaymanni inimdek bolsidi!» dep tileydu. ◼ 8:2 «Sen manga telim béretting» — Shulamit Sulaymanning danaliqidin ortaqlashmaqchi. Yérusalémdiki ordida turghanda Sulayman aldirash bolghachqa mushundaq purset az bolatti. Apisining öyide bolsa dexliler az bolidu. Erning ayaligha bilim, danaliqni ashurush pursitini yaritish mes’uliyiti bar. «Sen manga telim béretting» dégenning bashqa birxil terjimisi: «Shu yerde apam manga ögetken». «Men sanga tétitqu sharabidin ichküzettim; anarlirimning sherbitidin ichküzettim» — belkim Shulamitning apisi inisini émitkendek (1-ayet), Sulayman’gha emchek salghusi barliqini bildüridu. ◼ 8:4 «...siler muhebbetni oyghatmanglar, qozghimanglar!» — yaki «...uni baldur oyghatqininglar, qozghighininglarning némisi?!». ◼ 8:5 Daladin chiqiwatqan bu zadi kim? Öz söyümlükige yölinip?» — Shulamit esliy toygha barghan yol bilen qaytip kélidu. Ular Yérusalémdin yérixa shehiridiki yol bilen chiqip Iordan deryasi jilghisini boylap chöl-bayawandin ötüp Shunemge qaytidu. Chöl-bayawanning issiqi bilen u Sulayman’gha yölinip mangidu. U shunche özgergenki, yurttikiler uni tonumay qalidu. Shunga bu sözler Shulamitning yurtidiki qizlarning dégini bolsa kérek. «Men alma derixi astida séni oyghatqanidim; ashu yerde apang tolghaq yep séni dunyagha chiqarghanidi; ashu yerde séni tughquchi tolghaq yep séni chiqarghanidi» — bu sözlerni Sulayman Shulamitqa éytidu. Sulayman belkim birinchi qétim (padichining qiyapitide) del mushu alma derixi astida Shulamitni uxlawatqan pétide uchratqanliqini esleydu. Shu alma derixi del Shulamitning apisi uni tughqan jay idi. «Men alma derixi astida séni oyghatqanidim» — Mushu «oyghitish» hem uyqudin oyghitishnimu, muhebbetke oyghitishnimu körsetse kérek. Sulayman bilen Shulamit Shulamitning hayati bashlan’ghan del shu jayda («alma derixi astida) özara töwendiki ehde (6-ayet) bilen baghlishidu. ◼ 8:6 «Méni könglüngge möhürdek, bilikingge möhürdek basqaysen..» — sherhi: Padishah öz möhüridin héchqachan ayrilmaydu. Möhüri bolsa adette altun-göherdin yasalghan bolup, intayin qimmetlik nerse idi. Herbir nerse üstige möhür basqanning menisi «bu méningki» dégen bolidu, elwette. Shulamit özining Sulaymandin hergiz ayrilmasliqini xalaydu, özini alemge: «men Sulaymannikidurmen» dep ispatlimaqchi bolidu. «muhebbet... Yahning dehshetlik bir yalqunidur!» — «Yah» — «Yahweh», yeni Perwerdigarning namining qisqa shekli. ◘ 8:7 1Kor. 13:8 ◼ 8:8 «(8-ayet) sherhi» — Shulamit kichik singlisi üchün ensireydu. U yatliq bolghuche qandaq qilip uni pak saqlash kérek? Mushu soal toghruluq oylighanda belkim özining yashliq waqitlirini esleydu. ◼ 8:9 «(9-ayet) sherhi» — mushu ayette Shulamitning ikki akisi uning soaligha (8-ayet) jawab béridu. Ularning singlisi özini asraydighan, nomus qilidighan qiz bolsa («sépil bolsa»), undaqta akiliri uni mukapatlaydu. Biraq eger u nomusni saqlimaydighan, xeterlik yolgha chiqmaqchi bolsa («ishik bolsa»), akiliri uni pewqul’adde qoghdaydu. ◼ 8:10 «10-ayet sherhi» — Shulamit derweqe «sépil» idi — bashqilarning ézitquluqlirigha toluq chidighuchiliqi bar idi, u pütünley nomusi bilen ötkenidi. Özini pak saqlighachqa u Sulaymanning ehdisini qobul qilishqa tolimu teyyar idi. U hazir belkim ikki akisi esli özige yürgüzgen qattiq muamilining zörürlükini körüp yétishi mumkin idi. U sayisiz üzümzarda ishligende «éziqturulushning éhtimali» az idi; sayisi bolghan méwilik derexliri arisida ishligen bolsa, yaman niyetlik adem teripidin éziqturulush éhtimali bar bolatti. ◼ 8:12 «11-12-ayet sherhi» — 11-12-ayet: bu ayetlerde Shulamit özining Sulayman’gha toluq mensup ikenlikini tekitleydu. U özini Sulayman’gha béghishlighan bir üzümzargha oxshitidu. Sulaymanning barliq üzümzarlirini baqquchilar özige tégishlik in’amgha érishidu, elwette. Shuninggha oxshash Shulamit hazir Sulaymandin ikki akisi üchün tégishlik in’am bérishini soraydu. Chünki ular uni nomuschan qilip toy qilghuche uningdin xewer élip kelgenidi. 12-ayet: «Özümning üzümzarim mana méning aldimda turidu» dégen sözler Shulamitning öz shexsini Sulayman’gha béghishlighini pütünley ixtiyaren, pütünley erkinlik bilen boldi, dep ipadileydu hem tekitleydu. Erkinlik mana muhebbetning ayrilmas bir qismidur. ◼ 8:13 «13-ayet sherhi» — Shulamitning kona dostliri (hemrahlar) belkim uningdin naxsha éytishni telep qilidu. Sulaymanningmu anglighusi kélidu. Shulamit naxsha éytip sirtqa chiqip, Sulaymanni töwendikidek chaqiridu. ◼ 8:14 «Tétitqular taghliri üstide yügürüp!» — yaki «Yétitqu ösümlük taghliri üstide yügürüp!».