11
Dawutning Yehudiyege padishah bolushqa mesih qilin’ghanliqi
2Sam. 5:1-10
U chaghda barliq Israil jamaiti Hébron’gha kélip Dawutning qéshigha yighiliship: «Qarisila, biz özlirining et-söngekliridurmiz! Burun Saul bizning üstimizde seltenet qilghandimu Israil xelqige jengge chiqip-kirishke yolbashchi bolghan özliri idila. Özlirining Xudaliri bolghan Perwerdigarmu özlirige: — Sen Méning xelqim Israilning padichisi bolup ularni baqisen we Israilning emiri bolisen, dégenidi» — dédi.
Shuning bilen Israil aqsaqallirining hemmisi Hébron’gha kélip padishah Dawutning qéshigha kélishti; Dawut Hébronda Perwerdigarning aldida ular bilen bir ehde tüzüshti. Andin ular Perwerdigarning Samuilning wastisi bilen éytqini boyiche, Dawutni Mesih qilip, Israilni idare qilishqa padishah qilip tiklidi.
 
Dawutning Yérusalémni ishghal qilishi
Dawut bilen barliq Israil xelqi Yérusalémgha keldi (Yérusalém shu chaghda «Yebus» dep atilatti, zémindiki ahale bolghan Yebusiylar shu yerde turatti). Yebus ahalisi Dawutqa: «Sen bu yerge héchqachan kirelmeysen!» dédi. Biraq Dawut Zion dégen qorghanni aldi (shu yer «Dawutning shehiri» depmu atilidu). Dawut: «Kim aldi bilen Yebusiylargha hujum qilsa, shu kishi yolbashchi we serdar bolidu» dédi. Zeruiyaning oghli Yoab aldi bilen atlinip chiqip, yolbashchi boldi. Dawut qorghanda turatti, shunga kishiler u qorghanni «Dawut shehiri» dep atashti. Dawut sheherni Millodin bashlap töt etrapidiki sépilighiche yéngiwashtin yasatti; sheherning qalghan qismini Yoab yasatti. Dawut kündin kün’ge qudret tapti, chünki samawi qoshunlarning Serdari bolghan Perwerdigar uning bilen bille idi.
 
Dawutning palwanliri
2Sam. 23:8-39
10 Töwendikiler Dawutning palwanliri ichide yolbashchilar idi; ular Perwerdigarning Israilgha éytqan sözi boyiche pütkül Israil bilen birliship, Dawutning padishahliqini mustehkem qilip, birlikte uni padishah qilishqa küchidi.
11 Töwendikiler Dawutning palwanlirining tizimliki boyiche xatirilen’gendur: —
Hakmoniylardin bolghan Yashobiam yolbashchilar ichide béshi idi; u neyzisini piqiritip bir qétimdila üch yüz ademni öltürgen. 12 Uningdin qalsa Axoxiy Dodoning oghli Eliazar bolup, u «üch palwan»ning biri idi; 13 Ilgiri Filistiylеr Pas-Dammimda jeng qilishqa yighilghanda, u Dawut bilen u yerde idi. U yerde arpa ösüp ketken bir étizliq bolup, xelq Filistiylеrning aldidin beder qachqanidi; 14 ular bolsa étizliqning otturisida turuwélip, hem étizliqni qoghdighan, hem Filistiylеrni tarmar qilghan; Perwerdigar ene shu yol bilen ularni ghayet zor ghelibige érishtürgen.
15 Ottuz yolbashchi ichidin yene ücheylen Qoram tashliqtiki Adullamning gharigha chüshüp Dawutning yénigha keldi. Filistiylerning qoshuni bolsa «Refayim jilghisi»da bargah qurghanidi. 16 Bu chaghda Dawut qorghanda, Filistiylerning qarawulgahi Beyt-Lehemde idi. 17 Dawut ussap: «Ah, birsi manga Beyt-Lehemning derwazisining yénidiki quduqtin su ekilip bergen bolsa yaxshi bolatti!» déwidi, 18 bu üch palwan Filistiylerning leshkergahidin bösüp ötüp, Beyt-Lehemning derwazisining yénidiki quduqtin su tartti we Dawutqa élip keldi; lékin u uningdin ichkili unimidi, belki suni Perwerdigargha atap töküp: 19 «Xudayim bu ishni mendin néri qilsun! Men hayatining xewpte qélishigha qarimighan bu kishilerning qénini ichsem qandaq bolidu? Chünki buni ular hayatining xewpte qélishigha qarimay élip kelgen!» dédi. Shunga Dawut bu suni ichkili unimidi. Bu üch palwan qilghan ishlar del shular idi.
20 Yoabning inisi Abishay üchining béshi idi; u üch yüz adem bilen qarshiliship neyzisini piqiritip ularni öltürdi. Shuning bilen u bu «üch palwan» ichide nami chiqqanidi. 21 U mushu «üch palwan» ichide hemmidin bek hörmetke sazawer bolghan bolsimu, lékin yenila awwalqi ücheylen’ge yetmeytti. 22 Yehoyadaning oghli Binaya Kabzeeldin bolup, bir batur palwan idi; u köp qaltis ishlarni qilghan. U Moabiy Arielning ikki oghlini öltürgen. Yene qar yaghqan bir küni azgalgha chüshüp, bir shirni öltürgenidi. 23 U yene qolida bapkarning oqidek bir neyzisi bar, boyining égizliki besh gez kélidighan bir Misirliqni qetl qildi; u bir hasa bilen uninggha hujum qilip, uning neyzisini qolidin tartiwélip öz neyzisi bilen öltürdi. 24 Yehoyadaning oghli Binaya mana bu ishlarni qilghan. Shuning bilen üch palwan ichide nam chiqarghanidi. 25 Mana, u héliqi ottuz palwandinmu bekrek shöhret qazan’ghan bolsimu, lékin aldinqi üch palwan’gha yetmeytti. Dawut uni özining pasiban bégi qilip teyinligen.
26 Qoshundiki palwanlar bolsa: —
Yoabning inisi Asahel, Beyt-Lehemlik Dodoning oghli Elhanan, 27 Harorluq Shammot, Pilonluq Helez, 28 Tekoaliq Ikkeshning oghli Ira, Anatotluq Abiézer, 29 Xushatliq Sibbekay, Axohluq Ilay, 30 Nitofatliq Maharay, Nitofatliq Baanahning oghli Xeleb, 31 Binyamin ewladliridin Gibéahliq Ribayning oghli Ittay, Piratonluq Binaya, 32 Gaash wadiliridin kelgen Xuray, Arbatliq Abiyel, 33 Baharumluq Azmawet, Shalbonluq Élyahba, 34 Gizonluq Hashemning oghulliri, Hararliq Shagining oghli Yonatan, 35 Hararliq Sakarning oghli Ahiyam, Urning oghli Élifal, 36 Mekeratliq Hefer, Pilonluq Axiyah, 37 Karmellik Hezro, Ezbayning oghli Naaray, 38 Natanning inisi Yoél, Hagrining oghli Mibhar, 39 Ammonluq Zelek, Zeruiyaning oghli Yoabning yaragh kötürgüchisi bolghan Beerotluq Naharay, 40 Itriliq Ira, Itriliq Gareb, 41 Hittiy Uriya, Ahlayning oghli Zabad, 42 Ruben qebilisidin Shizaning oghli, Rubenler ichide yolbashchi bolghan Adina we uninggha egeshken ottuz adem, 43 Maakahning oghli Hanan, Mitniliq Yoshafat, 44 Ashtaratliq Uzziya, Aroerlik Xotamning oghli Shama bilen Jeiyel, 45 Shimrining oghli Yédiyayel bilen uning inisi tiziliq Yoxa, 46 Mahawiliq Eliyel, Elnaamning oghulliri Yeribay bilen Yoshawiya, Moabliq Yitma, 47 Eliyel, Obed we Mezobaliq Yaasiyellerdin ibaret idi.
 
 
11:2 «jengge chiqip-kirishke yolbashchi» — ibraniy tilida «Israilning chiqishida hem kirishide ulargha bashlighuchi idila» dégenlik bilen ipadilinip, Israilning barliq paaliyetlirini körsitidu. 11:3 1Sam. 16:1, 13; 2Sam. 5:3 11:5 «Zion dégen qorghan» — «Zion» Yérusalémning ichidiki égizlik bolup, shu yerge daim qorghan sélinip turatti. Kéyin ibadetxanimu Zionda qurulghan. 11:8 «Millo» — «pelempeylik yer» dégen menide bolushi mumkin. 11:11 «yolbashchilar ichide» — bu ibarining bashqa xil terjimisi «ottuzi ichide» 11:14 «Ular bolsa étizliqning otturisida turuwélip,... Perwerdigar ... Ularni ghayet zor ghelibige érishtürgen» — mushu ayette «ular» belkim Dawut we «üch palwan»ni körsitidu. «2Sam.» 23:11-12de Eliazarning awwal bu jengni bashlighanliqi körsitilidu. 11:20 «...Shuning bilen u bu «üch palwan» ichide nami chiqqanidi» — bu ayetning yene birnechche xil terjimisi bar. 21-ayettiki izahatni körüng. 11:21 «Shuning bilen u bu «üch palwan» ichide nami chiqqanidi. U mushu «üch palwan» ichide hemmidin bek hörmetke sazawer bolghan bolsimu, lékin yenila awwalqi ücheylen’ge yetmeytti» — 20-21-ayetning bashqa birxil terjimisi: — «Shuning bilen u «üch palwan» bilen teng shöhret qazan’ghan. U «üch palwan»din ikki hessilep hörmetke ige bolghan we ularning béshi bolghan bolsimu, lékin ulardin biri bolmidi». Emma bizningche terjimimiz «2Sam.» 23:18-19ge mas kélidu. 11:22 «Moabiy Arielning ikki oghli» — yene birxil terjimisi: — «Moabtiki ikki shir...» yaki «Moabtiki ikki shirdek kishini...». 11:23 «besh gez» — ikki métrdin artuq (2.2 métr). 11:24 «üch palwan ichide nam chiqarghanidi» — yaki «üch palwan bilen teng nam chiqarghanidi». 11:29 «Sibbekay» — yaki «Mebbunay» («2Sam.» 23:27ni körüng). 11:32 «Xuray» — «2Sam.» 23:31de «Hidday». 11:34 «Hashemning oghulliri» — yaki «Yashenning oghulliri». («2Sam.» 23:33ni körüng). 11:46 «...Moabliq Yitma» — bu tizimlikte birnechche Yehudiy emesler — mesilen, Ammonluq Zelek, Hittiy Uriya we Moabliq Timna bar.