☰ Pétrus «1» 5
5
Aqsaqallar we yashlargha qilin’ghan nesihet
1 Emdi men aranglardiki aqsaqallardin (Mesihning azab-oqubetlirining guwahchisi, namayan qilinidighan shan-sherepke nésip bolghuchi we silerge oxshash bir aqsaqal süpitide) shuni ötünimenki,□ 2 — Xudaning silerning aranglardiki padisini obdan béqinglar; ulargha yétekchilik xizmitide bolup, uni mejburen emes, belki ixtiyaren zimminglargha élinglar; pul-dunya üchün emes, belki xushalliq bilen qilinglar.□  ■ 3 Xudaning padisigha ghojining öz teelluqatlirigha bolghinidek bolmay, belki ulargha ülge bolunglar.□  ■ 4 Shundaq qilsanglar, Bash Padichi ashkare bolghanda, menggü tozumas shan-sherep tajigha érishisiler.□  ■
5 Ey yashlar, chonglargha boysununglar. Shuningdek, hemminglar bir-biringlargha nisbeten kichik péilliqni üstünglargha oriwélinglar. Chünki: «Xuda tekebburlargha qarshidur, lékin mömin-kemterlerge shepqet qilidu».□  ■ 6 Özünglarni Xudaning qudretlik qoli astida töwen tutunglar. Shundaq qilsanglar, waqti-saiti kelgende Xuda silerni yuqiri kötüridu;□  ■ 7 Barliq ghem-qayghuliringlarni Uning üstige tashlap qoyunglar. Chünki U silerning ghéminglarni qilidu.■
8 Özünglarni hoshyar we segek tutunglar. Chünki düshmininglar bolghan Iblis xuddi hörkirewatqan shirdek, yutqudek birsini izdep qatrap yürmekte;■ 9 siler étiqadinglarda ching turup uninggha qarshi turunglar. Chünki bilisilerki, pütün dunyadiki qérindashliringlarmu oxshash azab-oqubetlerning tügishigüche chidawatidu. □
  ■ 10 Emma silerni Mesih Eysa arqiliq Özining menggülük shan-sheripige chaqirghan, pütkül méhir-shepqetning Igisi bolghan Xuda azraqqine waqit azab-oqubet chekkininglardin kéyin, Özi silerni eslige keltürüp, des turghuzup, mustehkem we ulgha békitilgendek tewrenmes qilidu. □  ■ 11 Uninggha barliq shan-sherep we küch-qudret ebedil’ebed mensup bolghay, amin!□
 
Axirqi salam
12 Men bu qisqighina xetni yézip, özüm sadiq qérindishim dep bilidighan Silwanusning wasitisi bilen silerge yollidim. Ushbu xetni yézishimning meqsiti, silerge jékilesh we silerni righbetlendürüsh, shundaqla Xudaning heqiqiy méhir-shepqitining ene shundaq ikenlikige guwahliq bérishtin ibarettur. Bu méhir-shepqette ching turunglar.□
13 Siler bilen bille tallan’ghan Babilda turuwatqan jamaet we oghlum Markustin silerge salam. □
14 Bir-biringlar bilen méhribanlarche söyüshüp salamlishinglar.
Silerge, yeni Mesihde bolghan hemminglargha amanliq-xatirjemlik yar bolghay!■
□ 5:1 «Mesihning azab-oqubetlirining guwahchisi, namayan qilinidighan shan-sherepke nésip bolghuchi we silerge oxshash bir aqsaqal süpitide...» — «namayan qilinidighan shan-sherep» dégenlik Mesihning qaytip kélishide namayan bolidighan shan-sherep. □ 5:2 «Xudaning silerning aranglardiki padisini obdan béqinglar» — «Xudaning ... padisi» jamaet, elwette. «ulargha yétekchilik xizmitide bolup, uni mejburen emes, belki ixtiyaren zimminglargha élinglar» — «ulargha yétekchilik xizmitide bolup...» — bezi kona köchürmilerde «Xudagha qarap ulargha yétekchilik xizmitide bolup...» déyilidu. «pul-dunya üchün emes, belki xushalliq bilen qilinglar» — «pul-dunya üchün emes» dégenlik Pétrusning eyni sözliri: — «haramdin bolghan pul üchün emes» — Pétrusning mushu sözler bilen körsetkini: «pul ademni choqum gunahkar qilidu» dégenlik emes, chünki herbirimiz pulni ishlitishimiz kérek; uning körsetkini, shübhisizki, pulning derweqe ademni gunahkar qilish xetiri bardur. Pulning özi eslide gunahning dunyada peyda bolghanliqidin peyda bolghan; gunah bolmisa pul bolalmaytti; shu tereptinmu «haramdin bolghan». ■ 5:2 Ros. 20:28; 1Tim. 3:3; Tit. 1:7. □ 5:3 «Xudaning padisigha ghojining öz teelluqatlirigha bolghinidek bolmay, belki ulargha ülge bolunglar» — yaki «özige amanet qilin’ghanlargha (jamaettikilerge, démek) özi beg özi xan boluwalmay, belki ulargha ülge bolunglar». ■ 5:3 2Kor. 1:24; Fil. 3:17; 1Tim. 4:12; Tit. 2:7. □ 5:4 «Bash Padichi qaytip ashkare bolghanda» — Reb Eysa qaytip kelgende. «menggü tozumas shan-sherep tajigha érishisiler» — grék «Olimpik» musabiqiside ghaliblargha gül-giyahtin örülgen taj in’am qilinatti. Bu bir kün ichidila tozup kétidighan taj, elwette. ■ 5:4 Yesh. 40:11; Ez. 34:23; Yuh. 10:11; 1Kor. 9:25; Ibr. 13:20; 2Tim. 4:8; Yaq. 1:12; 1Pét. 1:4; 2:25. □ 5:5 «Ey yashlar, chonglargha boysununglar. Shuningdek, hemminglar bir-biringlargha nisbeten kichik péilliqni üstünglargha oriwélinglar» — «chonglar» dégenning bashqa birxil terjimisi «aqsaqallar». Lékin mushu yerde «chonglar» yaki «yashan’ghanlar»gha toghra kélidu. «Xuda tekebburlargha qarshidur, lékin mömin-kemterlerge shepqet qilidu» — «Pend.» 3:34; «Yaq.» 4:6nimu körüng. ■ 5:5 Pend. 3:34; Rim. 12:10; Fil. 2:3; Yaq. 4:6. □ 5:6 «Özünglarni Xudaning qudretlik qoli astida töwen tutunglar. Shundaq qilsanglar, waqti-saiti kelgende Xuda silerni yuqiri kötüridu» — buning toluq menisi belkim «Xudaning qudretlik qoli üstünglargha terbiye bérish üchün chüshken bolsa, uning astida töwen turunglar, özünglarni uning astida töwen tutunglar». ■ 5:6 Ayup 22:29; Pend. 29:23; Mat. 23:12; Luqa 14:11; Yaq. 4:10. ■ 5:7 Zeb. 55:22; Mat. 6:25; Luqa 12:22; 1Kor. 9:9; Fil. 4:6; Ibr. 13:5; 1Tim. 6:8. ■ 5:8 Ayup 1:7; Luqa 22:31; 1Tés. 5:6; 1Pét. 1:13; 4:7. □ 5:9 «Chünki bilisilerki, pütün dunyadiki qérindashliringlarmu oxshash azab-oqubetlerning tügishigüche chidawatidu» — «pütün dunyadiki qérindashlar» dégenlik belkim (1) Yehudiye-Galiliyede turuwatqan, öz yurtdashliri teripidin ziyankeshlikke uchrawatqan Yehudiy qérindashlarni; (2) «yat ellik qérindashlar» — yat ellik butperesler arisida turuwatqan, ular teripidin ziyankeshlikke uchrawatqan Yehudiy emes qérindashlarni, yaki; (3) her ikkisini körsitidu. «... tügishigüche chidawatidu» dégen söz bu azab-oqubetlerning; (1) Xudaning meqsetlirige, shundaqla Öz muqeddes bendilirige zörür ikenlikini we; (2) cheklik ikenlikini körsitidu. ■ 5:9 Ef. 4:27; Yaq. 4:7. □ 5:10 «Xuda... Özi silerni eslige keltürüp...» — eslige keltürüp» yaki «qorallandurup» yaki «kamil qilip...». «(silerni) ... ulgha békitilgendek tewrenmes qilish» — grék tilida bir péil bilenla ipadilinidu. ■ 5:10 Ibr. 10:37; 1Pét. 1:6. □ 5:11 «Uninggha barliq shan-sherep we küch-qudret ebedil’ebed mensup bolghay, amin!» — bezi kona köchürmilerde peqet «Uninggha barliq küch-qudret ebedil’ebed mensup bolghay, amin!» déyilidu. □ 5:12 «Men bu qisqighina xetni yézip, özüm sadiq qérindishim dep bilidighan Silwanusning wasitisi bilen silerge yollidim» — mushu Silwanus belkim eslide rosul Pawlusning hemrahi we xizmetdishi bolghan Silwanus idi (mesilen «Ros.» 16-17-bablarni körüng) «Silwanusning wasitisi bilen» — yeni mumkinchilik barki, ushbu xetni yézishqa Silwanus rosul Pétrusqa katip bolghanidi. «Ushbu xetni yézishimning meqsiti, silerge jékilesh we silerni righbetlendürüsh...» — «jékilesh» we «righbetlendürüsh» grék tilida bir péil bilenla ipadilinidu. □ 5:13 «Siler bilen bille tallan’ghan Babilda turuwatqan jamaet» — bezi tarixshunaslar «Babil» dégenlikni heqiqiy (Efrat deryasi boyidiki) Babilon (Babil) shehirini körsitidu, dep qaraydu. Yene beziler «Babil»ni «Rim shehirining étiqadchilar arisidiki mexpiy nami» dep qaraydu — shu waqittiki étiqadchilar Rim shehirini mexpiy halda Babil (chirikliship ketken «bu dunya»ning simwoli) dep atighan bolushi mumkin. Rosul Pétrusning Babil shehiride bolghanliqi toghrisida tarixta melumat yoq we uning Rim shehiride turghanliqi toghruluq ispat bar. «jamaet» — eslidiki grékche tékistte — «turuwatqan qiz». Bu ibare Rimdiki jamaetni körsitishi mumkin. «oghlum Markustin silerge salam» — «oghlum Markus» rosul Pétrusning rohiy jehettiki oghli. Emeliyette Markus Pétrusningki jiyen ukisi bolushi mumkin idi. ■ 5:14 Rim. 16:16; 1Kor. 16:20; 2Kor. 13:12; 1Tés. 5:26.
☰