☰ Malaki 2
2
1 — Emdi, hey kahinlar, bu emr-perman silerge chüshti: —
2 Siler anglimisanglar, namimgha shan-sherep keltürüshke köngül qoymisanglar, — deydu samawi qoshunlarning Serdari bolghan Perwerdigar, — Men aranglargha lenetni chüshürüp ewetimen; silerning beriketliringlarghimu lenet qilimen. Berheq, Men alliqachan ulargha lenet oqudum, chünki siler sheripimge köngül qoymidinglar. ■ 3 Mana, Men uruqliringlargha tenbih bérimen, silerning yüzünglerge poq, héytinglardiki poqni sürimen; birsi silerni shu poq bilen bille apirip tashlaydu. □ 4 Shuning bilen siler Méning silerge bu emrni ewetkenlikimni bilisiler, meqset, Méning Lawiy bilen tüzgen ehdemning saqliniwérishi üchündur, — deydu samawi qoshunlarning Serdari bolghan Perwerdigar.□
5 — Méning uning bilen tüzgen ehdem hayatliq hem aram-xatirjemlik élip kélidu; uni Mendin qorqsun dep bularni uninggha berdim; u Mendin qorqup namim aldida titrigenidi. 6 Aghzidin heqiqetning telim-terbiyisi chüshmigen, lewliridin naheqliq tépilmighan; u aramliq-xatirjemlik hem durusluqta Men bilen bille mangghan, nurghun kishilerni qebihliktin yandurghan. 7 Chünki kahinning lewliri ilim-bilimni saqlishi kérek, xeqler uning aghzidin Tewrat-qanunini izdishi lazim; chünki u samawi qoshunlarning Serdari bolghan Perwerdigarning elchisidur.
8 — Biraq siler yoldin chetnep kettinglar; siler nurghun kishiler üchün Tewrat-qanunini putlikashanggha aylanduruwettinglar; siler Lawiy bilen tüzülgen ehdini buzghansiler — deydu samawi qoshunlarning Serdari bolghan Perwerdigar, 9 — shunga Men silernimu pütün xelq aldida nepretlik we peskesh qildim, chünki siler yollirimni tutmighan, shundaqla Tewrat-qanunini ijra qilghanda bir terepke yan basqan.
 
Xelqning wapasizliqi
10 — Bizde bir ata bar emesmu? Bizni Yaratquchi peqet birla Tengri emesmu? Emdi némishqa herbirimiz öz qérindishimizgha wapasizliq qilip, ata-bowilirimiz bilen tüzgen ehdisini bulghaymiz? □
11 Yehuda wapasizliq qildi, Israilda hem Yérusalémda yirginchlik bir ish sadir qilindi; chünki Yehuda Perwerdigar söygen muqeddes jayini bulghap, yat bir ilahning qizini emrige aldi. □ 12 Undaq qilghuchi, yeni azdurghuchi bolsun, azdurulghuchi bolsun, samawi qoshunlarning Serdari bolghan Perwerdigargha «ashliq hediye»ni élip kelgüchi bolsun, Perwerdigar ularni Yaqupning chédirliridin üzüp tashlaydu.
13 Siler shuningdek shundaq qilisilerki, qurban’gahni köz yashliri, yigha, ah-zarlar bilen qaplaysiler — chünki U qurbanliq-hediyilerge héch qarimaydighan boldi, uningdin héch razi bolmay qolunglardin qobul qilmaydighan boldi.□ 14 Biraq siler: «némishqa?» dep soraysiler.
— Chünki Perwerdigar sen we yashliqingda alghan ayaling otturisida guwahchi bolghanidi; sen uninggha wapasizliq qilding, gerche u séning hemrahing we sen ehde tüzgen ayaling bolsimu. 15 Xuda er-ayalni bir qilghan emesmu? Shundaqla, buninggha Rohini qaldurghan emesmu? Xuda némishqa ularni bir qildi? Chünki U ulardin ixlasmen perzent kütkenidi. Emdi herbiringlar öz qelb-rohinglargha diqqet qilinglar, héchqaysisi yashliqta alghan ayaligha wapasizliq qilmisun! □ 16 Chünki Men talaq qilishqa öchturmen, deydu Israilning Xudasi Perwerdigar, — shuningdek öz tonigha zomburluq chaplashturuwalghuchigha öchmen, — deydu samawi qoshunlarning Serdari bolghan Perwerdigar.
— shunga qelb-rohinglargha diqqet qilinglar, héchqaysinglar wapasizliq qilmanglar!□
 
Ehde elchisi kélidu - teyyar bolunglar!
17 — Siler sözliringlar bilen Perwerdigarning sewr-taqitini qoymidinglar, andin siler: «Biz néme qilip Uning sewr-taqitini qoymaptuq?» — deysiler.
Sewr-taqitini qoymighanliqinglar bolsa del: «Rezillik qilghuchi Perwerdigarning neziride yaxshidur, U ulardin xursen bolidu»; yaki «Adaletni yürgüzgüchi Xuda zadi nedidur?» — dégininglerde bolmamdu!
 
 
■ 2:2 Law. 26:14; Qan. 28:15 □ 2:3 «Mana, Men uruqliringlargha tenbih bérimen» — ibraniy tilidimu uyghur tiligha oxshash, «uruq» dégen söz hem ziraetlerning danliri hem adem perzentlirini körsitidu. Belkim bu yerde qesten ikki bisliq menide ishlitilgen. «héytinglardiki poq» — héyttiki nurghun qurbanliq qilin’ghan mallarning poqlirini körsitidu. Qurbanliq qilin’ghan mallarning poqlirini ibadetxanidin élip chiqip sirtta köydürüwétish kahinlarning mes’uliyiti idi (mesilen, «Mis.» 29:14, «Law.» 4:11). □ 2:4 «Méning Lawiy bilen tüzgen ehdem» — «Lawiy» hezriti Yaqupning 12 oghlidin biri idi, shunga Israilning 12 qebilisidin biri bolghan. Musa peyghemberning dewride Xuda kahinliq xizmitini Lawiy qebilisige tapshurghan («Mis.» 32-bab, «Chöl.» 25-bab, «Qan.» 11:8-33-ayetlerni körüng). □ 2:10 «Bizde bir ata bar emesmu?» — 10-17-ayetlerge qarighanda, «ata» dégen Xudani körsitidu. Biraq bezi alimlar u «hezriti Ibrahim»ni körsitidu, dep qaraydu. □ 2:11 «yat bir ilahning qizini emrige aldi» — «yat (ejnebiy) bir ilahning qizi» bu yerde éytilghini, chetellik bir qiz bilen toy qilish emes, belki butqa choqunidighan bir qiz bilen toy qilish. □ 2:13 «qurban’gahni köz yashliri, yigha, ah-zarlar bilen qaplaysiler» — mushu «köz yashliri» Xuda xelqning dua-tilawetlirini (qurbanliqlar bulargha qoshulghan bolsimu) anglimighandin kéyin, ularning közidin chiqqan yash bolsa kérek. Bezi alimlar 14-ayetke qarighanda köz yashlirini wapasizliqqa uchrighan ayallarningki, dep qaraydu (ayallar adette qurban’gah aldida körünse bolmaytti, biraq ularning azabliq yashliri Xuda aldida «qurban’gahimni qaplighan» dep hésablighan). Bu közqarash orunluqtek bolghini bilen biz birinchi qarashta bolimiz. □ 2:15 «Xuda er-ayalni bir qilghan emesmu? Shundaqla, buninggha Rohini qaldurghan emesmu? Xuda némishqa ularni bir qildi?» — ayetning birinchi qismining terjimiliri herxil. Ulardin biri: «Kimde Rohtin (yeni, Xudaning Rohidin) azraq bar bolsila, hergiz undaq qilmaydu». Ibraniy tilida bu yerni chüshinish tes. Bezi alimlarmu bu ayetni Ibrahimning perzent körey dep, Hejerni élishi Sarahqa bir xil wapasizliq bolghanliqini bildüridu, dep chüshinidu. Biraq omumiy menisi hemmige ayanki, Xuda wapasizliqqa we (gerche Tewrat dewride Xuda Musa peyghember arqiliq talaq bérishke ruxset bergen bolsimu) talaq bérishke öch (16-ayetnimu körüng). □ 2:16 «men talaq qilishqa öchturmen, deydu Israilning Xudasi Perwerdigar, — Shuningdek öz tonigha zomburluq chaplashturuwalghuchigha öchmen» — kona zamanlarda birsi öz chapinini yaki tonini melum bir qizning üstige yapqan bolsa, bu heriket bu qizgha qoghdighuchi bolimen, uni emrimge alimen, dégenni bildüretti («Rut» 3-bab, «Ez.» 16-babni körüng). Biraq mushundaq erler ayallirigha qoghdighuchi bolmayla qalmastin, ulargha herxil zulum-zorluqlarni qilatti yaki axirida ularni talaq qilatti; andin kéyin (11-ayet) butperes qiz bilen toy qilatti. Bashqa birxil terjimisi: ««Chünki u öz jorisigha öq bolup, uni talaq qilghan wǝ ahundaqla zorawanliq bilen tonini yapqan» deydu Israilning Xudasi Perwerdigar». By tǝrjime toghra bolsa, Tewrat dewride Perwerdigarning: «öqmǝnlik talaq berixkǝ sǝwǝb bolmaydu» degǝn hökümini bildüridu.
☰