☰ Yoél 2
2
Chéketkilerning weyranchiliqi
1 Zion téghida kanay chélinglar,
Muqeddes téghimda agah signalini anglitinglar;
Zéminda turghuchi hemmeylen dir-dir titrisun;
Chünki Perwerdigarning küni kélidu, u yéqindidur.□  ■
2 U kün bolsa qarangghu hem sür kün,
Bulutlar qaplan’ghan hem qapqarangghu zulmet kün, — tang seher taghlar üstige yéyilghandek,
Zor hem küchlük bir xelq kélidu;
Ulargha oxshash bolghuchilar bolup baqmighan,
Ulardin kéyinmu, dewrdin-dewrge yene bolmaydu.
3 Ularning aldida köydürgüchi ot mangidu,
Ularning keynide bolsa bir yalqun köydürüp ötidu;
Kélishtin burun zémin «Éren baghchisi»dek,
Biraq ularning tapini tegkendin kéyin gül-giyahsiz chöl-bayawan bolidu;
Berheq, ulardin héchnéme qéchip qutulalmaydu.
4 Ularning qiyapiti atqa oxshaydu,
Atliq leshkerdek chapidu.
5 Jeng harwiliri güldürligendek sada bilen ular tagh choqqiliridin sekrep ötidu;
Paxalni paraslap köydürgen ot awazidek taraslap mangidu,
Debdebilik sep tüzep turghan küchlük qoshundek yüridu,
6 Ularning aldida eller qattiq azablinidu,
Hemme chiray tatirip kétidu.
7 Ular palwanlardek yügüridu;
Jengchilerdek sépildin artilip ötidu;
Hemmisi öz aldigha qarap yürüsh qilidu;
Seplirini héch buzmaydu.
8 Héchqaysisi öz qérindishini qistimaydu;
Herqaysisi öz yolida mangidu;
Qorallargha étilsimu, yarilanmay ötüp mangidu;□
9 Sheherning hemme yérige chépishidu;
Sépil üstide yügürüp yüridu;
Öylerge yamiship chiqidu;
Dérizilerdin oghridek kiridu.
10 Ular aldida yer-zéminni titrek basidu,
Asmanlar tewrinip kétidu;
Quyash hem ay qarangghuliship kétidu,
Yultuzlar julasini qayturuwalidu.■
11 Perwerdigar Öz qoshuni aldida awazini qoyuwétidu,
Chünki Uning bargahi payansizdur;
Uning sözini orunlighuchi küchlüktur;
Chünki Perwerdigarning küni ulugh, intayin dehshetliktur;
Kim uni kötürelisun?■
12 Biraq hetta hazirmu, — deydu Perwerdigar,
— Chin könglüngler bilen, rozilar bilen, yighilar bilen matem tutup Méning yénimgha qaytip kélinglar;■
13 Kiyim-kéchikinglarni emes, belki yürek-baghringlarni tilip,
Perwerdigar Xudayinglarning yénigha qaytip béringlar;
Chünki U méhir-shepqetlik hem rehimdil,
Asan ghezeplenmeydu, zor méhir-muhebbetliktur,
Yamanliqtin yanidighan Xudadur. □  ■
14 Kim bilidu, U jazalashtin yénip, rehim qilip birer beriketni,
Perwerdigar Xudayinglargha sun’ghudek birer «ashliq hediye» hem «sharab hediye»ni qaldurup kétemdu téxi?■
15 Zion téghida kanay chélinglar,
«Roza tutayli» dep Xudagha mexsus bir mezgilni ayringlar,
Jamaetke mexsus yighilimiz, dep jakarlanglar;□  ■
16 Elni yighinglar, jamaetni paklandurunglar,
Aqsaqallarni jem qilinglar, balilarni, émiwatqanlarnimu yighinglar;
Toy qiliwatqan yigit öz öyidin,
Yatliq bolidighan qiz hujrisidin chiqsun;□
17 Kahinlar, yeni Perwerdigarning xizmetchiliri aywan bilen qurban’gah otturisida yigha-zar kötürsun,
Ular éytsunki, «I Perwerdigar, Öz xelqingge ichingni aghritqaysen,
Öz mirasingni xorluqtin saqlap,
Ularni ellerge söz-chöchek bolushqa qoymighaysen;
El-yurtlar arisida: «Ularning Xudasi qéni?» déyilmisun».□  ■
 
18 Andin Perwerdigar Öz zéminigha otluq muhebbitini,
Öz xelqige rehim-shepqetni körsetti;
19 Perwerdigar jawaben Öz xelqige mundaq dédi: —
«Mana, Men silerge bughday, yéngi sharab we zeytun méyini ewetimen,
Siler bulardin qandurulisiler;
We Men silerni qaytidin eller arisida shermende qilip qoymaymen;□
20 Hem shimaldin kelgüchini silerdin yiraq qilip,
Uning aldi qismini sherqiy déngizgha,
Keyni qismini gherbiy déngizgha qoghliwétimen;
Uni chöl bir zémin’gha heydiwétimen;
Uning sésiqliqi purap turidu,
Pasiq hidi chiqidu;
Chünki u «chong ishlarni qilghuchimen» dep özini ulugh qilmaqchi bolidu.□
21 Qorqma, i zémin;
Shadlinip xushal bol;
Chünki Perwerdigar ulugh ishlarni qilghan.□
22 I daladiki haywanlar, qorqmanglar;
Chünki chöllüktiki ot-chöpler berq urmaqta;
Derex méwisini bermekte,
Enjür derixi, üzüm téli toluq hosul béridu.
23 Hem siler, Zionning baliliri, shadlinip Perwerdigar Xudayinglardin xursen bolunglar;
Chünki U heqqaniyliq boyiche silerge «awwalqi yamghurlar»ni béridu;
U silerge höl-yéghin béridu,
Yeni bashta bolghandek «awwalqi yamghurlar» hem «kéyinki yamghurlar»ni yaghduridu.□
24 Xamanlar bughdaygha tolghan bolidu,
Idish-küpler yéngi sharab hem maylargha tolup tashidu.
25 We Men silerge chéketkiler, chéketke lichinkiliri, «weyranchi qurt»lar, «chishligüchi qurt»lar,
Yeni Men aranglargha ewetken ulugh qoshunum yégen yillarni qayturup bérimen;■
26 Siler bolushiche yep, qandurulisiler,
Shuningdek silerge karamet ishlarni körsetken Perwerdigar Xudayinglarning namini medhiyileysiler;
Shuning bilen Méning xelqim hergiz yene xijaletke qalmaydu.
27 Siler Méning Israil ichide turghanliqimni,
Shundaqla Menki Perwerdigar silerning Xudayinglar ikenlikimni,
Mendin bashqa héchkim bolmaydighanliqini bilisiler;
Shuning bilen Méning xelqim hergiz yene xijaletke qalmaydu.
28 Hem kéyin, Men Öz Rohimni barliq et igiliri üstige quyimen;
Silerning oghul-qizliringlar bésharet béridu,
Qériliringlar alamet chüshlerni köridu,
Yigitliringlar ghayibane alamet körünüshlerni köridu;□  ■
29 Berheq, shu künlerde qullar üstigimu, dédekler üstigimu Rohimni quyimen.
30 Men asmanlarda, zéminde karametlerni,
Qan, ot, is-tütek tüwrüklirini körsitimen.
31 Perwerdigarning ulugh hem dehshetlik küni kelmigüche,
Quyash qarangghuluqqa,
Ay qan’gha aylandurulidu.■
32 Hem shundaq emelge ashuruliduki,
Perwerdigarning namini chaqirip nida qilghanlarning hemmisi qutquzulidu;
Chünki Perwerdigar déginidek, Zion téghida hem Yérusalémda,
Hemde Perwerdigar chaqirmaqchi bolghan «qaldisi»lar üchün qutquzush-nijat bolidu. □  ■
 
 
□ 2:1 «Zion téghida kanay chélinglar» — «Zion» yaki «Zion téghi» — Yérusalém shehiri, jümlidin muqeddes ibadetxana jaylashqan taghdur. «Zion» belkim «körünerlik» dégen menide. U daim Xudaning Öz xelqige himaye bolghinigha simwol bolidu. «kanay chélinglar» — ibraniy tilida «burgha chélinglar». ■ 2:1 Yo. 1:15; Zef. 1:14, 15 □ 2:8 «Qorallargha étilsimu, yarilanmay ötüp mangidu» — birnechche xil terjimisi bolushi mumkin. Ibraniy tilini chüshinish tes. ■ 2:10 Yesh. 13:10; Ez. 32:7; Yo. 2:31, 3:15 ■ 2:11 Yer. 30:7; Am. 5:18; Zef. 1:15 ■ 2:12 Yer. 4:1 □ 2:13 «Kiyim-kéchikinglarni emes, belki yürek-baghringlarni tilip,...» — kona zamanlarda qattiq qayghu-hesretni bildürüsh üchün xeqler kiyimlirini yirtatti. ■ 2:13 Mis. 34:6; Zeb. 86:15; Yun. 4:2 ■ 2:14 Yun. 3:9 □ 2:15 «kanay chélinglar» — ibraniy tilida «burgha chélinglar». ■ 2:15 Yo. 1:14 □ 2:16 «Elni yighinglar, jamaetni paklandurunglar» — mushu «paklandurush» belkim herbir ademni Musa peyghemberge chüshürülgen muqeddes qanunda békitilgen herbir haram nersidin ayriwétish dégenliktur. «Toy qiliwatqan yigit öz öyidin, yatliq bolidighan qiz hujrisidin chiqsun» — «Qan.» 20:7, 24:5 bilen sélishtursaq, weziyetning jiddiyliqi téximu éniq körünidu. □ 2:17 «(Ibadetxanidiki) aywan bilen qurban’gah otturisida yigha-zar kötürünglar» — némishqa ashu jayda shundaq qilish kérek? Pikrimizche, bu emr birnechche yil ilgiriki bir weqe bilen zich munasiwetlik, yeni Yehudaning padishahi Yoash Zekeriya dégen kahin-peyghemberni del ashu yerde öltürüwetken («2Tar.» 24:21 hem «Mat.» 23:35ni körüng). «Öz mirasingni xorluqtin saqlap... » — «Perwerdigarning mirasi» mushu yerde, shübhisizki, öz xelqini körsitidu. ■ 2:17 Zeb. 42:10; 79:10; 115:2 □ 2:19 «Andin Perwerdigar ... rehim-shepqitini körsetti (18-ayet)... Öz xelqige mundaq dédi: ... » — qarighanda xelq Xudaning sözi boyiche dua-tilawet qilghan, Xuda derweqe ularning duasigha hazir jawab béridu. Bezi alimlar bu sözlerni: «Andin Perwerdigar ... rehim-shepqetni körsitidu... berheq mundaq deydu: ... » dep terjime qilidu. □ 2:20 «Hem shimaldin kelgüchini silerdin yiraq qilip,...» — «shimaldin kelgüchi» bolsa belkim birla waqitta bizge ikki bésharetni teng körsitip béridu. Birinchidin, Yoél peyghemberning zamanidiki, shimaldin kelgen «chéketke qoshuni»ni körsitidu; ikkinchidin, axirqi zamandiki, shimaldin kélidighan, Israil xelqige hujum qilidighan, Sheytan qozghaydighan chong bir qoshunnimu körsitidu. «Qoshumche söz»imiznimu körüng. «Uning aldi qismini sherqiy déngizgha, keyni qismini gherbiy déngizgha...» — «sherqiy déngiz» «Ölük Déngiz»ni, «Gherbiy Déngiz» «Ottura Déngiz»ni körsitidu. «Chünki U (Perwerdigar) «chong ishlarni qilghuchimen...» — bashqa birxil terjimisi «Chünki U (Perwerdigar) ulugh ishlarni qiliwatidu» (21-ayettikidek). □ 2:21 «Chünki Perwerdigar ulugh ishlarni qilghan» — yaki «chünki Perwerdigar ulugh ishlarni qiliwatidu». □ 2:23 «Chünki U heqqaniyliq boyiche silerge «awwalqi yamghurlar»ni béridu» — bashqa birxil terjimisi: «Chünki U silerge «heqqaniyliqni ögetküchi»ni ewitidu, höl-yéghin béridu». Ikki terjimisi belkim teng inawetlik bolushi mumkin; undaqta «heqqaniyliqni ögetküchi» Qutquzghuchi-mesihni körsitishi kérek bolidu. «U silerge höl-yéghin béridu, yeni bashta bolghandek «awwalqi yamghurlar» hem «kéyinki yamghurlar»ni yaghduridu» — «awwalqi yamghurlar» (yaki «deslepki yamghurlar») Qanaanda 10-ayda yaghidu we uning wasitisi bilen tupraq yumshitilip, yer heydesh andin uruq chéchish mumkin bolidu. «Kéyinki yamghurlar» Israilda 3- yaki 4-ayda yéghip, etiyazliq ziraetlerni pishurush rolini oynaydu. Shunga herbir déhqan «kéyinki yamghur»gha teshnadur, uni bek qedirleydu. ■ 2:25 Yo. 1:4 □ 2:28 «Silerning oghul-qizliringlar bésharet béridu» — yaki «silerning oghul-qizliringlar peyghemberlik qilidu». ■ 2:28 Yesh. 44:3; Ez. 39:29; Ros. 2:17 ■ 2:31 Yo. 2:10, 31; 3:15; Yesh. 13:10; 24:23; Am. 8:9; Mat. 24:29; Ros. 2:20; Weh. 6:12-13 □ 2:32 «Perwerdigar chaqirmaqchi bolghan «qaldisi»lar...» — yaki «Perwerdigar chaqiriwatqan «qaldisi»lar...». «(Perwerdigarning) «qaldisi»» — Tewratta, peyghemberlerning yazmilirida köp körülidighan téma yaki mawzudur. Israil xelqining hem ellerning köp qismi Xudadin yiraqliship ketken bolsimu, ular arisida Xudaning méhir-shepqiti bilen, Özige sadiq bir «qaldisi»ning haman herdaim tépilidighanliqi körsitilidu. ■ 2:32 Ob. 17; Rim. 10:13
☰