☰ Hoshiya 4
4
2-qisim: •••• Hoshiyaning ayrim-ayrim xewerliri — «I Israil, Men qandaqmu silerni tashlap qoyimen?!» •••• •••• Yorutulmighan bir xelq
1 Perwerdigarning sözini anglanglar, i Israil baliliri; chünki Perwerdigarning zéminda turuwatqanlar bilen qilidighan dewasi bar; chünki zéminda héch heqiqet, héch méhribanliq, Xudani héch bilish-tonush yoqtur; ■ 2 Qarghash-tillash, yalghanchiliq, qatilliq, oghriliq, zinaxorluq — bular zéminda yamrap ketti; qan üstige qan tökülidu. □ 3 Mana shu sewebtin zémin matem tutidu, uningda turuwatqanlarning hemmisi jüdep kétidu; ular daladiki haywanlar hem asmandiki uchar-qanatlar bilen bille jüdep kétidu; berheq, déngizdiki béliqlarmu yep kétilidu.
4 Emdi héchkim dewa qilishmisun, héchkim eyibleshmisun; chünki Méning dewayim del sen bilen, i kahin! □
 5 Sen kündüzde putliship yiqilisen; peyghembermu sen bilen kéchide teng putliship yiqilidu; we Men anangni halak qilimen.□
6 Méning xelqim bilimsizliktin halak qilindi; we senmu bilimni chetke qaqqanikensen, Menmu séni chetke qaqimenki, sen Manga yene héch kahin bolmaysen; Xudayingning qanun-körsetmisini untughanliqing tüpeylidin, Menmu séning baliliringni untuymen. □ 7 Ular köpeygenséri, Manga qarshi köp gunah sadir qildi; Men ularning shan-sheripini shermendichilikke aylanduruwétimen.□
8 Ular xelqimning gunahini yeydighan bolghachqa,
Ularning jéni xelqimning qebihlikige intizar bolidu.□
9 We xelqim qandaq bolsa, kahinlarmu shundaq bolidu; Men kahinlarning tutqan yollirini öz üstige chüshürimen, öz qilmishlirini béshigha qayturimen.□  ■
10 Ular yeydu, biraq toymaydu,
Ular pahishilik qilidu, biraq héch köpeymeydu;
Chünki ular Perwerdigarni tingshashni tashlap ketti,□  ■
11 Özlirini pahishilik, sharab we yéngi sharabqa béghishlidi;
Bu ishlar ademning eqil-zéhnini bulap kétidu.
12 Xelqim öz tayiqidin yolyoruq soraydu,
Ularning hasisi ulargha yol körsitermish!
Chünki pahishilikning rohi ularni azduridu,
Ular Xudasining himayisi astidin pahishilikke chiqip,□  ■
13 Tagh choqqilirida qurbanliq qilidu,
Döng-égizliklerde, shundaqla sayisi yaxshi bolghachqa dub we térek we qariyaghachlar astidimu isriq salidu;
Shunga qizliringlar pahishilik, kélinliringlarmu zinaxorluq qilidu.□  ■
14 Men qizliringlarni pahishilikliri üchün,
Yaki kélinliringlarni zinaxorluqliri üchün jazalimaymen;
Chünki atiliri özlirimu pahishiler bilen sirtqa chiqidu,
«Butxana pahishe»liri bilen bille qurbanliq qilidu;
Shuning bilen yorutulmighan bir xelq yiqitilidu.□
15 Sen, i Israil, pahishilik qilishing bilen,
Yehuda gunahqa chétilip qalmisun!
Ne Gilgalgha kelmenglar, ne «Beyt-Awen»ge chiqmanglar,
Ne «Perwerdigarning hayati bilen!» dep qesem qilmanglar.□
16 Chünki tersa bir qisir inektek, Israil tersaliq qilidu; Perwerdigar qandaqmu paxlanni baqqandek, ularni keng bir yaylaqta ozuqlandursun?□
17 Efraim butlargha chaplashti;
Uning bilen héchkimning kari bolmisun!□
18 Ularning sharabi tügishi bilenla,
Ular özlirini pahishilikke béghishlaydu;
Ularning ésilzadiliri nomussizliqqa esebiylerche meptun boldi.
19 Bir shamal-roh ularni qanatliri ichige oriwaldi,
Ular qurbanliqliri tüpeylidin iza-ahanetke qalidu.□
 
 
■ 4:1 Mik. 6:2 □ 4:2 «qan üstige qan tökülidu» — yaki öltürüsh weqeliri nahayiti köp ikenlikini yaki (bezi alimlarning pikriche) xalighanche ademlerni tutuwélip ularni butlargha «insan qurbanliq»i qilidighanliqini körsitidu. □ 4:4 «Méning dewayim del sen bilen, i kahin!» — bashqa birxil terjimisi: «Xelqing kahin bilen dewalashqandek boldi». Lékin bizningche 4-ayettiki sözler kahin’gha qarita étilidu; bizning terjimimiz 5-ayettiki sözlerge intayin mas kélidu, dep qaraymiz. Ibraniy tilini chüshinish sel tes. □ 4:5 «peyghembermu sen bilen kéchide teng putliship yiqilidu» — «peyghember» saxta peyghemberni yaki (butpereslik yaki yalaqchiliq qatarliq sewebler bilen) öz menpeitige sétilip ketken peyghemberni körsitidu. □ 4:6 «Méning xelqim bilimsizliktin halak qilindi; we senmu bilimni chetke qaqqanikensen, Menmu séni chetke qaqimen...» — bu ayettiki «bilim» shübhisizki, Xudani bilish dégenliktur. □ 4:7 «Ular köpeygenséri... Men ularning shan-sheripini shermendichilikke aylanduruwétimen» — «ular» kahinlarni yaki (6-ayette éytilghan) «kahinlarning baliliri»ni körsitidu. «Men ularning shan-sheripini shermendichilikke aylanduruwétimen» — «kahin bolush» nahayiti shereplik ish, elwette. Ularning shereplik wezipiliri xelqqe Xudaning qanun-körsetmilirini ögitishni öz ichige alidu. Biraq buning ornida ular özi «Xudaning qanun-körsetmilirini untughan» (6-ayet). □ 4:8 «Ular xelqimning gunahini yeydighan bolghachqa...» — Tewrat dewride birsi gunah sadir qilghan bolsa, undaqta u «gunah qurbanliqi»ni (gunahini tileydighan qurbanliq)ni sunushi kérek idi. Kahinlarning bundaq qurbanliqlarning göshidin melum bir qisimni yéyish imtiyazi bar idi. Shunga ular hazir: — «Xelq köprek gunah qilsa, yeydighinimizmu köp bolidu!» dep oylighan oxshaydu. □ 4:9 «Xelqim qandaq bolsa, kahinlarmu shundaq bolidu» — démek, xelqim jazayimni tartqaniken, sen kahinmu buningdin xaliy bolmaysen; alahide imtiyazliring séni qutquzmaydu, eksiche tartidighan jazaying téximu éghir bolidu. ■ 4:9 Yesh. 24:2 □ 4:10 «Ular pahishilik qilidu, biraq héch köpeymeydu» — bu intayin kinayilik gep. Démek, Israil «pahishe bolup» (butlargha choqun’ghan bolup), köp «pahishiwazlar» (butlar) bilen bille bolghan bolsimu, héchqandaq payda körmigen. Bashqa xil terjimisi: «Ular pahishilik qilidu, lékin héch parawanlashmaydu». ■ 4:10 Mik. 6:14 □ 4:12 «Xelqim öz tayiqidin yolyoruq soraydu, ularning hasisi ulargha yol körsitermish!» — ular «tayiqi», «hasisi»ni palchiliq, remchilik üchün ishlitidu. «Chünki pahishilikning rohi ularni azduridu, ular Xudasining himayisi astidin pahishilikke chiqip,...» — «kirish söz»imizde tilgha élin’ghandek, «pahishilik» butpereslik we pahishilikning özini öz ichige alidu. «Baal» qatarliqlargha choqunush paaliyetliri herxil pahishilikni öz ichige alghan. Israil Xudagha sadiq bolghan ayaldek emes, belki wapasiz pahishe ayaldek bolghan. ■ 4:12 Hosh. 5:4 □ 4:13 «...Döng-égizliklerde, shundaqla sayisi yaxshi bolghachqa dub we térek we qariyaghachlar astidimu isriq salidu» — ular Xudaning himayisi astidin chiqip, nahayiti bir derex astida bir buttin himaye sorimaqta. «silerning qizliringlar pahishilik, kélinliringlarmu zinaxorluq qilidu» — «(silerning) qizliringlar... kélinliringlarmu» — Xuda «siler» dégen söz bilen belkim yene kahinlargha söz qilidu. ■ 4:13 Yesh. 1:29; 57:7; Ez. 20:28 □ 4:14 «Men qizliringlarni pahishilikliri üchün, yaki kélinliringlarni zinaxorluqliri üchün jazalimaymen; chünki (atiliri) özlirimu pahishiler bilen sirtqa chiqidu...» — diqqet qilishqa erziyduki, Xuda bu qiz-kélinlerni eyiblimeydu; Xudaning aldida, mes’uliyet ularning atiliri (belkim kahinlar)ning zimmisididur. □ 4:15 «Sen, i Israil, pahishilik qilishing bilen, Yehuda gunahqa chétilip qalmisun! Ne Gilgalgha kelmenglar, ne «Beyt-Awen»ge chiqmanglar, ne «Perwerdigarning hayati bilen!» dep qesem qilmanglar» — bu sözler belkim Yehudagha qaritip éytilishi mumkin. «Gilgal» we «Beyt-Awen» Israil zéminidiki «yérim butperes» tawapgahlar idi. Amos peyghember alliqachan Israil we Yehudani bu tawapgahlargha barmasliq, bu yerlerge chétishliq gunahlarni qilmasliq, jümlidin Perwerdigarning namini bikar-bihude ishletmeslik kérek, dep agahlandurghanidi («Am.» 4:4, 5:5, 8:14). Hoshiya uning agahlirini tekrarlaydu. U yene Amos peyghemberge egiship, Israillarning «Beyt-El» (Xudaning öyi)de ötküzgen butpereslikini eyiblep, shu yerni «Beyt-Awen» («yoq birnerse»ning öyi) dep ataydu. □ 4:16 «Perwerdigar qandaqmu paxlanni baqqandek, ularni keng bir yaylaqta ozuqlandursun?» — bashqa birxil terjime: «Emdi Perwerdigar hazir ularni paxlanni baqqandek keng bir yaylaqta ozuqlanduridu!». Bu ikkinchi xil terjimisining menisi toghra bolsa uning menisi: «Perwerdigar Israilni ularni sürgün qilduridu» dégenlik bolidu. □ 4:17 «Efraim butlargha chaplashti; uning bilen héchkimning kari bolmisun!» — «Efraim» Israil (shimaliy padishahliq)ning on qebilisidin eng chongi, u bezide Israil (yeni, on qebile)ning özige wekil bolidu. □ 4:19 «bir shamal-roh ularni qanatliri ichige oriwaldi,...» — ibraniy tilida «shamal» we «roh» bir söz. Bu jümlining menisi belkim ular pahishilik-butpereslik bir pasiq roh (jin) teripidin pütünley azdurulup kétildi.
☰