12
Kolomongo Awili 12 Olio Kirasinge Yemboma Kangi Telumu Molemolomonga Kimbu Kime Mele Pulu Yemonga Minimuni Olio Moke Tepa Silimomonga Ungu Te
12:1-11 Pulu Yemonga Minimuni ‘Pulu Yemonga Ulume Olio Lupe Lupe Teamili.’ Nimbe Tondoloma Yu Mele Mele Moke Tepa Silimo Ungu Te*
⸤Kapola,⸥ angokeme, Pulu Yemonga Mini Kake Telimuni Kirasinge yemboma tondoloma moke tepa silimomonga ⸤pepá toko siringi pepána walsiku pilieringimunge kinié ungu te pundu topo ‘Mini Kake Telimuni silimo tondoloma⸥ mimi siku piliengi!’ nimbu akume eno nimbu siembo. Eno ou Kirasinge yembo talapena ulsu moloringi kinie ⸤ye marene⸥ eno kolo toko mane siringi kinie ‘Sike.’ ningu pilkulie enone lawa teko, mele ungu naa nili we melemando ‘Ime olio nokolemele pulu yema.’ ningu melema popo toko kalko, ulu akume ou teringi mele pilimele. Akumunge, eno ungu te paa piliengi, nimbu siembo: Pulu Yemonga Minimuni ambolemo yembo tene “Yesusi molopa kenjepili.” paa manda naa nimbé. “Yesusi yu Awilimu.” nilimele akumu we naa nilimelela. Mini Kake Telimuni ambolemo yembomane mindi “Yesusi yu Awilimu” nilimele. Akumu piliee!§
Minimunge we silimo tondolo lupe lupema pelemo nalo silimo Mini telumu mindi. Awilimunge kongono olione tendelemolo kongono lupe lupema pelemo nalo ⸤“Kongono teaa.”⸥ nilimo Ye Awili telumu mindi molemo. Kongono telemolo tondolo lupe lupema pelemo nalo aku tondoloma pali yemboma silimo Pulu Ye telumu mindi molemo.
⸤Kirasinge yemboma pali⸥ ‘Anjo yando liku tapondangi.’ nimbe Minimuni olio tondoloma yu mele mele moke tepa silimo. We naa silimo. ⸤Akumu isipe mele:⸥ Ungume apurupe sumbi sipe nimbe kondoli tondolomo Minimuni yembo te silimo. Pulu Yemonga ulumenga pulume pilipe konginjeli tondolomo aku Mini telumuni mindi yembo tela silimo. ‘Pulu Yemo mawa tembo mele paa sike temba.’ nimbe tondolo mundupe pilieli tondolomo* Mini telumunila yembo te silimo. Kuru tomba yemboma tepa konde lindeli tondolomo Mini telumunila yembo te silimo. 10 Ulu tondoloma teli tondolomo yembo te sipe, Pulu Yemone ungu umbu tondolemoma pilipe yemboma nimbe sili tondolomo yembo te sipe, Minimunge ungume kinie ulume kinie, kurumenga ungume kinie ulume kinie, pilipe mimi sipe apuroli tondolomo yembo te sipe, umbu-ungu lupe lupema naa pilipe we walu lieli tondolomo yembo te sipe, kanu umbu-ungu lupe lupe we walu lieli ungume pilipe ⸤‘Yemboma piliengi!’ nimbe⸥ topele topa nimbe sindeli tondolomo yembo te sipe ⸤aku sipe tondolo lupe lupema Mini telumuni moke tepa silimo⸥. 11 Aku tondoloma awisili nalo Mini telumu. Aku tondoloma pali Mini telumuni mindi tendelemo. Yu yuyu konopuni pilipe tondoloma moke tepa yemboma yu mele mele silimo.
12:12-31 Kangi Telumunge Kimbu Ki Mele Awisili Angilimo Mele Olio Aku Sipu Molemolo Ungu Te (12:1 pulu polko kanani.)
12 ⸤Minimuni tondolo lupe-lupema yemboma yu mele mele moke tepa silimomonga pulumu isipe:⸥ Kangimu kimbu ki mele awisili angilimo nalo kangi telumu. Sike kangimunge kimbu ki mele awisili angilimo nalo aku melema lipe tere lepa kangi telumu. Kirasi yu aku sipela molemo. ⸤Yu kangi telumu nalo mele awisili. Yunge kangimunge melema olio.⸥ 13 Olio Juda yemboma kinie, Juda yembo naa molko ulsukundu molemele yemboma kinie,§ mele kaloli naa liku kongono we tendeli kendemande yemboma kinie, yembo tene naa nokopa eno enono we molemele yemboma kinie, olio pali ‘Eno yembo kangi telumu molangi.’ nimbe Mini ⸤Kake Teli⸥ telumuni mindi no linderimu.* ⸤Pulu Yemone⸥ ‘No mele nangi.’ nimbe sirimu norumulu Mini telumu mindi ⸤olionga pali konopune molemo⸥.
14 Olio pilimolo, kangimu yu mele telumu mindi molo. Yu mele paa awisili lipe tere lepa kangi telumu. 15 Aku kene kimbumuni nimbendo: “Na kimu molo kene na kangimunge melte molo.” nilkenje yu kangine angilimomonga yu kangimunge melte we naa angilkeye? ⸤Kimbumuni aku nilkenje kepe yu kangine naa angilimbe aulke te wendo naa olka.⸥ 16 ⸤Molo⸥ komumuni nimbendo: “Na mongomo molo kene na kangimunge melte molo.” nilkenje yu kangine angilimomonga yu kangimunge melte we naa angilkeye? ⸤Komumuni aku nilkenje kepe yu kangine naa angilimbe aulke te wendo naa olka.⸥ 17 Kangimu pali mongomo mindinje kangimuni nambepa ungume pilkeye? Kangimu pali komumu mindinje kangimuni nambepa melemanga munema pilkeye? 18 Nalo ⸤kangimu pali aku sipe molo.⸥ Pulu Yemone ‘Kangine melema angiliepili.’ nirimume yuyu ‘Isipe isipe angiliepili.’ konopuni pilierimu mele “Angiliepili.” nirimu. ⸤Kangimunge melema we walu naa angilimo.⸥ 19 Kangimunge mele teluri mindi angilkenje yu sike kangi te molo. 20 Nalo kangimu aku sipe molo. ⸤Kangine⸥ kimbu ki mele awisili angilimo nalo lipe tere lepa yu kangi telumu.
21 ⸤Akumunge,⸥ mongomone kimundu nimbendo: “Nu naa molenanje na nanu molopo kondolka.” manda naa nilke. Pengemone kimbumundu “Nu naa molenanje na nanu manda molka.” manda naa lanilke. 22 Nalo aku sipe molo. Kangimunge mele angilimomanga mare pilipulie ‘Akume uluri molo. Akumene kongono tondolo te naa telemo.’ konopu lemolo melema naa angilkenje kangimu paa kapola naa molka. 23 Kangine angilimo mele mare ‘Mele peangama molo.’ nilimoloma mimi sipu nokolemolo; ‘Kanopo peanga naa kanolemolo melema.’ nimbu ‘Mona angilkenje olio pipili telka.’ nilimolo melema mimi sipu aki tolemolo; 24 kangimunge mele mare ‘We angilimbe kinie uluri molo.’ nimbu aki naa topo ‘We liepili.’ nimbu siye kolemolo. ⸤Aku sipu kangimunge melema yu mele mele pilipu apurupu telemolo⸥ nalo kangine angilimo melema pali Pulu Yemone ‘Tere leko angiliengi.’ nirimu. Kangine mele mare ‘Imbi naa mololime.’ nilimele akume Pulu Yemone ‘Paa kumbine molopili.’ nirimu. 25 ‘Kangimunge melema pulue toko yu mele mele opa pulue naa angiliepili. Anjo yando telu siku nokoko molangi.’ nimbe ⸤Pulu Yemone ‘Kangimunge melema pali kapola kapola angiliepili. Te imbi mololi, te imbi naa mololime molo.’⸥ nirimu. 26 Kangimunge melte umbune telemo molo mindili nolemo kinie kangimunge melema pali umbune tepili mindili nongo molemelela. Kangimunge melte kapi nilimele kinie kangimunge melema pali kanu mélemo kinie pea konopu siku molemelela.
27 Kapola, ⸤kangimundu nikirumunge ungu te enondo niembo:⸥ Eno pali Kirasinge kangimu; eno yu mele mele kanu kangimunge melema. 28 ‘Kirasinge yembo talapemonga kongono teangi.’ nimbe Pulu Yemone yemboma tondolo lupe lupema sirimu. Yesusini “Nanga kongonomo tende-paa.” nimbe lipe mundorumu yema Pulu Yemone ou kumbi lepa mako topa ‘Aku siku molangi.’ nimbe, talo sipe yuni ungu umbu tondolemoma pilku yemboma ningu silimele yemboma§ mako topa ‘Aku siku molangi.’ nimbe, yepoko sipe ⸤ungume mimi siku pilku⸥ yemboma mane silimele yemboma mako topa ‘Aku siku molangi.’ nimbe, pe ⸤Pulu Yemone mindi manda telemo mele⸥ ulu tondoloma telemele yemboma mako topa ‘Aku siku molangi.’ nimbe, kuru tolemo yemboma teko konde lindilimele yemboma mako topa, yemboma liku tapondolemele yemboma kinie, kongono lupe lupema nokoko kondolemele yemboma kinie, umbu-ungu lupe lupe naa pilimelema we walu lemele yemboma kinie, akume pali mako topa ‘Aku siku molangi.’ nimbe ⸤aku siku sumbi siku teko molonge tondoloma eno yu mele mele moke tepa sirimu⸥. 29 Aku yemboma pali Yesusini “Nanga kongonomo tende-paa.” nimbe lipe mundorumu yema molemeleye? Molo akume pali Pulu Yemone ungu umbu tondolemoma pilku yemboma ningu sili yemboma molemeleye? Molo akume pali ungume mane sili yembomaye? Molo akumene pali ulu tondoloma telemeleye? 30 Molo aku yemboma pali kuru tolemo yemboma teko konde lindinge tondolomo pelemoye? Molo akumene pali umbu-ungu lupe lupe naa pilimelema kapola we walu lemeleye? Molo aku yembomane pali yembo marene umbu-ungu lupe lupe we walu nilimele ungume sumbi siku pilku ⸤‘Yemboma piliengi!’ ningu⸥ topele toko yemboma ningu silimeleye? ⸤Paa molo! Yembo telumuni mindi ulume pali manda naa telemo.⸥ 31 Nalo ‘⸤Mini Kake Telimuni⸥ tondolo moke tepa we silimomanga te liembo.’ konopu lekolie ⸤yemboma⸥ olandopa ⸤lipe tapondolemo⸥ tondoloma eno tondolo munduku ‘Paa liemili.’ ningu konopu kimbu siku molangi.
12:31-13:13 Olio Yemboma*
⸤‘Tondolo olandopa akume liemili.’ ningi liemo papu nalo⸥ kinié nane eno ulu paa peanga olandopa teko molonge mele nimbu simbo tekero.
* 12: Romo 12:6-8, Epesasi 4:7-12. 12:1 ungu pulu te inie yakondo 7:1*. 12:2 bokumunge alsena anjokondo “2. arapela lain”. § 12:3 Jono Kumbi Lepamo 4:2-3, Jono 16:12-15, 20:28. Minimuni “Yesusi molopa kenjepili.” paa naa nilimo naa nilkemonga ‘ “Yesusi molopa kenjepili.” nilimele yemboma Minimuni naa ambolemo. * 12:9 bokumunge alsena anjokondo “8. bilip”. 12:10 Minimu kinie kurume apurupu pilimolomonga ungu te Jono Kumbi Lepamo 4:1. 12:11 Romo 12:3-5, Epesasi 1:22-23,4:1-6,12-13, Kollosi 1:18,24. § 12:13 bokumunge alsena anjokondo “14. Grik”. * 12:13 Jono 3:3,5. Inie yakondo 10:1-4 no lindeli ungu iko te torumula. 12:26 Romo 12:15. 12:28 bokumunge alsena anjokondo “43. sios”. § 12:28 bokumunge alsena anjokondo “1. aposel”, “35. profet”. * 12:31 Konopu mondoli ulumunge ungu pulu mare Jono 13:34-35, 15:13, Jono Kumbi Lepamo 3:16.