4
Nkumu yi a mbwuru wu aanyaghala nsia
(Mat 13.1-9; Luk 8.4-8)
1 Yiisu áfirikaluo ŋa mukogho a mubu. Mpwumu a baara yi alagha yíyabvuŋunu ŋa bele a nde. Mu obo nde ásomo munsa bwara ba búli mu madza ma mubu ya ábwi nsini omo. Mpwumu a baara yíbwi nsini ŋa nsie mu mukogho a mubu.
2 Nde ákaluo bo mandagha malagha mu mankumu. Kunsa mandagha ma ákaluo nde, nde ákalyele bo ndiri:
3 «Ligyughu! Etsughu nga-emõ, mukunu mutsyini ápala mu oyikunu.
4 Mu matala ma ákanyahala nde nsia, ndaama a nsia yíbwi mu mukogho a nzili. Baŋmini bágyi ya báli yo.
5 Ndaama yinke yíbwi ŋa ebini ki éli a mameẽ, ŋaala nsie ka yili a mubighi o. Mburu yímene mu maswa-maswa, mu kuulu nsie áli yi asala.
6 Lo mwiĩ bu abala, mye mídzighi ya míkee mu kuulu misumunu ka míli a midza o.
7 Nsia yinke yíbwi kunsa mingaama, ya mingaama bu mikulu mísi yo mpiŋi ya yo yíkwono oburu bimburu.
8 Lo ndaama a nsia yinke yíbwi mu nsie yi mbwe. Yo yímene, yíkulu ya yíburu mburu. Miti mi mike miburu mburu makwumu-matere (30), yinke mburu makwumu-masemene (60), yinke mburu nkama (100)».
9 Ŋa mbihi oŋo Yiisu ályele ti: «Nyaã munde wu li a matswi mu ogyughu, agyughu!»
Mu emakye Yiisu aakabili mu mankumu
(Mat 13.10-17; Luk 8.9-10)
10 Mu matala ma ágyene nde mu libee, babo ba bádzyi nde emõ ya ba Kwumu ya buolo (12) bábwi ofwulu nde mu mi mitala mankumu.
11 Nde ályele bo ti: «Kundaa be baagwa mansweghe ma Empu e Nzaami, lo kundaa baara baba ku mbala mandagha mwohono okaluru mu mankumu,
12 mu efaana kiili, “ngu okala ti bapana mihi, bo ka bamono elogho o,
ngu okala ti bo bagyighili ogyughu, lo bo ndagha obaghala we,
kala pele sa bagyiŋi mayele ya Nzaami sa asa bo kolokolo.”»
Yiisu baala nkumu yi a mukunu
(Mat 13.18-23; Luk 8.11-15)
13 Yiisu áfirilyele bo ti: «Kala ti be ka liibaghala nkumu yi o, lo bunu-abo be likughu obaghala mankumu mwohono ma make?
14 Mukunu aakakunu Ndagha a Nzaami.
15 Ba bali mu mukogho a nzili me babo baala mu bo baakakunu Ndagha a Nzaami, lo ŋa baakagyughu bo yo, Satana aakayamaha Ndagha yi baakunu mu bo.
16 Babo ba baakunu mu bibini bi bili a mameẽ, me babo baala bu bagyughu Ndagha a Nzaami, basaakihi yo mu esee,
17 lo ka bali a midza mu bomo o. Bo baakasa kana yini a mu mana matala. Ŋa ookagya mpara bwunu we kimini mu nkooro a Ndagha a Nzaami, oŋo bo ka baafirikasa kana o.
18 Babake ba baakunu kunsa mingaama, me babo ba baakagyughu Ndagha a Nzaami,
19 lo minyoõ mi nsie, ntono a busini bubu mpya ya nzala bilogho bibike bu yisomo mu mikolo mi bo, biikasa Ndagha a Nzaami mpiŋi ya yo ka yiburu mburu o.
20 Babake ba bákunu mu nsie yimbwe, babo me ba baakagyughu Ndagha a Nzaami, bo baakakihi yo ya baakaburu mburu: Mumõ mburu makwumu-matere (30), wu muke mburu makwumu-masemene (60), mukimi mburu nkama (100).»
Nkumu yi a mwindi
(Luk 8.16-18)
21 Yiisu áfirilyele bo ti: «Baakatwulu mwindi kunsa nkuru, bwunu we ku nsini a mbughu? Ka ŋa yulu a ebini ki baakatwulu mwindi o?
22 Mu kuulu, ka oli a ndagha si mõ yi ensweghe yi aagwene omoŋono ŋa otsyeme o.
23 Kala ti mbwuru li a matswi mu ogyughu, agyughu.»
24 Yiisu áfirilyele bo ti: «Lisa mayele mu mi liikagyughu be. Eteese ki liikateese be bambaala, me mu kyini ekye si akala baateese be, ya sa bafiribwehe be bi biluru.
25 Mu kuulu, kundaa munde wu li a elogho, sa bafirigwa nde, lo kundaa munde wu gwene a elogho, sa bamaha nde si ekye ki ali a nde.»
Nkumu yi a mburu yi aakakulu yomo
26 Yiisu áfirilyele ti: «Emfumu e Nzaami efaana a mburu yi onyahala baghala munsa nseghe.
27 Ngu okala ti yoŋomo, ngu okala ti nde kahala mihi, mwiĩ ya mpyibi, mburu yiikalughubu ya yiikakulu, lo nde ka aakagyahaba bunu-a-bo o.
28 Nsie yiikamyehẽ mburu yomo. Nsomo musumunu aakapala, ŋa mbihi oŋo ensia ya ŋa nseele bele li ligyighili ogyele mu ensia.
29 Ya mburu bu yiisaagyele, batsyiri yo mu mukpere wu a furunu mu kuulu matala mama otolo mburu maato».
Nkumu yi a mburu a mutaade
(Mat 13.31-32; Luk 13.18-19)
30 Yiisu áfirilyele ndiri: «Nki efaana likughu ogwolo mu mi mitala Emfumu e Nzaami? Mu nki nkumu likughu osuo kye?
31 Kye efaana a liburu li mutaade liili ŋa baakakunu lo mu nsie, lo liluru osala mu mburu yohono yili ŋa busu bu nsie.
32 Lo, kala bakunu lo, limene ya liluru miswoho myehene mutele ya lipaha mampala ma manene. Mu obo baŋmini ba mayulu baakatwu manzo ma bo mu mampala ma nde.»
Maluo mu mankumu
(Mat 13.34-35)
33 Me mu mankumu malagha mama bu Yiisu ákaluo baara Ndagha a Nzaami bwunu a bu bákughu bo ogyughu nde.
34 Nde ákabili ya bo yini a mu mankumu, lo nde ákabaala binduono bi nde mankumu mwohono ŋa áli nde ngasighi ya bo.
Yiisu kahaba efulu ki enene
(Mat 8.18,23-27; Luk 8.22-25)
35 Etsughu kyini ekye mu nkonkolo, Yiisu ályele kundaa binduono bi nde ti: «Litswe lisaghaba ku ngulu a mubu yinke».
36 Bu bamana obvurulu mpwumu a baara, binduono bi Yiisu bígyene ya nde mu bwara mu áli nde. Óli si ya mabwara makimi ya nde.
37 Efulu kii mpini ébwi ofulu ya mampo ma madza mákabwa mu bwara ya bwara búkalwulu mu madza.
38 Yiisu ákayoŋomo ku masini ma bwara ya ásiili mutswi mu tsulu li biko. Binduono bísiili nde ya bílyele ti: «Muluo, bihi lili mu okapfighili ya we ka li mu okamono mukolo mpara o?»
39 Yiisu bu asighili, áfyẽ efulu ya ályele madza ma mubu ti: «Dzuunu! Kala pii!» Efulu éfi, ya edzuunu ki enene égyi.
40 Ya nde ályele kundaa bo ti: «Mu emakye be lili a nzalamweẽ? Be nkini ka lili a kana o?»
41 Enkwughu ki enene ésughuru bo ya bákabili bo-a-bo ti: «Nde nande ali, mbwuru wu, wuulu efulu ya mubu biikagyughu nde?»