6
Yiisu li mfumu a Sabate
(Mat 12.1-8; Mar 2.23-28)
Ya mu etsughu etsyini kii Sabate, Yiisu ákaluru munsa manseghe mama bele. Binduono bi nde bíbwi okabuluka binsia bi mburu, bíkanyoõ ya bíkadza yo. Ba-Faridzyẽ babake bályele bo ti: «Mu emakye be lili mu okasa mandagha maala ka bágwi muswa mu etsughu kii Sabate o?» Yiisu ábvuhulu bo bu: «Be ka liikataã ndagha yi ósi Dabvide o, mu matala ma ófuru nde nzala, nde ya ba báli ya nde? Bunu nde ásomo mu nzo a Nzaami, ágwolo mampa mama ekaba, áli mo ya ágwi si kundaa ba báli ya nde. Mampa mamo, bo ka báli a muswa mu odza mo o, ŋa yulu a yini a bangaa ba nzaami.» Nde áfirilyele kundaa bo ti: «Mwana a mbwuru li mfumu a Sabate.»
Mu etsughu kii Sabate Yiisu dzuhu baghala wu bágwolo kwogho
(Mat 12.9-14; Mar 3.1-6)
Mu etsughu ekimi kii Sabate, Yiisu ásomo mu nzo a lisamana a ba-Dzwife, ya ábaana oluo. Óli a baghala mutsyini omo wu bágwolo kwogho. Baluo-mikyene ya ba-Faridzyẽ bákabulutala Yiisu mu omono kala ti nde kughu odzuhu mubyele mu etsughu kii Sabate, mpaala bo babagha ndagha yi baafwunu nde. Lo Yiisu bu ágyahaba bitsimi bi bo, ályele kundaa baghala munde wu bágwolo kwogho ti: «Temene ya kala ŋa kara-a-kara ŋa.» Nde átemene ya ákala mu mukiri. Yiisu ályele kundaa bo ti: «Me mfwulu kundaa be kala ti oli muswa mu ogyighili ma mabwe bwunu we ma mabi, mu obvwuhu bwunu we mu odzwa mbwuru mu etsughu kii Sabate?» 10 Yiisu átala ngulu ya ngulu, nde ályele kundaa baghala munde ti: «Labala kwogho e we!» Nde álabala kye, ya kwogho e nde ébvughuru bu éli nsomo. 11 Lo baluo-mikyene ya ba-Faridzyẽ bákolo nkehe yi alagha ya bákabili bo-a-bo, bunu-a-bo bakughu osa Yiisu.
Yiisu suolo bantumu kwumu ya buolo
(Mat 10.1-4; Mar 3.13-19; Big 1.13)
12 Mu bitsughu bibye, Yiisu ágyene ku yulu a munguo mu oyisamana. Nde áluhu mpyibi yohono mu okasamana Nzaami. 13 Bwihi bu buki, nde áti binduono bi nde mbili, ya ásuolo kwumu ya byele (12), ya ágwi bye nkwumu yi bantumu. 14 Ma me mankwumu ma bo: Simõ, wu ágwi nde nkwumu yi a Piere, Andere mbwee a nde, Dzake, Dzã, Filipe, Baretelemi, 15 Matye, Toma, Dzake mwana a Alafe, Simõ wu baakata ti mu-Nzelote, 16 Yuda mwana a Dzake, ya Yuda Isikaryote wu aatyeghe nde.
Yiisu luo baara ya dzuhu babyele balagha
(Mat 4.24-25; Mar 3.7-13)
17 Bu akumunu munguo emõ ya bo, Yiisu átemene ŋa epere, ŋa óli mpwumu yi nene yi a binduono bi nde, ya mpwumu yi nene yi a baara baba ku Yude lwohono, baba ku Yerusaleme, baba ku mukogho a mubu, baba Tire ya baba Sidõ. 18 Bo bwohono bágyi mu ogyughu nde ya mu kuulu nde adzuhu bo mu mabyele mabo. Babo ba ókamwehẽ mifulu mi mibi kimini badzughu. 19 Mpwumu a baara yohono yíkasagha obyeme nde mu kuulu lileene líkapala munde ya líkadzuhu bo bwohono.
Esee ya Nyiĩ
(Mat 5.2-12)
20 Mu obo, Yiisu bu akaala mihi mi nde kundaa binduono bi nde, ályele ti:
«Esee kundaa be bawele,
Mu kuulu Emfumu e Nzaami eli Kii ndaa be.
21 Esee kundaa be ba lili mu okpa nzala mu matala ma,
mu kuulu be sa ligyughuru.
Esee kundaa be ba lili mu okalili mu matala ma,
mu kuulu be sa lisebe.
22 Esee kundaa be, kala ti baara babele be, babihi be, batughu be ya balyele mandagha ma mabi mu be, mu nkooro a Mwana a mbwuru».
23 «Limono emiini mu etsughu ekye, ya likala kunsa muyayaã, mu kuulu embwaã e be eli ki enene mu yulu. Bwunu obo si bataara ba be bákasa kundaa mibighili.»
24 «Lo, nyiĩ kundaa be bisini,
mu kuulu be limaabagha libuono li be!
25 Nyiĩ kundaa be ba lili kunsa bupfulu mu matala ma,
mu kuulu mbala-tsughu be tumu likpa nzala.
Nyiĩ kundaa be ba lili mu okasebe mu matala ma,
etsughu eli ki liisomo be pfiili ya liilili.
26 Nyiĩ mu matala ma obili baara bwohono mu bubwe bu be,
mu kuulu me obo si bataara ba be bákasa kundaa mibighili mimi mpya.»
Ndagha yitala odzyi mitaara
(Mat 5.38-48)
27 «Lo kundaa be ba lili mu okagyughu me, me ndyele be ti: Liikadzyi mitaara mi be, liikasa bubwe kundaa ba baakabele be. 28 Liikaseme babo ba baakabiili be bipwolo. Liikabuono Nzaami mu babo ba baakabuulu mpya mu be. 29 Kala ti mbwuru kaha we limpala mu tama, lo taama nde si tama lilike, ya kala ti nde gwohono we enkuru e we ki ela kii kobo, nyaã nde si agwolo enkuru kii mu ntulu. 30 Nswe munde wu aaluomo we elogho, lo gwa nde kye. Ya kala ti mbwuru gwohono elogho e we, ka firiluomo nde kye o. 31 Mandagha ma lidzyi be ti baara bagyighili be mo, behe si ligyighili bumõ kundaa bo. 32 Kala ti be okadzyi babo ba baakadzyi be, lo mu emakye baatuono be? Banga-a-masumu si ti baakadzyi babo ba baakadzyi bo! 33 Mu kuulu, kala ti be bubwe okasa kundaa babo ba baakasa be bubwe, lo mu emakye baatuono be? Banga-a-masumu si ti baakasa bumõ. 34 Kala ti be okasohobo kundaa babo ba lili a be bitsimi ti sa babvurulu, lo emakye baatuono be? Banga-a-masumu si ti baakasohobo kundaa banga-a-masumu, mpaala babvurulu bo bwunu obo si!»
35 «Lo be, liikadzyi mitaara mi be, liikasa bubwe, ya liikasohobo wene a okala a etsimi kiili ti sa babvurulu be. Mufuru a be sa akala wu munene, ya be sa likala baana ba Nzaami wu a Ensoõ-Yulu, mu kuulu nde li a mukolo mubwe kundaa ba baagwene okabvurulu matuono, ya kundaa banga-a-mukolo bubi. 36 Liikakala ya mukolo wu a nyiĩ bwunu a bu oli a Taara a behe si mukolo wu a nyiĩ.»
Yiisu luo mu mi mitala omono bipfu bi banganda
(Mat 7.1-5)
37 «Ka likalamana banganda o, mpaala banyaã olamana behe si. Ka likabwihi banganda o, mpaala banyaã obwihi behe si. Lisa babake kolokolo, ya sa basa behe si kolokolo. 38 Likakaba banganda, ya sa bakaba behe si. Sa batsogho bilogho bi biluru mu mankuru ma be, ya sa bakomo bye ku oluru. Mu kuulu, sa bakateese be mu eteese ekye ki liikateese be bambaala.»
39 Yiisu áfirita bo nkumu yi: «Enkpa-mihi ka ekughu osuo nganda enkpa-mihi nzili o. Kala pele, bo bansa buolo sa bayibwa munsa dzunu. 40 Enduono ka eluru muluo a kye o, ya nkana si mumõ ka luru mfumu a nde o. Lo, nswe munde wu baaluo bubwe, nde sa akala ti muluo a nde. 41 Mu ema we li mu okatala mana lisele li lili mu lihi li nganda, ŋaala we li a mubaa a muti mu lihi li weme? 42 Bwunu we bunu-a-bo we kughu olyele nganda ti: “Ngee a me, nyaã me maha we lisele mu lihi”, ŋaala we mubaa a muti wu li mu lihi li weme omono we? We li mbwuru wu a bifa byele. Matswama maha a ti mubaa a muti wu li mu lihi li we. Ŋa mbihi oŋo, we sa gyighili omono bubwe mu omaha lisele mu lihi li nganda.»
Muti ya mburu a nde
(Mat 7.16-20; 12.33-35)
43 «Muti wu mubwe ka kughu oburu bimburu bi bibi o, ya muti wu mubi ka kughu oburu bimburu bi bibwe o. 44 Nswe muti okagyahaba mu bimburu bi nde. Ka bakughu oka finge mu munsene-a-nsene o, ya ka bakughu oka bimburu bi bviini mu mungaama o. 45 Mbwuru wu mubwe li a bitsimi bi bibwe mu mukolo a nde. Mbwuru wu mubi li a bitsimi bi bibi mu mukolo a nde. Mu engaŋma, muŋma a mbwuru okapaha mi milwulu kunsa mukolo a nde.»
Efaana kii manzo mwolo
(Mat 7.24-27)
46 «Mu emakye be liikata me “Mfumu, Mfumu”, lo be liigwene okagyighili mandagha ma aakandyele me be? 47 Me sa nsuo be efaana ki mbwuru wu gyi kundaa me, gyughu mandagha ma me ya salala mo. 48 Nde li efaana kii baghala wu aatwu nzo. Nde tsimi miwaghala mi mila ya twu bitsini bi bibagha bi nzo ŋa yulu a limeẽ. Mvulu bu anoõ, ndwuru yigyi mu mwele ya madza mayisiŋi mu nzo oyo ya eturu kyehene, lo yo obwa we, mu buulu bágyighili otwu yo. 49 Lo munde wu gyughu mandagha ma me ya kuono osalala mo, nde li efaana kii baghala wu aatwu nzo mu yulu a dzyele, ku ogwene a bitsini bi bibagha. Mvulu bu anoõ, ndwuru yigyi mu mwele ya madza mayisiŋi mu nzo ya eturu kyehene, mabwihi nzo ya mabiri yo nkwu-nkwughu.»