19
Pablo cʉ̃ Éfesopʉ buꞌeꞌque niꞌi
1 Apolo Corintopʉ nirĩ cura Pablo peꞌe ʉꞌmʉase buꞌpare yʉꞌrʉaa, Éfesopʉre ejacʉ niwĩ. Topʉ ãpẽrã Jesure ẽjõpeorãrẽ bocaejacʉ niwĩ.
2 Narẽ sẽrĩtiñaꞌcʉ niwĩ:
—¿Mʉsã Jesure ẽjõpeorã, Espíritu Santure ñeꞌerĩ? nicʉ niwĩ.
Na yʉꞌticãrã niwã:
—Ñeꞌetiwʉ. Ʉ̃sã “Espíritu Santu nipʉ” nicã tʉꞌotirã nicãti, nicãrã niwã.
3 —¿To pũrĩcãrẽ mʉsã wãmeyenoꞌrã, ñeꞌenojõ meꞌrã wãmeyenoꞌrĩ? ni, narẽ sẽrĩtiñaꞌnemocʉ niwĩ Pablo.
—Juã cʉ̃ buꞌe wãmeyeronojõta ʉ̃sãrẽ wãmeyewã, nicãrã niwã.
4 Pablo narẽ nicʉ niwĩ tja:
—Juã wãmeyecʉ niwĩ masã na ñaꞌarõ weesetiꞌquere bʉjaweti dʉcayúca beꞌro. Juã aꞌtiro nicʉ niwĩ: “Yʉꞌʉ beꞌro niꞌcʉ̃ aꞌtigʉsami. Cʉ̃rẽ ẽjõpeoya”, nicʉ niwĩ. Cʉ̃ tojo ni wereꞌcʉta nimi Jesú, nicʉ niwĩ Pablo.
5 Cʉ̃ narẽ weretojaca beꞌro na Jesure ẽjõpeocã ĩꞌagʉ̃, wãmeyecʉ niwĩ.
6 Beꞌro na dʉpopapʉre cʉ̃ ye omocãrĩrẽ ñapeocʉ niwĩ. Tojo weeri curata Espíritu Santu napʉre dijatacʉ niwĩ. Cʉ̃ narẽ dijatacã, apemasã ye ucũsere ucũmasĩtimiꞌcãrã ucũnʉꞌcãcãrã niwã. Apeye quẽꞌrãrẽ Õꞌacʉ̃ cʉ̃ weredutisere cʉ̃ wãcũse oꞌoro meꞌrã werecãrã niwã.
7 Na nipeꞌtirã nírã, doce waꞌtero ʉmʉa nicãrã niwã.
8 Pablo ti macãpʉ nígʉ̃, iꞌtiarã mujĩpũ judío masã na nerẽrĩ wiꞌipʉ wãcũtutuaro meꞌrã buꞌesijagʉ waꞌamʉjãcʉ niwĩ. Õꞌacʉ̃ nipeꞌtirã wiogʉ nimi nisere na Jesure ẽjõpeoato nígʉ̃ pũrõ werecʉ niwĩ.
9 Ãpẽrã niꞌcãrẽrã ti wiꞌipʉ nirã́ cʉ̃ weresere tʉꞌotʉꞌsaticãrã niwã. Ne ẽjõpeoticãrã niwã. Jesú ye cjasere masã na tʉꞌoropʉ ñaꞌarõ bujicãꞌcãrã niwã. Tojo weegʉ Pablo na meꞌrã nimiꞌcʉ cõꞌawijaa waꞌacʉ niwĩ. Nipeꞌtirã Jesure ẽjõpeorãrẽ cʉ̃ meꞌrã ti wiꞌipʉ nirãrẽ pijiwijaacʉ niwĩ. Beꞌro cʉ̃ ʉmʉcorinʉcʉ̃ Tirano wãmetigʉ ya wiꞌi buꞌeri wiꞌipʉ masãrẽ buꞌecʉ niwĩ.
10 Pʉa cʉ̃ꞌma buꞌenuꞌcũcãꞌcʉ niwĩ. Tojo weerã ti diꞌta Asiacjãrã tʉꞌopeꞌticãꞌcãrã niwã Jesú ye quetire. Judío masã, ãpẽrã judío masã nitirã quẽꞌrã mejãrõta tʉꞌocãrã niwã cʉ̃ weresere.
11 Pablo ti macãpʉ nicã, Õꞌacʉ̃ cʉ̃ meꞌrãta peje añuse weeĩꞌomʉjãcʉ niwĩ.
12 Tojo weegʉ Pablo cʉ̃ basu waꞌatimicã, ãpẽrã cʉ̃ ye suꞌti buꞌicjase tuweecũuꞌque suꞌtire, cʉ̃ ye nesurire miamʉjãcãrã niwã dutitirã tiro, wãtĩa sãjãnoꞌcãrã tiropʉ. Te meꞌrã dutitimiꞌcãrã yʉꞌrʉamʉjãcãrã niwã. Wãtĩa sãjãnoꞌcãrãrẽ cõꞌawĩrõmʉjãnoꞌcãrã niwã.
13-14 Titareta ãpẽrã masã wãtĩa cõꞌawĩrõ sijari masã Éfesopʉre etacãrã niwã. Na siete nicãrã niwã. Esceva wãmetigʉ põꞌrã niꞌcʉ̃ põꞌrãta nicãrã niwã. Cʉ̃ niꞌcʉ̃ judío masã paꞌia wiogʉ nicʉ niwĩ. Na Jesure ẽjõpeotimirã, Pablo weronojõ na quẽꞌrã Jesú wãmerẽ pisurã, wãtĩarẽ cõꞌawĩrõsĩꞌrĩmicãrã niwã. Tojo weerã wãtĩa sãjãnoꞌcãrãrẽ cõꞌawĩrõrãtirã aꞌtiro nicãrã niwã:
—Wãtĩa mʉsã masãpʉre nirãrẽ wijaadutiꞌi Jesú, Pablo weresijagʉ wãme meꞌrã.
15 Na tojo nicã, wãtĩ narẽ yʉꞌticʉ niwĩ:
—Yʉꞌʉ Jesure masĩꞌi. Pablo quẽꞌrãrẽ masĩꞌi. Mʉsã pũrĩcãrẽ masĩtisaꞌa. ¿Noanojõ niti mʉsã? nicʉ niwĩ.
16 Narẽ tojo níca beꞌro masʉ̃ wãtĩ sãjãnoꞌcʉ na tiropʉ buꞌpuquepejacʉ niwĩ. Narẽ ʉpʉtʉ paacʉ niwĩ. Cãmidaꞌre, na ye suꞌtire paatʉ̃ꞌrẽpeꞌocãꞌcʉ niwĩ. Niꞌcã peꞌe narẽ paacãꞌcʉ niwĩ. Na peꞌe ne aꞌmeticãrã niwã. Na suꞌti marĩrã tojarãpʉ ti wiꞌipʉ níꞌcãrã omawija waꞌacãrã niwã.
17 Ti macã Éfesopʉ nirã́ judío masã, ãpẽrã judío masã nitirã nipeꞌtirã tʉꞌoseꞌsa waꞌacãrã niwã tojo waꞌasere. Tere tʉꞌoʉcʉa, Jesure wiopesase meꞌrã wãcũseticãrã niwã.
18 Tojo weerã pãjãrã masã Jesure ẽjõpeorã, masã na tʉꞌoropʉ wereyʉꞌrʉcãrã niwã na todʉporopʉ masãrẽ dojorẽsetiꞌquere, na yai weronojõ nisetiꞌquere.
19 Pãjãrã tojo weeꞌcãrã paperare na tenojõ buꞌeꞌque turirire masã na ĩꞌorõpʉ ʉ̃jʉ̃acõꞌapeꞌocãrã niwã. Te turiri wapa na baꞌpaqueocã, cincuenta mil niyeru cujiri wapabʉjʉse cujiri wapatiro wijacaro niwʉ̃.
20 Tojo wee Jesure pãjãrã ẽjõpeonemocãrã niwã. Cʉ̃ ye queti nipeꞌtiropʉ seꞌsacaro niwʉ̃.
21 Beꞌro Pablo wãcũcʉ niwĩ: “Yʉꞌʉ Jerusalẽ́pʉ tojaagʉti. Topʉ waꞌagʉ, Macedonia, Acaya diꞌtapʉ yʉꞌrʉagʉti. Jerusalẽ́rẽ cãꞌrõ niquejo, yʉꞌrʉagʉti tja Romarẽ ĩꞌasijagʉ waꞌagʉ”, nicʉ niwĩ.
22 Tojo weegʉ pʉarã cʉ̃rẽ weetamurãrẽ Timoteo, Erastore Macedoniapʉ oꞌóyumʉꞌtãcʉ niwĩ. Cʉ̃ peꞌe Asia diꞌtapʉta tojacãꞌcʉ niwĩ.
Éfesopʉ cumuca waꞌaꞌque niꞌi
23 Titareta Pablo cʉ̃ Éfesopʉ nicã, Jesure pãjãrã ẽjõpeose ye buꞌiri pũrõ cumuca waꞌacaro niwʉ̃.
24 Te cumucare wãꞌcõcʉ niwĩ niꞌcʉ̃ Demetrio wãmetigʉ. Cʉ̃ asipaꞌase plata wãmetisere daꞌrari masʉ̃ nicʉ niwĩ. Te asipaꞌase meꞌrã Artemisa wãmetigore na ẽjõpeose wiꞌseriacã queosere yee, duamʉjãcʉ niwĩ. Artemisa na ẽjõpeogo na yeeꞌco nico niwõ. Te wiꞌseriacãrẽ duarã Demetrio, ãpẽrã cʉ̃ meꞌrã daꞌracoꞌterã pajiro wapataꞌamʉjãcãrã niwã.
25 Beꞌro pãjãrã Jesure ẽjõpeocã ĩꞌagʉ̃, cʉ̃ meꞌrãcjãrã, ãpẽrã na weronojõ daꞌrasetirãrẽ neocũocʉ niwĩ. Na nérẽ́ca beꞌro narẽ nicʉ niwĩ:
—Mʉsã añurõ masĩꞌi. Marĩ aꞌte daꞌrasetise meꞌrã añurõ wapataꞌa nicãꞌa.
26 Mʉsã quẽꞌrã Pablo weresere tʉꞌoñaꞌña. “Marĩ ẽjõpeorã masã queose yeeꞌcãrã catise cʉorã mejẽta nima. Õꞌacʉ̃ weronojõ nitima”, ni weresijagʉ weeami. Cʉ̃ tojo wereꞌquere aꞌtocjãrã pãjãrã ẽjõpeorã weema. Aꞌtocjãrã diaꞌcʉ̃ ẽjõpeosetirã weetima. Pãjãrã ẽjõpeorã weema. Aꞌti diꞌta Asiacjãrã quẽꞌrã cʉ̃ weresere ẽjõpeoma.
27 Tojo weero marĩrẽ aꞌte wiopesabutiaꞌa. Marĩ daꞌrasere masã ñaꞌarõ wãcũrãsama. Tere duutirãsama. Apeye quẽꞌrãrẽ marĩ ẽjõpeonoꞌgõ añubutiago ya wiꞌi mejõ nirĩ wiꞌi tojacãꞌrõsaꞌa. Aꞌtocaterore Asiacjãrã, nipeꞌtirocjãrã core ẽjõpeoma. Masã Pablo weresere ẽjõpeorã, siape meꞌrã core ẽjõpeoduꞌucãꞌrãsama, nicʉ niwĩ Demetrio.
28 Na cʉ̃ tojo nicã tʉꞌorã, ʉpʉtʉ ua, caricũcãrã niwã:
—Artemisa Éfesocjãrã wiogo añubutiago nimo.
29 Ãpẽrã quẽꞌrã tere tʉꞌo, to nirã́ waroa añurõ caricũseꞌsa waꞌacãrã niwã. Tojo caricũrãta Gayo, Aristarco wãmetirãrẽ ñeꞌe, sojaro meꞌrã wejewãꞌcãcãrã niwã pajiri wiꞌi ti macãcjãrã na nerẽrĩ wiꞌipʉ. Na Macedoniacjãrã Pablo meꞌrã sijaꞌcãrã nicãrã niwã.
30 Pablo quẽꞌrã cʉ̃ basu masã pãjãrã tiropʉ na meꞌrã ucũgʉ̃ waꞌagʉ waꞌasĩꞌrĩmicʉ niwĩ. Ãpẽrã Jesure ẽjõpeorã peꞌe cʉ̃rẽ wẽjẽbosama nírã, ne duꞌuoꞌoticãrã niwã.
31 Ãpẽrã quẽꞌrã Asiacjãrã wiorã Pablo meꞌrãcjãrã queti oꞌócãrã niwã cʉ̃rẽ:
—Masã pãjãrã waꞌteropʉ ne waꞌaticãꞌto, ni queti oꞌócãrã niwã.
32 Na topʉ nerẽrã mejẽcã diaꞌcʉ̃ noꞌo na ʉaro caricũmaꞌacãꞌcãrã niwã. Na ¿deꞌro weerãtirã aꞌtopʉ marĩ nerẽti? nisere ne masĩticãrã niwã.
33 Na pãjãrã ti wiꞌipʉ nirĩ curata masã ĩꞌorõpʉ judío masã na acaweregʉ Alejandro wãmetigʉre tuuquenʉꞌcõcãrã niwã. To caricũrãrẽ wereato nírã tojo weecãrã niwã. Cʉ̃ tocãꞌrõta diꞌtamarĩato nígʉ̃ narẽ omocã meꞌrã weequeocʉ niwĩ. Ʉ̃sã judío masã buꞌiri mooꞌo nisere weresĩꞌrĩmicʉ niwĩ. “Pablo cʉ̃ weresijase ʉ̃sã ye cjase mejẽta niꞌi”, nisĩꞌrĩmicʉ niwĩ.
34 Na cʉ̃rẽ judío masʉ̃ nimi ni ĩꞌamasĩrã, ãꞌrĩ quẽꞌrã Artemisare ẽjõpeotisami nírã, maata niꞌcãrõ meꞌrã caricũmajãcãrã niwã:
—Artemisa Éfesocjãrã wiogo añubutiago nimo. Pʉa hora tere tojo caricũnuꞌcũcãꞌcãrã niwã.
35 Beꞌro niꞌcʉ̃ ti macãcjãrã wiogʉpʉ narẽ diꞌtamarĩcã weecʉ niwĩ. Narẽ nicʉ niwĩ:
—Marĩ aꞌti macã Éfesocjãrã Artemisa añubutiago ẽjõpeori wiꞌire coꞌterã niꞌi. Co queose ʉꞌmʉsepʉ dijatiꞌquere coꞌterã niꞌi. Nipeꞌtirocjãrã aꞌtere masĩsama.
36 “Mʉsã tere coꞌterã niweꞌe”, ne niꞌcʉ̃ marĩrẽ nímasĩtisami. Tojo weerã mʉsã uasere tocãꞌrõta duꞌuya. Diacjʉ̃ wãcũmʉꞌtãtimirã, ñaꞌarõ weeticãꞌña.
37 Ãꞌrã mʉsã miitiꞌcãrã apeyenojõacã marĩ ẽjõpeose wiꞌseri cjasere ne yajaticãrã niama. Marĩ ẽjõpeogore yabiticãrã niama. Na weetimicã, mʉsã narẽ mejõ waro miiticãrã niapʉ.
38 Demetrio, cʉ̃ meꞌrã daꞌrarã ãpẽrã masãrẽ weresãsĩꞌrĩrã, marĩrẽ besewʉaropʉ weresãrã waꞌato. Te niatjeta naꞌirõ beseri masã beserã niama.
39 Noꞌo apeyenojõ mʉsã ʉasere sẽrĩsĩꞌrĩrã, wiorã na aꞌti macãcjãrãrẽ nerẽduticã, mʉsã ʉasere ucũña.
40 Niꞌcãcã marĩ caricũꞌquere romano masã wiorã “Marĩrẽ yʉꞌrʉnʉꞌcãrã weesama”, ni wãcũrãsama. Marĩ tojowarota caricũrõ bajuro caricũmaꞌacãrã weeapʉ. Tojo weerã romano masã na weresãcã, marĩrẽ deꞌro ni yʉꞌtita basiotisaꞌa, nicʉ niwĩ Éfesocjãrã wiogʉ.
41 Aꞌte ucũyapati, “Tocãꞌrõta niꞌi”, nicʉ niwĩ. Cʉ̃ “Mʉsã ye wiꞌseripʉ waꞌaya” nicã tʉꞌorã, wijaastepeꞌtia waꞌacãrã niwã.