18
Parábola de la viuda y el juez injusto
1 Ngaa ni̱ nani Jesús ꞌngo̱ cuento digyán sij rian ni tsínj nicoꞌ sij sisi̱ ni̱ganj ga̱chinj jniꞌyaj ni sij rian Yanꞌanj. Ni̱ si̱ gahuin nichre ni sij mánj.
2 Ni̱ gataj Jesús:
―Ni̱ hua ꞌngo̱ güesi̱ nicaj sun nne riqui ꞌngo̱ xumanꞌ daj. Ni̱ nitaj si xuꞌuiꞌ sij rian Yanꞌanj. Ni̱ nitaj si níꞌyanj sij rian ni ngüi̱ nej.
3 Ni̱ hué riqui xumanꞌ daj nne ꞌngo̱ yunꞌunj mmij. Ni̱ aꞌníj ꞌngo̱ tsínj letu nga̱ únꞌ. Ni̱ ganꞌanj únꞌ rian güesi̱ nicaj sun daj sisi̱ gui̱ꞌyaj yya síꞌ si-ga̱quinꞌ únꞌ nga̱ tsínj ununꞌ nga̱ únꞌ daj.
4 Ni̱ gachin güi ni̱ nun ga̱ꞌuej ruhua güesi̱ daj gui̱ꞌyaj yya sij nga̱ gaquinꞌ daj. Ngaa ni̱ nani ruhua sij, ni̱ gataj sij gunun manꞌan sij: “Nu̱nj si nitaj si xuꞌuīj rian Yanꞌanj, ni̱ nitaj si niꞌyān rian ni ngüi̱ nej,
5 sani̱ ri̱an nun dunáj yunꞌunj mmij daj si chranꞌ yunꞌunj únꞌ yūnj, ni̱ ga̱nꞌanj gui̱ꞌyaj yyāj nga̱ gaquinꞌ daj. Ngaa ni̱ si̱ gaꞌna̱ꞌ chra̱nꞌ yunꞌunj únꞌ yūnj ga̱ mánj. Daj si sisi̱ nitaj, ni̱ gui̱nanꞌ ruhuāj niꞌyā únꞌ nánj.” Daj gataj tsínj daj gunun manꞌan sij. ―Gataj Jesús gunun ni sij.
6 Ngaa ni̱ gataj Señor Jesús rian ni sij:
―Xa̱caj á re̱ꞌ cuenta da̱j gaꞌmi güesi̱ xi̱ꞌi daj.
7 Ngaa achínj jniꞌyaj ni ngüi̱ rian Yanꞌanj huin ni sij ni ngüi̱ hua nacui Yanꞌanj, ni̱ huin ruhua ni sij sisi̱ gui̱ꞌyaj yya Yanꞌanj ꞌngo̱ gaquinꞌ, ni̱ si̱ guiꞌyaj yya Yanꞌanj nga̱ ni sij ga̱ a̱ꞌ. Ga̱huin ran Yanꞌanj, ruhua á re̱ꞌ níꞌ. Sé daj huin mánj.
8 Ni̱ ataj snanꞌān gu̱nun a ni é re̱ꞌ sisi̱ ráꞌyanj gui̱ꞌyaj yya Yanꞌanj nga̱ ni ngüi̱ daj. Sani̱ ngaa ga̱ꞌnaꞌ yūnj huīnj daꞌníj ni ngüi̱, ni̱ níꞌ si na̱riꞌīj ni ngüi̱ xuman ruhua niꞌyaj Yanꞌanj. ―Daj gataj Jesús gunun ni sij.
Parábola del fariseo y el publicano
9 Ngaa ni̱ nani Jesús ango cuento digyán sij rian go̱ꞌngo ni tsínj daj. Daj si ani ruhua ni síꞌ sisi̱ hua ni̱ca niman ni síꞌ. Sani̱ aꞌmi quij ni síꞌ xiꞌí ni ngüi̱. Ngaa ni̱ gataj Jesús:
10 ―Ganꞌanj hui̱j ranꞌ tsínj daj gatúj nu̱ngüej sij chruhua nuhui nico ga̱chinj jniꞌyaj nu̱ngüej sij rian Yanꞌanj. Ni̱ ꞌngo̱ sij daj huin tsínj fariseo. Ni̱ ango sij huin tsínj aꞌnej pesto.
11 ’Ni̱ niquinꞌ tsínj fariseo daj achínj jniꞌyaj sij. Ni̱ gataj sij rian Yanꞌanj: “Hué re̱ꞌ huin Yanꞌanj. Ni̱ guruhua re̱ꞌ sisi̱ nitaj si huīnj da̱j rúnꞌ huin ango ni ngüi̱. Daj si ꞌyaj tu̱ ni sij. Ni̱ ꞌyaj xi̱ꞌi ni sij. Ni̱ aꞌmi ni sij nga̱ nica̱ ꞌngo̱ dugüiꞌ ni sij nej. Ni̱ guruhuá re̱ꞌ sisi̱ nitaj si ꞌyā da̱j rúnꞌ ꞌyaj tsínj aꞌnej pesto nan mánj.
12 Hui̱j ꞌyā ayuno da nan síj semana. Ni̱ aꞌnē ichiꞌ rian go̱ꞌngo ciento daranꞌ si ꞌyaj ganāj riquīj rián re̱ꞌ.” Daj gataj tsínj fariseo daj gunun Yanꞌanj.
13 ’Sani̱ gunáj tsínj aꞌnej pesto daj ga̱nꞌ niquinꞌ sij. Ni̱ xiꞌí si na̱ꞌaj sij a̱ do̱j nun ga̱ꞌuej ruhua sij na̱chi nicaj sij rian sij niꞌyaj sij xataꞌ. Maan sij guita raꞌa sij xíꞌyanj sij. Ni̱ gataj sij gunun Yanꞌanj: “Yanꞌanj, na̱huin ꞌi̱ ruhuá re̱ꞌ ni̱ꞌyaj re̱ꞌ yūnj si huīnj ꞌngo̱ tsínj ꞌyaj gaquinꞌ.” Daj gataj tsínj daj.
14 ’Ni̱ ataj snanꞌān gu̱nun a ni é re̱ꞌ sisi̱ ngaa na̱nꞌ tsínj aꞌnej pesto daj ducuá sij, ni̱ hua guinicaj Yanꞌanj ꞌngo̱ niman nico xiꞌí si-ga̱quinꞌ sij. Sani̱ nun gui̱nicaj Yanꞌanj niman nico xiꞌí ango tsínj daj. Daj si u̱n tsínj huin ruhua ga̱huin achij rian dugüiꞌ sij, ni̱ gu̱naj sij da ru̱cu. Sani̱ u̱n tsínj huin ruhua gu̱naj da ru̱cu, ni̱ ga̱huin achij sij. ―Daj gataj Jesús rian ni tsínj daj.
Jesús bendice a los niños
15 Ngaa ni̱ nicaj ni yunꞌunj xa̱na ni tsinꞌ gaꞌna̱ꞌ ne rian Jesús sisi̱ gu̱taꞌ síꞌ raꞌa síꞌ. Sani̱ ngaa guiniꞌi ni tsínj nicoꞌ Jesús, ni̱ gaxi̱ꞌi ni sij chranꞌ ni sij ni yunꞌunj xa̱na nicaj gaꞌna̱ꞌ da aj.
16 Ngaa ni̱ gaquínj Jesús si ga̱ꞌnaꞌ ni tsinꞌ rian sij. Ni̱ gataj sij:
―Raꞌa á re̱ꞌ si ga̱ꞌnaꞌ ni tsinꞌ da riānj. Ni̱ si̱ chranꞌ án re̱ꞌ si ga̱ꞌnaꞌ ni tsinꞌ riānj mánj. Daj si rúnꞌ huin ni tsinꞌ le nan, ni̱ daꞌngaꞌ daj huin ni ngüi̱ ma̱n rian nicaj sun Yanꞌanj.
17 Xa̱ngaꞌ atā gu̱nun a ni é re̱ꞌ sisi̱ naꞌuej ruhua ꞌngo̱ tsínj daj si gui̱nicaj sun Yanꞌanj niman sij da̱j rúnꞌ ꞌyaj ni tsinꞌ, ni̱ si̱ gaꞌue ga̱tu sij rian nicaj sun Yanꞌanj mánj. ―Daj gataj Jesús.
El joven rico
18 Ngaa ni̱ nachínj snanꞌanj ꞌngo̱ tsínj aꞌninꞌ rian ni ngüi̱ Jesús. Ni̱ gataj sij:
―Maestro sa̱ꞌ. Ni̱ u̱n sun gui̱ꞌyā, ni̱ ga̱ꞌue ga̱ne ni̱gān, ruhuá re̱ꞌ únj. ―Daj gataj sij gunun Jesús.
19 Ngaa ni̱ gataj Jesús:
―Ni̱ u̱n sin huin ni̱ atáj re̱ꞌ sisi̱ sa̱ꞌ manꞌānj únj. Urin Yanꞌanj huin si sa̱ꞌ nánj.
20 Hua niꞌí re̱ꞌ ni nuguanꞌ gaꞌninꞌ Yanꞌanj sun rián re̱ꞌ: “Si̱ gaꞌmi re̱ꞌ nga̱ nica̱ dugüíꞌ re̱ꞌ mánj. Ni̱ si̱ dagahuíꞌ re̱ꞌ ngüi̱ mánj. Si̱ guiꞌyaj tu̱ re̱ꞌ mánj. Si̱ gaꞌmi re̱ꞌ nuguanꞌ snanꞌanj xiꞌí dugüíꞌ re̱ꞌ mánj. Gui̱nun yanꞌanj re̱ꞌ chréj re̱ꞌ nga̱ nní re̱ꞌ nej.” Nan huin ni nuguanꞌ da̱gahuín re̱ꞌ. ―Daj gataj Jesús gunun sij.
21 Ngaa ni̱ gataj tsínj daj:
―Daranꞌ ni nuguanꞌ daj ráj xināj asi̱j hua lī. ―Daj gataj sij gunun Jesús.
22 Ni̱ ngaa gunun Jesús si gataj sij, ni̱ gataj síꞌ:
―Achin ꞌngo̱ nuguanꞌ rián re̱ꞌ rúnꞌ huaj. Gu̱duꞌue re̱ꞌ daranꞌ siꞌyáj re̱ꞌ. Ni̱ sanꞌanj gui̱riꞌ re̱ꞌ daj ga̱ꞌuiꞌ re̱ꞌ rian ni ngüi̱ niqui ranꞌ. Hué dan ni̱ gui̱man nico siꞌyáj re̱ꞌ xataꞌ gui̱ꞌyaj Yanꞌanj anj. Ngaa ni̱ ga̱ꞌnaꞌ re̱ꞌ gui̱nicoꞌ re̱ꞌ yūnj anj. ―Daj gataj Jesús.
23 Sani̱ ngaa gunun tsínj daj si gataj Jesús, ni̱ nani nico ruhua sij. Daj si hua nico sanꞌanj rian sij.
24 Ngaa guiniꞌi Jesús si nani nico ruhua sij, ni̱ gataj síꞌ:
―Ni̱ ꞌi̱ huaj ga̱tu ꞌngo̱ tsínj xuruꞌue rian nicaj sun Yanꞌanj anj.
25 Ni̱ ꞌi̱ huaj ga̱tu ꞌngo̱ tsínj xuruꞌue rian nicaj sun Yanꞌanj daj nga̱ si ga̱chin ꞌngo̱ xucu camello yuꞌuj ta̱j cúj nuhua aj. ―Daj gataj Jesús.
26 Ngaa ni̱ nachínj snanꞌanj ni tsínj gunun si gataj Jesús. Ni̱ gataj ni sij:
―Sisi̱ hué daj huin ni̱ u̱n tsínj ga̱ꞌue na̱caj manꞌan sij sisi̱ ga̱tu sij rian nicaj Yanꞌanj sun únj. ―Daj gataj ni sij.
27 Ngaa ni̱ gataj Jesús:
―Yanꞌanj ga̱ꞌue gui̱ꞌyaj si naꞌue gui̱ꞌyaj ni ngüi̱. ―Daj gataj Jesús.
28 Ngaa ni̱ gataj Pedro gunun Jesús:
―Hua duna únj daranꞌ siꞌyaj únj. Ni̱ nicoꞌ únj manꞌán re̱ꞌ aj. ―Daj gataj Pedro.
29 Hué dan ni̱ gataj Jesús:
―Xa̱ngaꞌ atā gu̱nun a ni é re̱ꞌ sisi̱ u̱n tsínj dunáj ducuá sij, nica̱ sij nej, jnánj sij nej, daꞌníj sij nej, chrej sij nej, nni sij nej, ngaa ni̱ gui̱ꞌyaj sa̱ꞌ Yanꞌanj nga̱ tsínj daj ngaa daꞌngaꞌ daj ꞌyaj sij xiꞌí sun nicaj Yanꞌanj rian néꞌ.
30 Ni̱ ni tsínj dunáj daranꞌ ni rasu̱n daj, ni̱ xungüi̱ nan na̱huin raꞌa sij doj daj nga̱ daranꞌ si dunáj sij. Ni̱ ango xungüi̱ ga̱ꞌnaꞌ, ni̱ ga̱ne ni̱ganj sij nga̱ Yanꞌanj. ―Daj gataj Jesús.
Nuevamente Jesús anuncia su muerte
31 Ni̱ gaquínj Jesús xu̱huij ni tsínj nicoꞌ sij. Ni̱ gataj sij:
―Yya̱j ni̱ ga̱nꞌanj néꞌ xumanꞌ Jerusalén. Ni̱ da̱j rúnꞌ garun ni tsínj gaꞌmi si-nu̱guanꞌ Yanꞌanj asi̱j ná xiꞌí manꞌānj huīnj daꞌníj ni ngüi̱, ni̱ daꞌngaꞌ daj gui̱ranꞌānj nánj.
32 Ni̱ na̱gaꞌuiꞌ ni sij yūnj rian ni tsínj ꞌna̱ꞌ anéj chrej. Ni̱ ga̱ꞌmi ducu ni sij xiꞌīj. Ni̱ ga̱ꞌmi quij ni sij riānj nej. Ni̱ ga̱ra staꞌnunj ni sij manꞌānj nej.
33 Ni̱ du̱guayun ni sij nneꞌ xirā. Ni̱ da̱gahuiꞌ ni sij manꞌānj nej. Sani̱ xiráj hua̱ꞌnij güi, ni̱ ga̱naꞌnī aj. ―Daj gataj Jesús.
34 Sani̱ nun gunun ni sij si gataj Jesús. Ni̱ nun xacaj cuenta ni sij si gaꞌmi síꞌ. Daj si aꞌmi síꞌ nuguanꞌ naꞌue ga̱ra daꞌngaꞌ ruhua ni sij.
Un ciego de Jericó recibe la vista
35 Ni̱ ngaa huaj gui̱sij Jesús ni̱chrunꞌ xumanꞌ Jericó, ni̱ nne ꞌngo̱ tsínj duri duꞌua chrej ꞌyaj sij caridad.
36 Ni̱ ngaa gunun sij gachin nico ni ngüi̱, ni̱ nachínj snanꞌanj sij u̱n sin huin si gahuin.
37 Ngaa ni̱ gataj ni tsínj daj sisi̱ Jesús nazareno huin si gachin.
38 Ngaa ni̱ gaguáj nucuaj sij. Ni̱ gataj sij:
―Jesús, daꞌníj David huín re̱ꞌ. Na̱huin ꞌi̱ ruhuá re̱ꞌ ni̱ꞌyaj re̱ꞌ yūnj anj. ―Daj gataj tsínj duri daj.
39 Sani̱ ni ngüi̱ hua ne̱ꞌ rian, ni̱ chranꞌ yunꞌunj sisi̱ dínj ga̱ne duꞌua sij. Sani̱ ganariꞌ nucuaj sij doj gaguáj sij. Ni̱ gataj sij:
―Daꞌníj David, na̱huin ꞌi̱ ruhuá re̱ꞌ ni̱ꞌyaj re̱ꞌ yūnj anj. ―Daj gaguáj sij.
40 Ngaa ni̱ guiniquinꞌ Jesús. Ni̱ gaꞌninꞌ sij sun sisi̱ ni̱caj ni síꞌ ga̱ꞌnaꞌ ni síꞌ sij. Ni̱ ngaa gahuin ni̱chrunꞌ sij, ni̱ nachínj snanꞌanj Jesús sij.
41 Ni̱ gataj síꞌ:
―Ni̱ u̱n sin huin ruhuá re̱ꞌ si gui̱ꞌyā nga̱ re̱ꞌ únj. ―Daj gataj Jesús.
Ngaa ni̱ gataj tsínj duri daj:
―Señor, huin ruhuāj sisi̱ na̱xiguin riānj, gui̱ꞌyáj re̱ꞌ aj. ―Gataj tsínj daj.
42 Ngaa ni̱ gataj Jesús:
―Hua naxigui̱n rián re̱ꞌ xiꞌí si guxuman ruhuá re̱ꞌ niꞌyáj re̱ꞌ yūnj anj. ―Daj gataj Jesús gunun tsínj duri daj.
43 Ni̱ ꞌngo̱ hora daj naxigui̱n rian sij. Ni̱ guinicoꞌ sij Jesús. Ni̱ gaꞌmi sa̱ꞌ ꞌueé sij rian Yanꞌanj. Ni̱ daranꞌ ni ngüi̱ guiniꞌi si guiꞌyaj Jesús, ni̱ gaꞌmi sa̱ꞌ ni sij rian Yanꞌanj nej.