10
Nana̱ nihánj taj xnaꞌanj se vaa caꞌnéé Jesucristó man chuvi̱j nij síí tucuꞌyón se‑na̱na̱ soꞌ caꞌa̱nj caꞌmi̱i̱ natáj nij soꞌ a
1 Ga̱a ne̱ canacúún Jesucristó man chuvi̱j nij síí tucuꞌyón se‑na̱na̱ soꞌ, ne̱ cuchiꞌ nij soꞌ rihaan soꞌ, ne̱ goꞌ soꞌ rej nucua̱j man nij soꞌ, ga̱a ne̱ caꞌve̱e quiꞌya̱j canaán nij soꞌ rihaan nij nana̱ chre̱e a. Dan me se gu̱un nucua̱j nij soꞌ quiri̱i̱ nij soꞌ man nij nana̱ chre̱e nimán yuvii̱, ne̱ gu̱un nucua̱j nij soꞌ nahu̱un sa̱ꞌ yuvii̱ ranꞌ do̱ꞌ, yuvii̱ ninaj do̱ꞌ, quiꞌya̱j uún nij soꞌ a.
2 Ne̱ nihánj me se‑chuvi̱i chuvi̱j nij apóstol cuneꞌ Jesucristó man nata̱ꞌ rihaan yuvii̱ cheꞌé soꞌ a. Yoꞌo̱ soꞌ me síí cuꞌna̱j Simón, ne̱ Pedró cuꞌna̱j yoꞌó se‑chuvi̱i síí cuꞌna̱j Simón a. Ne̱ yoꞌó soꞌ me tinúú Simón, síí cuꞌna̱j Andrés a. Ne̱ yoꞌó soꞌ me síí cuꞌna̱j Jacobo, ne̱ taꞌníí síí cuꞌna̱j Zebedeo me soꞌ a. Ne̱ yoꞌó soꞌ me tinúú Jacobo, síí cuꞌna̱j Juan a.
3 Ne̱ vaa síí cuꞌna̱j Felipé vaa síí cuꞌna̱j Bartolomé vaa síí cuꞌna̱j Tomás vaa a. Ne̱ yoꞌó soꞌ me síí cuꞌna̱j Mateo síí caꞌnéj puextó man yuvii̱ a. Ne̱ yoꞌó soꞌ me síí cuꞌna̱j Jacobo uún, ne̱ taꞌníí síí cuꞌna̱j Alfeo me soꞌ a. Ne̱ yoꞌó soꞌ me síí cuꞌna̱j Lebeo, ne̱ Tadeo cuꞌna̱j yoꞌó se‑chuvi̱i síí cuꞌna̱j Lebeo a.
4 Ne̱ yoꞌó soꞌ me síí cuꞌna̱j Simón uún, ne̱ soꞌ me tuviꞌ nij síí me rá cunu̱ꞌ ga̱ gobiernó ma̱n Romá a. Ne̱ yoꞌó soꞌ me síí cuꞌna̱j Judas Iscariote, ne̱ soꞌ me síí tacuachén man Jesucristó rihaan nij síí ta̱j riꞌyunj man Jesucristó a.
5 Dan me se caꞌnéé Jesucristó man chuvi̱j nij snóꞌo yoꞌ, ne̱ cataj xnaꞌanj soꞌ rihaan nij soꞌ da̱j quiꞌya̱j nij soꞌ a:
―Se̱ caꞌanj nij soj rej ma̱n nij síí yaníj maꞌ. Se̱ caꞌanj soj chiháán nij yuvii̱ samaritana maꞌ.
6 Rihaan o̱rúnꞌ nij yuvii̱ israelitá caꞌa̱nj soj á. ꞌO̱ se ase vaa daán Diose̱ matzinj vaa nij soꞌ, tza̱j ne̱ caꞌanj niꞌya̱ nij soꞌ, ne̱ ne nocoꞌ sa̱ꞌ nij soꞌ man Diose̱ maꞌ.
7 Dan me se caꞌa̱nj soj, ne̱ caꞌmi̱i̱ natáj soj rihaan nij soꞌ, cata̱j soj: “Nichru̱nꞌ quisi̱j güii gu̱un chij Diose̱ rihaan chumii̱ nihánj ado̱nj”. Da̱nj cata̱j soj á.
8 Nahu̱un sa̱ꞌ nij síí ranꞌ, quiꞌya̱j soj, ne̱ cunu̱u iꞌna̱ꞌ uún nij síí caviꞌ, quiꞌya̱j soj, ne̱ nahu̱un sa̱ꞌ nij síí ranꞌ luj riꞌyuj, quiꞌya̱j uún soj, ne̱ quiri̱i̱ soj man nij nana̱ chre̱e nimán nij yuvii̱ á. Cuano̱ nihánj me rquej rej nucua̱j man soj quiꞌya̱j soj da̱nj a. Cheꞌé dan nihánj me cata̱j xnaꞌanj ꞌu̱nj rihaan soj se̱ caꞌnéj soj saꞌanj man nij yuvii̱ maꞌ.
9 ”Se̱ nanoꞌ soj agaꞌ oró míí do̱ꞌ, agaꞌ platá catzi̱i̱ do̱ꞌ, na̱j guun saꞌanj do̱ꞌ, cara̱a soj rque se‑caxra̱nꞌ soj a̱ maꞌ.
10 Se̱ nica̱j soj xnánj soj maꞌ. Se̱ caꞌanj vi̱j cotoó ga̱ soj maꞌ. Se̱ quiꞌnij tacóó soj canj maꞌ. Ne̱ chruun garroté se̱ coro̱ꞌ soj cache̱e̱ soj maꞌ. Ma̱a̱n se ga̱a̱ u̱u̱n soj caꞌa̱nj soj á. ꞌO̱ se no̱ xcúún yuvii̱ rque̱ yuvii̱ chraa cha̱ soj cheꞌé suun sa̱ꞌ ꞌyaj suun soj na̱nj ado̱nj.
11 Asa̱ꞌ catúj soj chumanꞌ noco̱o do̱ꞌ, chumanꞌ raꞌa̱ do̱ꞌ, ne̱ xna̱ꞌanj soj man nij yuvii̱ me síí ne̱ chumanꞌ yoꞌ me síí sa̱ꞌ, ga̱a ne̱ cuchi̱ꞌ soj tucuá síí sa̱ꞌ yoꞌ, ne̱ ca̱yáán soj tucuá soꞌ nda̱a se cavi̱i̱ uún soj caꞌa̱nj soj á.
12 Asa̱ꞌ cuchiꞌ soj tucuá síí sa̱ꞌ yoꞌ, ne̱ veꞌé caꞌmi̱i̱ soj nana̱ sa̱ꞌ rihaan nij síí tucua̱ yoꞌ, cata̱j soj se vaa dínj ga̱a̱ cuma̱n nij soꞌ á.
13 Ne̱ sese ya̱ síí sa̱ꞌ me nij síí tucua̱ yoꞌ, ne̱ ya̱ dínj ga̱a̱ cuma̱n nij soꞌ, qui̱ꞌyáj a. Tza̱j ne̱ sese nuveé si̱j sa̱ꞌ me nij soꞌ, ne̱ ca̱nica̱j uún nana̱ sa̱ꞌ caꞌmii soj rihaan maꞌa̱n soj, qui̱ꞌyáj, tza̱j ne̱ se̱ cavii sa̱ꞌ nij síí tucua̱ yoꞌ a̱ maꞌ.
14 Ne̱ na̱j guun yuvii̱ se̱ caꞌmii sa̱ꞌ ga̱ soj do̱ꞌ, na̱j guun yuvii̱ se̱ caꞌvej rá cuno̱ nana̱ aꞌmii soj do̱ꞌ, cavi̱i̱ soj veꞌ tucuá soꞌ cavi̱i̱ soj chiháán soꞌ cavi̱i̱ soj, ne̱ nacuna̱nꞌ soj tacóó soj tucuayu̱u soj yoꞌóó tachru̱u̱ avii chumanꞌ yoꞌ rihaan yoꞌóó, ne̱ nda̱a dan, ga̱a ne̱ queneꞌe̱n yuvii̱ se vaa síí ma̱n chumanꞌ yoꞌ tumé cacunꞌ se vaa ne uno nij soꞌ rihaan Diose̱ maꞌ.
15 Ya̱ ya̱ cata̱j xnaꞌanj ꞌu̱nj rihaan soj se vaa güii caꞌne̱ꞌ ꞌu̱nj cacunꞌ cheꞌé nij yuvii̱, ga̱a ne̱ quira̱nꞌ yuvii̱ ma̱n chumanꞌ yoꞌ doj sayuun rihaan nij síí chiꞌi̱i̱ ma̱n chumanꞌ Sodoma do̱ꞌ, rihaan yuvii̱ ma̱n chumanꞌ Gomorra do̱ꞌ ado̱nj.
Nana̱ nihánj me taj xnaꞌanj Jesucristó rihaan nij síí tucuꞌyón se‑na̱na̱ soꞌ da̱j ga̱a̱ sayuun quira̱nꞌ nij soꞌ a
16 ”Dan me se caꞌne̱j ꞌu̱nj man soj rej ma̱n síí me rá quiꞌya̱j sayuun man soj a. Ase vaa matzinj va̱j rej ma̱n xcaꞌyanj caꞌnu̱ꞌ roꞌ, da̱nj ga̱a̱ soj ado̱nj. Cheꞌé dan ga̱a̱ cu̱u raa̱ soj á. Ase cacui̱j raa̱ xtaa roꞌ, da̱nj cacui̱j ga̱a̱ raa̱ soj á. Tza̱j ne̱ ase vaa taj va̱j cacunꞌ tumé chaꞌaa̱n roꞌ, da̱nj ga̱a̱ soj, se̱ cutumé soj cacunꞌ maꞌ.
17 Cu̱tumé ndoꞌo soj man soj se̱ quiꞌyaj yuvii̱ sayuun man soj maꞌ. Dan me se caꞌa̱nj ni̱caj nij yuvii̱ man soj rihaan cuese̱, ne̱ go̱ꞌ ndoꞌo nij soꞌ vará xráá soj rá veꞌ tucuꞌyón nij soꞌ se‑tucua̱nj Moisés a.
18 Ne̱ caꞌa̱nj ni̱caj nij yuvii̱ man soj rihaan síí nica̱j suun do̱ꞌ, rihaan síí nica̱j suun rey do̱ꞌ, cheꞌé se me soj síí noco̱ꞌ manj a. Ne̱ cata̱j xnaꞌanj soj rihaan nij síí nica̱j suun do̱ꞌ, rihaan nij síí yaníj do̱ꞌ, cheꞌej a.
19 Asa̱ꞌ tacuachén nij soꞌ man soj rihaan nij síí nica̱j suun, ne̱ se̱ nanó rá soj da̱j caꞌmi̱i̱ soj rihaan nij soꞌ maꞌ. Ma̱a̱n Nimán Diose̱ rque̱ nu̱ꞌ nana̱ caꞌmi̱i̱ soj ma̱a̱n orá yoꞌ na̱nj ado̱nj.
20 ꞌO̱ se nuveé maꞌa̱n soj me nij síí caꞌmi̱i̱ rihaan nij soꞌ maꞌ. ꞌO̱ se Nimán Rej níꞌ me síí rque̱ nana̱ caꞌmi̱i̱ soj na̱nj ado̱nj.
21 ”Dan me se caꞌa̱nj ni̱caj snóꞌo man tinúú snóꞌo rihaan yuvii̱, ne̱ ticavi̱ꞌ nii man tinúú snóꞌo yoꞌ, quiꞌya̱j maꞌa̱n soꞌ na̱nj ado̱nj. Ne̱ caꞌa̱nj ni̱caj snóꞌo man taꞌníí snóꞌo rihaan yuvii̱, ne̱ ticavi̱ꞌ nii man taꞌníí snóꞌo yoꞌ, quiꞌya̱j soꞌ ei. Ne̱ cunu̱ꞌ xnii ga̱ rej xnii, ne̱ caꞌa̱nj ni̱caj xnii man rej xnii rihaan yuvii̱, ne̱ ticavi̱ꞌ nii man rej xnii yoꞌ, quiꞌya̱j xnii ei.
22 Ne̱ quita̱j riꞌyunj cunuda̱nj yuvii̱ man soj cheꞌé se me soj síí noco̱ꞌ manj a. Tza̱j ne̱ síí yoꞌo̱ canoco̱ꞌ manj nda̱a se quisi̱j nu̱ꞌ sayuun yoꞌ roꞌ, veꞌé cavi̱i̱ sa̱ꞌ soꞌ rihaan Diose̱ ado̱nj.
23 Ne̱ sese quiꞌya̱j nij síí ma̱n yoꞌo̱ chumanꞌ sayuun man soj, ne̱ cuna̱nj soj caꞌa̱nj soj yoꞌó chumanꞌ á. Ya̱ ya̱ cata̱j xnaꞌanj ꞌu̱nj rihaan soj se vaa se̱ canó cunuda̱nj nij chumanꞌ ma̱n nij yuvii̱ israelitá caꞌa̱nj soj, ne̱ caꞌna̱ꞌ uún ꞌu̱nj si̱j caꞌnéé Diose̱ ni̱caj yuꞌunj man yuvii̱ rihaan chumii̱ nihánj ado̱nj.
24 ”Dan me se tucuꞌyón ꞌu̱nj se‑na̱na̱j rihaan soj, ne̱ noco̱ꞌ soj se‑na̱na̱j a. Ne̱ ase vaa uno mozó rihaan se‑ruꞌve̱e̱ mozó roꞌ, da̱nj vaa uno soj rihanj na̱nj á. Ne̱ neꞌen soj se vaa ase vaa ꞌyaj yuvii̱ man síí tucuꞌyón nana̱ rihaan tuviꞌ roꞌ, da̱nj quiꞌya̱j uún nij yuvii̱ man síí noco̱ꞌ nana̱ yoꞌ a. Ne̱ ase vaa ꞌyaj yuvii̱ man nij ruꞌvee roꞌ, da̱nj quiꞌya̱j uún nij yuvii̱ man se‑mo̱zó ruꞌvee yoꞌ a.
25 Dan me se neꞌen síí noco̱ꞌ nana̱ neꞌen mozó neꞌen da̱j quiꞌya̱j yuvii̱ man maꞌa̱n soꞌ, tza̱j ne̱ me ina̱nj rá soꞌ gu̱un soꞌ nda̱a vaa síí tucuꞌyón nana̱ man soꞌ do̱ꞌ, nda̱a vaa se‑ruꞌve̱e̱ soꞌ do̱ꞌ a. Dan me se tucuꞌnáj nij yuvii̱ Beelzebú manj, cataj nij yuvii̱ se vaa síí chre̱e mej a. Ne̱ ase vaa rej soj vaa ꞌu̱nj a. Cheꞌé dan da̱nj caꞌmi̱i̱ nij yuvii̱ nana̱ vaa da̱nj cheꞌé maꞌa̱n soj na̱nj ado̱nj.
Nana̱ nihánj taj xnaꞌanj se vaa se̱ cuchuꞌviꞌ níꞌ queneꞌe̱n níꞌ yuvii̱ maꞌ
26 ”Cheꞌé dan se̱ cuchuꞌviꞌ soj ni̱ꞌyaj soj yuvii̱ me rá quiꞌya̱j sayuun man soj maꞌ. ꞌO̱ se nu̱ꞌ nana̱ caꞌmii yuve̱ nij yuvii̱ do̱ꞌ, nu̱ꞌ se vaa quiꞌyaj yuve̱ nij yuvii̱ do̱ꞌ, nu̱ꞌ yoꞌ roꞌ, nu̱riha̱nj queneꞌe̱n cunuda̱nj yuvii̱ vaa güii ado̱nj.
27 Nana̱ aꞌmii yuve̱ ꞌu̱nj rihaan soj cuano̱ roꞌ, caꞌmi̱i̱ ranga̱ꞌ soj á. Ne̱ nu̱ꞌ se vaa aꞌmii ꞌu̱nj xréé soj roꞌ, cavi̱i̱ soj rej queneꞌe̱n yuvii̱ man soj, ne̱ caꞌmi̱i̱ natáj soj nana̱ yoꞌ á.
28 ”Ne̱ se̱ cuchuꞌviꞌ soj queneꞌe̱n soj nij síí gu̱un nucua̱j ticavi̱ꞌ man ina̱nj nee̱ man soj maꞌ. ꞌO̱ se se̱ guun nucua̱j nij soꞌ ticavi̱ꞌ nij soꞌ man nimán soj a̱ maꞌ. Tza̱j ne̱ vaa cheꞌé cuchuꞌvi̱ꞌ soj ni̱ꞌyaj soj Diose̱ na̱nj á. ꞌO̱ se soꞌ me síí gu̱un nucua̱j quiꞌya̱j caca̱a̱ nimán soj caca̱a̱ nee̱ man soj caca̱a̱ rihaan yaꞌan ado̱nj.
29 ”Neꞌen soj da̱j vaa nij xtâj chri̱nꞌ se vaa vi̱j u̱nꞌ yoꞌ nó yoꞌo̱ saꞌanj nii cuartó a. Tza̱j ne̱ se̱ guun cavi̱ꞌ yoꞌo̱ xoꞌ quini̱j xoꞌ rihaan yoꞌóó, sese naꞌvej Rej soj síí nicu̱nꞌ xta̱ꞌ cavi̱ꞌ yoꞌo̱ xoꞌ maꞌ.
30 Ne̱ Diose̱ me se vaa cuentá yuvé raa̱ soj ꞌyaj soꞌ, ne̱ neꞌen soꞌ me daj yuvé raa̱ soj,
31 ne̱ cheꞌé dan se̱ cuchuꞌviꞌ soj cheꞌé sayuun quiꞌya̱j yuvii̱ man soj maꞌ. ꞌO̱ se uxrá vaa yuꞌvee doj nó soj rihaan xtâj chri̱nꞌ yoꞌ, ꞌyaj Diose̱ ado̱nj.
Nana̱ nihánj taj xnaꞌanj se vaa no̱ xcúún níꞌ cata̱j xnaꞌanj níꞌ rihaan yuvii̱ cheꞌé Jesucristó a
32 ”Cheꞌé se tumé Diose̱ man soj, cheꞌé dan no̱ xcúún soj nata̱ꞌ ya̱ soj rihaan yuvii̱ se vaa me soj síí noco̱ꞌ manj, ne̱ nu̱ꞌ síí ꞌyaj da̱nj roꞌ, vaa güii, ne̱ nata̱ꞌ ꞌu̱nj rihaan Réé ꞌu̱nj síí nicu̱nꞌ xta̱ꞌ se vaa si̱j noco̱ꞌ manj me soꞌ a.
33 Ne̱ síí taj xnaꞌanj rihaan yuvii̱ se vaa ne nocoꞌ soꞌ manj roꞌ, vaa güii, ne̱ cata̱j xnaꞌanj ꞌu̱nj rihaan Réé ꞌu̱nj síí nicu̱nꞌ xta̱ꞌ se vaa nuveé si̱j noco̱ꞌ manj me soꞌ a̱ maꞌ.
Nana̱ nihánj taj xnaꞌanj se vaa cunu̱ꞌ ndoꞌo yuvii̱ ga̱ tuviꞌ yuvii̱ cheꞌé Jesucristó a
34 ”Se̱ guun rá soj se vaa caꞌnáꞌ ꞌu̱nj rihaan chumii̱ nihánj cheꞌé rej dínj doj ca̱yáán nij yuvii̱ ma̱n rihaan chumii̱ nihánj ga̱ tuviꞌ yuvii̱ maꞌ. Ne qui̱ꞌyáj da̱nj maꞌ. ꞌO̱ se cheꞌé se caꞌnáꞌ ꞌu̱nj rihaan chumii̱ nihánj, cheꞌé dan cunu̱ꞌ ndoꞌo yuvii̱ ga̱ tuviꞌ yuvii̱ ado̱nj.
35 ꞌO̱ se caꞌnáꞌ ꞌu̱nj cheꞌé rej nata̱ꞌ ꞌu̱nj se‑na̱na̱j rihaan yuvii̱, tza̱j ne̱ se̱ cuno cunuda̱nj nij yuvii̱ rihanj maꞌ. Cheꞌé dan cunu̱ꞌ snóꞌo ga̱ rej maꞌa̱n soꞌ, ne̱ xa̱ꞌ chana̱, tza̱j ne̱ cunu̱ꞌ noꞌ ga̱ nii noꞌ do̱ꞌ, ga̱ nii che̱j noꞌ do̱ꞌ, cheꞌej a.
36 Ne̱ nij tuviꞌ yuvii̱ síí ma̱n rá veꞌ tucuá yuvii̱ cunu̱ꞌ ga̱ yuvii̱ na̱nj á.
37 Sese gu̱un rá yoꞌo̱ soꞌ se vaa sa̱ꞌ doj vaa rej soꞌ do̱ꞌ, nii soꞌ do̱ꞌ, rihanj, ne̱ taj cheꞌé cata̱j soꞌ se vaa si̱j noco̱ꞌ manj me soꞌ maꞌ. Ne̱ sese gu̱un rá yoꞌo̱ soꞌ se vaa sa̱ꞌ doj vaa taꞌníí soꞌ rihanj, ne̱ taj cheꞌé cata̱j soꞌ se vaa si̱j noco̱ꞌ manj me soꞌ maꞌ.
38 Ne̱ síí naꞌvej rá quira̱nꞌ sayuun cheꞌé se me soꞌ síí noco̱ꞌ manj roꞌ, taj cheꞌé cata̱j soꞌ se vaa me soꞌ síí noco̱ꞌ manj maꞌ.
39 Síí cavii sa̱ꞌ nimán rihaan chumii̱ nihánj roꞌ, cavi̱ꞌ nu̱ꞌ soꞌ a. Ne̱ síí caviꞌ cheꞌé se noco̱ꞌ soꞌ manj roꞌ, soꞌ me síí ga̱a̱ iꞌna̱ꞌ nimán nu̱ꞌ cavii nu̱ꞌ caꞌanj ado̱nj.
Nana̱ nihánj taj xnaꞌanj da̱j quira̱nꞌ nij yuvii̱ racuíj man nij síí ꞌyaj suun rihaan Diose̱ a
40 ”Sese aꞌmii sa̱ꞌ yoꞌo̱ soꞌ ga̱ soj, ne̱ si̱j aꞌmii sa̱ꞌ ga̱j me soꞌ ado̱nj. Ne̱ sese aꞌmii sa̱ꞌ soꞌ ga̱j, ne̱ si̱j aꞌmii sa̱ꞌ ga̱ síí caꞌnéé manj rihaan chumii̱ nihánj me uún soꞌ ado̱nj.
41 Sese aꞌmii sa̱ꞌ yoꞌo̱ soꞌ ga̱ ꞌo̱ síí nataꞌ se‑na̱na̱ Diose̱, cheꞌé se veꞌé ꞌyaj soꞌ nataꞌ soꞌ se‑na̱na̱ Diose̱, ne̱ rá se vaa maꞌa̱n síí nataꞌ se‑na̱na̱ Diose̱ vaa soꞌ uún ado̱nj. Dan me se ꞌo̱ cuya̱a̱n na̱ruꞌvee Diose̱ rihaan soꞌ ga̱ maꞌa̱n síí nataꞌ se‑na̱na̱ Diose̱ ei. Ne̱ sese aꞌmii sa̱ꞌ yoꞌo̱ soꞌ ga̱ yoꞌo̱ síí sa̱ꞌ ꞌyaj, ne̱ na̱ruꞌvee Diose̱ rihaan soꞌ uún ado̱nj. ꞌO̱ cuya̱a̱n na̱ruꞌvee Diose̱ rihaan soꞌ ga̱ maꞌa̱n síí sa̱ꞌ ꞌyaj ei.
42 Dan me se a̱ me maꞌa̱n yoꞌo̱ síí rqué do̱j na acoj coꞌo̱ yoꞌo̱ nij síí noco̱ꞌ u̱u̱n nihánj cheꞌé se‑chu̱vií ꞌu̱nj, ne̱ ya̱ ya̱ cata̱j xnaꞌanj ꞌu̱nj rihaan soj se vaa daj chiha̱a̱ míj se̱ quinavij se sa̱ꞌ na̱ruꞌvee Diose̱ rihaan síí rqué do̱j na yoꞌ maꞌ.